Η άκαρπη Συκιά

Η ΑΚΑΡΠΗ ΣΥΚΙΑ

Χρήστος Σαλταούρας

ΜΑΡΚΟΣ 11:

9 καὶ οἱ προάγοντες καὶ οἱ ἀκολουθοῦντες ἔκραζον λέγοντες· ὡσαννά, εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος ἐν ὀνόματι Κυρίου. 10 εὐλογημένη ἡ ἐρχομένη βασιλεία ἐν ὀνόματι Κυρίου τοῦ πατρός ἡμῶν Δαυΐδ· ὡσαννὰ ἐν τοῖς ὑψίστοις. 11 Καὶ εἰσῆλθεν εἰς ῾Ιεροσόλυμα ὁ ᾿Ιησοῦς καὶ εἰς τὸ ἱερόν· καὶ περιβλεψάμενος πάντα, ὀψίας ἤδη οὔσης τῆς ὥρας, ἐξῆλθεν εἰς Βηθανίαν μετὰ τῶν δώδεκα.12 Καὶ τῇ ἐπαύριον ἐξελθόντων αὐτῶν ἀπὸ Βηθανίας ἐπείνασε· 13 καὶ ἰδὼν συκῆν ἀπὸ μακρόθεν ἔχουσαν φύλλα, ἦλθεν εἰ ἄρα τι εὑρήσει ἐν αὐτῇ· καὶ ἐλθὼν ἐπ᾿ αὐτὴν οὐδὲν εὗρεν εἰ μὴ φύλλα· οὐ γὰρ ἦν καιρὸς σύκων. 14 καὶ ἀποκριθεὶς εἶπεν αὐτῇ· μηκέτι ἐκ σοῦ εἰς τὸν αἰῶνα μηδεὶς καρπὸν φάγοι. καὶ ἤκουον οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ.15 Καὶ ἔρχονται πάλιν εἰς ῾Ιεροσόλυμα· καὶ εἰσελθὼν ὁ ᾿Ιησοῦς εἰς τὸ ἱερὸν ἤρξατο ἐκβάλλειν τοὺς πωλοῦντας καὶ τοὺς ἀγοράζοντας ἐν τῷ ἱερῷ, καὶ τὰς τραπέζας τῶν κολλυβιστῶν καὶ τὰς καθέδρας τῶν πωλούντων τὰς περιστερὰς κατέστρεψε, 16 καὶ οὐκ ἤφιεν ἵνα τις διενέγκῃ σκεῦος διὰ τοῦ ἱεροῦ, 17 καὶ ἐδίδασκε λέγων αὐτοῖς· οὐ γέγραπται ὅτι ὁ οἶκός μου οἶκος προσευχῆς κληθήσεται πᾶσι τοῖς ἔθνεσιν; ὑμεῖς δὲ αὐτὸν ἐποιήσατε σπήλαιον λῃστῶν. 18 καὶ ἤκουσαν οἱ γραμματεῖς καὶ οἱ Φαρισαῖοι καὶ οἱ ἀρχιερεῖς, καὶ ἐζήτουν πῶς αὐτὸν ἀπολέσωσιν· ἐφοβοῦντο γὰρ αὐτόν, ὅτι πᾶς ὁ ὄχλος ἐξεπλήσσετο ἐπὶ τῇ διδαχῇ αὐτοῦ. 19 καὶ ὅτε ὀψὲ ἐγένετο, ἐξεπορεύετο ἔξω τῆς πόλεως.20 Καὶ παραπορευόμενοι πρωῒ εἶδον τὴν συκῆν ἐξηραμμένην ἐκ ριζῶν. 21 καὶ ἀναμνησθεὶς ὁ Πέτρος λέγει αὐτῷ· ραββί, ἴδε ἡ συκῆ ἣν κατηράσω ἐξήρανται. 22 καὶ ἀποκριθεὶς ὁ ᾿Ιησοῦς λέγει αὐτοῖς· ἔχετε πίστιν Θεοῦ. 23 ἀμὴν γὰρ λέγω ὑμῖν ὅτι ὃς ἂν εἴπῃ τῷ ὄρει τούτῳ, ἄρθητι καὶ βλήθητι εἰς τὴν θάλασσαν, καὶ μὴ διακριθῇ ἐν τῇ καρδίᾳ αὐτοῦ, ἀλλὰ πιστεύσει ὅτι ἃ λέγει γίνεται, ἔσται αὐτῷ ὃ ἐὰν εἴπῃ.

ΜΑΤΘΑΙΟΣ 21:

ΚΑΙ ὅτε ἤγγισαν εἰς ῾Ιεροσόλυμα καὶ ἦλθον εἰς Βηθσφαγῆ πρὸς τὸ ὄρος τῶν ἐλαιῶν, τότε ὁ ᾿Ιησοῦς ἀπέστειλε δύο μαθητὰς 2 λέγων αὐτοῖς· πορεύθητε εἰς τὴν κώμην τὴν ἀπέναντι ὑμῶν, καὶ εὐθέως εὑρήσετε ὄνον δεδεμένην καὶ πῶλον μετ᾿ αὐτῆς· λύσαντες ἀγάγετέ μοι. 3 καὶ ἐάν τις ὑμῖν εἴπῃ τι, ἐρεῖτε ὅτι ὁ Κύριος αὐτῶν χρείαν ἔχει· εὐθέως δὲ ἀποστέλλει αὐτούς. 4 τοῦτο δὲ ὅλον γέγονεν ἵνα πληρωθῇ τὸ ρηθὲν διὰ τοῦ προφήτου λέγοντος· 5 εἴπατε τῇ θυγατρὶ Σιών, ἰδοὺ ὁ βασιλεύς σου ἔρχεταί σοι πραῢς καὶ ἐπιβεβηκὼς ἐπὶ ὄνον καὶ πῶλον υἱὸν ὑποζυγίου. 6 πορευθέντες δὲ οἱ μαθηταὶ καὶ ποιήσαντες καθὼς προσέταξεν αὐτοῖς ὁ ᾿Ιησοῦς, 7 ἤγαγον τὴν ὄνον καὶ τὸν πῶλον, καὶ ἐπέθηκαν ἐπάνω αὐτῶν τὰ ἱμάτια αὐτῶν, καὶ ἐπεκάθισεν ἐπάνω αὐτῶν. 8 ὁ δὲ πλεῖστος ὄχλος ἔστρωσαν ἑαυτῶν τὰ ἱμάτια ἐν τῇ ὁδῷ, ἄλλοι δὲ ἔκοπτον κλάδους ἀπὸ τῶν δένδρων καὶ ἐστρώννυον ἐν τῇ ὁδῷ. 9 οἱ δὲ ὄχλοι οἱ προάγοντες καὶ οἱ ἀκολουθοῦντες ἔκραζον λέγοντες· ὡσαννὰ τῷ υἱῷ Δαυῒδ· εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος ἐν ὀνόματι Κυρίου· ὡσαννὰ ἐν τοῖς ὑψίστοις. 10 καὶ εἰσελθόντος αὐτοῦ εἰς ῾Ιεροσόλυμα ἐσείσθη πᾶσα ἡ πόλις λέγουσα· τίς ἐστιν οὗτος; 11 οἱ δὲ ὄχλοι ἔλεγον· οὗτός ἔστιν ᾿Ιησοῦς ὁ προφήτης ὁ ἀπὸ Ναζαρὲτ τῆς Γαλιλαίας. 12 Καὶ εἰσῆλθεν ὁ ᾿Ιησοῦς εἰς τὸ ἱερὸν τοῦ Θεοῦ, καὶ ἐξέβαλε πάντας τοὺς πωλοῦντας καὶ ἀγοράζοντας ἐν τῷ ἱερῷ, καὶ τὰς τραπέζας τῶν κολλυβιστῶν κατέστρεψε καὶ τὰς καθέδρας τῶν πωλούντων τὰς περιστεράς, 13 καὶ λέγει αὐτοῖς· γέγραπται, ὁ οἶκός μου οἶκος προσευχῆς κληθήσεται· ὑμεῖς δὲ αὐτὸν ἐποιήσατε σπήλαιον λῃστῶν. 14 Καὶ προσῆλθον αὐτῷ χωλοὶ καὶ τυφλοὶ ἐν τῷ ἱερῷ καὶ ἐθεράπευσεν αὐτούς. 15 ἰδόντες δὲ οἱ ἀρχιερεῖς καὶ οἱ γραμματεῖς τὰ θαυμάσια ἃ ἐποίησε καὶ τοὺς παῖδας κράζοντας ἐν τῷ ἱερῷ καὶ λέγοντας, ὡσαννὰ τῷ υἱῷ Δαυῒδ, ἠγανάκτησαν 16 καὶ εἶπον αὐτῷ· ἀκούεις τί οὗτοι λέγουσιν; ὁ δὲ ᾿Ιησοῦς λέγει αὐτοῖς· ναί· οὐδέποτε ἀνέγνωτε ὅτι ἐκ στόματος νηπίων καὶ θηλαζόντων κατηρτίσω αἶνον; 17 καὶ καταλιπὼν αὐτοὺς ἐξῆλθεν ἔξω τῆς πόλεως εἰς Βηθανίαν καὶ ηὐλίσθη ἐκεῖ. 18 Πρωΐας δὲ ἐπανάγων εἰς τὴν πόλιν ἐπείνασε· 19 καὶ ἰδὼν συκῆν μίαν ἐπὶ τῆς ὁδοῦ ἦλθεν ἐπ᾿ αὐτήν, καὶ οὐδὲν εὗρεν ἐν αὐτῇ εἰ μὴ φύλλα μόνον, καὶ λέγει αὐτῇ· μηκέτι ἐκ σοῦ καρπὸς γένηται εἰς τὸν αἰῶνα. καὶ ἐξηράνθη παραχρῆμα ἡ συκῆ. 20 καὶ ἰδόντες οἱ μαθηταὶ ἐθαύμασαν λέγοντες· πῶς παραχρῆμα ἐξηράνθη ἡ συκῆ; 21 ἀποκριθεὶς δὲ ὁ ᾿Ιησοῦς εἶπεν αὐτοῖς· ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ἐὰν ἔχητε πίστιν καὶ μὴ διακριθῆτε, οὐ μόνον τὸ τῆς συκῆς ποιήσετε, ἀλλὰ κἂν τῷ ὄρει τούτῳ εἴπητε, ἄρθητι καὶ βλήθητι εἰς τὴν θάλασσαν, γενήσεται· 22καὶ πάντα ὅσα ἐὰν αἰτήσητε ἐν τῇ προσευχῇ πιστεύοντες, λήψεσθε.

Η σύγκριση των δύο ευαγγελικών περικοπών δημιουργεί σε ορισμένους την εντύπωση χρονολογικής αντίφασης. Δηλαδή ότι δήθεν υπάρχει διαφοροποίηση ανάμεσα στους Ευαγγελιστές Ματθαίο και Μάρκο σχετικά με την σειρά που έλαβαν χώρα τα περιστατικά του καθαρισμού του  Ναού και της άκαρπης Συκιάς. Και για μεν τους επιπολαίως διαβάζοντας την Γραφή μπορούμε να δώσουμε ορισμένες διευκρινήσεις. Υπάρχουν όμως και πολλοί κακοπροαίρετοι οι οποίοι ψάχνουν για δήθεν αντιφάσεις προκειμένου να υποστηρίξουν συγκεκριμένη αντιχριστιανική ατζέντα. Οι τελευταίοι ότι και να τους πεις θα συνεχίσουν να βλέπουν «αντιφάσεις» και «έλλειψη θεοπνευστίας» διότι είναι οπαδοί του δόγματος «ου με πείσεις, καν με πείσεις» !

Ο Μάρκος παραθέτει τα γεγονότα με χρονολογική σειρά ενώ ο Ματθαίος παραθέτει με θεματική τάξη τα γεγονότα. Αυτό δεν συνιστά αντίφαση. Αντίφαση θα αποτελούσε το ενδεχόμενο ο Ματθαίος να προσδιόριζε τον χρόνο του καθαρισμού του Ναού διαφορετικά από τον Μάρκο. Αυτό όμως δεν γίνεται. Δεν λέγει ό Ματθαίος πουθενά ότι   πρώτα έχουμε τον καθαρισμό του Ναού και έπειτα το περιστατικό της Συκιάς. Στην αφήγησή του ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΧΡΟΝΙΚΟΣ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ. Ο Ματθαίος θέλοντας να κάνει θεματική παράθεση των γεγονότων παρουσιάζει την θριαμβευτική είσοδο του Ιησού στην Ιερουσαλήμ και τον καθαρισμό του Ναού ΣΑΝ έγιναν την ίδια ημέρα. Δεν προσδιορίζει όμως ΡΗΤΩΣ τον χρόνο.  Η θεματική παράθεση-  διαφορετική της παράθεσης με χρονολογική σειρά- δεν είναι άγνωστο φαινόμενο στην Γραφή. Ίσως το πλέον γνωστό παράδειγμα είναι η σύγκριση ανάμεσα στο 1^ο και το 2^ο κεφάλαιο της Γενέσεως , αναφορικά με την Δημιουργία του Κόσμου. Στο 1^ο κεφάλαιο έχουμε χρονική παράθεση και στο 2^ο κεφάλαιο θεματική παράθεση, από τον ίδιο μάλιστα συγγραφέα (Μωυσής). Φυσικά η αρνητική κριτική και εδώ βλέπει «αντίφαση», «έλλειψη θεοπνευστίας», «πολλαπλούς συγγραφείς», κτλ.

Η σειρά των γεγονότων με βάση την συγκριτική μελέτη των Ευαγγελίων Ματθαίου και Μάρκου :

1)     Ο Ιησούς εισέρχεται στην Ιερουσαλήμ θριαμβευτικά, επισκέπτεται τον Ναό, είναι ήδη απόγευμα και αναχωρεί προς την Βηθανία για να περάσει την νύχτα.

2)     Την ΕΠΟΜΕΝΗ το πρωί από την Βηθανία πηγαίνει στην Ιερουσαλήμ. Στον δρόμο λαμβάνει χώρα η κατάρα προς την άκαρπη Συκιά η οποία αρχίζει να ξεραίνεται αμέσως, πράγμα εντυπωσιακό ! Ακολουθεί στην Ιερουσαλήμ ο καθαρισμός του Ναού. Κατόπιν ο Ιησούς και οι Μαθητές αναχωρούν στην Βηθανία για να περάσουν την νύχτα.  Εδώ πρέπει να πούμε το εξής σημαντικό : Η Βηθανία είναι προς την κατεύθυνση του όρους των Ελαιών ανατολικά της Ιερουσαλήμ σε υψηλότερο δηλαδή υψόμετρο σε σχέση με την Ιερουσαλήμ. Αυτό σημαίνει ότι όταν κάποιος πηγαίνει δυτικά (από την Βηθανία προς την Ιερουσαλήμ) ΚΑΤΗΦΟΡΙΖΕΙ –εύκολη πορεία  - ενώ όταν πηγαίνει ανατολικά (από την Ιερουσαλήμ προς την Βηθανία) ΑΝΗΦΟΡΙΖΕΙ –δύσκολη  πορεία. Αυτό σημαίνει ότι πολλές φορές οι πορευόμενοι από την Ιερουσαλήμ στην Βηθανία ΑΛΛΑΖΑΝ δρόμο κυκλώνοντας το όρος των Ελαιών για να πάνε από ομαλότερο αλλά μακρύτερο δρόμο στην Βηθανία ! Να αποφύγουν δηλαδή τον ανηφορικό δρόμο του όρους των Ελαιών που βρίσκεται ανάμεσα στην Ιερουσαλήμ και την Βηθανία . Είτε λοιπόν λόγω αλλαγής πορείας είτε λόγω σκότους δεν είδαν οι Μαθητές ξανά την Συκιά κατά την πορεία Ιερουσαλήμ – Βηθανία.

3)     Την ΕΠΟΜΕΝΗ το πρωί πηγαίνοντας κατηφορικά από την Βηθανία προς την Ιερουσαλήμ ο Πέτρος βλέπει την Συκιά να έχει ξεραθεί ΑΠΟ ΤΙΣ ΡΙΖΕΣ πλέον και θυμάται το περιστατικό της προηγούμενης ημέρας.

Γιατί ο Ιησούς καταράστηκε μία άκαρπη Συκιά αφού δεν ήταν καιρός Σύκων;;;

Αυτό είναι ένα ερώτημα που το επικαλούνται συχνά ορισμένοι εχθροί της Αγίας Γραφής. Για να κατανοήσουμε το γεγονός της Συκιάς θα πρέπει να λάβουμε υπ’ όψιν  τα εξής :

1)     Στην Ιουδαία ειδικά, οι Συκιές πρώτα παράγουν καρπό και έπειτα φύλλα.

2)     Οι Συκιές παρήγαγαν πρώιμους καρπούς την άνοιξη και αργότερα το καλοκαίρι όψιμους καρπούς. Να σημειωθεί ότι η αναφορά του Ευαγγελιστή Ματθαίου στην πόλη «Βηθσφαγῆ»  (κατά το Εκκλησιαστικό κείμενο  - ΒΗΘΦΑΓΗ κατά το Κριτικό κείμενο), στα Αραμαϊκά σημαίνει ΟΙΚΟΣ ΤΩΝ ΑΓΟΥΡΩΝ ΣΥΚΩΝ ! Η Βηθφαγή  ήταν κοντά στην Βηθανία .

3)     Το γεγονός ότι η Συκιά που συνάντησε ο Ιησούς αν και είχε φύλλα δεν είχε ούτε πρώιμους καρπούς σημαίνει ότι ήταν ΑΓΟΝΗ-ΑΚΑΡΠΗ δηλαδή άχρηστη.  Και ως γνωστόν « πᾶν δένδρον μὴ ποιοῦν καρπὸν καλὸν ἐκκόπτεται καὶ εἰς πῦρ βάλλεται.» Ματθ. 7:19. Η Συκιά λοιπόν δεν ήταν φυσιολογική διότι είχε μόνο φύλλα (σε καιρό που δεν θα έπρεπε αφού δεν ήταν καιρός Σύκων) και ούτε καν πρώιμους καρπούς !

4)     Η Συκιά είναι σύμβολο του Ισραήλ το οποίο έδειχνε ότι έχει πίστη αλλά δεν είχε καρπό πνευματικό. Ο Ιησούς με αφορμή την άκαρπη Συκιά προβαίνει σε εποπτική διδασκαλία των Μαθητών. Η Συναγωγή είναι μία άκαρπη πνευματικά Συκή.

Οι εχθροί της Γραφής, όπως κατηγορούν τον Ιησού για το ότι καταράστηκε την άκαρπη Συκιά, έτσι τον κατηγορούν και για το γεγονός ότι σε άλλη περίπτωση επέτρεψε σε Λεγεώνα Δαιμόνων να εισέλθουν σε χοίρους που έβοσκαν κάποιοι άνθρωποι, με αποτέλεσμα οι χοίροι να ορμήξουν σε γκρεμό και να πνιγούν  σε ύδατα.  Δεν λαμβάνουν υπ’ όψιν τους την απαγόρευση του χοιρινού κρέατος από τον Νόμο του Μωυσή.

ΣΑΛΤΑΟΥΡΑΣ  ΧΡΗΣΤΟΣ