Ο Ήλιος
Ο Ήλιος είναι ο αστέρας του ηλιακού μας
συστήματος και το λαμπρότερο σώμα, για το γήινο παρατηρητή, του ουρανού. Είναι
σχεδόν σφαιρικός με διάμετρο 1,4 εκατομμύρια χιλιόμετρα (109 φορές περισσότερο
της Γης), και η μάζα του (2×1030 κιλά) αποτελεί το 99.86% της μάζας του ηλιακού
συστήματος! Ο όγκος του είναι 1.300.000 φορές μεγαλύτερος από αυτόν της Γης. Η
φωτεινότητά του είναι τέτοια, ώστε κατά την διάρκεια της ημέρας να μην
επιτρέπει, λόγω της έντονης διάχυσης του φωτός, σε άλλα ουράνια σώματα να
εμφανίζονται (με εξαίρεση τη Σελήνη και σπάνια την Αφροδίτη).
[Είναι σαν να πέφτει το φως ενός δυνατού
προβολέα στα μάτια μας που εμποδίζει να δούμε οποιαδήποτε άλλη φωτεινή πηγή.] Ο
Ήλιος είναι φυσικά το κοντινότερο στη Γη άστρο σε απόσταση 149,6 εκατομμυρίων
χιλιομέτρων (1 AU) και είναι ένας απλός κίτρινος αστέρας νάνος (!) με
επιφανειακή θερμοκρασία περίπου 5.500 βαθμοί Κελσίου. Ο Ήλιος ακολουθεί, μαζί
με τους πλανήτες του, μία τροχιά μέσα στον Γαλαξία, απόστασης 25.000 με 28.000
ετών φωτός(!) από το κέντρο του, ολοκληρώνοντας μία περιφορά σε περίπου 226
εκατομμύρια έτη! Αυτή η ολοκληρωτική περιφορά του ονομάζεται Κοσμικό Έτος.
[Συνεπώς ο Ήλιος θα ζήσει συνολικά λιγότερα από 45 Κοσμικά Έτη. Κι αυτό διότι
ένα άστρο σαν τον Ήλιο “ζει” 10 δισεκατομμύρια έτη.]
ΖΩΗ
ΚΑΙ ΗΛΙΟΣ: Η
σημασία του Ήλιου στην διατήρηση της ζωής στη Γη είναι αποφασιστική, καθώς με
τη διαδικασία της φωτοσύνθεσης προσφέρει την απαραίτητη ενέργεια για την
ανάπτυξη των ζωντανών οργανισμών, και διατηρεί την επιφανειακή γήινη
θερμοκρασία σε ανεκτά για τη ζωή επίπεδα, συμβάλλοντας ακόμη στα μετεωρολογικά
φαινόμενα. Η σημασία του ήταν γνωστή από τα προϊστορικά χρόνια, με αποτέλεσμα ο
Ήλιος να λατρεύεται ως θεότητα. Σύμφωνα με την αρχαία ελληνική μυθολογία, ο
Ήλιος ήταν γιος του Υπερίωνα [Τιτάνας]. Φοίβος [φωτοβόλος], ήταν η προσωνυμία
του Ηλίου, η ίδια με του θεού Απόλλωνα. Κατά την εξέλιξη του αρχαίου ελληνικού
πολιτισμού, οι ηλιακές ιδιότητες αποδόθηκαν στον θεό Απόλλωνα.
ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ: Ο Ήλιος είναι ένας αστέρας της λεγόμενης
κύριας ακολουθίας, έχει συνεπώς μεγαλύτερη μάζα και θερμοκρασία απ΄ ό,τι ένα
μέσο αστέρι αλλά πολύ μικρότερη από ένα άστρο με χαρακτηριστικά του μπλε
Γίγαντα. Ο χρόνος ζωής ενός αστέρα κύριας ακολουθίας είναι περί τα 10
δισεκατομμύρια έτη [η ηλικία του Ηλίου εκτιμάται στα 5 δισεκατομμύρια]. Γύρω
από τον Ήλιο έχουν τις τροχιές του οι οκτώ πλανήτες με τους δορυφόρους τους,
καθώς και άλλα σώματα όπως αστεροειδείς και κομήτες: όλα τα σώματα αυτά
συναποτελούν το Ηλιακό σύστημα. Ο Ήλιος είναι σχεδόν σφαιρικός [πεπλάτυνση
μόλις 10 χλμ.]. Η πλήρης σφαιρικότητα του Ήλιου εξηγείται από την αργή του
περιστροφή. Ο χρόνος όμως αυτός δεν είναι σταθερός σε όλη την επιφάνειά του.
Καθώς ο ήλιος αποτελείται από πλάσμα και δεν είναι στερεός, περιστρέφεται
γρηγορότερα στον ισημερινό του από ό,τι στους πόλους του. Αυτή η διαφορική
συμπεριφορά οφείλεται στις απότομες διαβαθμίσεις της θερμοκρασίας από μέσα προς
τα έξω από τον πυρήνα. Αυτή η μάζα μεταφέρει ένα μέρος της αριστερόστροφης
στροφορμής του ήλιου, με αποτέλεσμα την ανακατανομή της γωνιακής ταχύτητας. Από
την οπτική και τη φασματοσκοπική εξέταση προκύπτει ότι η ηλιακή σφαίρα
περιστρέφεται στον άξονά της από δυτικά προς ανατολικά και η περίοδος αυτής της
πραγματικής περιστροφής είναι περίπου 25,6 ημέρες στον ισημερινό και 33,5
ημέρες στους πόλους! Ο Ήλιος είναι ένας αστέρας που ανήκει στο Πληθυσμό Ι,
[πλούσιο σε βαριά στοιχεία]. Η διαμόρφωση του Ήλιου μπορεί να έχει προκληθεί
από κρουστικά κύματα από έναν ή περισσότερους κοντινους υπερκαινοφανείς
αστέρες. Αυτό δικαιολογεί τη μεγάλη αφθονία βαρέων στοιχείων στο ηλιακό
σύστημα, όπως ο χρυσός και το ουράνιο, σε αντίθεση με την “πενία” των στοιχείων
αυτών στο λεγόμενο Πληθυσμό ΙΙ αστέρων. Τα στοιχεία αυτά θα μπορούσαν ίσως να
έχουν παραχθεί από πυρηνικές αντιδράσεις.
ΜΕΓΕΘΟΣ
- ΑΠΟΣΤΑΣΗ: Στην
αντίληψη του μεγέθους τού Ήλιου συχνά γίνεται λόγος του όρου "φαινόμενη
διάμετρος του Ηλίου". Αυτή είναι η γωνία με την οποία παρατηρείται ο Ήλιος
από τη Γη. Η φαινόμενη διάμετρος του Ήλιου μεταβάλλεται κατά τη διάρκεια του
έτους: Στις 3/1 έχει τη μεγαλύτερη τιμή, ίση προς 32΄ 36΄΄,2 ενώ στις 4/7
περιορίζεται στην ελάχιστη τιμή των 31΄ 32΄΄. Αυτή η μεταβολή της φαινόμενης
διαμέτρου αποδεικνύει ότι η Γη δεν περιφέρεται γύρω τον Ήλιο σε κυκλική τροχιά
αλλά σε ελλειπτική σε τρόπο ώστε την 1η Ιανουαρίου η απόσταση Γης-Ήλιου να
λαμβάνει την ελάχιστη τιμή των 147.100.000 χλμ. και στις 2 Ιουλίου τη μέγιστη
τιμή των 152.100.000 χλμ. [Μέση απόσταση: 149.504.312 χλμ.
ΛΑΜΠΡΟΤΗΤΑ: Μετρήσεις λαμπρότητας του Ήλιου έδειξαν ότι αυτός είναι 120.000.000.000
φορές λαμπρότερος από αστέρα ά μεγέθους και κατά 230.000.000 φορές λαμπρότερος
του φωτός όλων των αστέρων μαζί! Γι΄ αυτό άλλωστε κατά την ημέρα τους
αποκρύπτει. Τέλος σε σχέση με την Πανσέληνο είναι κατά 560.000 φορές
λαμπρότερος εκείνης. Ο Ήλιος φαίνεται τόσο λαμπρός λόγω της μικρής απόστασής
του από τη Γη, σε σχέση πάντα με τους άλλους αστέρες. Αν όμως βρισκόταν σε
απόσταση ετών φωτός, θα φαινόταν ως ένας αμυδρός αστέρας, 5ου μεγέθους. Όταν
παρατηρούμε τον Ήλιο με τηλεσκόπιο δε φαίνεται ομοιόμορφα φωτεινός σε όλη
τηνέκταση του δίσκου του, αλλά λαμπρότερος στο κέντρο του και αμυδρότερος στην
περιφέρειά του. Αυτό μαρτυρεί ότι η ηλιακή σφαίρα περιβάλλεται από ατμόσφαιρα
που απορροφά το φως του.
ΠΥΡΗΝΑΣ: O πυρήνας βρίσκεται στο κέντρο της ηλιακής
σφαίρας και έχει διάμετρο περίπου 175.000 χλμ. (το ένα τέταρτο της ηλιακής
ακτίνας). Υπολογίζεται ότι στο κέντρο του η πυκνότητα της ηλιακής ύλης είναι 70
με 150 φορές μεγαλύτερη του νερού ενώ η πίεση είναι ίση με 200.000.000.000
ατμόσφαιρες (atm)! Κάτω από τέτοιες συνθήκες και με θερμοκρασία 13.600.000
βαθμών(!!) τα άτομα των στοιχείων βρίσκονται σε ιονισμένη κατάσταση και τόσο
συμπιεσμένα, ώστε η ύλη του ηλιακού πυρήνα αν και αεριώδης είναι περισσότερο
συνεκτική και από τα στερεά! Έτσι, όμως, η ακτινοβολία των εσωτερικών στρωμάτων
του πυρήνα να προκαλεί πίεση στα στρώματα που βρίσκονται πάνω από τον πυρήνα.
Οι αναλύσεις των δεδομένων της αποστολής SOHO πιθανολογούν ταχύτερους ρυθμούς
περιστροφής του πυρήνα σε σχέση με το υπόλοιπο τμήμα. Κατά τη διάρκεια του
μεγαλύτερου μέρους της ζωής του Ήλιου, η ενέργεια παράγεται από την πυρηνική
σύντηξη [αντίθετη της πυρηνικής διάσπασης] μέσω μιας σειράς βημάτων που
ονομάζεται p-p αλυσίδα (πρωτονίων-πρωτονίων). Αυτή η διαδικασία μετατρέπει το
υδρογόνο σε άλλο χημικό στοιχείο, συγκεκριμένα σε ήλιο. Ο πυρήνας είναι η μόνη
περιοχή στον ήλιο που παράγει σημαντική ποσότητα θερμικής ενέργειας μέσω
σύντηξης: μέσα το 24% της ακτίνας του Ήλιου, παράγεται το 99% της ισχύος, ενώ
στο 30% της ακτίνας, η σύντηξη σταματά. Το υπόλοιπο του άστρου θερμαίνεται από
την ενέργεια που μεταφέρεται προς τα έξω από τον πυρήνα. Η παραγόμενη ενέργεια
πρέπει στη συνέχεια να ταξιδεύσει μέσα από πολλά διαδοχικά στρωμάτα στην ηλιακή
φωτόσφαιρα πριν διαφύγει στο διάστημα και μέσω των ευεργετικών ακτίνων του και
σε μας, τους κατοίκους της Γης. Η αλυσίδα πρωτονίου-πρωτονίου συμβαίνει γύρω
στις 9,2 × 1037 φορές κάθε δευτερόλεπτο (!) μέσα στον πυρήνα του Ήλιου.
Δεδομένου ότι αυτή η αντίδραση χρησιμοποιεί
τέσσερα ελεύθερα πρωτόνια (πυρήνες υδρογόνου), μετατρέπει σε περίπου 3,7 × 1038
πρωτόνια σε πυρήνες ηλίου κάθε δευτερόλεπτο! Αφού η σύντηξη του υδρογόνου σε
ήλιο απελευθερώνει περίπου 0,7% της μάζας σε ενέργεια, ο Ήλιος απελευθερώνει
ενέργεια που έχει τιμή μετατροπής μάζας-ενέργειας 4,26 εκατομμύρια μετρικούς
τόνους ανά δευτερόλεπτο ή 3.846 × 1026 W), ή 91.920.000.000.000 μεγατόνους ΤΝΤ
[91 τρισεκατομμύρια μεγατόνους!!] ανά δευτερόλεπτο! Αυτή η μάζα δεν
καταστρέφεται για να δημιουργήσει την ενέργεια, αλλά, η μάζα είναι που
μεταφέρεται ως ακτινοβολούμενη ενέργεια.
Οι ακτίνες γάμμα [φωτόνια υψηλής ενέργειας]
που απελευθερώνονται στις αντιδράσεις σύντηξης απορροφώνται σε μόλις λίγα
χιλιοστά του ηλιακού πλάσματος και στη συνέχεια εκ νέου εκπέμπονται και πάλι σε
τυχαία κατεύθυνση και σε ελαφρώς χαμηλότερη ενέργεια. Συνεπώς, χρειάζεται πολύς
χρόνος για την ακτινοβολία να φτάσει την επιφάνεια του Ήλιου. Οι εκτιμήσεις της
διάρκειας του “ταξιδιού” ανάδυσης στην επιφάνεια του φωτονίου κυμαίνονται
μεταξύ 10.000 και 170.000 ετών! Μετά από ένα τελικό ταξίδι μέσω του εξωτερικού
στρώματος για τη διαφανή επιφάνεια της φωτόσφαιρας, τα φωτόνια διαφεύγουν ως
ορατό φως, πλέον. Κάθε ακτίνα γάμμα στον πυρήνα του Ήλιου μετατρέπεται σε
αρκετά εκατομμύρια φωτόνια ορατού φωτός πριν δραπετεύσει στο διάστημα.
ΖΩΝΗ
ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ:
Στο εξωτερικό στρώμα του Ήλιου, από την επιφάνειά του μέχρι περίπου 200.000
χλμ. (το 70% της ηλιακής ακτίνας), το ηλιακό πλάσμα δεν είναι αρκετά πυκνό ή
αρκετά θερμό ώστε να μεταφερθεί η θερμική ενέργεια από το εσωτερικό προς τα έξω
με ακτινοβολία. Με άλλα λόγια, είναι αρκετά αδιαφανές. Ως αποτέλεσμα, η θερμική
συναγωγή λαμβάνει χώρα με θερμικές στήλες που μεταφέρουν καυτό υλικό στην
επιφάνεια του Ήλιου. Μόλις το υλικό ψυχθεί στην επιφάνεια, βουτάει προς τα κάτω
στη βάση της ζώνης συναγωγής, για να λάβει περισσότερη θερμότητα από την κορυφή
της ζώνης ακτινοβολίας.
Κατά την ορατή επιφάνεια του ήλιου, η θερμοκρασία
έχει πέσει σε 5.700 Κ. Οι θερμικές στήλες στη ζώνη συναγωγής θερμότητας
δημιουργούν ένα αποτύπωμα στην επιφάνεια του Ήλιου, ως ηλιακή κοκκίδωση και
υπερκοκκίδωση. Η πολυτάραχη συναγωγή αυτού εξωτερικού τμήματος του ηλιακού
εσωτερικού προκαλεί ένα "μικρής κλίμακας" δυναμό που παράγει βόρειους
και νότιους μαγνητικούς πόλους σε όλη την επιφάνεια του Ήλιου!
ΦΩΤΟΣΦΑΙΡΑ: Πάνω ακριβώς από τον ηλιακό πυρήνα υπάρχει στοιβάδα πάχους 400 χλμ.
(km) η οποία και φθάνει μέχρι την επιφάνεια. Η στοιβάδα αυτή, από την οποία και
προέρχεται όλη η ακτινοβολούμενη ηλιακή ενέργεια, [θερμότητα και φως]
ονομάσθηκε φωτόσφαιρα. Συνεπώς ο παρατηρούμενος κάθε φορά δίσκος του Ηλίου,
δηλαδή η ορατή επιφάνεια του, αντιστοιχεί στη φωτόσφαιρα. Κάτω από το στρώμα
αυτό ο Ήλιος γίνεται αδιαφανής στο ορατό φως. Πάνω από τη φωτόσφαιρα το ορατό
φως του ήλιου είναι ελεύθερο να διαδοθεί στο διάστημα, και η ενέργεια του
ξεφεύγει από τον Ήλιο.Το ορατό φως που βλέπουμε παράγεται ως ηλεκτρόνια που
αντιδρούν με άτομα του υδρογόνου για την παραγωγή H-ιόντων. Η φωτόσφαιρα,
εκατοντάδες χιλιόμετρα παχιά, είναι ελαφρώς λιγότερο αδιαφανής από τον αέρα
πάνω στη Γη. Επειδή το πάνω μέρος της φωτόσφαιρα είναι πιο “δροσερό” από το
κάτω μέρος, μια εικόνα του Ήλιου φαίνεται πιο φωτεινή στο κέντρο από ότι στα
άκρα του ηλιακού δίσκου [συσκότιση άκρου]. Το φως του ήλιου δείχνει ότι η
θερμοκρασία του είναι περίπου 6.000 Κ. Κατά τη διάρκεια των πρώτων μελετών του
οπτικού φάσματος της φωτόσφαιρας, μερικές γραμμές απορρόφησης βρέθηκαν ότι δεν
ανταποκρίνονται σε κανένα χημικό στοιχείο γνωστό στη Γη. Το 1868, ο Norman
Lockyer υπέθεσε ότι αυτές οι γραμμές απορρόφησης ήταν εξαιτίας ενός νέου
στοιχείου το οποίο ονόμασε ήλιο, μετά από τον ελληνικό ήλιο θεό Ήλιο. 25 χρόνια
αργότερα το ήλιο απομονώθηκε στη Γη.
ΗΛΙΑΚΗ
ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΑ: Πάνω
από τη φωτόσφαιρα εξακριβώνεται υπάρχει στρώμα μεγάλου πάχους ηλιακής ύλης.
Αυτό ονομάζεται ατμόσφαιρα Ηλίου. Η ατμόσφαιρα του Ηλίου δεν είναι ορατή, διότι
η θερμοκρασία της και συνεπώς η λαμπρότητά της είναι μικρότερη της φωτόσφαιρας,
τόσο που να αποκρύπτεται από το έντονο διάχυτο φως της ημέρας, όπως
αποκρύπτονται και οι αστέρες. Γίνεται όμως ορατή στις ολικές εκλείψεις Ηλίου,
ως λαμπρό φωτοστέφανο που περιβάλλει τον ηλιακό δίσκο. Η Ηλιακή ατμόσφαιρα
διακρίνεται σε δύο στοιβάδες. Η πρώτη εξ αυτών που βρίσκεται αμέσως πάνω από τη
φωτόσφαιρα, η χρωμόσφαιρα [παρουσιάζει ρόδινο χρώμα], φθάνει στα 15.000 χλμ.,
ενώ η θερμοκρασία της ανέρχεται στους 100.000° Κ. Πάνω από την χρωμόσφαιρα
βρίσκεται το ηλιακό στέμμα, του οποίου τα όρια φθάνουν σε απόσταση πέντε
ηλιακών ακτίνων!
ΜΑΓΝΗΤΙΚΟ
ΠΕΔΙΟ: Ο Ήλιος είναι ένα
μαγνητικά ενεργό άστρο. Διαθέτει ένα ισχυρό, εναλλασσόμενο μαγνητικό πεδίο, το
οποίο αντιστρέφει την πολικότητα του περίπου κάθε έντεκα χρόνια. Το μαγνητικό
πεδίο του ήλιου επηρεάζει πολλά φαινόμενα, όπως οι ηλιακές κηλίδες στην
επιφάνεια του Ήλιου, οι ηλιακές εκλάμψεις και ο ηλιακός άνεμος που μεταφέρει
ύλη μέσα στο Ηλιακό Σύστημα. Οι επιπτώσεις της έντονης ηλιακής δραστηριότητας
στη Γη περιλαμβάνουν το σέλας σε μέτρια έως υψηλά γεωγραφικά πλάτη, και τη
διακοπή των ραδιοφωνικών επικοινωνιών και της ηλεκτρικής ενέργειας. Η ηλιακή
δραστηριότητα θεωρείται ότι έπαιξε σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση και εξέλιξη
του Ηλιακού Συστήματος. Η ηλιακή δραστηριότητα αλλάζει τη δομή της γήινης
εξωτερικής ατμόσφαιρας. Η διαφορική περιστροφή του Ηλίου σε διάφορα γεωγραφικά
πλάτη του ωθεί τις γραμμές του μαγνητικού πεδίου να πλέκονται μεταξύ τους από
καιρού εις καιρόν, προκαλώντας στο μαγνητικό πεδίο βρόχους και εκρήξεις στην
επιφάνεια του. Αυτό ίσως δημιουργεί τις ηλιακές κηλίδες και τις ηλιακές
εκλάμψεις. Το ηλιακό μαγνητικό πεδίο εκτείνεται πολύ πέρα από τον Ήλιο.
Ο μαγνητισμένος άνεμος ηλιακού πλάσματος
παρασύρει το μαγνητικό πεδίο του Ήλιου στο χώρο που σχηματίζουν το λεγόμενο
διαπλανητικό μαγνητικό πεδίο. Δεδομένου ότι το πλάσμα μπορεί να κινηθεί μόνο
κατά μήκος των γραμμών του μαγνητικού πεδίου, το διαπλανητικό μαγνητικό πεδίο
εκτείνεται ακτινωτά μακριά από τον Ήλιο.
ΣΥΣΤΑΣΗ: Ο Ήλιος αποτελείται κατά 73,46% από υδρογόνο, κατά 24,85% από ήλιο και
1% από άλλα στοιχεία [οξυγόνο: 0,77%, άνθρακας: 0,29%, σίδηρος: 0,16%, νέον:
0,12%, άζωτο: 0,09%, πυρίτιο: 0,07%, μαγνήσιο: 0,05%, θείο: 0,04%]. Το υδρογόνο
αποτελεί το κύριο καύσιμο για τις θερμοπυρηνικές αντιδράσεις που παράγουν την
ακτινοβολούσα ενέργεια, ενώ το ήλιο προέρχεται κυρίως από προϊόντα πυρηνικής
σύντηξης του υδρογόνου. Ο Ήλιος δεν έχει σαφή επιφάνεια όπως οι γήινοι
πλανήτες. Η ακτίνα του Ηλίου μετριέται από το κέντρο του άστρου έως τη
φωτόσφαιρα, έξω από την οποία δεν λαμβάνει χώρα η πυρηνική σύντηξη. Στο κέντρο
του Ηλίου η θερμοκρασία φθάνει τους 20 εκατομμύρια βαθμούς Κελσίου. Σε τέτοια
θερμοκρασία τα άτομα έχουν χάσει τα ηλεκτρόνιά τους, βρίσκονται δηλαδή
ιονισμένα και η κατάσταση της ύλης καλείται πλάσμα. Έτσι, τα άτομα
υπερθερμασμένα κινούνται με μεγάλες ταχύτητες, συγκρούονται μεταξύ τους σφοδρά,
έτσι ώστε δύο άτομα υδρογόνου να κολλάνε κατά τη σύγκρουση. Αν ακολουθήσουν
άλλες δύο συγκρούσεις τότε προστίθενται άλλα δύο άτομα υδρογόνου στο σύνολο
φτιάχνοντας έτσι ένα σταθερό άτομο ηλίου. Τα τέσσερα μεμονωμένα άτομα υδρογόνου
ζυγίζουν περισσότερο, πριν τη συγχώνευση, από ένα άτομο ηλίου που δημιουργήθηκε
με τη συγχώνευση. Η υπόλοιπη μάζα μετατράπηκε σε ενέργεια,σύμφωνα με την
σταθερά του Αϊνστάιν: Ε=mc2.
Η
ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΤΟΥ ΗΛΙΟΥ: Η
θερμοκρασία που επικρατεί στον Ήλιο είναι τόσο μεγάλη ώστε να εξαερώνονται
ακόμη και τα μέταλλα!! Η παραγόμενη ποσότητα ενέργειας είναι απίστευτη. Έχει
προσδιοριστεί πως σε κάθε δευτερόλεπτο ο Ήλιος εκπέμπει τόση ενέργεια όση θα
έδινε μια έκρηξη 4 δισεκατομμυρίων βομβών υδρογόνου των 100 μεγατόνων η κάθε
μία! Και όλα αυτά για ένα μόνο δευτερόλεπτο, ενώ ο Ήλιος εκπέμπει εδώ και 5
δισεκατομμύρια χρόνια και θα συνεχίσει τουλάχιστον για άλλα τόσα. Κάθε
δευτερόλεπτο περίπου 655 εκατομμύρια τόνοι υδρογόνου από την ηλιακή μάζα
μετατρέπονται σε 650 εκατομμύρια τόνους ηλίου που συνεχίζουν να αποτελούν μάζα
του Ήλιου. Από τη διαφορά αυτή, 4,6 εκατομμύρια τόνοι μετατρέπονται σε
ενέργεια. Η ύλη δηλαδή στην καρδιά του Ηλίου, όπως και των υπολοίπων άστρων
αποτελείται από μίγμα ελεύθερων πυρήνων και ελεύθερων ηλεκτρονίων. Επειδή το
υδρογόνο είναι κύριο συστατικό των άστρων, αυτό σημαίνει πως το αστρικό πλάσμα
αποτελείται κυρίως από ελεύθερα πρωτόνια που θα πρέπει να συνδεθούν μεταξύ τους
για να σχηματίσουν το στοιχείο ήλιο. Άρα ο Ήλιος είναι ένας τεράστιος
θερμοπυρηνικός αντιδραστήρας που μετατρέπει το υδρογόνο σε ήλιο. Και μάλιστα
στη διάρκεια αυτή της διαδικασίας σε κάθε δευτερόλεπτο μετατρέπει σε [πολύτιμη
για τη Γη] ενέργεια 4,6 εκατομμύρια τόνους από τη μάζα του! Παρόλο όμως που
χάνει τόση μάζα, είναι τόσο τεράστιος που και
δισεκατομμύρια χρόνια να περάσουν θα χάσει
μόλις το ένα εκατοστό της μάζας του. Όλα τα άστρα στον ουρανό ακτινοβολούν
ενέργεια με τον ίδιο τρόπο έστω κι αν είναι μικρότερα ή μεγαλύτερα ή θερμότερα.
Ο
ΘΑΝΑΤΟΣ ΤΟΥ ΗΛΙΟΥ: Οι επιστήμονες εκτιμούν πως σε 4 ή 5
δισεκατομμύρια έτη, με την εξάντληση των αποθεμάτων υδρογόνου και τη μετατροπή
τους σε ήλιο και έπειτα σε βαρύτερα στοιχεία, θα αρχίσει να διαστέλλεται
σχηματίζοντας έναν κόκκινο γίγαντα. Αυτό θα συμβεί διότι η
πίεση από τη σύντηξη των βαρύτερων στοιχείων είναι μεγαλύτερη από την
αντίστοιχη του υδρογόνου, έτσι για να εξισοροπηθεί με τη βαρύτητα θα μεγαλώσει
ο όγκος του Ηλίου. Αν και είναι πιθανόν η έκταση του κόκκινου γίγαντα να
περιέχει την τροχιά της Γης(!), πρόσφατες έρευνες υποστηρίζουν πως η διαδικασία
επέκτασης σε κόκκινο γίγαντα ίσως προωθήσει τη Γη σε απομακρυσμένη τροχιά,
αποτρέποντας την εξάχνωσή της. Μετά τη φάση του κόκκινου γίγαντα, ο Ήλιος θα
γίνει ένας άσπρος νάνος, που θα περιβάλλεται από ένα πλανητικό νεφέλωμα
(υπολείμματα πλανητών), ο οποίος θα ψύχεται για τα επόμενα 5 δισεκατομμύρια
έτη.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου