Κυριακή προ των Φώτων- «Αρχή του Ευαγγελίου Ιησού Χριστού, Υιού του Θεού»

Απόστολος: Β΄ Τιμ. δ΄ 5-8

Ευαγγέλιο: Μαρκ. α΄ 1-8

«Αρχή του Ευαγγελίου Ιησού Χριστού, Υιού του Θεού» (Μαρκ. α΄ 1)

 Μέσα στον πιο πάνω στίχο, που αποτελεί τον πρώτο στίχο του ευαγγελίου του Μάρκου, συμπυκνώνεται όλο το περιεχόμενο του ευαγγελίου του, που αφορά την παρουσία, τη ζωή και το έργο του Ιησού Χριστού. Η ίδια η παρουσία του Ιησού Χριστού αποτελεί «ευαγγέλιο», ευχάριστη είδηση, γιατί αυτή είναι η πρώτη πράξη της αναδημιουργίας του ανθρώπου. Μέσα από αυτήν ολοκληρώνονται οι εξαγγελίες του Θεού προς τους ανθρώπους, αλλά και συνάμα επιβεβαιώνονται οι προφητείες που αφορούν το πρόσωπο του. Με τον τρόπο αυτό έχουμε το κλείσιμο ενός κεφαλαίου, του κεφαλαίου της Παλαιάς Διαθήκης και την ίδια στιγμή έχουμε το άνοιγμα του νέου κεφαλαίου της Καινής Διαθήκης. Δυο κεφαλαίων, δυο Διαθηκών, που συνδέονται μεταξύ τους, αφού η Καινή Διαθήκη αποτελεί συμπλήρωση και όχι κατάργηση της Παλαιάς Διαθήκης. Τούτο το επιβεβαιώνει ο ίδιος ο Ιησούς λέγοντας: «Ουκ ήλθον καταλύσαι, αλλά πληρώσαι» (Ματθ. ε΄ 17)

Από την αρχή λοιπόν, ο Ευαγγελιστής Μάρκος ξεκαθαρίζει ότι η ίδια η παρουσία του Ιησού καθώς και η διδασκαλία και γενικά το σωτηριώδες έργο του αποτελούν ευχάριστη είδηση και εκπλήρωση προαιώνιων υποσχέσεων του Θεού προς τους ανθρώπους. Αυτή η παρουσία επιβεβαιώνεται από τον Ιωάννη τον Πρόδρομο. Αυτή η παρουσία είναι και στην ουσία διαφορετική από την παρουσία οποιουδήποτε άλλου ανθρώπου ακόμα και του Ιωάννου για τον οποίο είπε ο Ιησούς ότι: «ουκ εγήγερται εν γεννητοίς γυναικών μείζων Ιωάννου του βαπτιστού» (Ματθ. ια΄ 11). Βεβαιώνω πως μάνα δε γέννησε ως τώρα άνθρωπο πιο μεγάλο από τον Ιωάννη το βαπτιστή. Αυτή είναι η παρουσία «Ιησού Χριστού του Υιού του Θεού».

Αυτή τη διαφορά, αυτή την ανωτερότητα τονίζει και ο Ιωάννης ο βαπτιστής. Ο ίδιος είναι απλά «αγγελιαφόρος» που ήρθε να προετοιμάσει το δρόμο του Ιησού εξού και ονομάστηκε «πρόδρομος». Ομολογεί την ανωτερότητα του Ιησού σε κάθε κήρυγμα του. Τον ακούσαμε σήμερα να τονίζει «έρχεται ύστερα από μένα αυτός που είναι πιο ισχυρός και που εγώ δεν είμαι άξιος να σκύψω να λύσω το λουρί από τα υποδήματα του. Εγώ σας βάφτισα με νερό, εκείνος όμως θα σας βαφτίσει με Άγιο Πνεύμα».

Η ανωτερότητα του Ιησού είναι ξεκάθαρη. Ο Ιησούς Χριστός είναι «Υιός του Θεού» και θα βαφτίσει με «Άγιο Πνεύμα». Όμως και ο Ιωάννης «ο εν γεννητοίς γυναικών μείζων» έρχεται να επιτελέσει ένα έργο ιδιαίτερα δύσκολο. Η δυσκολία του έργου του εκφράζεται μέσα από τα λέξη «έρημος» για να τονίσει το άγονο της ανθρώπινης ψυχής ένεκα της αμαρτίας και της διαφθοράς που υπήρχε μέσα τον κόσμο.

Η διαφθορά ήταν τέτοια που έπρεπε να προηγηθεί προετοιμασία, για τούτο και εστάλη ο Ιωάννης. Όμως η έξοδος από τη διαφθορά δε θα γινόταν αναγκαστικά και χωρίς τη θέληση του ανθρώπου. Η έξοδος από τη διαφθορά θα γίνει με τη συνεργασία του ανθρώπου. Ιδιαίτερα μέσα από τη συναίσθηση  των αμαρτιών του και μέσα από τη δύναμη της ταπείνωσης και αυτοκριτικής να βρει τη δύναμη της μετάνοιας και της επιστροφής. Αν η αμαρτωλή κατάσταση χαρακτηρίζεται σαν «πτώση» η μετάνοια εκδηλώνεται σαν «ανάσταση». Είπε και ο άσωτος υιός «αναστάς πορεύσομαι προς τον πατέρα μου» (Λουκ. ιε΄ 18). Για τούτο και ο Ιωάννης καλεί τους ανθρώπους να μετανοήσουν. Μόνο μέσα από τη μετάνοια και την επιστροφή θα συνειδητοποιήσει ο άνθρωπος την αξία τα παρουσίας του Ιησού ως πραγματικής ευχάριστης είδησης, ως «ευαγγελίου».

Σ’ αυτό το έργο της ανασυγκρότησης του ανθρώπου ο Ιωάννης καθίσταται πρότυπο για τους ανθρώπους. Αφιερώνει τον εαυτό του στην εκπλήρωση του θελήματος  του Θεού, περιφρονεί τα αγαθά του κόσμου μέσα από τη λιτή ζωή του, χωρίς να περιφρονεί τον κόσμο. Αντίθετα, αυτόν τον κόσμο τον προσκαλεί στο δρόμο της σωτηρίας λέγοντας του «Μετανοείτε ήγγικε γαρ η βασιλεία των ουρανών» (Μαρθ. γ΄ 2).

Ο Ιωάννης δεν επιδιώκει την αυτοπροβολή. Αντίθετα τον διακρίνει η ταπεινοφροσύνη. Μια ταπεινοφροσύνη που εκφράζεται με τη σημερινή διδασκαλία του. Μια ταπεινοφροσύνη που θα επιβεβαιωθεί κατά την ημέρα της βάπτισης του Ιησού, λέγοντας του: «Εγώ χρείαν έχω υπό σου βαπτισθήναι, και συ έρχη προς με;» (Ματθ. γ΄ 14). Εγώ έχω ανάγκη να βαπτιστώ από σένα κι έρχεσαι εσύ σε μένα;

Ο Ιωάννης έχει συναίσθηση του έργου που επιτελεί. Αναγνωρίζει ότι το δικό του βάπτισμα, είναι βάπτισμα μετάνοιας και θα προηγηθεί του βαπτίσματος της σωτηρίας. Το νερό καθαρίζει μόνο το σώμα και απλά συμβολίζει την εσωτερική καθαρότητα. Το βάπτισμα όμως του Ιησού είναι βάπτισμα με Άγιο Πνεύμα. Και το Άγιο Πνεύμα είναι εκείνο που καθαρίζει και αγιάζει την ψυχή. Αυτή η αγιαστική Χάρις προσφέρεται μόνο δια του Ιησού Χριστού. Όπως θα πει αργότερα και ο Απόστολος Πέτρος: «Ουκ έστιν εν άλλω ουδενί η σωτηρία, ουδέ γαρ όνομα έστιν έτερον υπό τον ουρανόν το δεδομένον εν ανθρώποις εν ω δει σωθήναι ημάς» (Πραξ. δ΄ 12). «Από κανένα άλλο δεν μπορεί να προέλθει η σωτηρία ούτε υπάρχει άλλο πρόσωπο κάτω από τον ουρανό δοσμένο στους ανθρώπους με το οποίο μπορούμε να σωθούμε».

Για τούτο, τόσο η είδηση της παρουσίας του Ιησού Χριστού, όσο και η διδασκαλία και γενικά το έργο του, αποτελούν ευχάριστη είδηση. Αποτελούν «ευαγγέλιο». «Ευαγγέλιο» όμως χαρακτηρίζεται και το βιβλίο – βιβλία που καταγράφουν τη διδασκαλία και το σωτηριώδες έργο του Ιησού Χριστού. Αυτό, λοιπόν, το ευαγγέλιο είναι η αρχή αλλά και η συμπερίληψη των αληθειών του Χριστιανισμού. Κατά συνέπεια, δεν μπορεί να νοηθεί ευαγγέλιο χωρίς τον Ιησού Χριστό και μάλιστα ως Υιό του Θεού. Όσοι αποπειράθηκαν να προσφέρουν σωτηρία χωρίς Χριστό απέτυχαν, αλλά και όσοι αποσύνδεσαν τον όρο Ευαγγέλιο – ευχάριστη είδηση από το πρόσωπο του Ιησού Χριστού και ως Θεού, όπως οι αιρετικοί, και πάλι οδηγήθηκαν στην αίρεση και άρα στην αποτυχία.

Αδελφοί μου, κατά τον Απόστολο Παύλο: «Ιησούς Χριστός χθές και σήμερον ο αυτός και εις τους αιώνας» (Εβρ. ιγ΄ 8). Όμως, διαχρονικά, οι κατά καιρούς χριστιανοί, ποια εικόνα του Χριστού και του Χριστιανισμού δώσαμε προς τα έξω; Ο Χριστιανισμός είναι η θρησκεία του μέλλοντος; Σήμερα η ανθρωπότητα βιώνει μια κρίση και μια πτώχευση οικονομική. Αν την εξετάσουμε όμως θα δούμε ότι η πτώχευση και η κρίση είναι περισσότερο πνευματική παρά οικονομική. Ποδοπατήσαμε τις  ηθικές αξίες και δίνουμε αξία στην απαξία. Με την όλη στάση και συμπεριφορά μας υποσκάψαμε την ουσία του Ευαγγελίου και το αποκόψαμε από τον Ιησού Χριστό ως Θεό. Για τούτο και φτάσαμε ως εδώ. Ας επαναφέρουμε τις αρχές του ευαγγελίου στη ζωή μας. Ας επανασυνδέσουμε τον εαυτό μας με τον Ιησού Χριστό ως Θεό. Αμήν.

 Θεόδωρος Αντωνιάδης – Μητρόπολη Παφου