Το Συμβούλιο της Επικρατείας έκρινε ότι το καθεστώς που επικρατεί εδώ και 72 χρόνια παραβιάζει το Σύνταγμα. Ο μόνος περιορισμός που μπορεί η Πολιτεία να θέσει είναι χωροταξικός – πολεοδομικός
«Τρίζει» 72 ολόκληρα χρόνια μετά τη θέσπισή του το νομοθετικό πλαίσιο που απαιτεί τη λήψη άδειας από την πολιτεία, προκειμένου οι πιστοί μιας άλλης θρησκείας (πέραν της επίσημης χριστιανικής ορθόδοξης) να πάρουν άδεια ίδρυσης και λειτουργίας ευκτηρίου οίκου για την ικανοποίηση των λατρευτικών τους αναγκών.
Ανατρέποντας νομολογία πολλών δεκαετιών, το Συμβούλιο της Επικρατείας κρίνει αντισυνταγματικό το νομοθετικό καθεστώς διοικητικής άδειας που απαιτείται για ίδρυση ευκτηρίου οίκου αλλοθρήσκων, καθώς οι όροι και οι προϋποθέσεις που επιβάλλονται παραβιάζουν τις διατάξεις του Συντάγματος περί θρησκευτικής ελευθερίας.
Το ανώτατο δικαστήριο δέχεται ότι είναι αντισυνταγματικός όχι μόνο ο προληπτικός έλεγχος που διενεργούσε πάντοτε η πολιτεία για το αν με τη συγκεκριμένη θρησκεία προσβάλλονται η δημόσια τάξη, τα χρηστά ήθη και οι απαγορεύσεις περί προσηλυτισμού, αλλά είναι αντισυνταγματική και η αξιολόγηση της πολιτείας σχετικά με το αν υπάρχουν πραγματικές ανάγκες (π.χ. αν είναι αρκετοί οι πιστοί) για να επιτρέψει να λειτουργήσει στην περιοχή ευκτήριος οίκος αλλοθρήσκων.
Οι προϋποθέσεις αυτές για τη διοικητική αδειοδότηση είναι αντισυνταγματικές -κατά το ΣτΕ- και ο μόνος περιορισμός που θα επιτρεπόταν να θέσει η πολιτεία για προηγούμενη άδεια αφορά τη χωροταξία - πολεοδομία, ώστε να λειτουργήσει ευκτήριος οίκος σε περιοχή όπου επιτρέπεται τέτοια χρήση.
Λόγω της σοβαρότητας του ζητήματος και της ανατροπής νομολογίας που αφορά πολλές εκκρεμείς δίκες, το Δ’ τμήμα παρέπεμψε την υπόθεση στην Ολομέλεια ΣτΕ, η οποία, εφόσον υιοθετήσει την άποψη περί αντισυνταγματικότητας του νομοθετικού καθεστώτος αδείας, θα παραπέμψει αναγκαστικά το θέμα στο Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο (ΑΕΔ) λόγω σύγκρουσης με τη νομολογία της Ολομέλειας του Αρείου Πάγου, που το 2001έκρινε συνταγματικό (κατά πλειοψηφία) το πλαίσιο αδειοδότησης, όπως θεσμοθετήθηκε επί Ι. Μεταξά, με τους Αναγκαστικούς Νόμους 1363/38 και 1672/39.
Το νομοθετικό αυτό καθεστώς και ο τρόπος εφαρμογής του από την πολιτεία οδήγησε σε πολλές καταδίκες της χώρας από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για παραβίαση της θρησκευτικής ελευθερίας. Παλαιότερα το ΣτΕ κατάργησε με τη νομολογία του ως αντισυνταγματική την παρέμβαση στην όλη διαδικασία και του οικείου μητροπολίτη που έπρεπε να δώσει τη συγκατάθεσή του.
Ομως το σύστημα εξακολούθησε να εφαρμόζεται με πολλά «αγκάθια», αφού η πολιτεία συχνά αρνιόταν την άδεια, είτε με επίκληση αόριστων λόγων περί δημόσιας τάξης, χρηστών ηθών και προσηλυτισμού, είτε (πιο πρόσφατα) με τον πλέον «ανώδυνο» ισχυρισμό ότι η λειτουργία ευκτηρίου οίκου δεν εξυπηρετεί πραγματικές ανάγκες, γιατί οι ενδιαφερόμενοι πιστοί είναι λίγοι ή μπορούν να πάνε σε άλλη περιφέρεια για την άσκηση της λατρείας.
Το σκεπτικό
Αντισυνταγματικός ο προληπτικός έλεγχος
Το ΣτΕ έκρινε (2188/10) ότι η επιβολή προηγούμενης διοικητικής αδείας είναι ασυμβίβαστη με τη συνταγματική επιταγή περί θρησκευτικής ελευθερίας και ανεμπόδιστης άσκησης της λατρείας. Αντισυνταγματική ως περιοριστική της ίδιας ελευθερίας είναι η αξιολόγηση εάν καλύπτονται πραγματικές ανάγκες, αλλά και η προληπτική έρευνα για τυχόν παραβίαση της δημόσιας τάξης, των χρηστών ηθών, του προσηλυτισμού.
Κατά το ΣτΕ για να είναι συνταγματικός ένας σχετικός νόμος πρέπει να προβλέπει την ενδεχόμενη δικαστική διαπίστωση τέτοιων παραβιάσεων (δημόσιας τάξης, κ.λπ.) μόνο εκ των υστέρων, αφού στηρίζεται σε πραγματικά περιστατικά και δεν μπορεί να γίνεται εκ των προτέρων τέτοια προληπτική διάγνωση πριν τη λειτουργία του ευκτηρίου οίκου. Το τμήμα προτείνει να επιτραπεί η λειτουργία ευκτηρίου οίκου Μαρτύρων του Ιεχωβά στη Χαλκιδική και να απορριφθούν οι αντιρρήσεις και προσφυγές της Μητρόπολης και ιερέων της περιοχής.
Αλέξανδρος Αυλωνίτης
ethnos.gr/article.asp?catid=11424&subid=2&pubid=18520948#
ΑΝΤΙ ΑΛΛΟΥ ΣΧΟΛΙΟΥ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου