Μητροπολίτης Γόρτυνος Ιερεμίας, Ο άγιος Σιλουανός ο Αθωνίτης

Ο ΑΓΙΟΣ ΣΙΛΟΥΑΝΟΣ Ο ΑΘΩΝΙΤΗΣ

1. Στό σημερινό κήρυγμα, ἀδελφοί μου χριστιανοί, θά ἤθελα νά ἀναφερθῶ σε ἕναν νεώτερο Ρῶσο ἅγιο, τόν ὅσιο Σιλουανό τον Ἀθωνίτη. Βέβαια σέ ἕνα σύντομο κήρυγμα δέν εἶναι δυνατόν νά μιλήσει κανείς γιά ἕναν τόσο μεγάλο ἅγιο. Καί εἶναι μεγάλος πράγματι ὁ ἅγιος Σιλουανός, γιατί δέν ἔχει μόνο θαυμαστό βίο, ἀλλά μᾶς ἄφησε καί ὡραία διδασκαλία. Τόν ἅγιο Σιλουανό τόν βιογράφησε ὁ ὑποτακτικός του, ἅγιος καί αὐτός, πού ἐκοιμήθη τόν ὕπνο τοῦ δικαίου, ὁ Ἱερομόναχος πατήρ Σωφρόνιος Σαχάρωφ. Ἡ βιογραφία αὐτή τοῦ ἁγίου Σιλουανοῦ ἀπό τόν ὑποτακτικό του εἶναι πολύ πιστή καί ὑπέροχη, γιατί ὁ ἅγιος καταλαβαίνει τόν ἅγιο! Σᾶς συνιστῶ, ἀδελφοί μου χριστιανοί, νά διαβάσετε τό βιβλίο αὐτό. Θά ὠφεληθεῖτε πάρα πολύ στήν πνευματική σας ζωή. Ἐγώ σήμερα, ὅσο μέ παίρνει ὁ χρόνος, θά σᾶς πῶ λίγα ὀρεκτικά γιά τον ἅγιο Σιλουανό, ὥστε νά κεντρίσω τό ἐνδιαφέρον σας γιά νά διαβάζετε τούς βίους τῶν ἁγίων, γιατί οἱ ἅγιοί μας εἶναι οἱ διδάσκαλοί μας καί οἱ φωτιστές μας.

2. Ὁ ἅγιος Σιλουανός, ἀδελφοί μου, ἀπό μικρός, ἀπό τεσσάρων ἐτῶν, ἐπεθύμησε νά βρεῖ τόν Θεό. Σ᾿ αὐτήν τήν ἡλικία ἄκουσε ἕναν ἄθεο νά λέει περιφρονητικά: «Τρέχα, γύρευε να βρεῖς τόν Θεό». Καί ὁ τετράχρονος μικρούλης ἀπάντησε καί εἶπε: «Ἐγώ, ὅταν μεγαλώσω, θά τρέξω καί θά γυρέψω καί θά βρῶ τόν Θεό»! Ὅταν ἔγινε πιά δεκαεννέα ἐτῶν, ἄκουσε κάποιον πού εἶχε πάει νά προσκυνήσει τόν τάφο ἑνός ἁγίου καί ἔλεγε καί ἔλεγε γιά τον ἅγιο αὐτόν. Καί ὁ νεαρός Συμεών – αὐτό ἦταν τό βαπτιστικό ὄνομα τοῦ Σιλουανοῦ – σκέφθηκε καί εἶπε: «Ἄν λοιπόν ἔχουμε ἁγίους, ἄρα εἶναι μαζί μας ὁ Θεός καί δέν εἶναι ἀνάγκη νά γυρίσω ὅλο τόν κόσμο γιά Τόν βρῶ»! Ὅμως, ὅταν μεγάλωσε, ἔμπλεξε μέ παρέες και ἔκανε καί αὐτός ὅ,τι καί οἱ ἄλλοι νέοι τοῦ χωριοῦ του: Ἔπινε βότκα, ἔπαιζε ἀκορντεόν και ἀκόμη γνώρισε μιά κοπέλλα καί κάποτε μάλιστα ἔκανε σχέση μαζί της. Ὁ πατέρας του, πού ἦταν καθαρός στήν ψυχή, τήν ἄλλη μέρα τοῦ εἶπε: «Ποῦ ἤσουν χθές, παιδί μου; Με πονοῦσε ἡ καρδιά μου»! Ὁ ἅγιος Σιλουανός μιλοῦσε πάντοτε μέ πολύ σεβασμό γιά τόν πατέρα του. «Ἀγράμματος ἄνθρωπος», ἔλεγε, «ἀλλά ἦταν πράος καί σοφός». Μέ τήν εὐκαιρία τοῦ λόγου νά σᾶς πῶ πάλι γιά τήν ἀρετή τοῦ πατέρα τοῦ ἁγίου Σιλουανοῦ: Μιά φορά στό__ χωράφι, κατά τόν θερισμό, ἦταν ὅλη ἡ οἰκογένεια ἐκεῖ. Γιά τό μαγείρεμα ἦταν ἡ σειρά τοῦ Συμεών, τοῦ μετέπειτα ἁγίου Σιλουανοῦ. Αὐτός ξέχασε ὅτι ἦταν Παρασκευή καί μαγείρεψε χοιρινό κρέας. Κάποτε, ὕστερα ἀπό καιρό, εἶπε ὁ πατέρας μέ πραότητα στόν Συμεών· «Θυμᾶσαι, παιδί μου, πού μοῦ ἔβρασες χοιρινό κρέας στό χωράφι; Ἦταν Παρασκευή, ξέρεις, καί τό ἔτρωγα σάν νά ἦταν πτῶμα». Καί ὁ Συμεών τοῦ εἶπε· «Καί γιατί δέν μοῦ τό εἶπες τότε, πατέρα;». «Δέν ἤθελα νά σέ συγχύσω, παιδί μου», ἀπάντησε ὁ πατέρας του. Τό περιστατικό αὐτό τό διηγεῖτο πολύ ἀργότερα ὁ ἅγιος Σιλουανός στόν Ἅγιον Ὄρος καί ἔλεγε· «Νά, τέτοιον Γέροντα ἤθελα νά ἔχω. Ποτέ του δέν θύμωνε καί ἦταν πάντοτε μετρημένος καί ἥσυχος. Σκεφθεῖτε, ἔκανε ὑπομονή μισό χρόνο καί βρῆκε τήν κατάλληλη στιγμή, ὥστε νά μέ διορθώσει καί νά μήν μέ συγχύσει»!

3. Ζοῦσε λοιπόν στήν ἀρχή ὁ Συμεών μέσα στόν θόρυβο τῆς νεανικῆς ζωῆς, ὅπως και οἱ ἄλλοι νέοι. Ἀλλά ὁ Θεός τόν κάλεσε μέ ἕνα ὅραμα γιά μιά ἄλλη ὄμορφη καί ἀληθινή ζωή. Μιά νύχτα, ἀφοῦ δαπάνησε τήν ἡμέρα του μέ ὄχι σώφρονα ζωή, κοιμήθηκε καί ὀνειρεύτηκε ἕνα φίδι νά σέρνεται μέσα στό στόμα του καί νά τό καταπίνει. Ὁ Συμεών δοκίμασε μιά φοβερή ἀηδία, τινάχτηκε ἐπάνω καί, ξύπνιος πιά, ἀκούει μιά φωνή νά τοῦ λέει: «Κατάπιες στό ὄνειρό σου φίδι καί δέν σοῦ ἄρεσε. Τό ἴδιο καί σέ μένα δέν μοῦ ἀρέσει νά βλέπω τά ἔργα σου». Ὁ Συμεών κατάλαβε ἀπό τήν φωνή ὅτι ἦταν ἡ Παναγία. Μέχρι τό τέλος τῆς ζωῆς του εὐχαριστοῦσε τήν Θεοτόκο, γιατί δέν τόν σιχάθηκε, ἀλλά εὐδόκησε ἡ Ἴδια νά τόν ἐπισκεφθεῖ καί νά τόν σηκώσει ἀπό τήν πτώση του.

4. Ὁ Συμεών ἔγινε μοναχός στό Ἅγιον Ὄρος, στό Ρώσικο Μοναστήρι τοῦ Ἁγίου Παντελεήμονος καί ἔλαβε τό ὄνομα Σιλουανός. Ἐξομολογήθηκε ὅλα τά ἁμαρτήματά του με εἰλικρίνεια. Ὁ πνευματικός πού τόν ἐξομολόγησε τοῦ εἶπε: «Γνώρισε ὅτι σοῦ συγχωρέθηκαν ὅλα σου τά ἁμαρτήματα. Τώρα ἄς βάλουμε ἀρχή γιά μιά νέα ζωή. Εἰρήνευε καί χαῖρε, γιατί σέ ὁδήγησε ὁ Θεός σέ αὐτό τό λιμάνι τῆς σωτηρίας». Πραγματικά, ἀδελφοί μου, ὁ νεαρός μοναχός Σιλουανός εἶχε εἰρήνη καί χαρά στήν ψυχή του μέ τήν πληροφορία ὅτι τοῦ συγχωρέθηκαν τά ἁμαρτήματά του καί δινόταν μέ ὄρεξη καί ζῆλο στήν προσευχή καί στην ὑπακοή στίς ἐντολές τοῦ Ἡγουμένου. Ὅμως ἀργότερα τοῦ ἐπιτέθηκε ὁ πειρασμός και τοῦ ἔφερε σαρκικές ἐπιθυμίες. Μάλιστα ὁ Σιλουανός στάθηκε στίς δελεαστικές εἰκόνες, πού τοῦ παρουσίαζε ὁ πειρασμός. Πῆγε ὅμως στόν πνευματικό καί ἐξομολογήθηκε την συγκατάθεση αὐτή στόν λογισμό καί ὁ πνευματικός τοῦ εἶπε: «Μήν συγκατατίθεσαι ποτέ στούς λογισμούς καί μόλις ἔρχονται διῶχνε τους ἀμέσως». Μέ τήν συμβουλή αὐτή τοῦ πνευματικοῦ ὁ μοναχός Σιλουανός σωφρονίστηκε τόσο πολύ, ὥστε στά σαράντα ἕξι χρόνια τῆς μοναχικῆς του ζωῆς ποτέ πιά δέν ἀποδέχτηκε οὔτε ἕνα σαρκικό λογισμό. Μέ τους σκληρούς του δέ ἀγῶνες ἔφτασε σέ μεγάλα μέτρα ἀρετῆς. Ἀξιώθηκε νά δεῖ καί θεοπτία καί ἔλαβε τό χάρισμα τῆς θεολογίας. Σ᾿ αὐτά τά ἑβδομαδιαῖα κηρύγματά μου, ἀγαπητοί μου, θά ἀναφέρομαι συχνά στήν διδασκαλία τοῦ ἁγίου Σιλουανοῦ. Τελειώνοντας σᾶς λέγω μόνο ἕναν λόγο του, γιά τό πῶς πρέπει νά βλέπουμε τούς ἄλλους ἀνθρώπους: «Ὁ ἄλλος ἄνθρωπος εἶναι ἡ ζωή μας», ἔλεγε ὁ ἅγιος Σιλουανός. Θά σωθοῦμε ἀπό τό πῶς συμπερι- φερόμαστε στούς ἄλλους.

Μέ πολλές εὐχές,

† Ὁ Μητροπολίτης Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως Ἰερεμίας