16 Απρ 2012

Εις μνημόσυνον του καθηγητού Στέργιου Σάκκου


Στέργιος Ν. Σάκκος, Χωρισμός της αγάπης από την αλήθεια. Περιττά τα δόγματα σήμερα; Οι εκτός της  Ορθοδοξίας εκτός αληθείας
Χωρισμός τῆς ἀγάπης ἀπό τήν ἀλήθεια
Μπορεῖ κανείς νά ἰσχυρισθεῖ ὅτι δέν ἀγαποῦσε ὁ Κύριος; Καί ἀγαποῦμε περισσότερο ἐμεῖς, πού ἄλλοτε μέ τό διαβόητο «Παγκόσμιο Συμβούλιο ᾿Εκκλησιῶν», ἄλλοτε μέ τούς ἀτελέσφορους καί ἀνούσιους διαλόγους ᾿Ορθοδόξων καί Ρωμαιοκαθολικῶν, «πωλοῦμε» ἀγάπη, τήν ὁποία κακῶς θεοποιήσαμε; «῾Ο Θεός ἀγάπη ἐστί», τό μαρτυρεῖ ἡ ἁγία Γραφή, ἀλλά ἡ ἀγάπη δέν εἶναι θεός! Οἱ ἅγιοι ἀπόστολοι διακηρύττουν ὅτι ἡμεῖς «ἀγαπῶμεν ἐν ἀληθείᾳ» (Α´ ᾿Ιω 3,18· Β´ ᾿Ιω 1) καί συγχρόνως «ἀληθεύομεν ἐν ἀγάπῃ» (᾿Εφ 4,15). Δέν διαχώρισαν ποτέ τήν ἀγάπη ἀπό τήν ἀλήθεια, διότι ἡ ἀγάπη «συγχαίρει τῇ ἀληθείᾳ» (Α´ Κο 13,6)· δέν μπορεῖ νά ὑπάρξει χωρίς τήν ἀλήθεια, εἶναι φυτό ἀληθοχαρές!
Στήν ἴδια γραμμή κινοῦνται οἱ ἅγιοι πατέρες. «Εἴ που τήν εὐσέβειαν παραβλαπτομένην ἴδοις», λέγει ὁ ἅγιος Χρυσόστομος, «μή προτίμα τήν ὁμόνοιαν τῆς ἀληθείας». Στάσου γενναῖος μέχρι θανάτου καί διατηρώντας τήν φιλική διάθεση πρός ὅλους, σέ τίποτε μήν προδόσεις τήν ἀλήθεια17.

Δέν χωρίζεται ἡ ἀγάπη ἀπό τήν ἀλήθεια. ῾Ο διαχωρισμός τους, ἐπί ζημίᾳ βέβαια καί τῶν δύο, εἶναι τῶν ἡμερῶν μας ἐπίτευγμα. Εἶναι τό κατόρθωμα τοῦ συγχρόνου διαχριστιανικοῦ συγκρητισμοῦ! Ποτέ ἄλλοτε ἡ λέξη ἀγάπη δέν χρησιμοποιήθηκε τόσο πρόχειρα, ἀνεύθυνα καί ὕπουλα εἰς βάρος τῆς ἀλήθειας. Ποτέ στήν ἱστορία τῆς ᾿Εκκλησίας δέν χρησιμοποιήθηκαν στίς σχέσεις μέ τούς αἱρετικούς οἱ ἀνταλλαγές ἐπισκέψεων καί δώρων, οἱ ἑκατέρωθεν φιλοφρονήσεις, οἱ ἐναγκαλισμοί καί οἱ ἀσπασμοί μέ πλήρη ἤ ἔστω μερική παραθεώρηση τῆς ἀλήθειας.
Διαλέχθηκαν μέ τούς ἑτεροδόξους οἱ πατέρες μας, ἀλλ᾿ ἐν ἀνυποκρίτῳ ἀγάπῃ καί ἀληθείᾳ. «Οὐ γάρ νικῆσαι ζητοῦμεν, ἀλλά προσλαβεῖν ἀδελφούς, ὧν τῷ χωρισμῷ σπαρασσόμεθα»18, ἐξομολογεῖται ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος. Ποτέ ἡ ἀγάπη δέν κατήργησε οὔτε ὑποβίβασε τό δόγμα. Ποτέ δέν παραμερίσθηκε ἡ ἀλήθεια χάριν μιᾶς κατ᾿ ἐπίφασιν εἰρήνης. «῎Αν ἡ εἰρήνη περιορίζεται μόνο στά λόγια, εἶναι καταγέλαστη», γράφει ὁ Μ. Βασίλειος19, ἐνῶ ὁ εὐαίσθητος καί πραότατος Θεολόγος Γρηγόριος διαγγέλλει· «Κρείττων γάρ ἐπαινετός πόλεμος εἰρήνης χωριζούσης Θεοῦ· καί διάτοῦτο τόν πραΰν μαχητήν ὁπλίζει τό Πνεῦμα, ὡς καλῶς πολεμεῖν δυνάμενον»20. Εἶναι μία ρήση ὄντως σκληρή, ἀλλά διαφωτιστική καί σωτήρια, ὅπως κατ᾿ ἐπανάληψιν ἀπέδειξε ἡ ἱστορία. Τήν ἐπιβεβαιώνει καί ὁ ἅγιος Χρυσόστομος, ὁ ὁποῖος τεκμηριώνοντας τόν λόγο του μέ παραδείγματα τῆς βιβλικῆς ἱστορίας συνάγει·· «῎Εστιν οὖν σχισθῆναι καλῶς καί ἔστιν ὁμονοῆσαι κακῶς... ῞Ωστε οὐ πανταχοῦ ὁμόνοια καλόν, ὥσπερ οὖν οὐδέ πανταχοῦ ἡ διάστασις κακόν21.
῞Οταν οἱ αἱρετικοί ἐπέμεναν στίς κακοδοξίες τους οἱ πατέρες ἔπαυαν νά συζητοῦν μαζί τους ἐφαρμόζοντας τήν ἀποστολική παραγγελία «αἱρετικόν ἄνθρωπον μετά μίαν καί δευτέραν νουθεσίαν παραιτοῦ, εἰδώς ὅτι ἐξέστραπται ὁ τοιοῦτος καί ἁμαρτάνει ὤν αὐτοκατάκριτος» (Ττ 3,10). Μαχητικός καί ἀνένδοτος ὁ ἅγιος Χρυσόστομος θεωρεῖ αὐτονόητο ὅτι πρός τό συμφέρον τῆς εἰρήνης, πρέπει νά ἀποκόπτονται ἀπό τό σῶμα τῆς ᾿Εκκλησίας ὅσοι δέν συμμορφώνονται πρός τίς ἀρχές της. «῎Αν κόβουμε», λέγει «τό σάπιο καί ἀθεράπευτο μέλος τοῦ σώματος, ὄχι διότι τό περιφρονοῦμε, ἀλλά διότι ἔτσι θά διασφαλίσουμε τό ὑπόλοιπο σῶμα, πόσο πιό ἀναγκαῖο εἶναι νά ἀκολουθοῦμε αὐτή τήν τακτική στήν περίπτωση τῆς κακίας;... Αὐτή ἡ τακτική πολλές φορές ἀποβαίνει ὠφέλιμη ὄχι μόνο γιά τήν ᾿Εκκλησία ἀλλά καί γιά τούς ἴδιους (τούς παρεκτρεπομένους)»22. Μέ αὐστηρότητα στιγματίζει ὁ ἅγιος πατέρας κάθε ἐπιπόλαιη προσέγγιση πρός τούς αἱρετικούς καί τήν παραβάλλει πρός τόν διάλογο τῆς Εὔας μέ τόν ὄφι. Τόσο μεγάλο κακό εἶναι νά ἀποκαλύπτουμε σέ ὅλους ἀβασάνιστα τά θεῖα μυστήρια. ῎Ας τό ἀκούσουν, λέει, «οἱ ἁπλῶς καί ἀδιαφόρως πρός ἅπαντας διαλεγόμενοι»23. Τότε καί τώρα. Κρατοῦμε τήν πίστη μας γράφει ὁ ἐπίσκοπος ᾿Αντιοχείας ἅγιος ᾿Αναστάσιος ὁ Α´ «πίστει κραταιούμενοι καί κατά τῶν αἱρετικῶν ἀγωνιζόμενοι τῶν διαιρούντων ἤ συγχεόντων ἤ οὐχ ὁμολογούντων τήν ἀλήθειαν»24. ῾Η καταπάτηση τῆς ἀλήθειας δέν συνάδει μέ τήν ἀγάπη, εἶναι πρόσχημα, προσωπεῖο, μάσκα ἀγάπης. Καί ἐπειδή, λέγει ὁ Μέγας Βασίλειος, τό πρόσχημα τῆς ἀγάπης ἐπιφέρει μεγάλη ζημία, «σκοπεῖν ὀφείλομεν οἷς ἑαυτούς ἀναμίγνυμεν»25, πρέπει νά προσέχουμε πολύ μέ ποιούς συναναστρεφόμαστε.
Περιττά τά δόγματα σήμερα;
Πρώτη φορά στήν ἐποχή μας ἀκούσθηκαν ἀπό κορυφαίους ἐκπροσώπους τῆς ᾿Ορθοδόξου ᾿Εκκλησίας προτάσεις ὅπως «νά ἀφήσουμε τούς θεολογικούς διαλόγους καί νά κάνουμε διάλογο ἀγάπης», διότι «ἡ θεολογία διαιρεῖ, ἐνῶ ἡ ἀγάπη ἑνώνει» ἤ ἐκεῖνο τό βλάσφημο, ὅτι τά δόγματα πρέπει νά τεθοῦν στό θησαυροφυλάκιο τῆς ᾿Εκκλησίας26! Θά θυμηθῶ ἐδῶ τήν ὑπόδειξη τοῦ Παναγιώτη Τρεμπέλα πρός τόν πατριάρχη ᾿Αθηναγόρα· «῾Η θεωρία περί θεολογίας τῆς ἀγάπης εἶναι ὅλως ξένη καί ἄγνωστος πρός τήν ἀποστολικήν διδασκαλίαν καί τήν παράδοσιν τῶν πατέρων, οἵτινες ἠγωνίσθησαν ἀνυποχωρήτως κατά πάσης πλάνης καί ὅταν ἀκόμη αὐτή ἐνεφανίζετο ὑπό μορφήν τοσούτῳ λεπτήν, ὥστε ἡμεῖς οἱ νεώτεροι ἐνίοτε νά δυσκολευώμεθα, παρ᾿ ὅλην τήν ἐπιστήμην μας νά διακρίνωμεν ταύτην»27.
Καί ἡ ἐλάχιστη παρέκκλιση, παραποιεῖ, νοθεύει τό δόγμα, ἀποφαίνεται ὁ ἅγιος Χρυσόστομος. Παραβάλλει δέ τήν παρέμβαση στό δόγμα μέ τήν νόθευση τῶν νομισμάτων. ῞Οπως ἐκεῖ, ἡ παραμικρή περικοπή καθιστᾶ τό νόμισμα κίβδηλο, ἔτσι καί «ὁ τῆς ὑγιοῦς πίστεως καί τό βραχύτατον ἀνατρέψας, τῷ παντί λυμαίνεται ἐπί τά χείρονα προϊών ἀπό τῆς ἀρχῆς»28. ῎Αν, συνεχίζει ὁ ἅγιος διδάσκαλος, τιμωρήθηκε σκληρά ὁ ᾿Ισραηλίτης πού μάζευε ξύλα τό Σάββατο καταπατώντας τήν ἐντολή τοῦ Θεοῦ (᾿Αρ 15,32-36), «ὁ δόγματα φρικτά καί ἀπόρρητα λυμηνάμενος, οὗτος ἀπολογίας τεύξεται καί συγγνώμης; Οὐκ ἔστι ταῦτα, οὐκ ἔστιν· ἀλλά καί αὐτό μέν οὖν τοῦτό ἐστι τό πάντων αἴτιον τῶν κακῶν, τό μή ὑπέρ τῶν μικρῶν τούτων ἀγανακτεῖν»29. Δέν ἔχουμε δικαίωμα νά διακρίνουμε μεγάλες καί μικρές ἀποκλίσεις ἀπό τήν ἀλήθεια. Καί δέν ἔχουν καθόλου δίκαιο ἐκεῖνοι πού ἰσχυρίζονται ὅτι μέ τόν μέν προτεσταντισμό μᾶς χωρίζουν πολλά, μέ τόν παπισμό ὅμως, μποροῦμε νά τά βροῦμε. Διότι, λέει, ᾿Ορθοδοξία καί Καθολικισμός (τουτέστιν παπισμός) εἶναι «οἱ δύο πνεύμονες» τῆς χριστιανοσύνης30. Τέτοιες διακηρύξεις ὁδηγοῦν στήν ἀσφυξία τήν χριστιανοσύνη. Δέν συνάδουν οὔτε μέ τό ὀρθόδοξο δόγμα οὔτε μέ τό ὀρθόδοξο ἦθος.
Οἱ ἐκτός τῆς ᾿Ορθοδοξίας ἐκτός ἀληθείας
Γιά νά λέμε τά πράγματα μέ τό ὄνομά τους ὄχι μόνο ὁ προτεσταντισμός ἀλλά καί ὁ παπισμός εἶναι αἵρεση, παρ᾿ ὅλα τά καλά χριστιανικά στοιχεῖα πού μπορεῖ νά διαθέτουν καί οἱ δύο, ὅπως καί κάθε ἄλλη αἵρεση. Σαφής εἶναι ἡ καταδικαστική ἀπόφαση τοῦ ἁγίου Πνεύματος· «ὅστις γάρ ὅλον τόν νόμον τηρήσῃ, πταίσῃ δέ ἐν ἑνί, γέγονε πάντων ἔνοχος» (᾿Ια 2,10). «Οἱ τῆς τοῦ Χριστοῦ ἐκκλησίας», γράφει ὁ ἅγιος Γρηγόριος Παλαμᾶς, «τῆς ἀληθείας εἰσί· καί οἱ μή τῆς ἀληθείας ὄντες οὐδέ τῆς τοῦ Χριστοῦ ᾿Εκκλησίας εἰσίν»31. Εἶναι ἐκτός ἀληθείας οἱ ἐκτός τῆς ᾿Ορθοδοξίας. Γι᾿ αὐτό τό ἅγιο Εὐαγγέλιο ἀπαγορεύει κάθε πνευματική σχέση μαζί τους. ῾Ο ἴδιος ὁ Κύριος συνιστᾶ νά φυλαγόμαστε «ἀπό τῶν ψευδοπροφητῶν» (Μθ 7,15), ἐνῶ ὁ ἀπόστολος ᾿Ιωάννης, ὁ μαθητής τῆς ἀγάπης διδάσκει τόν αἱρετικόν «μή λαμβάνετε εἰς οἰκίαν καί χαίρειν αὐτῷ μή λέγετε» (Β´ ᾿Ιω 10). ᾿Ακολουθώντας τήν εὐαγγελική γραμμή οἱ ἱεροί Κανόνες μέ αὐστηρότητα ἀπαγορεύουν τήν συμπροσευχή καί ὁποιαδήποτε ἄλλη λειτουργική κοινωνία μέ τούς αἱρετικούς32.
Σήμερα, ὅπως ἤδη προανέφερα, δέν τίθεται θέμα παραχάραξης ἤ ἀλλοίωσης τῶν ὀρθοδόξων δογμάτων. ᾿Επίσημα χείλη μάλιστα μᾶς διαβεβαίωσαν ὅτι «δέν πρόκειται νά ἀλλοιώσουμε οὐδέ εἰς τό ἐλάχιστο τά δόγματά μας». ᾿Αλλά πῶς λησμονοῦμε ὅτι αὐτά τά δόγματα μᾶς ἀπαγορεύουν τήν ἀνάμιξη μέ τούς αἱρετικούς; Εἶναι ἀθέμιτος ὁ συμφυρμός μέ ἑτεροδόξους, ὅπως σαφῶς καί κατ᾿ ἐπανάληψιν δηλώνεται ἀπό τήν ἁγία Γραφή. Θά ἀναφέρω ἐδῶ μόνο τά ἐπιτιμητικά ἐρωτήματα τοῦ ἀποστόλου Παύλου· «Τίς γάρ μετοχή δικαιοσύνῃ καί ἀνομίᾳ; τίς δέ κοινωνία φωτί πρός σκότος; τίς δέ συμφώνησις Χριστῷ πρός Βελίαρ; ἤ τίς μερίς πιστῷ μετά ἀπίστου;» (Β´ Κο 6,14-15). Δέν μπορεῖ νά ὑπάρχει σχέση πνευματική μεταξύ πιστῶν καί ἀπίστων ἤ αἱρετικῶν, διότι «ἡμεῖς πεφωτισμένοι τῇ ἀληθείᾳ, ἐκεῖνοι δέ ἐσκοτισμένοι τῇ πλάνῃ»33, ἑρμηνεύει ὁ Ζιγαβηνός. Τό φῶς τοῦ Χριστοῦ φωτίζει μόνον ὅσους παραμένουν στήν ἀλήθεια του. Οἱ αἱρετικοί, ἐφόσον ἀποκόπτονται ἀπό τήν ἀλήθεια τοῦ Χριστοῦ, βυθίζονται στό σκοτάδι καί οἱ υἱοί τοῦ φωτός δέν μποροῦν νά συμφύρονται μέ αὐτούς. «Κάνει νά ἀνακατέψουμε χρυσό καί μπακίρι;»34, πού ἔλεγε ὁ π. Παΐσιος; ῎Οχι, βέβαια!

Απόσπασμα από το άρθρο του μακαριστού: Κίνδυνος Οικουμενισμού (2)

Δείτε σχετικά και :

-Στέργιος Ν. Σάκκος, Κίνδυνος Οικουμενισμού (4)

Στέργιος Ν. Σάκκος, Κίνδυνος Οικουμενισμού (3)

-Στέργιος Ν. Σάκκος, Κίνδυνος Οικουμενισμού (2)

-Στέργιος Ν. Σάκκος, Κίνδυνος Οικουμενισμού (1)

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Oι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μη συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Η φωτογραφία μου
Για επικοινωνία : Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο: aktinesblogspot@gmail.com