Εξω από τη Ρωσία η USAID

Εξω από τη Ρωσία η USAID

Αλεξάντρ Γκαμπούεφ, Ελένα Τσερνιένκο, Ιλιά Μπαραμπάνοφ, Kommersant

Τα σκάνδαλα γύρω από τις δραστηριότητες της αμερικανικής «ανθρωπιστικής οργάνωσης», USAID, σχετικά με χρηματοδοτήσεις σε ρωσικές ΜΚΟ, έχουν οδηγήσει στη σοβαρότερη σύγκρουση μεταξύ Ρωσίας και ΗΠΑ, από τη στιγμή που ξαναέγινε πρόεδρος ο Βλαντίμιρ Πούτιν.

Την Τρίτη 18 Σεπτεμβρίου οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν τον τερματισμό της παρουσίας στη Ρωσία της κρατικής Αμερικανικής Υπηρεσίας για τη Διεθνή Ανάπτυξη (USAID), του μεγαλύτερου ξένου χορηγού των ρωσικών Μη Κερδοσκοπικών Οργανώσεων (ΜΚΟ). Η αμερικανική οργάνωση δαπανούσε για την υποστήριξη των τελευταίων πάνω από 100 εκατ. δολάρια ετησίως. Παρά ταύτα, το Κρεμλίνο, δια του γραμματέα Τύπου του, Ντίμτρι Πεσκόφ, δήλωσε ότι δεν είχε ληφθεί καμιά συγκεκριμένη απόφαση για απομάκρυνση της USAID.

 Την ανακοίνωση ότι η USAID τερματίζει την παρουσία της στη Ρωσία, έκανε η επίσημη εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ, Βικτόρια Νούλαντ. Όπως ανέφερε, «οι ΗΠΑ πληροφορήθηκαν πρόσφατα από τη ρωσική κυβέρνηση για την απόφαση να τεθεί τέλος στη δραστηριότητα της USAID στη Ρωσική Ομοσπονδία. Είμαστε πολύ περήφανοι για όσα κατάφερε η USAID στη Ρωσία τις τελευταίες δυο δεκαετίες και θα συνεχίσουμε τη συνεργασία με τους εταίρους και συνεργάτες μας με υπευθυνότητα».

 Τη διώχνουν ή φεύγει;

Τι είναι η USAID

Η Αμερικανική Υπηρεσία για τη Διεθνή Ανάπτυξη (United States Agency for International Development, USAID) ιδρύθηκε στις 3 Νοεμβρίου 1961 από την κυβέρνηση του προέδρου Τζον Κένεντι. Είναι ομοσπονδιακή Υπηρεσία και η δραστηριότητά της συντονίζεται και υλοποιείται σε συνεργασία με το υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ. Λειτουργούν 87 αποστολές της USAID παγκοσμίως. Διαθέτει περισσότερους από 8,5 χιλ. υπαλλήλους, από τους οποίους τα 2/3 εργάζονται στα γραφεία του εξωτερικού. Στη Ρωσία η Υπηρεσία λειτουργεί από το 1992. 

 Σύμφωνα με τα λεγόμενα της Νούλαντ, οι ρωσικές αρχές ήταν εκείνες που υποχρέωσαν τη USAID να διακόψει την εργασία της. Το Κρεμλίνο πάντως, απορρίπτει αυτό τον ισχυρισμό. «Όπως συμβαίνει με όλες τις ξένες οργανώσεις που στηρίζουν οικονομικά τις ρωσικές ΜΚΟ, η αμερικανική USAID έπρεπε να τηρεί τη ρωσική νομοθεσία. Όσο οι Αμερικανοί τηρούν αυτούς του κανόνες, είναι ευνόητο ότι δεν θα πάρουμε καμία απόφαση για διακοπή της δραστηριότητας της οργάνωσης στην επικράτειά μας», δήλωσε ο εκπρόσωπος Τύπου του προέδρου της Ρωσίας, Ντμίτρι Πεσκόφ.

 Η -με επιδεικτικό τρόπο- αποχώρηση της USAID αποτελεί τη σοβαρότερη σύγκρουση των τελευταίων πέντε ετών μεταξύ Ρωσίας και Δύσης στο θέμα της δημοκρατίας και της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Ρωσία. Η τελευταία φορά που ξένη κυβερνητική οργάνωση ανάλογου επιπέδου αποχώρησε από τη Ρωσία ήταν το 2007, όταν έκλεισε τις αντιπροσωπείες του το Βρετανικό Συμβούλιο, το οποίο οι ρωσικές αρχές είχαν κατηγορήσει για φοροδιαφυγή και παραβίαση της ρωσικής νομοθεσίας.

 Η δραστηριότητα της USAID στη Ρωσία είχε γίνει επανειλημμένα αντικείμενο κριτικής από το κυβερνητικό κόμμα, «Ενιαία Ρωσία», και από ακτιβιστές κινημάτων της νεολαίας, προσκείμενων στο Κρεμλίνο. Οι κατηγορίες σε βάρος της οργάνωσης εντάθηκαν ιδιαίτερα μετά από τις βουλευτικές εκλογές του Δεκεμβρίου και τις διαδηλώσεις της ρωσικής αντιπολίτευσης που ακολούθησαν. Στην USAID είχαν προσάψει ότι χρηματοδοτούσε πολλές Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις που πρόσκεινται στη ρωσική αντιπολίτευση.

Κατηγορίες σε βάρος της USAID

Η δραστηριότητα της USAID διακόπτεται την 1^η Οκτωβρίου, αναφέρεται στην ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών της Ρωσίας που εκδόθηκε στις 19 Σεπτεμβρίου. «Η απόφαση αυτή οφείλεται κατά κύριο λόγο στον χαρακτήρα της εργασίας των εκπροσώπων της Υπηρεσίας στη χώρα μας, ο οποίος πολύ συχνά δεν συμβάδιζε με τους δεδηλωμένους στόχους ανάπτυξης της διμερούς συνεργασίας. Πρόκειται για τις προσπάθειες επηρεασμού μέσω επιχορηγήσεων των πολιτικών διαδικασιών, συμπεριλαμβανομένων των εκλογών σε διάφορα επίπεδα, καθώς και των κοινωνικών θεσμών», αναφέρεται στην ανακοίνωση.

 Από το 2006, σύμφωνα με τα στοιχεία της αμερικανικής κυβερνητικής ιστοσελίδας foreignassistance.gov, η USAID και το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών είχαν δαπανήσει για διάφορα προγράμματα στη Ρωσία, 861,8 εκατ. δολάρια. Το 2011, η οργάνωση δαπάνησε στη Ρωσία 127,6 εκατ. δολ., εκ των οποίων τα 70 εκατ. για την «Ανάπτυξη της δημοκρατίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων». Η Ρωσία πάντως φέτος θα βρεθεί μόλις στην 40η θέση της κατάταξης από άποψη διατιθέμενων κονδυλίων εκ μέρους της USAID.

 Περιορισμοί στις ΜΚΟ

 Ο περιορισμός της δράσης των ΜΚΟ που υφίστανται χάρις στη χρηματοδότηση της  USAID, ήταν ο κύριος λόγος που τον Ιούλιο η ρωσική Βουλή ενέκρινε το νέο νόμο για αυτές τις οργανώσεις, χαρακτηρίζοντάς τις μάλιστα ως ξένους πράκτορες. Πηγές προσκείμενες στην αμερικανική κυβέρνηση σημειώνουν ότι η έγκριση του νόμου για τις ΜΚΟ και ο τερματισμός της δραστηριότητας της USAID στη Ρωσία, συνδέονται άμεσα μεταξύ τους. 

rbth 23/09/2012

Δείτε και:

-Κρύβουν τα έγγραφα για το σχέδιο Ανάν 

-Επαναστάτες με το αζημίωτο