Γιώργος Παπαθανασόπουλος, Η Ρωσία, η Τουρκία και η Κύπρος

Η Ρωσία η Τουρκία και η Κύπρος

Του Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου

            Τον τελευταίο καιρό έχουν εκφραστεί ανησυχίες στην Ελλάδα κυρίως, αλλά και στην Κύπρο μήπως το Ουκρανικό εκκλησιαστικό ζήτημα επηρεάσει την πάγια θέση της Ρωσίας στο Κυπριακό. Συγκεκριμένα μήπως επηρεάσει τη θετική για την Κυπριακή Δημοκρατία στάση του Ρώσου Προέδρου Πούτιν και της κυβέρνησής του η απόφαση του Αρχιεπισκόπου Ιερωνύμου να αναγνωρίσει ως «Αυτοκέφαλη Εκκλησία» τους υποστηριζόμενους από την κρατική εξουσία της Ουκρανίας σχισματικούς κληρικούς της χώρας αυτής.

Οι ανησυχίες ενισχύθηκαν με τις δημοσιογραφικές φήμες, ότι η Ρωσία θα αναγνωρίσει το μη αναγνωρισμένο από οποιαδήποτε χώρα στον κόσμο καθεστώς, που έχει επιβάλλει η Τουρκία στα κατεχόμενα από αυτήν εδάφη της Κυπριακής Δημοκρατίας. Οι φήμες μεταδόθηκαν και στην Κύπρο. Ο Ρώσος πρέσβυς στη Λευκωσία διαβεβαίωσε την Κυπριακή εκκλησιαστική ηγεσία ότι οι φήμες αυτές είναι ανυπόστατες και ότι ουδεμία αλλαγή υπάρχει στη θέση της Ρωσίας ως προς το Κυπριακό. Είναι γνωστό ότι η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Κύπρου δεν έχει πάρει απόφαση να αναγνωρίσει τους σχισματικούς της Ουκρανίας και η άρνησή της αυτή οφείλεται μεν στο ότι θεωρήθηκε ότι η αναγνώριση αντιβαίνει στους Ιερούς Κανόνες, όμως ενισχύεται  και από την υπεύθυνη στάση της στο εθνικό ζήτημα της Μεγαλονήσου.

Η τελευταίως ενίσχυση των ανησυχιών για τη στάση της Ρωσίας στο Κυπριακό στηρίζεται στον συνδυασμό της οξείας αντίθεσης του Προέδρου Πούτιν προς την ενέργεια του Οικ. Πατριάρχου να ανακηρύξει τους σχισματικούς της Ουκρανίας αυτοκέφαλη Εκκλησία με τις καλές σχέσεις που τελευταίως  αυτός αναπτύσσει με τον Πρόεδρο Ερντογάν.

Οι σχέσεις Ρωσίας – Τουρκίας δεν είναι όμως όσο νομίζεται καλές. Ο Τούρκος αναλυτής και δημοσιογράφος Γκαλίπ Νταλάϊ έγραψε στην ιστοσελίδα middleeasteye.net ότι αυτές «στην τρέχουσα μορφή τους είναι προϊόν πολιτικού ρεαλισμού και της κοινής τους δυσαρέσκειας έναντι της Δύσης». Τα τελευταία χρόνια υπογράφηκαν μεταξύ τους συμφωνίες πολλών δισεκατομμυρίων Ευρώ στους τομείς της ενέργειας και των εξοπλισμών. Όμως σε γεωπολιτικές στρατηγικές, όπως στην  Ουκρανία και στη Συρία, έχουν συγκρουόμενες απόψεις.

Στις 3 Φεβρουαρίου τρ.ε. ο Ερντογάν επισκέφθηκε την Ουκρανία και τα όσα είπε και συμφώνησε  εκεί προκάλεσαν την οργή της Ρωσίας. Τοποθετήθηκε κατά της εκ μέρους της προσάρτησης της Κριμαίας και χαιρέτησε την τιμητική προεδρική φρουρά, που του απέδωσε τιμές, φωνάζοντας «Δόξα στην Ουκρανία» (Slava Ukraine). Πρόκειται για πολεμική ιαχή, που θεωρείται ότι εκφράζει αντιρωσικά συναισθήματα. Επίσης ο Τούρκος Πρόεδρος δεσμεύθηκε να αποστείλει στην Ουκρανία πολεμικό υλικό, ύψους 34 εκατ. $, το οποίο οι Ρώσοι θεωρούν ότι θα χρησιμοποιηθεί εναντίον τους.

Στην Συρία η Τουρκία επιχειρεί να διευρύνει την υπέρ της ουδέτερη ζώνη εντός του εδάφους της Συρίας και να εμποδίσει την κυβέρνηση Άσαντ να αποκτήσει τον έλεγχο της περιοχής του Ιντλίμπ (ΒΔ Συρία). Αντίθετα η Ρωσία υποστηρίζει τον Άσαντ και τις στρατιωτικές επιχειρήσεις της Συρίας στο Ιντλίμπ. Σε αυτή την κατάσταση δεν μπορεί να αποκλειστεί κλιμάκωση της στρατιωτικής αντιπαράθεσης Ρωσίας – Τουρκίας, με απρόβλεπτες συνέπειες στις σχέσεις των δύο χωρών.-