Μια πολύ σημαντική συζήτηση είχε την περασμένη εβδομάδα στο Βατικανό ο Έλληνας υφυπουργός Εξωτερικών Δημήτρης Δόλλης, αρμόδιος για τις σχέσεις του κράτους με τις εκτός Ελλάδος εκκλησίες, με τον καρδινάλιο που είναι επιφορτισμένος για τις πολιτιστικές υποθέσεις. Αντικείμενό της; Οι εκκρεμότητες που υπάρχουν στις σχέσεις της καθολικής Εκκλησίας με το ελληνικό κράτος και κυρίως το αίτημα των καθολικών να αποκτήσουν νομικά δικαιώματα ίσα με αυτά της ορθόδοξης Εκκλησίας με την υπογραφή συμφωνίας που θα έχει τη μορφή κονκορδάτου. Θυμίζουμε ότι η Αθήνα έχει από το 1979 διπλωματικές σχέσεις με το Βατικανό, στη χώρα μας υπάρχει ο παπικός πρέσβης (νούντσιος), ο 67χρονος Αμερικανός τιτουλάριος επίσκοπος Τζότζεφ Άνταμς, αλλά στην Αγία Έδρα θέλουν και το κάτι παραπάνω. Ένα ιδιαίτερο καθεστώς σαν αυτό που απολαμβάνουν στις χώρες με τις οποίες έχει υπογραφεί κονκορδάτο που αφορά και εκκλησιαστικά θέματα (το κονκορδάτο είναι μια συμφωνία ενός κράτους με την Αγία Έδρα που ρυθμίζει ζητήματα λειτουργίας της καθολικής Εκκλησίας μιας χώρας σε σχέση με το κράτος αυτό).
Στο ζήτημα αυτό υπάρχει αντίδραση της ορθόδοξης Εκκλησίας που επισημαίνει ότι συμφωνεί να υπάρχει ίδιο καθεστώς και για τις δυο Εκκλησίες, όχι όμως και να υπογραφεί κονκορδάτο που συνήθως υπογράφει το Βατικανό με χώρες που έχουν πληθυσμό κατά πλειοψηφίαν ρωμαιοκαθολικό. Με το κονκορδάτο λένε ουσιαστικά ότι θα αναγνωρίζεται η λειτουργία ενός κράτους μέσα σε ένα άλλο κράτος. Άλλωστε προσθέτουν ότι η ορθόδοξη Εκκλησία δεν είναι ένα κράτος μέσα σε άλλο, αλλά ένα θρησκευτικό σώμα που εκφράζει και συσπειρώνει τη συντριπτική πλειοψηφία του πληθυσμού. Ανάλογη είναι και η θέση του υπουργείου Παιδείας. Πού βρίσκονται τα πράγματα αυτή τη στιγμή; Αναζητείται μέση λύση και νομική φόρμουλα που να καλύπτει και τις δυο πλευρές. Και ποιος θα βγάλει τα κάστανα από τη φωτιά; Το καθ’ ύλην αρμόδιο υπουργείο Παιδείας…
Αθήνα – Αγία Έδρα: μια δύσκολη σχέση
Για πολλά χρόνια οι σχέσεις της Ελλάδας με την Αγία Έδρα δεν ήταν καθόλου εύκολες. Αιτία; H αντίδραση της oρθόδοξης Εκκλησίας που επιμένει πως είναι απαράδεκτο ένας προκαθήμενος χριστιανικής Εκκλησίας όπως ο Πάπας της Ρώμης να έχει και κοσμική εξουσία ως αρχηγός κράτους και κατ’ επέκταση να έχει και πρέσβεις.
Τον Ιανουάριο του 1975 ο τότε πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Καραμανλής είχε αποφασίσει να προωθήσει τη σύναψη σχέσεων με την Αγία Έδρα στο πλαίσιο της πορείας για την είσοδο στην τότε ΕΟΚ και προσπαθούσε να πείσει τον τότε Αρχιεπίσκοπο Σεραφείμ πως δεν είναι δυνατόν η Τουρκία, μια μουσουλμανική χώρα, να έχει σχέσεις με το Βατικανό και η Ελλάδα, χώρα χριστιανική, να μην έχει. Όμως ο Σεραφείμ παρέμενε αμετάπειστος με τη στήριξη της συντριπτικής πλειοψηφίας των μητροπολιτών. Παρ’ όλα αυτά ο Καραμανλής τον Ιούλιο της ίδιας χρονιάς αλλά και τον Οκτώβριο είδε τον Πάπα Παύλο ΣΤ’ στο Βατικανό. Ένα χρόνο μετά η Εκκλησία της Ελλάδος φάνηκε να «μαλακώνει» τη στάση της και ο Σεραφείμ δήλωσε πως «το ζήτημα της συνάψεως διπλωματικών σχέσεων μεταξύ ελληνικής πολιτείας και του Βατικανού ως κράτους είναι υπόθεση που αφορά την κυβέρνηση. Αρκεί μόνο εις την διπλωματικήν αυτήν σύμβασιν να μην υπάρχει σημείον που να θίγη τα ιερά συμφέροντα και την ζωήν της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ελλάδος». Στις 3 Ιουλίου 1979 ο τότε υπουργός Εξωτερικών Γεώργιος Ράλλης δήλωνε ότι αποφασίστηκε η σύναψη διπλωματικών σχέσεων με το Βατικανό. Ακολούθησε η επίσημη ανακοίνωση στις 14 του ίδιου μήνα.
Παρ’ όλα αυτά η Εκκλησία της Ελλάδος επέμενε στις αντιρρήσεις της φοβούμενη επιπλέον ότι μια διπλωματική και πολιτικής φύσης συμφωνία (σύναψη διπλωματικών σχέσεων) θα μπορούσε να οδηγήσει και στη σύναψη κονκορδάτου. Όμως, τα πράγματα είχαν πάρει ήδη το δρόμο τους και στις 26 Οκτωβρίου 1979 ο Κωνσταντίνος Καραμανλής παρουσίαζε στον Πάπα Ιωάννη Παύλο τον Β’ τον πρώτο πρέσβη της Ελλάδας στο Βατικανό, τον πρέσβη στο Παρίσι Σ. Σταθάτο. Όμως, η καχυποψία από την πλευρά της Ορθόδοξης Εκκλησίας ποτέ δεν εξαλείφθηκε. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο Πάπας Ιωάννης Παύλος ο Β’ επισκέφθηκε την Ελλάδα το 2001 ως αρχηγός κράτους προσκεκλημένος του τότε Προέδρου της Δημοκρατίας Κωνσταντίνου Στεφανόπουλου, αφού η Εκκλησία της Ελλάδος περιορίστηκε να δηλώσει ότι δεν έχει αντίρρηση για την επίσκεψη, φτάνει να έχει μόνο προσκυνηματικό χαρακτήρα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου