24 Φεβ 2021

Τα πρεσβεία τιμής δεν πρέπει να εκλαμβάνονται ως ‘’ανωτάτη εξουσία της Εκκλησίας’’

Τα πρεσβεία τιμής δεν πρέπει να εκλαμβάνονται ως ‘’ανωτάτη εξουσία της Εκκλησίας’’

Του Β. Χαραλάμπους, θεολόγου

Μπορούν να εκληφθούν τα πρεσβεία τιμής ως ‘’ανωτάτη εξουσία της Ορθοδόξου Εκκλησίας’’;  Τέτοια αποδοχή προκαλεί έλλειμμα στο Συνοδικό θεσμό. Τα περί ‘’ανωτάτης εξουσίας’’ των Παπικών, δεν αποτελούν εξουσιαστική παρερμηνεία των πρεσβείων τιμής;  Δεν μας λυπεί όταν οι Παπικοί επιμένουν στην ‘’ανωτάτη εξουσία’’ του Πάπα;  Δεν δεχόμαστε τα περί τα περί ‘’ανωτάτης εξουσίας’’ στον Παπισμό και τα υιοθετούμε αλλοτρόπως για την Ορθόδοξη Εκκλησία;

 Δυστυχώς προς χάριν του Ουκρανικού δεν προβλήθηκαν μόνο δογματικές και αγιογραφικές παρερμηνείες, αλλά προσδόθηκε και άλλη εννοιολογική σημασία στα πρεσβεία τιμής του Οικουμενικού θρόνου.  Σε άρθρο του Αρχιμ. Βασιλείου Μπακογιάννη που τιτλοφορείτο ‘’Περί Ουκρανίας…’’, και που δημοσιεύτηκε στη Romfea.gr (11 Ιαννουαρίου 2019), αναφέρθηκαν μεταξύ άλλων για τον Οικουμενικό Θρόνο και τα εξής : ‘’Και ως πρώτος, τουτέστιν ως ανωτάτη εξουσία της Ορθοδόξου Εκκλησίας…’’.   Μπορούμε να ομιλούμε στην  Ορθόδοξη Εκκλησία περί ‘’ανωτάτης εξουσίας’’; Από πού ερείδονται τα περί ‘’ανωτάτης εξουσίας’’ στην Ορθόδοξη Εκκλησία; 

 Από τη μια επιζητούμε να εγκαταλείψουν  οι Παπικοί το αντιεκκλησιαστικό ‘’εξουσιαστικό πρωτείο’’ και από την άλλη προβάλλομε τα πρεσβεία τιμής του Οικουμενικού θρόνου ως ‘’ανωτάτη εξουσία της Ορθοδόξου Εκκλησίας’’;  Προσδίδοντας εξουσιαστική χροιά στα πρεσβεία τιμής του Οικουμενικού θρόνου, θεωρώντας τα δηλαδή ως ‘’ανωτάτη εξουσία της Ορθοδόξου Εκκλησίας’’, θα προκληθεί  αντίδραση από Τοπικές Εκκλησίες και συνεπακόλουθα θα δημιουργηθούν δυσάρεστες προϋποθέσεις για αμφισβήτηση τους, με αποτέλεσμα τα πράγματα να οδηγηθούν σε άλλες ατραπούς.

 Ένα άλλο θέμα που προβλήθηκε στο εν λόγω άρθρο ‘’Περί Ουκρανίας…’’ ήταν και το ακόλουθο : «Μπορεί, λοιπόν, ο Πατριάρχης μας ως Αρχιερέας να είναι ‘’ίσος μεταξύ ίσων’’, δεν παύει όμως να είναι ο πρώτος μεταξύ των ίσων, και άρα δεν είναι ισάξιος ούτε με τον δεύτερο, πολύ δε περισσότερο, ούτε με τον τρίτο κ.λ.π.».  Το ‘’πρώτος μεταξύ ίσων’’ μεθερμηνεύεται ότι ‘’δεν είναι ισάξιος ούτε με τον δεύτερο, πολύ δε περισσότερο, ούτε με τον τρίτο κ.λ.π.», προς χάριν του Ουκρανικού ζητήματος.

 Φυσικά και μόνη η δογματική παρερμηνεία στο εν λόγω άρθρο  ‘’Περί Ουκρανίας…’’, για το λόγο του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, ‘’ο Πατήρ μου μείζων μου εστίν’’ (Ιω. 14,28), η οποία χρησιμοποιήθηκε για την ‘’απόδειξη’’ της θέσης τούτης, καταδεικνύει το λανθασμένο συλλογισμό.  Το αναφερόμενο από  τον Άγιο  Κυπριανό, ότι «όλοι οι Απόστολοι ήταν ότι και ο Πέτρος δηλαδή προικισμένοι με την ίδια τιμή και εξουσία»*, με σαφήνεια καταγράφει τη θέση της Εκκλησία για το θέμα τούτο. 

Το συμπερασματικό ‘’άρα δεν είναι ισάξιος ούτε με τον δεύτερο, πολύ δε περισσότερο, ούτε με τον τρίτο’’,  όταν το προβάλλουν με τον χαρακτηριστικό τους τρόπο οι Παπικοί το αποδέχονται, όσοι αναπαύονται με αυτή τη συλλογιστική;  Οι Παπικοί ομιλώντας με τον γνωστό παρερμηνευτικό τρόπο για την καλούμενη από αυτούς ‘’πρώτη χιλιετία’’, κατ’ ουσίαν δεν θεωρούν ως ισάξιο τον έχοντα τα πρεσβεία τιμής.  Γίνεται αντιληπτό ότι σε τέτοια περίπτωση η συνοδικότητα καθίσταται δευτερεύουσα.

 Μη λησμονούμε ότι απαρχή για να καταστεί η συνοδικότητα δευτερεύουσα για τους Παπικούς, ήταν η εξουσιαστική παρερμηνεία των πρεσβείων τιμής, όσο κι αν προσπάθησαν με λεκτικά παιχνιδίσματα να τα καλέσουν ως ‘’πρωτείο στην αγάπη’’, ‘’πρωτείο στη διακονία’’ κλπ.  Οποιαδήποτε εξουσιαστική παρερμηνεία προσδίδεται στα πρεσβεία τιμής,  ξεκάθαρα καταστρατηγεί τη Συνοδικότητα, που  η  Εκκλησία διεφύλαξε και ως εκ τούτου δεν μπορεί να δίνει αποδεκτή. 

 *Από το βιβλίο του μακαριστού Επισκόπου Ναζιανζού Παύλου Μπαγιεστέρ «Η επιστροφή μου στην Ορθοδοξία», (Έκδοσις Ιεράς Βασιλικής και Σταυροπηγιακής Μονής Μαχαιρά - 2009).

3 σχόλια:

  1. Τα πρεσβεία τιμής για αυτό αποκαλούνται "τιμής" για να είναι ξεκάθαρο ότι αφορά τιμητική μόνον πρωτοκαθεδρία και όχι εξουσιαστική. Άν δει κάνεις από την Εκκλησιαστική Ιστορία όλες οι Οικουμενικές Σύνοδοι έλαβαν χώρα βάσει του συνοδικού συστήματος και ουδείς μίλησε για εξουσιαστικά πρωτεία. Επιπλέον το σε ποιόν επίσκοπο θα αποδοθεί αυτή η τιμή εξαρτιόταν από την σημασία της πόλης την οποία αυτός ποίμαινε, για παράδειγμα εάν βασιλεύουσα ήταν η Αθήνα, πρώτος μεταξύ ίσων θα ήταν ο Αθηνών και όχι ο Κωνσταντινουπόλεως. Αυτές οι επικίνδυνες ιδέες περί πρωτείων εξουσίας είχαν ως μήτρα τους τον παπισμό και εμφανίσθηκαν πολύ αργότερα, οπότε δεν αρμόζει σε κανέναν Ορθόδοξο Πατριάρχη να έχει για το αξίωμά του τέτοιες αντιλήψεις έπαρσης και αλαζονείας.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Το πολίτευμα της Εκκλησίας μας, κατ' άνθρωπον, είναι συνοδικό -δημοκρατικό.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Ας μη πλανωμεθα ετι κ ετι εμείς οι. Έλληνες. Καβαλησαμε το καλάμι που λεγεικ η ρηση κ δεν βλεπουμεπου πάμε. Καλοχαιρετα τους πεζους λεγει το ρητό οταν καβαληκεψεις για να σε χαιρετουν κ αυτοι οταν θα ξεπεζεψεις. Αλλο πραγμα η τιμή κ αλλο η εξουσία. Μας χρησιμοποιουν οι. Αμερικανοι για να κανουν τις δουλειές τους κ νομίζουμε ότι κατι κάνουμε. Διαλύουμε την ενότητα της Εκκλησίας κ νομίζουμε ότι κανουμε κατι καλο Και στην. Αποστολικη συνοδο δεν προηδρευσε ο. Πέτρος αλλά ο. Ιάκωβος ο. Αδελφοθεος. Και ο Παυλος κατακεραυνωσε τον. Πέτρο στο θεμα της περιτομής των εξ εθνών. Τωρα εμεις στεκομαστε σούζα μπροστά στον
    Βαρθολομαίο κ κάνουμε οτι μας λέγει οι κανόνες πηγαν περίπατο ο μόνος κανονας ειναι το πρωτειο του. Κωνσταντινοοπολεως. Οι άλλες. Εκκλησίες ειναι ανύπαρκτες μονο εμείς οι Έλληνες είμαστε η. Εκκλησια. Δεν ντρεπομεθα λιγο να λεμε πως ειμεθα διάδοχοι τοσων. Πατέρων ππυ εδωδαν την ζωή των για την ενότητα της. Εκκλησίας κ εμεις την σχιζουμε; βγάλαμε θεωριες για πρωτεία για την σχέση του. Παυρος με τιν. Υιό κ το
    Άγιο. Πνεύμα για να στηρίξουμε το πρωτειο του. Βαρθολομαίου γιατί ετδι συμφέρει την. Αμερική να κανει τις βωμό δουλειά της. Ας μετανοήσουμε γιατι η οργη του Θεού θα ειναι μεγαλη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή