Πίστη καὶ μαρτυρία

 

Πίστη καὶ μαρτυρία

Σοφία Μπεκρῆ, φιλόλογος-θεολόγος

«Ἔρχου καὶ ἴδε»: Μὲ αὐτὰ τὰ λόγια προσκαλεῖ, στὸ Εὐαγγέλιο τῆς Κυριακῆς τῆς Ὀρθοδοξίας, ὁ Φίλιππος τὸν Ναθαναὴλ νὰ γνωρίσῃ τὸν Κύριο. Εἶχε προηγηθῆ ἡ δική του συνάντηση μαζί Του, στὴν ὁποία ἀνταποκρίθηκε προθύμως. Ὁ εὐαγγελιστὴς Ἰωάννης (Ἰωάν., α’ 43-44) ἀναφέρει ἁπλῶς, ἀλλὰ ὄχι τυχαῖα, ὅπως θὰ διαπιστώσωμε στὴν συνέχεια, ὅτι ὁ Φίλιππος καταγόταν ἀπὸ τὴν Βησθαϊδά, «ἐκ τῆς πόλεως Ἀνδρέου καὶ Πέτρου», τῶν πρωτοκλήτων.

Ὁ Χριστὸς λοιπὸν ἀποκαλύπτεται σὲ ὅσους τὸν ζητοῦν. Ὅποιος ὅμως τὸν εὑρίσκει, σπεύδει νὰ τὸ μαρτυρήσῃ καὶ σὲ ἄλλους, ἀντιλαμβανόμενος ὅτι ὅλοι τὸ ἴδιο ἢ μᾶλλον τὸν Ἴδιον ἀναζητοῦν! Χαρακτηριστικὸ σ’ αὐτὴν τὴν ἀναζήτηση τῶν μελλόντων μαθητῶν Του εἶναι ὅτι κανείς των δὲν λέει «εὕρηκα τὸν Μεσσίαν» ἀλλὰ ἀνακοινώνει ὅτι «εὑρήκαμεν τὸν Μεσσίαν», εὑρήκαμε δηλαδὴ ἐκεῖνο τὸ ὁποῖο ἀπὸ κοινοῦ ἀναζητούσαμε!

Πῶς ὅμως εἶναι βέβαιοι ὅτι βρῆκαν Ἐκεῖνον ποὺ ἐπιθυμοῦσαν καὶ ἀναζητοῦσαν; Ἡ βεβαία των πίστη βασίζεται σὲ ἐξ ἴσου ἀσφαλεῖς μαρτυρίες: Κατ’ ἀρχὰς στὸν λόγο τοῦ προηγουμένου διδασκάλου των, τοῦ Ἰωάννου Προδρόμου, ποὺ τοὺς «ἀποκαλύπτει» τὸν Κύριο, λέγοντας «ἴδε ὁ ἀμνός τοῦ Θεοῦ» (Ἰωάν. Α’ 29, 36) καὶ κατὰ δεύτερον στὶς Γραφές («ὅν ἔγραψε Μωϋσῆς ἐν τῷ νόμῳ καὶ οἱ προφῆται εὑρήκαμεν», Ἰωάνν. α’ 45).

Οἱ «ἀγράμματοι», κατὰ τ’ ἄλλα, ἁλιεῖς, μόλις ἄκουσαν τὴν μαρτυρία τοῦ Προδρόμου καὶ τὴν διασταύρωσαν μὲ αὐτὴν τῶν Γραφῶν, δὲν εἶχαν πλέον καμμία ἀμφιβολία ὅτι βρῆκαν τὸ πρόσωπο ποὺ ποθοῦσαν καὶ μὲ λαχτάρα ἀποζητοῦσαν. Ἀκόμη καὶ ἡ πρόσκαιρη δυσπιστία τοῦ Ναθαναὴλ «ἐκ Ναζαρὲτ δύναταί τι ἀγαθόν εἶναι;» (ὅ.π. 46) αἴρεται ὄχι μὲ ἀποδείξεις καὶ ἐπιχειρήματα ἀλλὰ μὲ μόνο τὸν λόγο τοῦ Κυρίου: «εἶδον σε ὑπὸ τὴν συκῆν ὄντα». Ὁ λόγος τοῦ Κυρίου καὶ τὸ βίωμα τοῦ μαθητοῦ, ἡ προσωπικὴ συνάντηση μὲ Αὐτόν, εἶναι ἀρκετὰ γιὰ νὰ πείσουν τὸν Ναθαναήλ.

Ἐξ ἄλλου ὁ Κύριος ἀνταποκρίνεται πάντοτε στὴν ζήτηση ὅσων τὸν ἀναζητοῦν μὲ εἰλικρινῆ καὶ ἁγνὴ διάθεση, μὲ τὰ λόγια: «ἔρχεσθε καὶ ἴδετε» (Ἰωάν., α’ 39), ὥστε νὰ ἀποκτήσῃ κάποιος προσωπικὴ καὶ ἀσφαλῆ ἐμπειρία. Οἱ μαθητὲς τοῦ Κυρίου εἶχαν πράγματι τὴν καλὴ περιέργεια, τὴν ἀληθινὴ ζήτηση, -σὰν αὐτὴ ποὺ διέθεταν οἱ Ἕλληνες φιλό – σοφοι, οἱ ἐραστὲς καὶ ζητητὲς τῆς σ(Σ)οφίας-, λόγῳ ἀκριβῶς τῆς προπαιδείας των στὸ ἐξελληνισμένο περιβάλλον τῆς Γαλιλαίας, ἀπὸ ὅπου προῆλθαν.

Ἄλλωστε καὶ ὁ ἴδιος ὁ Κύριος, λίγο πρὶν ἀπὸ τὴν Σταύρωσή Του καὶ τὴν ὁλοκλήρωση τοῦ ἐπὶ γῆς ἔργου Του, ἀποκαλύπτει ὅτι οἱ Ἕλληνες θὰ τὸν «δοξάσουν» («Ἐλήλυθεν ἡ ὥρα ἵνα δοξασθῆ ὁ Υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου», Ἰωάν., ιβ’ 23) προφητεύοντας ἔτσι τὴν διὰ τοῦ Ἕλληνος λόγου κήρυξη τῆς ἀληθείας («ὀρθῆς δόξας») σὲ ὅλο τὸν κόσμο!

Ἔτσι, λοιπόν, καὶ οἱ μαθητὲς τοῦ Κυρίου, ἐπειδὴ ἐπίστευσαν, διὰ τοῦτο καὶ ἐλάλησαν τὸν (Λ)λόγο τοῦ Θεοῦ καὶ ἔγιναν μάρτυρες ὅλων τῶν θαυμαστῶν ποὺ ἐβίωσαν κοντά Του, ὄχι μόνον στὴν Ἰουδαία καὶ στὴν Γαλιλαία ἀλλὰ καὶ σὲ ὅλη τὴν γῆ, κατὰ τὴν προτροπὴ τοῦ Κυρίου: «Γίνεσθε μοι μάρτυρες, καὶ ἐγὼ μάρτυς» (Ἡσ. 43, 10) «καὶ ἔσεσθέ μοι μάρτυρες… ἕως ἐσχάτου τῆς γῆς» (Πράξ. 1, 8).

Οἱ σημερινοὶ ὅμως Χριστιανοὶ δὲν ἀκολουθοῦμε τὴν προτροπὴ τοῦ Κυρίου μας. Εἴμαστε χριστιανοὶ τοῦ «εὕρηκα» καὶ ὄχι τοῦ «εὑρήκαμεν» καὶ «μαρτυροῦμεν». Οἱ λόγοι ἀσφαλῶς εἶναι πολλοί καὶ δὲν εἶναι θέμα τοῦ παρόντος ἄρθρου νὰ τοὺς ἀναλύσωμε. Σημασία ἔχει, πάντως, ὅτι μᾶλλον δὲν ἔχομε κατανοήσει ὅτι ἡ εὕρεση τῆς ἀληθείας συνεπάγεται καὶ τὴν ἀνάγκη τῆς μαρτυρίας, ὄχι ἀπαραιτήτως τοῦ μαρτυρίου, οὔτε πιεστικὰ τῆς μαρτυρίας στὰ πέρατα τῆς γῆς, ἀλλὰ ὁπουδήποτε ὑπάρχει ζήτηση καὶ μπορεῖ κανεὶς νὰ ἀνταποκριθῆ.

Ἐξ ἄλλου ὁ Κύριος ζήτησε ἀπὸ τοὺς μαθητές Του, ἄρα ἀπὸ ὅλους μας, ὄχι μόνον νὰ «μαθητεύσωμε σὲ ὅλα τὰ ἔθνη» -οἰκουμενικὴ διάσταση τῆς Ὀρθοδοξίας-, ἀλλὰ καὶ νὰ τηρήσωμε «πάντα ὅσα ἐνετείλατο (=προέτρεψε)» -καθολικὴ διάσταση-, ποὺ σημαίνει νὰ διαφυλάξωμε ἀλώβητη ὁλόκληρη τὴν διδασκαλία του, ἄρα καὶ ταὸν λόγο Του ἀλλὰ καὶ τὸν τρόπο τῆς ζωῆς Του. Ἡ καθολικότητα λοιπὸν τῆς Ὀρθοδοξίας δὲν περιλαμβάνει μόνον τὴν ὀρθή πίστη («ὀρθοδοξία»), ἀλλὰ καὶ τὴν ὀρθὴ ζωὴ καὶ πολιτεία («ὀρθοζωΐα» καὶ «ὀρθοπραξία»), κατὰ τὴν ζωὴ δηλαδὴ καὶ τὴν πολιτεία τοῦ Χριστοῦ μας.

Ἑπομένως, τὴν Κυριακὴ τῆς Ὀρθοδοξίας ἑορτάζει ἡ Ἐκκλησία μας ὄχι μόνον τὴν στερέωση τῆς ὀρθῆς πίστεως καὶ τὴν ἀναστήλωση τῶν χειροποιήτων εἰκόνων ἀλλὰ καὶ τὴν διατήρηση τοῦ ὀρθοῦ βιώματος τῆς πίστεως, ποὺ συνεπάγεται προσωπικὸ ἀλλὰ καὶ συλλογικὸ ἀγῶνα γιὰ τὴν μαρτυρία της.

Συνεπῶς, ὅσες εἰκόνες καὶ ἐὰν προσκυνήσωμε τὴν Κυριακὴ τῆς Ὀρθοδοξίας, ὅσες εἰκόνες καὶ ἄν ἔχωμε μαζί μας, γιὰ νὰ πανηγυρίσωμε, ἐὰν δὲν ἀναστηλώσωμε τὴν ἀληθινὴ πίστη τοῦ Χριστοῦ μέσα μας καὶ ἐὰν δὲν συνεργαστοῦμε μὲ τὶς ἀχειροποίητες εἰκόνες Του, τοὺς ἐν Κυρίῳ ἀδελφούς μας, σωτηρία δὲν θὰ βροῦμε.

Χρειαζόμαστε ἐπανευαγγελισμὸ καὶ ἀναβάπτιση, γιὰ νὰ νοιώσωμε τὴν χαρὰ τοῦ Ἀνδρέα καὶ τοῦ Φιλίππου ποὺ ἔτρεξαν νὰ μαρτυρήσουν τὴν Ἀλήθεια-Χριστὸ στοὺς συν-ερευνῶντες ἀδελφούς των, γιὰ νὰ μοιραστοῦν τὴν χαρὰ τῆς μοναδικῆς αὐτῆς εὑρέσεως, τοῦ μόνου ἀληθινοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ.

Ἐὰν θέλωμε, ἑπομένως, καὶ ἐμεῖς νὰ γευτοῦμε τὴν σωτηρία, νὰ κοινωνήσωμε μὲ τὸν Χριστό-Σωτῆρα καὶ νὰ ἀναφωνήσωμε, ὅπως κάνομε μετὰ ἀπὸ κάθε Θεία Κοινωνία, ὅτι «εἴδομεν τὸ φῶς τὸ ἀληθινόν, εὕρομεν πίστιν ἀληθῆ», χρειάζεται νὰ ἀγωνιστοῦμε καὶ οἱ ἴδιοι, τόσο γιὰ νὰ διατηρήσωμε ὀρθὴ τὴν πίστη μας ἀπὸ τοὺς κάθε λογῆς ἐχθροὺς ποὺ προσπαθοῦν νὰ τὴν ἀλλοιώσουν, ἰδιαιτέρως στὶς ἡμέρες μας, ὅσο καὶ γιὰ νὰ ζοῦμε ἐνάρετα στὸν προσωπικό μας βίο καὶ νὰ πολιτευώμαστε μὲ δικαιοσύνη καὶ ἀγάπη. Μάλιστα τὸ δικό μας παράδειγμα βίου καὶ πολιτείας ἀποτελεῖ τὴν καλύτερη μαρτυρία πίστεως καὶ πρὸς τοὺς ἔξω τῆς Ἐκκλησίας εὑρισκομένους, «ὅπως ἴδωσιν ἡμῶν τὰ καλὰ ἔργα καὶ δοξάσωσι τὸν Πατέρα ἡμῶν τὸν ἐν τοῖς οὐρανοῖς» (Ματθ., ε’ 16).

Ἰδιαιτέρως τὴν περίοδο αὐτὴν τῆς Ἁγίας καὶ Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, ἂς εἶναι τὰ καλά μας ἔργα, ἡ ἀληθινὴ νηστεία μὲ προσευχὴ καὶ ἐξομολόγηση, ἡ ταπείνωση, ἡ μετάνοια καὶ ἡ ἐν Χριστῷ ἔμπρακτη ἀγάπη, ἐκεῖνα ποὺ θὰ μαρτυρήσουν γιὰ ἐμᾶς στὸν Κύριο καὶ θὰ ὁδηγήσουν καὶ ἄλλους ἀνθρώπους στὸ «φῶς τὸ ἀληθινό».

Μὲ αὐτὴν τὴν προοπτικὴ τῆς μαρτυρίας τῆς πίστεώς μας, θὰ κατορθώσωμε, μὲ τὴν χάρη τοῦ Θεοῦ, νὰ φθάσωμε καὶ στὸ τέλος τοῦ ἀγῶνος, καὶ νὰ ἑορτάσωμε τὴν Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου μας ποὺ εἴθε, ἐφέτος, νὰ εἶναι καὶ δική μας συνανάσταση.

Καλό πνευματικὸ ἀγῶνα καὶ καλὴ μαρτυρία Χριστοῦ! Γένοιτο!