Σε τι χρειάζεται η εξομολόγηση και μάλιστα σε ιερέα;

Το μυστήριο της μετάνοιας, που είναι αδιάσπαστα συνδεδεμένο με την ιερά εξομολόγηση, έχει καθιερωθεί από τον ίδιο τον Κύριο. Επομένως όταν αμφισβητείται η αξία και σημασία του μυστηρίου, αμφισβητείται ο Ίδιος. Το μυστήριο είναι θεοσύστατο και επ’ αυτού δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία.

Ο Κύριος δεν ήταν μόνο άνθρωπος. Ήταν και Θεός. Γι’ αυτό και διακηρύττει, ότι ήλθε στη γη για να αναζητήσει και να σώσει τους χαμένους. Άλλωστε η αποστολή Του ήταν να κηρύξει στους αιχμαλώτους την άφεση και στους τυφλούς την ανάβλεψη, στους πνευματικά αιχμαλώτους και τυφλούς.

Αν, λοιπόν, η μετάνοια δεν ήταν απόλυτη αναγκαιότητα της ψυχής, δε θα τη θέσπιζε. Η άπειρη αγάπη Του στον άνθρωπο καθιέρωσε το φιλάνθρωπο αυτό μυστήριο. Όλοι μας το ζούμε: δεν υπάρχει κανένας αναμάρτητος. Μόνος αναμάρτητος ο Θεός. Σχεδόν αδύνατο είναι ο άνθρωπος να αποκόψει τις αδυναμίες και τα πάθη, που τον συντροφεύουν συχνά σε ολόκληρη τη ζωή του. Η αμαρτία αποκόπτει τον άνθρωπο από το Θεό και τη σωτηρία. Η μετάνοια, το ήμαρτον του Ασώτου, ανοίγει και πάλι τις πύλες του παραδείσου. Χωρίς τη μετάνοια, που αποτελεί κατά τον άγιο Ιωάννη το Χρυσόστομο«φάρμακο πλημμελημάτων, δαπάνημα των παρανομιών, όπλο κατά του διαβόλου, μαχαίρι που του κόβει το κεφάλι, ελπίδα σωτηρίας, αναίρεση της απόγνωσης», θα χάναμε όλα τα χαρίσματα και τις δωρεές του Θεού και δε θα μπορούσαμε να προσέλθουμε στο μυστήριο της θείας Ευχαριστίας. Γι’ αυτό ο καρδιογνώστης και φιλάνθρωπος Κύριος, που γνωρίζει την ανθρώπινη αδυναμία, αλλά και τα τεχνάσματα του πανούργου Δαίμονα, μάς έδωσε τη μετάνοια. Κι έτσι «η χρηστότητα και φιλανθρωπία του Θεού μεταμορφώνει αυτόν που μετανοεί από τα αμαρτήματά του σε δίκαιο και αναμάρτητο» (Κλήμης Αλεξανδρείας).

Γίνεται φανερό ότι όλοι οι άνθρωποι έχουν ανάγκη μετανοίας και συγχώρησης. Γι’ αυτό και την εξουσία αυτή τη μετάδωσε ο Χριστός στους Αποστόλους και οι Απόστολοι στους επισκόπους και ιερείς: «Φύσηξε και τους είπε: λάβετε Πνεύμα Άγιο. Αν αφήνετε τις αμαρτίες των ανθρώπων, τους αφήνονται, αν κάποιων τις κρατάτε, κρατιούνται» (Ιωάν. κ΄ ‘22-23).

Ήδη η πρώτη Εκκλησία ασκεί την εξουσία αυτή. Την ίδια αλήθεια διακηρύσσει και ο Μέγας Αθανάσιος: «Όπως ο άνθρωπος βαπτίζεται από άνθρωπο ιερέα και φωτίζεται με τη χάρη του Αγίου Πνεύματος, έτσι και αυτός που εξομολογείται με ειλικρινή μετάνοια λαμβάνει την άφεση από τον ιερέα με τη χάρη του Χριστού». Δεν παίρνει κανείς μόνος του νερό και λάδι, για να τελέσει το μυστήριο του Βαπτίσματος. Ούτε ψωμί και κρασί, για να μεταλάβει. Θα βαπτιστεί και θα κοινωνήσει από τους ιερείς. Πώς, λοιπόν, αυτό, που δεν το διανοείται για τα άλλα μυστήρια, μπορεί να το σκεφτεί για το μυστήριο της μετανοίας;

Να αναφερθούμε και στο Μέγα Βασίλειο: «Είναι αναγκαίο να εξομολογούμαστε τα αμαρτήματα σε αυτούς που τους έχει ανατεθεί η διαχείριση των μυστηρίων του Θεού». Ο ιερός Χρυσόστομοςπροσθέτει: «Στους ιερείς που ζουν και κινούνται στη γη δόθηκαν ουράνιες δικαιοδοσίες και έλαβαν εξουσία, την οποία ούτε σε αγγέλους ούτε σε αρχαγγέλους έδωσε ο Θεός». Και συμπληρώνει: «Εκείνα που θα κάνουν κάτω οι ιερείς, αυτά τα επικυρώνει πάνω ο Θεός και την άποψη των δούλων την επιβεβαιώνει ο Κύριος». Τέλος ο γέρων Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης είπε: «Στον εξομολόγο μπορείς να μιλήσεις όπως αισθάνεσαι, αλλά δεν είναι αυτό τόσο σημαντικό, όσο είναι το ότι με την προσευχή κοιτάζει μέσα στην ψυχή σου ο παπάς και βλέπει πώς είσαι και σου μεταδίδει την χάρη του θεού. Έχει αποδειχθεί ότι αυτό το κοίταγμα είναι πνευματικές ακτίνες που σε ξαλαφρώνουν και σε θεραπεύουν. Όλοι οι πνευματικοί, οι εξομολόγοι έχουν αυτή την χάρη κι όταν εύχονται την εκπέμπουν ως αγωγοί».

[Το κείμενο βασίζεται στο βιβλίο του Γ. Μελέτη «Ερωτήματα στον Ιησού Χριστό» των εκδόσεων «Ζωής»] &  xfd.gr/