Κυριακή των 318 Πατέρων της Α΄ Οικουμενικής Συνόδου – Ο κίνδυνος των αιρέσεων

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ: Πράξ. κ´ 16-18, 28-36

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ: Ἰωὰν ιζ΄ 1-13

Ο ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΤΩΝ ΑΙΡΕΣΕΩΝ

«Εἰσελεύσονται... λύκοι βαρεῖς εἰς ὑμᾶς μὴ φειδόμενοι τοῦ ποιμνίου»

Τιμᾶ σήμερα ἡ ἁγία μας Ἐκκλησία τοὺς 318 ἁγίους καὶ θεοφόρους Πατέρες  τῆς Α΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου, οἱ ὁποῖοι συνῆλθαν στὴ Νίκαια τῆς Βιθυνίας τὸ 325 μ.Χ. μὲ σκοπὸ νὰ καταδικάσουν τὴ φοβερὴ αἵρεση τοῦ θεομάχου Ἀρείου καὶ νὰ ἀσφαλίσουν τὸ Ὀρθόδοξο ποίμνιο στὴν ὁδὸ τῆς ἀληθείας.

Τὰ ἱερὰ Ἀναγνώσματα καὶ οἱ ὕμνοι τῆς ἡμέρας πρὸς τιμήν τους ἔχουν καθιερωθεῖ. Εἶναι δὲ πολὺ ἐπίκαιρος ὁ λόγος τοῦ ἀποστόλου Παύλου ἀπὸ τὸ Ἀποστολικὸ ἀνάγνωσμα:  «Προσέχετε», λέει ὁ ἀκούραστος Ἀπόστολος ἀπευθυνόμενος γιὰ τελευταία φορὰ πρὸς τοὺς πρεσβυτέρους τῆς Ἐφέσου‧ «ἐγὼ γὰρ οἶδα τοῦτο, ὅτι εἰσελεύσονται μετὰ τὴν ἄφιξίν μου λύκοι βαρεῖς εἰς ὑμᾶς μὴ φειδόμενοι τοῦ  ποιμνίου»· γνωρίζω καλὰ ὅτι μετὰ τὴν ἀναχώρησή μου θὰ εἰσβάλουν ἀνάμεσά σας ψευδοδιδάσκαλοι σὰν ἄγριοι καὶ σκληροὶ λύκοι, ποὺ θὰ διαρπάζουν ἀλύπητα τὸ ποίμνιο βλάπτοντας καὶ ἀφανίζοντας τὶς ψυχὲς τῶν λογικῶν προβάτων.

Αὐτὸς ὁ θεόπνευστος ἀποστολικὸς λόγος μᾶς δίνει τὴν ἀφορμὴ πρῶτον, νὰ ἐπισημάνουμε τὸν κίνδυνο τῶν αἱρέσεων καὶ δεύτερον, νὰ ὑπογραμμίσουμε τὸ δικό μας χρέος ἐνώπιον αὐτοῦ τοῦ κινδύνου.

1. «Λύκοι βαρεῖς»

Δὲν εἶναι ὑπερβολικὴ ἡ εἰκόνα τῶν ἄγριων λύκων ποὺ χρησιμοποιεῖ ὁ ἀπόστολος Παῦλος, γιὰ νὰ παραστήσει τὸν κίνδυνο ἀπὸ τὴν εἰσβολὴ τῶν αἱρετικῶν.

Ἄλλωστε ὁ ἴδιος ὁ Κύριος εἶχε χαρακτηρίσει «λύκους ἅρπαγες» τοὺς αἱρετικοὺς καὶ μάλιστα εἶχε προειδοποιήσει τοὺς μαθητές του νὰ προσέχουν, διότι οἱ ἁρπακτικοὶ αὐτοὶ λύκοι ἐμφανίζονται «ἐν ἐνδύμασι προβάτων», δηλαδὴ μὲ τὴν ἐξωτερικὴ μορφὴ τῆς ἀθωότητας καὶ τῆς ἡμερότητας τοῦ προβάτου (Ματθ. ζ΄ 15)!

Πόσο ἀληθινοὶ καὶ ἐπίκαιροι ἀκούγονται καὶ σήμερα αὐτοὶ οἱ λόγοι! Πλῆθος αἱρέσεων καὶ πλανεμένων παραθρησκευτικῶν ὁμάδων διεισδύουν μέσα στὴ σύγχρονη πολυπολιτισμικὴ καὶ συγκρητιστκὴ κοινωνία μας καὶ προβάλλουν τὶς διεστραμμένες διδασκαλίες τους μὲ τρόπο πειστικὸ καὶ ἑλκυστικό. Εἶναι οἱ Παπικοὶ καὶ Οὐνίτες, οἱ ὁποῖοι, παρὰ τὴν ἐμμονή τους σὲ σοβαρὲς αἱρετικὲς πλάνες, διαδίδουν ὅτι δὲν ἔχουμε πολλὲς διαφορὲς καὶ συμμετέχουν κάποτε καὶ σὲ θεῖες Λειτουργίες τῶν Ὀρθοδόξων, καὶ προσέρχονται ἀκόμη καὶ γιὰ νὰ κοινωνήσουν! Εἶναι οἱ Προτεστάντες καὶ μάλιστα οἱ Πεντηκοστιανοί, οἱ ὁποῖοι μὲ δωρεὰν διανομὴ ἐντύπων καὶ βιβλίων, μὲ  ραδιοφωνικὲς ἐκπομπὲς καὶ ἄλλες συστηματικὲς μεθόδους προσπαθοῦν ὕπουλα νὰ προσηλυτίσουν ἀνύποπτους συνανθρώπους μας. Ἀκόμη πιὸ ὕπουλοι εἶναι οἱ γνωστοὶ «Μάρτυρες τοῦ Ἰεχωβᾶ» μὲ τὴν ἀντιχριστιανικὴ καὶ ἀντεθνικὴ προπαγάνδα τους, ἀλλὰ καὶ οἱ 500 καὶ πλέον νεοφανεῖς αἱρέσεις καὶ παραθρησκεῖες, ποὺ δροῦν ἀνενόχλητες στὴν Ἑλλάδα μὲ τὴ μορφὴ ἐπιστημονικῶν, φιλοσοφικῶν, ἀνθρωπιστικῶν ἢ κοινωνικῶν  σωματείων, καὶ δημιουργοῦν, πολλὲς ἀπ’ αὐτές, ὁλοκληρωτικὴ ἐξάρτηση στοὺς ὀπαδούς τους...

Ὁ κίνδυνος εἶναι μεγάλος. Ὅποιος μπλεχτεῖ στὰ δίχτυα τῶν αἱρετικῶν  ἀποκόπτεται ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία καὶ βρίσκεται ἔξω ἀπὸ τὸ λυτρωτικὸ χῶρο τῆς χάριτός της. Διότι, ὅπως ἔλεγε ὁ ἅγιος ἱερομάρτυς Κυπριανός, «Ἔξω ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία δὲν ὑπάρχει σωτηρία»!

2. Γρηγορεῖτε!

Ποιὸ εἶναι λοιπὸν τὸ δικό μας χρέος ἀπέναντι στὸν ὁρατὸ αὐτὸ κίνδυνο  τῶν αἱρέσεων;

Τὸ πρῶτο ποὺ χρειάζεται εἶναι ἡ ἐγρήγορση. «Γρηγορεῖτε!», φώναζε τότε ὁ ἀπόστολος Παῦλος στοὺς ποιμένες τῆς Ἐ­ φέσου καὶ μέσῳ αὐτῶν σὲ ὅλους μας. Νὰ εἶστε ξύπνιοι, σὲ ἐπιφυλακή. Εἶναι λοιπὸν ἀπαραίτητο νὰ προσέχουμε καὶ μεῖς πολύ, γιὰ νὰ μὴ δεχόμαστε τίποτε αἱρετικό.

Ὅπως ἐξετάζουμε τὶς τροφές, ὥστε νὰ μὴν εἶναι ἀλλοιωμένες ἢ δηλητηριασμένες, πολὺ περισσότερο ὀφείλουμε νὰ διαφυλάττουμε τὸ Ὀρθόδοξο δόγμα καὶ ἦθος ἀπὸ κάθε ἀλλοίωση, νοθεία καὶ παραχάραξη. Μόνο ὅ,τι εἶναι γνήσιο κι ἀληθινό, ἔχει ἀξία. Ὁτιδήποτε ἄλλο εἶναι ψεύτικο, ἄχρηστο καὶ πολὺ βλαβερό!

Ἐπιπλέον εἶναι ἀνάγκη νὰ γνωρίσουμε τὴν Ὀρθόδοξη πίστη μας, νὰ μελετοῦμε τὴν Ἁγία Γραφὴ καθὼς καὶ βιβλία μὲ τὴ ζωὴ τῶν Ἁγίων καὶ τὴ διδασκαλία τῶν Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας μας, ὥστε νὰ εἴμαστε σέ θέση νὰ διακρίνουμε τὴν ἀλήθεια ἀπὸ τὴν πλάνη. Μποροῦμε ἐπίσης νά βροῦμε κατάλληλα ἀντιαιρετικὰ βιβλία καὶ Ὀρθόδοξες ἱστοσελίδες, ποὺ ἐνημερώνουν γιὰ τὶς πλάνες τῶν αἱρέσεων καὶ τὴν ὕπουλη προσηλυτιστικὴ δράση τους, ὥστε κι ἐμεῖς νὰ εἴμαστε ἐνημερωμένοι καὶ ἄλλους νὰ μποροῦμε νὰ διαφωτίζουμε.

❁   ❁   ❁

Ὁ Κύριος μᾶς ζητᾶ νὰ ἀγαπᾶμε ὅλους τοὺς ἀνθρώπους. Ἂν κάτι ἀποστρεφόμαστε δὲν εἶναι οἱ αἱρετικοί, ἀλλὰ οἱ φρικτὲς αἱρέσεις ποὺ ὑποστηρίζουν καὶ ἡ διάσπαση τῆς ἑνότητος τὴν ὁποία ἐπιφέρουν στὸ Σῶμα τοῦ Χριστοῦ. Οἱ ἅγιοι Πατέρες ἔδωσαν ἰδιαίτερη βαρύτητα στὸ θέμα «αἵρεση» καὶ ἀγωνίστηκαν μὲ τὴν «σφενδόνη τοῦ Πνεύματος» καὶ ὅλες τους τὶς δυνάμεις, ὥστε νὰ διώξουν μακριὰ ἀπὸ τὴν ποίμνη τοῦ Χριστοῦ τοὺς «βαρεῖς καὶ λοιμώδεις λύκους». Ἂς τοὺς παρακαλοῦμε νὰ πρεσβεύουν καὶ γιὰ ὅλους ἐμᾶς, ὥστε νὰ μένουμε σταθεροὶ κι ἀμετακίνητοι στὴν πίστη τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μας καὶ ἄγρυπνοι θεματοφύλακες τῆς παραδόσεώς της.

Ορθόδοξο Περιοδικό “Ο ΣΩΤΗΡ”

……………………………………………………………………………………………

Η ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗ ΠΕΡΙΚΟΠΗ

ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΤΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ ΤΗΣ Α΄ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗΣ ΣΥΝΟΔΟΥ

           Πράξεις των Αποστόλων, κεφ. Κ΄, εδάφια 16-18 και 28-38

     ¹⁶ Ἒκρινε γὰρ ὁ Παῦλος παραπλεῦσαι τὴν ῎Εφεσον, ὅπως μὴ γένηται αὐτῷ χρονοτριβῆσαι ἐν τῇ ᾿Ασίᾳ· ἔσπευδε γάρ, εἰ δυνατὸν ἦν αὐτῷ, τὴν ἡμέραν τῆς πεντηκοστῆς γενέσθαι εἰς ῾Ιεροσόλυμα. ¹⁷ ᾿Απὸ δὲ τῆς Μιλήτου πέμψας εἰς ῎Εφεσον μετεκαλέσατο τοὺς πρεσβυτέρους τῆς ἐκκλησίας. ¹⁸ ὡς δὲ παρεγένοντο πρὸς αὐτόν, εἶπεν αὐτοῖς· ὑμεῖς ἐπίστασθε, ἀπὸ πρώτης ἡμέρας ἀφ᾿ ἧς ἐπέβην εἰς τὴν ᾿Ασίαν, πῶς μεθ᾿ ὑμῶν τὸν πάντα χρόνον ἐγενόμην.

    […] ²⁸ Προσέχετε οὖν ἑαυτοῖς καὶ παντὶ τῷ ποιμνίῳ ἐν ᾧ ὑμᾶς τὸ Πνεῦμα τὸ ῞Αγιον ἔθετο ἐπισκόπους, ποιμαίνειν τὴν ἐκκλησίαν τοῦ Κυρίου καὶ Θεοῦ, ἣν περιεποιήσατο διὰ τοῦ ἰδίου αἵματος. ²⁹ ἐγὼ γὰρ οἶδα τοῦτο, ὅτι εἰσελεύσονται μετὰ τὴν ἄφιξίν μου λύκοι βαρεῖς εἰς ὑμᾶς μὴ φειδόμενοι τοῦ ποιμνίου· ³⁰ καὶ ἐξ ὑμῶν αὐτῶν ἀναστήσονται ἄνδρες λαλοῦντες διεστραμμένα τοῦ ἀποσπᾶν τοὺς μαθητὰς ὀπίσω αὐτῶν. ³¹ διὸ γρηγορεῖτε, μνημονεύοντες ὅτι τριετίαν νύκτα καὶ ἡμέραν οὐκ ἐπαυσάμην μετὰ δακρύων νουθετῶν ἕνα ἕκαστον.

      ³² Καὶ τὰ νῦν παρατίθεμαι ὑμᾶς, ἀδελφοί, τῷ Θεῷ καὶ τῷ λόγῳ τῆς χάριτος αὐτοῦ τῷ δυναμένῳ ἐποικοδομῆσαι καὶ δοῦναι ὑμῖν κληρονομίαν ἐν τοῖς ἡγιασμένοις πᾶσιν. ³³ ἀργυρίου ἢ χρυσίου ἢ ἱματισμοῦ οὐδενὸς ἐπεθύμησα· ³⁴ αὐτοὶ γινώσκετε ὅτι ταῖς χρείαις μου καὶ τοῖς οὖσι μετ᾿ ἐμοῦ ὑπηρέτησαν αἱ χεῖρες αὗται. ³⁵ πάντα ὑπέδειξα ὑμῖν ὅτι οὕτω κοπιῶντας δεῖ ἀντιλαμβάνεσθαι τῶν ἀσθενούντων, μνημονεύειν τε τῶν λόγων τοῦ Κυρίου ᾿Ιησοῦ, ὅτι αὐτὸς εἶπε· μακάριόν ἐστι μᾶλλον διδόναι ἢ λαμβάνειν. ³⁶ καὶ ταῦτα εἰπών, θεὶς τὰ γόνατα αὐτοῦ σὺν πᾶσιν αὐτοῖς προσηύξατο. ³⁷ ἱκανὸς δὲ ἐγένετο κλαυθμὸς πάντων, καὶ ἐπιπεσόντες ἐπὶ τὸν τράχηλον τοῦ Παύλου κατεφίλουν αὐτόν, ³⁸ ὀδυνώμενοι μάλιστα ἐπὶ τῷ λόγῳ ᾧ εἰρήκει, ὅτι οἰκέτι μέλλουσι τὸ πρόσωπον αὐτοῦ θεωρεῖν. προέπεμπον δὲ αὐτὸν εἰς τὸ πλοῖον.

Ερμηνευτική απόδοση από τον μακαριστό Παν. Τρεμπέλα

     ¹⁶ Πλεύσαμε κατευθείαν στη Μίλητο, διότι ο Παύλος αποφάσισε να παρακάμψει με το πλοίο την Έφεσο και να μην αποβιβαστεί σε αυτήν, για να μην του συμβεί ν’ αργοπορήσει στην Ασία· διότι βιαζόταν να είναι στα Ιεροσόλυμα, εάν του ήταν δυνατό, την ημέρα της Πεντηκοστής. ¹⁷ Από τη Μίλητο λοιπόν έστειλε ανθρώπους στην Έφεσο και κάλεσε τους πρεσβυτέρους της Εκκλησίας να έλθουν να τον συναντήσουν. ¹⁸ Και όταν ήλθαν κοντά του, τους είπε: «Εσείς γνωρίζετε καλά πώς συμπεριφέρθηκα απέναντί σας όλο το χρονικό διάστημα της εδώ παραμονής μου από την πρώτη μέρα που πάτησα το πόδι μου στην Ασία.

    […] ²⁸ Προσέχετε λοιπόν τον εαυτό σας, πως θα συμπεριφέρεστε και τι θα διδάσκετε. Προσέχετε και όλο το πνευματικό σας ποίμνιο, στο οποίο το Άγιο Πνεύμα σας τοποθέτησε επισκόπους για να ποιμαίνετε την Εκκλησία του Θεού, την οποία ο Κύριος έσωσε και κατέστησε κτήμα του με το δικό Του αίμα. ²⁹ Προσέχετε, διότι εγώ το γνωρίζω, μετά την αναχώρησή μου θα εισβάλουν ανάμεσά σας ψευδοδιδάσκαλοι και πλάνοι σαν άγριοι και σκληροί λύκοι που θα διαρπάζουν αλύπητα το ποίμνιο, βλάπτοντας και αφανίζοντας τις ψυχές των λογικών προβάτων. ³⁰ Ακόμη κι από σας τους ίδιους θα εμφανιστούν άνθρωποι που θα διδάσκουν διδασκαλίες, οι οποίες θα διαστρέφουν την αλήθεια, για να αποσπούν τους μαθητές από τον ευθύ δρόμο της αλήθειας, να τους παρασύρουν πίσω τους και να τους κάνουν οπαδούς τους. ³¹ Γι’ αυτό να προσέχετε και να είστε άγρυπνοι, έχοντας ως παράδειγμα εμένα˙ και να θυμάστε ότι για μια τριετία συνεχώς νύχτα και μέρα δεν σταμάτησα να νουθετώ με δάκρυα τον καθένα σας ξεχωριστά.

     ³² Και τώρα σας εμπιστεύομαι, αδελφοί, στον Θεό και στον λόγο που η χάρη Του μας αποκάλυψε. Αυτός ο λόγος Του θα σας προφυλάξει από κάθε πλάνη και διαστροφή. Σας εμπιστεύομαι στον Θεό, ο Οποίος μπορεί να συνεχίσει την οικοδομή σας και να σας δώσει κληρονομιά τον ουρανό μαζί με όλους αυτούς που προόδευσαν στον αγιασμό που τους χάρισε ο Ιησούς Χριστός. ³³ Ασήμι ή χρυσάφι ή ρουχισμό, τίποτε από αυτά δεν επιθύμησα. ³⁴ Εσείς οι ίδιοι γνωρίζετε ότι για τις ανάγκες τις δικές μου και για τις ανάγκες εκείνων που ήταν μαζί μου, υπηρέτησαν τα ροζιασμένα αυτά χέρια. ³⁵ Με κάθε τρόπο σας έδωσα το παράδειγμα ότι πρέπει να εργάζεστε έτσι σκληρά για να προλαβαίνετε κάθε σκανδαλισμό των αδύναμων αδελφών και να τους βοηθάτε να γίνουν δυνατοί πνευματικά. Αλλά και να θυμάστε τα λόγια του Κυρίου Ιησού, που είχε πει: ‘’Είναι καλύτερο να δίνει κανείς παρά να παίρνει, ακόμη και όταν δικαιούται να πάρει. Αυτό καθιστά τον άνθρωπο περισσότερο ευτυχή’’». ³⁶ Και αφού τα είπε αυτά, γονάτισε και προσευχήθηκε μαζί με όλους αυτούς. ³⁷ Τότε όλοι ξέσπασαν σε κλάματα και οδυρμό μεγάλο και αφού έπεσαν πάνω στον τράχηλο του Παύλου, τον φιλούσαν με πολλή στοργή. ³⁸ Ήταν τόσο θλιβερός ο χωρισμός αυτός, και είχαν όλοι μια τέτοια οδύνη, προπαντός γι’ αυτό που είχε πει, πως δεν θα ξανάβλεπαν πια το πρόσωπό του. Μετά ξεκίνησαν μαζί του και τον ξεπροβόδισαν μέχρι το πλοίο.