Ανάστα ο Θεός

Του Σάββα Αλεξάνδρου*

Είναι γεγονός πως το Πάσχα, δηλαδή η ημέρα της Αναστάσεως του Θεανθρώπου Χριστού, αποτελεί την κατεξοχήν ευφρόσυνη γιορτή της ορθοδοξίας, γι΄ αυτό καλείται Λαμπρή. Αυτό οφείλεται στο ότι με την ανάσταση του Χριστού ο άνθρωπος διέβη από τον θάνατο στην αθανασία και απο την φθορά στην αφθαρσία. Λέει γι΄ αυτό ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς: «Πάσχα ευαγγελικόν εστίν η διάβασις εκ θανάτου προς ζωήν και εκ φθοράς προς αφθαρσία».

Ο Άγιος Μακάριος ο Αιγύπτιος εξάλλου, υποστηρίζει πως το Χριστιανικό Πάσχα γιορτάζεται την εποχή της άνοιξης. Μετά το χειμώνα, μετά τα κρύα και τα χιόνια, η φύση ανθίζει και η γη γεμίζει με ποικιλίες λουλουδιών. Όλα αυτά κατά τον μεγάλο αυτό Πατέρα τη Εκκλησίας μας: «Εισίν τύποι και υποδείγματα και εικόνες των σωζομένων εν τή αναστάσεως δόσει». Δηλαδή ο εορτασμός της Ανάστασης του Κυρίου συμπίπτει με την ανακαίνιση της φύσης για να φανερωθεί η δόξα και η ανακαίνιση του ανθρωπίνου προσώπου που επιτεύχθηκε με τη νίκη κατά του θανάτου.
Κατά τον Άγιο Θεόδωρο το Στουδίτη η Ανάσταση σήμανε το τέλος της κυριαρχίας του Διαβόλου επί του ανθρώπου και τη δύναμη του ανθρώπου επί του Διαβόλου. Λέει χαρακτηριστηκά: «Ανέστη τριήμερος αφαρπάσας ημάς εκ χειρός του Δράκοντος και δους ημίν την κατ’ αυτού δύναμιν και ισχύν».

Κατά τη θεολογία του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά, το σπήλαιο της Αναστάσεως είναι τύπος του ορθόδοξου ναού. Ο χώρος στον οποίο τοποθετείται το πανίερο σώμα του Κυρίου προεικόνιζε την Αγία Τράπεζα, πάνω στην οποία βρίσκεται σε κάθε λειτουργική σύναξη το θεανδρικό σώμα του αναστημένου Χριστού, το οποίο μετεχόμενο από τους πιστούς, τους καθιστά θεούς κατά χάριν. Λευκοφορεμένοι Άγγελοι αγγέλουν το γεγονός της Αναστάσεως για να δείξουν κατά τον μεγάλο αυτό Πατέρα της εκκλησίας μας πως και οι Άγγελοι συνεορτάζουν μαζί μας τη λαμπροφόρα μέρα της Αναστάσεως.

Σύμφωνα με τη θεολογία του μεγάλου αυτού Πατέρα της Ορθοδοξίας το σκηνικό της Αναστάσεως φανερώνει, εκτός των άλλων, και το γεγονός της θεανδρικής προσωπικότητας του Χριστού. Έτσι ο ένας Άγγελος που κάθεται στο μέρος όπου βρισκόταν το κεφάλι του Κυρίου, καταδεικνύει σαφώς τη θεότητα του, ενώ ο άλλος που κάθεται στο σημείο που ήταν τα πόδια του δείχνει σαφώς το γεγονός της ενανθρώπισής του, το ότι δηλαδή αν και Θεός πήρε την προπτωτική ανθρώπινη φύση για να μας σώσει.

Κατά τον Μέγα Αθανάσιο, η Ανάσταση του Χριστού αποτελεί και την αιτία της ύπαρξης της Εκκλησίας. Οι Μάρτυρες των πρώτων χριστιανικών χρόνων αλλά και των κατοπινών χρόνων των διωγμών, μαρτύρησαν το μαρτύριο του αίματος, γιατί πίστευαν στην Ανάσταση του Χριστού, αλλά και στη δική τους προσωπική ανάσταση. Λέει γι΄ αυτό στο έργο του «Περί ενσάρκου επιφανείας του Λόγου»: «Απ’ τον καιρό λοιπόν που αναστήθηκε ο Χριστός έπαψε πια ο θάνατος να είναι φοβερός. Όσοι δε στ’ αλήθεια πιστεύουν στον αναστημένο Χριστό αντιμετωπίζουν το θάνατο ως και να μην υπάρχει και προτιμούν να πεθάνουν παρά να αρνηθούν την πίστη τους σε Αυτόν».

Το ίδιο ισχύει και για εκείνους που βιώνουν καθημερινά το μαρτύριο της συνειδήσεως για την αγάπη του Χριστού, δηλαδή για εκείνους που αγωνίζονται ενάντια στα πάθη τους. Λέει γι΄ αυτό ο Μεγάλος Σέρβος θεολόγος Πατήρ Ιουστίνος Πόποβιτς: «Η ζωή αυτή είναι ένα σχολείο, στο οποίο μαθαίνουμε να αγωνιζόμαστε κατά του θανάτου. Όσο περισσότερο ένας άνθρωπος νικά τα πάθη του, τόσο περισσότερο νικά το θάνατο και πλησιάζει την αθανασία». Γι΄ αυτόν ακριβώς τον λόγο και κατά τον μεγάλο αυτό Πατέρα της Εκκλησίας μας, το γεγονός της Ανάστασης αποτελεί την πεμπτουσία της ορθόδοξης πίστης. Γι΄ αυτό όπως λέει και ο ίδιος χαρακτηριστικά: «Τα τέσσερα ευαγγέλια συνοψίζονται σε τέσσερις μόνο λέξεις: Χριστός Ανέστη, Αληθώς Ανέστη».

*Ο Σάββας Αλεξάνδρου είναι Θεολόγος, Βοηθός Διευθυντής, Α΄Συνεργάτης Ιεράς Μητροπόλεως Λεμεσού.

«Φιλελεύθερος» - 3/04/2010