Η αφή της Ολυμπιακής φλόγας

Η ΑΦΗ ΤΗΣ ΟΛΥΜΠΙΑΚΗΣ ΦΛΟΓΑΣ ΑΠΛΗ ΑΘΛΗΤΙΚΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗ Η ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗ ΤΕΛΕΤΗ;

π.Σωτήριος Αθανασούλιας, Εφημέριος Μητροπολιτικού Ιερού Ναού Αγίου Βασιλείου Τριπόλεως («Ὀρθοδοξία καί αἵρεσις» τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Μαντινείας καί Κυνουρίας, τεῦχ. 31, Μάρτιος- Απρίλιος 2004).

Εἰσαγωγικά

Οἱ Ὀλυμπιακοί Ἀγῶνες, πού πραγματοποιοῦνται φέτος στή χώρα μας, εἶναι ἕνα κορυφαῖο ἀθλητικό γεγονός, στό ὁποῖο, ὅπως εἶναι φυσικό, στρέφεται τό παγκόσμιο ἐνδιαφέρον. Τό γεγονός αὐτό ἐνδιαφέρει καί τήν Ἐκκλησία μας ἀπό πολλές πλευρές. Ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος μάλιστα ἔχει λάβει θετική στάση ἔναντι τῶν Ὀλυμπιακῶν Ἀγώνων καί συμβάλλει στά πλαίσια τῶν δυνατοτήτων της γιά τήν ἐπιτυχῆ διεξαγωγή τους. Τό γνήσιο ἀθλητικό πνεῦμα, πού δέν ἀπολυτοποιεῖ ἤ θεοποιεῖ τό σῶμα, εἶναι ἀποδεκτό ἀπό τήν Ὀρθόδοξη Παράδοση, ἡ ὁποία ἄντλησε ἀπ' αὐτό πλῆθος ὅρων, εἰκόνων καί παραδειγμάτων γιά νά περιγράψει ἕναν ἄλλο ἀγῶνα, τόν πνευματικό, τόν ἀγῶνα γιά τή γύμναση τῆς ψυχῆς καί τήν ἀντιμετώπιση τοῦ «κοσμοκράτορος τοῦ αἰῶνος τούτου».

Πέρα ὅμως ἀπό τήν ἀποδοχή αὐτή, ὑπάρχουν κάποια σημεῖα στά ὁποῖα ἡ Ἐκκλησία ἔχει σοβαρές ἀντιρρήσεις. Εἶναι γνωστό, ὅτι στήν ἀρχαιότητα οἱ Ὀλυμπιακοί Ἀγῶνες δέν ἦσαν αὐτόνομο ἀθλητικό γεγονός, ἀλλά μέρος καί προέκταση τῆς λατρείας, πού οἱ πρόγονοί μας προσέφεραν στούς θεούς τους (στά εἴδωλα). Γι' αὐτό, τό πλῆθος ἀρχαιολατρικῶν καί νεοειδωλολατρικῶν ὁμάδων πού ἐμφανίστηκε πρόσφατα στή χώρα μας, ἀναμένει μέ ἀγωνία τό γεγονός, ἐπιχειρώντας νά ἀναζωπυρώσει τόν ἀρχαῖο λατρευτικό του χαρακτῆρα, παρά τό γεγονός ὅτι οὔτε οἱ φετινοί διοργανωτές τῶν Ὀλυμπιακῶν Ἀγώνων (δηλ. οἱ Ὀρθόδοξοι Ἕλληνες), οὔτε ὅσοι θά συμμετάσχουν σ' αὐτούς ἀπ' ὅλο τόν κόσμο εἶναι εἰδωλολάτρες!

Στά νεότερα χρόνια οἱ Ὀλυμπιακοί Ἀγῶνες συνδέθηκαν μέ μιά τελετή μέ ἔντονα λατρευτικά στοιχεῖα, τήν τελετή τῆς ἀφῆς τῆς Ὀλυμπιακῆς Φλόγας. Ἔτσι παρατηροῦμε ὅτι σέ πάρα πολλές περιπτώσεις ἡ Ὀλυμπιακή Φλόγα ἀποκαλεῖται «ἱερή»(!), ἀναμένεται δέ νά δοῦμε ἐκδηλώσεις λατρείας τῆς Φλόγας ἤ λαμπαδηφορίες ἀνάλογες μέ αὐτήν πού κάνουμε οἱ Χριστιανοί τό Πάσχα γιά τήν Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου. Λίγοι ἴσως γνωρίζουν ὅτι ἡ τελετή αὐτή δέν ἔχει καμία σχέση μέ τούς Ὀλυμπιακούς Ἀγῶνες ὅπως γίνονταν στήν ἀρχαιότητα, ἀλλά ἐπινοήθηκε τό 1934 ἀπό ἀνθρώπους τοῦ ναζιστικοῦ καθεστῶτος τῆς Γερμανίας γιά τούς Ὀλυμπιακούς Ἀγῶνες τοῦ Βερολίνου τοῦ 1936. Γιά μᾶς τούς Ἀρκάδες τό γεγονός ἔχει τήν ἰδιαιτερότητα ὅτι ἡ ἰδέα ὑποβλήθηκε γιά πρώτη φορά στήν Παλαιά Ἐπισκοπή Τεγέας ἀπό δύο μέλη τῆς Διεθνοῦς Ὀλυμπιακῆς Ἐπιτροπῆς, τούς Γερμανούς Ρέττερ φόν Χάλτ (ναζιστή Σύμβουλο Ἐπικρατείας) καί Κάρλ Ντίεμ (Πρόεδρο τῆς χιτλερικῆς Ἐπιτροπῆς Ὀλυμπιακῶν Ἀγώνων). Γιά τό σπουδαῖο αὐτό θέμα ἀναδημοσιεύουμε αὐτούσια δύο κείμενα: α) τό ἄρθρο τοῦ Σεβ. Μητροπολίτου Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασσίου κ.κ. ΙΕΡΟΘΕΟΥ μέ τίτλο Ἡ Ὀλυμπιακή Φλόγα στήν ἐφημερίδα Τό Βῆμα, 15/2/2004, σ. 24 καί β) τήν ἐπιστολή τοῦ Καθηγητοῦ π. Γεωργίου Μεταλληνοῦ στό περιοδικό Ἰχώρ, τεῦχ. 41, Ἰαν. 2004, σ. 8-9.

Τό ἄρθρο τοῦ Μητροπολίτου Ναυπάκτου

Οἱ Ὀλυμπιακοί Ἀγῶνες ἀρχίζουν οὐσιαστικά μέ τήν ἀφή τῆς Ὀλυμπιακῆς Φλόγας πού γίνεται στήν ἀρχαία Ὀλυμπία καί μεταφέρεται μέ ἀθλητές στόν χῶρο τέλεσής τους. Ἐφέτος, ὅπως ἔχει γραφεῖ στόν Τῦπο, ἡ ἀφή τῆς Ὀλυμπιακῆς Φλόγας θά γίνει ἐπισήμως στήν ἀρχαία Ὀλυμπία, παρουσία τῶν μελῶν τῆς ΔΟΕ καί τῶν ἀρχῶν τῆς Ἑλληνικῆς Πολιτείας τήν 25η Μαρτίου, ἡ δέ ἐθνική ἑορτή θά μεταφερθεῖ τήν ἑπομένη ἡμέρα, ἤτοι τήν 26η Μαρτίου.

Θά ἤθελα στή συνέχεια νά ἀναφερθῶ πολύ σύντομα στήν ἱστορία καί στό νόημα τῆς ἀφῆς τῆς Ὀλυμπιακῆς Φλόγας.

Ἡ σύνδεση τῶν Ὀλυμπιακῶν Ἀγώνων μέ τήν ἀφή τῆς Ὀλυμιακῆς Φλόγας ἔγινε γιά πρώτη φορά τό 1936, μέ τήν τέλεση τῶν Ὀλυμπιακῶν Ἀγώνων στό Βερολίνο, καί τέθηκε μέσα στούς σκοπούς καί στίς ἐπιδιώξεις τοῦ ναζισμοῦ. Ὑπάρχουν πολλά στοιχεῖα γιά τό θέμα αὐτό.

Κατ' ἀρχάς πρέπει νά ἀναφερθεῖ μιά εἰσήγηση πού ἔγινε κατά τή 16η Σύνοδο στήν ἀρχαία Ὀλυμπία ἀπό τόν καθηγητή Νικόλαο Νησιώτη, πού ἔγινε μέλος τῆς ΔΟΕ, μέ τίτλο «Ὀλυμπισμός καί Θρησκεία». Στἠν εἰσήγηση αὐτή ὁ ἀείμνηστος καθηγητής ἀφενός μέν κατακρίνει ὡς ὑπερβολή τήν ταύτιση μεταξύ ὀλυμπισμοῦ καί θρησκείας καί τήν παρουσίαση «τοῦ Ὀλυμπισμοῦ σάν θρησκευτικῆς ἰδεολογίας» πού παρατηρήθηκε ἀπό τήν ἀρχή τῆς ἀναβίωσης τῶν Ὀλυμπιακῶν Ἀγώνων, σύμφωνα μέ τήν ὁποία «ἡ ὀλυμπιακή ἰδέα εἶναι θρησκεία μέ ἐκκλησία, δόγμα, λατρεία... ἀλλά κυρίως μέ θρησκευτικό συναίσθημα» γι' αὐτό καί γινόταν λόγος γιά «religio athletae» (Κουμπερτέν), ἀφετέρου δέ διαχωρίζει τόν ὀλυμπισμό ἀπό τή θρησκεία καί δέχεται τήν ἄποψη ὅτι ὁ ὀλυμπισμός πρέπει νά παραμείνει ὡς μιά ὡραία ἰδεολογία «πού ἐμπνέει τήν ἀδελφοσύνη μεταξύ τῶν λαῶν», ἡ δέ θρησκεία «θά ὑπενθυμίζει στόν ὀλυμπισμό ὅτι τό θέμα τῆς ἀδελφοσύνης τῶν λαῶν εἶναι βαθύτερο καί δυσκολότερο ἀπό ὅ,τι φαίνεται».

Στήν εἰσήγηση αὐτή ὅμως, μεταξύ τῶν ἄλλων, ἐκτίθεται καί ἡ ἄποψη μερικῶν πού θεωροῦν τόν ὀλυμπισμό ὡς θρησκεία καί οἱ ὁποίοι «ὁρισμένες "τελετές" πού γίνονται στήν ἔναρξη τῶν Ὀλυμπιακῶν Ἀγώνων, τή χρησιμοποίηση τῆς ὀλυμπιακῆς φλόγας μέσα σ' ἔνα περιβάλλον κάποιου μυστικισμοῦ» ἐκλαμβάνουν ὡς μιά «ἔντονη θρησκευτική ἐμπειρία» (Διεθνής Ὀλυμπιακή Ἀκαδημία ἔτους 1976).

Ὁ Δρ Henri Pouret, μέλος τῆς Ἀκαδημίας Ἀθλητισμοῦ τῆς Γαλλίας, κατά τίς ἐργασίες τῆς 15ης Συνόδου στήν ἀρχαία Ὀλυμπία ἀνέπτυξε τό θέμα «Ἡ Ὀλυμπιακή Φλόξ» καί ἐξέθεσε τίς ἀπόψεις του γιά τόν μύθο, τήν ἱστορία καί τόν συμβολισμό τῆς Ὀλυμπιακῆς Φλόγας. Ὡς πρός τόν μύθο ἀναφέρθηκε στόν Προμηθέα πού ἔκλεψε τό ἱερό πύρ καί τό μετέφερε στή γῆ. Ὡς πρός τήν ἱστορία σαφῶς προσδιορίζει ὅτι ἡ Ὀλυμπιακή Φλόγα γιά πρώτη φορά συνδέθηκε μέ τούς Ὀλυμπιακούς Ἀγῶνες πού ἔγιναν ἐπί Χίτλερ στό Βερολίνο τό 1936 καί ἦταν δημιούργημα τοῦ Δρος karl Diem, προέδρου καί γραμματέως τῶν Ὀλυμπιακῶν Ἀγώνων τοῦ Βερολίνου, μέ τήν ἔγκριση τοῦ Ἰωάννου Κατσέα, μέλους τῆς Διεθνοῦς Ἐπιτροπῆς γιά τήν Ἑλλάδα. Γιά πρώτη φορά πραγματοποιήθηκε ἡ ἀφή τῆς Ὀλυμπιακῆς Φλόγας γι' αὐτούς τούς ἀγῶνες. Ὡς πρός τόν συμβολισμό τῆς Ὀλυμπιακῆς Φλόγας κάνει λόγο γιά τόν ἐνθουσιασμό τοῦ Πιέρ ντε Κουμπερτέν γιά τήν ἰδέα αὐτή, ὁ ὁποῖος εἶχε μιά ἀδυναμία στούς συμβολισμούς, καί ὑποστηρίζει ὅτι ἡ Ὀλυμπιακή Φλόγα εἶναι συνδετικό σημεῖο μεταξύ τῶν παλαιῶν καί σύγχρονων ἀγώνων καί συνιστᾶ τήν ἀνανέωση τῶν Ὀλυμπιακῶν Ἀγώνων πού ἀντλοῦν τή δύναμη ἀπό τούς ἀρχαίους. Ἡ Ὀλυμπιακή Φλόγα, λέει, «εἶναι, γιά ὅλους τούς ἀνθρώπους πού ἔχουν καλή θέληση, μιά εἰκόνα εἰρηνοποιήσεως καί ἀνυψώσεως» (βλ. Διεθνής Ὀλυμπιακή Ἀκαδημία, ἔτος 1975, σελ. 124 καί ἑξῆς).

Ὁ γερμανός Δρ Norbert Muller, καθηγητής πανεπιστημίου, στή 16η Σύνοδο στήν Ὀλυμπία ἀνέπτυξε τό θέμα τῆς ὀλυμπιακῆς ἰδέας σύμφωνα μέ τόν Coubertin καί τόν karl Diem καί ὑποστήριξε ὅτι γιά τόν Κουμπερτέν «οἱ Ὀλυμπιακοί Ἀγῶνες δέν ἦταν παρά τό θεσμικό πλαίσιο τῆς πραγματοποίησης τῶν ἀνθρωπομορφικῶν του ἀντιλήψεων, πού ὀνόμαζε στήν ἀρχή ὀλυμιακή ἰδέα, καί μετά τό 1912 ὀλυμπισμό. Ἡ ἰδέα αὐτή εἶχε σάν σκοπό νά συγκεντρώσει ὅσο τό δυνατόν περισσότερους ἀνθρώπους μέσα σέ μιά ὀλυμπιακή κίνηση». Μάλιστα ὁ Diem διαμόρφωσε τούς Ὀλυμπιακούς Ἀγῶνες τοῦ 1936, σύμφωνα μέ τίς ἀπόψεις τοῦ Κουμπερτέν «γιά νά δείξει στό κοινό, πέραν τοῦ ἀνταγωνισμοῦ, τόν παιδαγωγικό ρόλο τῆς ὀλυμπιακῆς ἰδέας. Τό πιό ἐντυπωσιακό ἀποτέλεσμα ὑπῆρξε ἡ μεταφορά τῆς Ὀλυμπιακῆς Φλόγας ἀπό τήν Ὀλυμπία στό Βερολίνο, πού πραγματοποιήθηκε ἀπό τόν συνάδελφο καί ἀγαπητό του φίλο Ἰωάννη Κατσέα, τότε γενικό γραμματέα τῆς Ἐπιτροπῆς Ὀλυμπιακῶν Ἀγώνων τῆς Ἑλλάδος» (Διεθνής Ὀλυμπιακή Ἀκαδημία, Ἰούλιος 1976, σελ. 99 καί ἑξῆς).

Ἐπειδή ἡ Ὀλυμπιακή Φλόγα καθιερώθηκε γιά πρώτη φορά στούς Ὀλυμπιακούς Ἀγῶνες τοῦ Βερολίνου τό 1936, μποροῦμε νά θυμηθοῦμε τήν ἀνάλυση πού κάνει καί αὐτοῦ τοῦ γεγονότος ὁ Κυριάκος Σιμόπουλος, ἀφοῦ, ὅπως εἶναι γνωστόν, ὁ Χίτλερ συνέδεσε τήν ὀλυμπιακή ἰδέα  μέ τή ναζιστική ἰδέα. Στό Βερολίνο, ἡ σημαῖα μέ τούς ὀλυμπιακούς κύκλους συνδέθηκε μέ τή «σβάστικα» τοῦ ναζισμοῦ, μάλιστα δέ ἡ γαλλική ἐφημερίδα «Paris Soir» χαρακτήρισε τήν Ὀλυμπιάδα πού διοργάνωσε ὁ Χίτλερ ὡς «θρησκευτική λειτουργία». Γράφει δέ ὁ Σιμόπουλος: «Ἡ Ὀλυμπιακή Φλόγα ὡραιοποιοῦσε τό τυραννικό καθεστώς. Καί παντοῦ κυριαρχοῦσε τό σύνθημα "ἡ Γερμανία ὑπεράνω ὅλων στόν κόσμο"» (Μῦθος, ἀπάτη καί βαρβαρότητα οἱ Ὀλυμπιάδες).

Ὁ καθηγητής π. Γεώργιος Μεταλληνός σέ εἰσήγησή του πού ἔκανε σέ Συνέδριο τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος ἀναφέρθηκε καί στήν ἀφή τῆς Ὀλυμπιακῆς Φλόγας καί χρησιμοποιώντας σχετική βιβλιογραφία ἔκανε λόγο γιά τή σύνδεση τοῦ Γ' Ράιχ «μέ μιά ναζιστική ἐκδοχή τοῦ ἀρχαιοελληνικοῦ πνεύματος καί μάλιστα τοῦ σπαρτιατικοῦ», ἡ «δέ "φλόγα", μέ ὅλο τόν γνωστό εἰδωλολατρικό συμβολισμό πού τῆς ἀπέδιδε ὁ ἐθνικοσοσιαλισμός, "ἕνωσε", χάρη σέ μιά ἀλυσίδα εὔρωστων σωμάτων, τήν ἀρχαιοελληνική κοιτίδα μέ τήν πρωτεύουσα τοῦ Γ' Ράιχ».

Σήμερα ἡ ἀφή τῆς Ὀλυμπιακῆς Φλόγας συνδέεται περισσότερο μέ τήν ἐμπορική ἐκμετάλλευση σέ συνδυασμό μέ τήν ἀναβάθμιση τῶν Ὀλυμπιακῶν Ἀγώνων. Τουλάχιστον πρέπει νά γνωρίζουμε τήν ἱστορία καί αὐτή ἡ γνώση θά μᾶς ἀπαλλάξει ἀπό προκαταλήψεις καί ἰδεολογικές ἀγκυλώσεις πού εἶναι μεταπρατικές καί ξένες πρός τούς Ὀλυμπιακούς Ἀγῶνες καί τήν παράδοση τοῦ τόπου μας.

Ἡ ἐπιστολή τοῦ π. Γεωργίου Μεταλληνοῦ

Σχετικά μέ τό κείμενό σας στό τελευταῖο τεῦχος τοῦ περιοδικοῦ σας, μέ τίτλο: «Τά ψέμματα περί ναζιστικῆς προέλευσης τῆς Ὀλυμπιακῆς Φλόγας καταρρέουν», παρακαλῶ νά δημοσιεύσετε τήν ἀκόλουθη ἀπάντησή μου.

Σύμφωνα μέ τή «φιλική» ὑπόδειξή σας, «ἐπανεξέτασα» τό πρόβλημα τῆς Ὀλυμπιακῆς Φλόγας καί ἀπ' ὅσα ἐν συνεχείᾳ θά καταθέσω, ἀποδεικνύεται ὅτι μόνο «ἀβλεψίες» δέν εἶναι τά ὅσα ἤδη ἔχω ἐκθέσει γιά τό ζήτημα αὐτό, ἀλλά ἡ ἱστορική ἀλήθεια.

Ἡ ἀναμνηστική πλάκα τοῦ ἄλσους τῆς Τεγέας, ἐτοποθετήθη στίς 17 Αὐγούστου 1936, μία ἡμέρα μετά τό τέλος τῶν Ὀλυμπιακῶν Ἀγώνων τοῦ Βερολίνου (2-16 Αὐγούστου), καί ἀναφέρεται σέ συνεδρίαση τῆς Διεθνοῦς Ὀλυμπιακῆς Ἐπιτροπῆς (Δ.Ο.Ε.) στίς 22 Μαΐου 1934, στό μαγευτικό, πράγματι, περιβάλλον τῆς «Παλαιᾶς Ἐπισκοπῆς», τό ὁποῖο «ἐνέπνευσε - κατά τήν ἐπιγραφή - [...] τήν ἰδέαν τῆς ὀργανώσεως λαμπαδηδρομίας πρός μεταφοράν ἀπολλωνείου φωτός, ἀπό Ὀλυμπίας εἰς Βερολῖνο, πραγματοποιηθεῖσαν ἐξόχως ἐπιτυχῶς ἀπό 20 Ἰουλίου μέχρι 1 Αὐγούστου 1936». Πρόεδρος τῆς Ἐπιτροπῆς ἦταν ὁ κόμης Μπαγιέρ Λατούρ. Τά μέλη τῆς Ἐπιτροπῆς ἔλαβαν μέρος στήν τοπική ἑορτή τῶν πολιούχων Τριπόλεως, Νεομαρτύρων Παύλου καί Δημητρίου, ὁ δέ δήμαρχος τῆς πόλεως, τούς παρέθεσε γεῦμα στήν Τεγέα, στό ὁποῖο παρεκάθησαν οἱ Ἀρχές τοῦ Τόπου καί ἐπίσημοι ἀπό τήν Ἀθήνα.

Ὑπάρχει ἡ ἐντύπωση, ὅτι ἐκείνη τήν ὥρα γεννήθηκε ἡ ἰδέα τῆς τελετῆς τῆς ἀφῆς τῆς Ὀλυμπιακῆς Φλόγας καί τῆς λαμπαδηδρομίας ἀπό τήν Ὀλυμπία ὡς τό στάδιο τοῦ Βερολίνου. Βέβαια, καί μόνο αὐτό, ἀποδεικνύει ὅτι οὔτε στίς νεώτερες - προηγούμενες - Ὀλυμπιάδες (ἀπό τό 1896), οὔτε στήν ἀρχαιότητα, ὅπως γνωρίζουμε, ὑπῆρχε τελετή αὐτοῦ τοῦ εἴδους, συνδεόμενη μέ τούς ἀρχαίους Ἀγῶνες. Σημαντικό ὅμως εἶναι, ὅτι ἡ ἰδέα ὑποβλήθηκε ἀπό μέλος τῆς Δ.Ο.Ε., τόν Γερμανό καί ναζιστή Σύμβουλο τῆς Ἐπικρατείας Ρέττερ φόν Χάλτ. Καί τοῦτο, διότι ἤδη στήν ναζιστική Γερμανία, εἶχε ἀρχίσει ἡ διαδικασία ἐπιβολῆς τῆς τελετῆς. Πρέπει δέ νά δηλώσω, ὅτι τό πρόβλημα γιά μᾶς τούς Ὀρθοδόξους, δέν εἶναι ἡ τελετή καθ' ἑαυτήν, ἔστω καί ἄν ἄρχισε μέ τήν Ὀλυμπιάδα τοῦ Βερολίνου, ἀλλά οἱ προσευχές τῆς τελετῆς, ἀπευθυνόμενες σέ ἀνύπαρκτες θεότητες, ὁπότε ἡ τελετή προσλαμβάνει εἰδωλολατρικό χαρακτῆρα!

Ἕχω τίς ὑπογραφές τῶν μελῶν τῆς Δ.Ο.Ε. (καί τῶν Ἑλλήνων), πού ὑπέγραψαν τήν σχετική ἀπόφαση (σᾶς ἐγκλείω φωτοτυπία). Μεταξύ τους εἶναι καί ἡ ὑπογραφή τοῦ CARL DIEM (BERLIN). Τί σημαίνει αὐτό; Κάτι πολύ σπουδαῖο, φυσικά. Ἡ ἐθνικοσοσιαλιστική προπαγάνδα, ἤδη ἀπό τό 1933, ἀνέλαβε ὡς «δικό» της πρόβλημα τήν Ὀλυμπιάδα τοῦ 1936. Ὁ δρ. CARL DIEM ἦταν πρόεδρος τῆς χιτλερικῆς ἐπιτροπῆς Ὀλυμπιακῶν Ἀγώνων, καί ἀνέλαβε τήν σχετική ναζιστική προπαγάνδα. Γνώριζε καλά τήν ἀρχαία Ἑλλάδα καί κατέλαβε μεγάλες προσπάθειες γιά τήν ἀναβίωση τῶν στοιχείων ἐκείνων, πού «συνδυάζονταν» μέ τό βιταλιστικό λαϊκό χαρακτῆρα τῆς ἐθνικοσοσιαλιστικῆς ἰδεολογίας, γιά τήν ἐπίτευξη τῆς θεωρητικῆς σύζευξης Ἑλληνισμοῦ καί Γερμανισμοῦ. Τόν Μάϊο τοῦ 1934, «προσπάθησε νά πείσῃ τήν Διεθνῆ Ὀλυμπιακή Ἐπιτροπή, νά υἱοθετήσει τήν ἰδέα του γιά τήν θέσπιση μιᾶς διεθνοῦς κινητῆς "ἑορτῆς φωτιᾶς"». Τέτοιες ἑορτές, ἦταν γνωστές στήν ἀρχαία Ἑλλάδα, ἀλλά δέν εἶχαν σχέση μέ τούς Ὀλυμπιακούς Ἀγῶνες. «Χάρη στόν C. DIEM [...] γιά πρώτη φορά στήν ἱστορία τῶν σύγχρονων Ὀλυμπιακῶν Ἀγώνων, ἔγινε ἀφή τῆς Ὀλυμπιακῆς Φλόγας στήν ἀρχαία Ὀλυμπία καί μεταφορά της μέ ἀθλητές, στό στάδιο τοῦ Βερολίνου» (Βλ. τήν διδακτορική διατριβή τοῦ καθηγητοῦ κ. Ἰ. Λουκᾶ, «Ἐθνικοσοσιαλισμός καί Ἑλληνισμός», ἐκδόσεις ΓΡΗΓΟΡΗ, Ἀθήνα χ. χρ., σ. 187 ε.ἔ.). Αὐτή εἶναι ἡ ἱστορική ἀλήθεια, λοιπόν, καί τώρα τήν γνωρίζετε, γιά νά μήν ἐνοχοποιεῖτε τούς ἄλλους.

Ὅσο γιά τήν «ἀναφορά στήν Θεοτόκο», ἡ ὀρθή ἀνάγνωση τῆς ἐπιγραφῆς δίνει τά ἑξῆς: Ἡ ἐντοίχιση τῆς πλάκας ἔγινε «τήν 17η Αὐγούστου 1936, καθ' ἥν ἡμέραν οἱ Τεγεᾶται τελοῦσι κατ' ἔτος πρός τιμήν τῆς Ἀλέας Ἀθηνᾶς καί τῆς θεᾶς Ὑγείας παλλαϊκούς ἀγῶνας, τήν ἐπί τῇ ἑορτῇ τῆς Θεοτόκου πανήγυριν ἐπιστέφοντες». Αὐτό σημαίνει, ὅτι ἡ γιορτή τῆς Παναγίας (15 Αὐγούστου) δέν εἶχε καμμιά οὐσιαστική ἀνάμιξη μέ τίς ἑορτές πρός τιμήν τῆς Ἀθηνᾶς καί τῆς «θεᾶς» (!) Ὑγείας. Ἁπλῶς, αὐτοί πού ἐντοίχισαν τήν πλάκα, γιά τούς δικούς τους λόγους καί γιά νά προσδιορίσουν τήν ἡμέρα τῆς ἐντοίχισης, ἀνέμιξαν καί τήν Παναγία. Εἶναι γνωστό, ἄλλωστε, ὅτι ἀκόμη καί οἱ σατανιστές καλύπτονται πίσω ἀπό τήν ἀναφορά σέ ἱερά πρόσωπα τῆς Ὀρθοδοξίας.

[Ἡ «εὐχή» γιά τήν ἀφή τῆς φλόγας]

«Ἱερά σιωπή. Νά ἠχήσει ὅλος ὁ αἰθέρας, ἡ γῆ, ἡ θάλασσα καί οἱ πνοές τῶν ἀνέμων. Ὄρη καί τέμπη σιγῆστε. Ἤχοι καί φωνές τῶν πουλιῶν παύσατε. Γιατί μέλλει νά μᾶς συντροφεύσει ὁ Φοῖβος, ὁ φωσφόρος βασιλεύς.

Ἀπόλλωνα, θεέ τοῦ ἥλιου καί τῆς ἰδέας τοῦ φωτός, στεῖλε τίς ἀκτῖνες σου καί ἄναψε τήν ἱερή δάδα γιά τήν Ἀθήνα.

Ἱερά σιωπή. Ἀπόλλωνα, θεέ τοῦ ἥλιου καί τῆς ἰδέας τοῦ φωτός, ἔστειλες τίς ἀκτῖνες σου καί ἄναψες τήν ἱερή δάδα γιά τήν Ἀθήνα.

Καί σύ, ὦ Δία, χάρισε εἰρήνη σ' ὅλους τούς λαούς τῆς γῆς καί στεφάνωσε τούς νικητές τοῦ ἱεροῦ ἀγῶνος».

Τό παραπάνω κείμενο εἶναι ἡ «εὐχή», τήν ὁποία ἡ «πρωθιέρια» τῆς Ὀλυμπίας ἀπευθύνει στόν Ἀπόλλωνα καί στόν Δία κατά τήν ἀφή τῆς Ὀλυμπιακῆς Φλόγας. Σ' αὐτήν ὁ Ἀπόλλων ἀποκαλεῖται σαφῶς «θεός» καί «φωσφόρος βασιλεύς», ἡ δάδα ἀποκαλεῖται «ἱερή», ὅπως καί ὁ ἀγῶνας (οἱ Ὀλυμπιακοί Ἀγῶνες), ὁ δέ Διάς παρακαλεῖται νά χαρίσει εἰρήνη στόν κόσμο καί νά στεφανώσει τούς νικητές.

Κάποτε οἱ Χριστιανοί ὁδηγοῦντο στά μαρτύρια καί ἔχυναν τό αἷμα τους γιά νά μήν συμμετάσχουν σέ τέτοιες λατρευτικές ἐκδηλώσεις. Σήμερα πολλοί Χριστιανοί συμμετέχουν σ' αὐτές "ἐλαφρᾷ τῇ καρδίᾳ" καί χωρίς ἐπίγνωση τῶν συνεπειῶν τῆς πράξεώς των! 

Ιερεύς Σωτήριος Αθανασούλιας