Αγιος Νεκτάριος - Το θαύμα της ταπεινώσεως

Στεργίου Ν. Σάκκου

Φάροι φωτεινοί οἱ μνῆμες τῶν ἁγίων μας στέκουν ὁδοδεῖκτες στήν πορεία τῆς ζωῆς καί χειραγωγοί στήν λύση τῶν καθημερινῶν μας προβλημάτων. Κι εἶναι πολλές οἱ μνῆμες καί πολλά τά μηνύματα πού προβάλλουν ἀπό τό καλαντάρι τοῦ Νοεμβρίου. Ποῦ νά πρωτοσταθεῖ καί ποιό νά πρωτοδιαλέξει κανείς;

Δύο λόγοι κατακυρώνουν τήν προτίμησή μας στήν ἁγιασμένη μορφή πού τιμᾶ ἡ Ἐκκλησία μας στίς 9 Νοεμβρίου, τόν θαυματουργό καί κατασυκοφαντημένο ἅγιο ἐπίσκοπο Πενταπόλεως Νεκτάριο: Ὁ πρῶτος, ὅτι πρόκειται γιά ἕναν ἅγιο πολύ κοντινό μας τοπικά καί χρονικά, τόν ἕλληνα ἅγιο τοῦ περασμένου αἰώνα. Ὁ ἄλλος λόγος, ὅτι μᾶς παρέχει ἕνα θαυμάσιο παράδειγμα συμπεριφορᾶς, πού θά μποροῦσε νά μεταβάλει ἄμεσα τήν καθημερινότητά μας καί μάλιστα τήν ἐπιρροή πού θά θέλαμε νά ἀσκοῦμε στά παιδιά μας ὡς γονεῖς καί δάσκαλοι. Εἶναι ἡ ἀπεριόριστη ταπεινωσύνη τοῦ ἁγίου ἐκφρασμένη ὄχι μέ σπουδαῖες διδαχές καί νουθεσίες, ἀλλά μέ τήν θυσιαστική πράξη του.

Ἀπόφοιτοι τῆς Ριζαρείου Σχολῆς, τήν ὁποία διηύθυνε ὁ ἅγιος Νεκτάριος, συγκλονισμένοι καί μετά ἀπό πολλά χρόνια μιλοῦσαν γιά τό θαῦμα τοῦ σεπτοῦ σχολάρχη τους. Ποιό ἦταν αὐτό; Ἀργά τήν νύχτα, ὅταν ὅλοι κοιμόντουσαν, ὁ ἅγιος Νεκτάριος ἀνασκουμπωμένος καθάριζε τούς βοηθητικούς χώρους ἀναπληρώνοντας ἔτσι τήν παράλειψη τῶν ὑπευθύνων γιά τό ἔργο αὐτό. Γιά νά μήν τιμωρηθοῦν ἐκεῖνοι, ὑπέβαλλε τόν ἑαυτό του σ᾿ αὐτή τήν θυσία. Ὅταν κάποιος τόν εἶδε καί διαδόθηκε ἀνάμεσα στούς μαθητές ἡ πράξη του, συγκλονίσθηκαν ὅλοι. Ἀπό τότε οἱ βοηθητικοί χῶροι ἔλαμπαν ἀπό καθαριότητα. Νά πῶς ἐφαρμόζεται ὁ λόγος τοῦ Κυρίου «εἴ τις θέλει πρῶτος εἶναι, ἔσται πάντων ἔσχατος» (Μρ 9,35). Νά πῶς ἐνεργεῖ ὁ ἄξιος τῆς ἀποστολῆς του παιδαγωγός. Νά πῶς θρονιάζεται πρότυπο καί ἴνδαλμα στίς ψυχές τῶν παιδιῶν!

Συχνά παραπονούμαστε, γονεῖς καί δάσκαλοι, διότι τά παιδιά μας δέν ἀναγνωρίζουν τίς πολλές θυσίες πού κάνουμε γι᾿ αὐτά. Ἀλλά καμία θυσία δέν μπορεῖ νά ἀποδώσει, ἄν δέν προηγηθεῖ ἡ θυσία τοῦ ἐγωισμοῦ μας. Ἄν πραγματικά θέλουμε νά βοηθήσουμε τά παιδιά μας, πού ἐπαναστατημένα ἀρνοῦνται νά ὑπακούσουν στίς συμβουλές καί πολύ περισσότερο στίς διαταγές καί στίς ἀπειλές μας, πού ἀγριεμένα ἀμφισβητοῦν καί ἀπορρίπτουν κάθε αὐθεντία, πρέπει νά τό καταλάβουμε: Δέν θά ἐπιβληθοῦμε μέ τήν διαταγή. Ἀπαιτεῖται ἀγωγή, ἡ ὁποία ἀσκεῖται μέ τό παράδειγμα. Εἶναι βέβαια ὀδυνηρό γιά τόν δάσκαλο καί τόν γονιό, γίνεται ὅμως γιά τό παιδί τό πιό ἐπαγωγικό καί πειστικό μάθημα.

Στέργιος Ν. Σάκκος, ομότιμος καθηγητής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης)