Γ΄Κυριακή των Νηστειών (Σταυροπροσκυνήσεως) - «ὅστις θέλει ὀπίσω μου ἐλθεῖν, ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν»

Ἀπόστολος: Ἑβρ. δ´ 14 – ε´ 6

Εὐαγγέλιον: Μᾶρκ. η´ 34 – θ´ 1

Ἦχος: πλ. β´. Ἑωθινόν: ΣΤ´

«ὅστις θέλει ὀπίσω μου

ἐλθεῖν, ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν»

Στὸ μέσον τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, τῆς κατ᾽ ἐξοχὴν κατανυκτικῆς περιόδου τοῦ πνευματικοῦ ἀγῶνος, τοῦ πένθους καὶ τῆς μετανοίας, ἡ Ἐκκλησία μας προβάλλει γιὰ προσκύνηση τὸν Τίμιο Σταυρό, σύμβολο τοῦ Πάθους καὶ τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου. Ὁ Σταυρὸς εἶναι ἡ δόξα τῆς Ἐκκλησίας, ποὺ δίνει θάρρος καὶ δύναμη στοὺς πιστοὺς νὰ συνεχίσουν τὸν πνευματικὸ ἀγώνα καὶ νὰ ἀναδειχθοῦν νικητὲς κατὰ τοῦ πονηροῦ.

Ὁ Χριστὸς μᾶς προσκαλεῖ νὰ Τὸν ἀκολουθήσουμε, ὄχι καταναγκαστικὰ ἀλλὰ μὲ ἀπόλυτο σεβασμὸ στὴν ἐλευθερία μας. «Ὅστις θέλει ὀπίσω μου ἐλθεῖν» (Μᾶρκ. η´ 34), λέγει ὁ Κύριος καὶ ἀφήνει τὴν ἐπιλογὴ σὲ μᾶς, νὰ Τὸν ἀκολουθήσουμε ἢ ὄχι. Ἀπὸ τὴν στιγμὴ ὅμως, ποὺ θὰ κάνουμε τὴν ἐπιλογή μας, ὀφείλουμε νὰ συμμορφωθοῦμε μὲ τὸ θέλημα τοῦ Χριστοῦ καὶ νὰ ἀπαρνηθοῦμε τὸν ἑαυτόν μας. Ἡ πορεία μας πρὸς τὸν Χριστὸ προϋποθέτει τὸ στοιχεῖο τῆς αὐταπαρνήσεως.

Ἀλλὰ τί σημαίνει νὰ ἀπαρνηθοῦμε τὸν ἑαυτόν μας; Πρῶτον, νὰ ἀπαρνηθοῦμε «τὸν παλαιὸν ἄνθρωπον σὺν ταῖς πράξεσι αὐτοῦ» (Κολοσ. γ´ 9), νὰ ἐγκαταλείψουμε πονηρὲς σκέψεις καὶ ἐπιθυμίες, νὰ ἀποδιώξουμε τὶς κακίες καὶ τὰ πάθη, ποὺ κρύβονται στὴν καρδιά μας. Τὸ κάλεσμα τοῦ Χριστοῦ νὰ ἀπαρνηθοῦμε τὸν ἑαυτόν μας εἶναι κάλεσμα ἐλευθερίας καὶ ἀποδεσμεύσεως ἀπὸ τὰ πάθη, ποὺ ὑποδουλώνουν τὸ σῶμα καὶ τὴν διάνοια τοῦ ἀνθρώπου στὴν ἁμαρτία.

Μία ἄλλη μορφὴ ἀπαρνήσεως τοῦ ἑαυτοῦ μας εἶναι ἡ νηστεία τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, ποὺ ἀποτελεῖ θυσία τοῦ σαρκικοῦ μας θελήματος, ταπείνωση τῆς σαρκὸς καὶ συντριβὴ τοῦ πνεύματος, ποὺ προέρχεται ἀπὸ τὴν ἀποχὴ ἀπὸ τροφὲς καὶ ἁμαρτωλὲς πράξεις.

Τὸ «ἀπαρνησάσθω ἑαυτὸν» ἐπίσης σημαίνει νὰ παύσουμε νὰ ζοῦμε ἐγωκεντρικά, σύμφωνα μὲ τὶς ἀπαιτήσεις καὶ τὰ κριτήρια τοῦ κόσμου, καὶ νὰ ζοῦμε πλέον γιὰ τὸν Χριστό. Μόνον ἔτσι θὰ σώσουμε τὴν ψυχή μας, ἔστω καὶ ἂν ἀπωλέσουμε κάτι ἀπὸ τὶς ἀπολαύσεις τοῦ κόσμου.

Ὅσο παράδοξο καὶ ἀντιφατικὸ νὰ ἀκούγεται, ἡ ἀπάρνηση τοῦ ἑαυτοῦ μας ἀποτελεῖ τὸ οὐσιαστικὸ βῆμα γιὰ τὴν ἀπόκτηση τῆς ἐσωτερικῆς καὶ πνευματικῆς μας ἐλευθερίας. Ὁ Σταυρὸς τοῦ Χριστοῦ, τὸ κατ᾽ ἐξοχὴν σύμβολο θυσίας καὶ αὐταπαρνήσεως, μᾶς δείχνει τὴν ὁδὸ τὴν δύσκολη, αὐτὴν τῆς ἄρσεως τοῦ σταυροῦ καὶ τῶν θλίψεων, ποὺ καταλήγει ὅμως στὴν ἐλευθερία, ποὺ μᾶς ἐξασφαλίζει ὁ Χριστός. Ὅταν ἐπιλέγουμε τὴν ὁδὸ τῆς αὐταπαρνήσεως, παύουμε νὰ ἐμπιστευόμαστε στὸν ἑαυτόν μας, στὶς δικές μας δυνάμεις, καὶ τοποθετοῦμε τὴν ἐλπίδα καὶ τὴν ἐμπιστοσύνη μας στὸν Σταυρὸ τοῦ Κυρίου.

Σὲ μία τέτοια σταυρικὴ πορεία μᾶς καλεῖ ὁ Κύριος, νὰ συμπορευθοῦμε μαζί Του καὶ ἐφέτος, καὶ αὐτὴν τὴν περίοδο τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, ὥστε νὰ διέλθουμε πνευματικῶς καὶ νὰ φθάσουμε ἀξίως ὡς τὴν Μεγάλη Ἑβδομάδα, νὰ βιώσουμε τὸ Σταυρικὸ Πάθος τοῦ Κυρίου καὶ νὰ γευθοῦμε τὴν χαρὰ τῆς Ἀναστάσεως, συναναστημένοι μαζὶ μὲ τὸν Χριστό.

Ἀρχιμανδρίτης π. Κύριλλος Κεφαλόπουλος

Ορθόδοξος Τύπος, 14/03/2014