Ο Άγιος Αθανάσιος και οι συν αυτώ μαρτυρήσαντες υπό των Ουνιτών(+12 Νοεμβρίου 1763)

Οι Άγιοι  Αθανάσιος Τοντοράν από το Μπικιτζίου,Βασίλειος Ντουμίτρου από το Μοκόντ,Μαρίν Γκριγόρε από την Ζάγκρα και ο Βασίλειος Οϊκι από το Τέλτσιου μαρτύρησαν στις 12 Νοεμβρίου 1763.Ήταν υπέρμαχοι της Ορθοδόξου πίστεως ενάντια στους Ουνίτες στα πατρικά τους εδάφη που είχαν υποδουλώσει οι Αυστριακοί.

Ο Αθανάσιος Τοντοράν γεννήθηκε στο Μπικιτζίου και γνώριζε γράμματα. Ήταν επικεφαλής της κοινότητας και ήταν αυτός που μάζευε τους φόρους.Σε νεαρή ηλικία υπηρετούσε στο σύνταγμα πεζικού που στάθμευε κοντά στη Βιέννη.Βλέποντας ότι δεν τον αφήνουν να φύγει λιποτάχτησε και επέστρεψε στο σπίτι του.Κατέφυγε στην Μολδαβία όπου υπηρέτησε κοντά στον ηγεμόνα Μιχαήλ Ρακόβιτσα,έχοντας τον βαθμό του λοχαγού,μέχρι τα 74 του χρόνια.

 Ωστοσό για την παλιά εκείνη λιποταξία συνελήφθη και φυλακίστηκε.Όταν απελευθερώθηκε επέστρεψε στον τόπο καταγωγής του,στο Μπικιτζίου.
 Μη υπάρχοντας Ορθόδοξος ιερέας στο χωριό αρνήθηκε επίμονα να κοινωνήσουν τον γιό του με άζυμα,όπως και να τον εξομολογήσει ένας ιερέας Ουνίτης.Ο γέρος έθαψε τον γιό του με το Ορθόδοξο τυπικό.Η κόρη του είχε πεθάνει όταν αυτός ήταν φυγάς

Το 1761-1762 διαπραγματεύθηκε με την κυβέρνηση της Βιέννης την στρατικοποίηση 21 κοινοτήτων της περιοχής της κοιλάδας του Μπικιτζίου.Πήρε διαβεβαιώσεις από την Βιέννη ότι μόλις μπουν στο συνοριακό σύνταγμα πεζικού θα παραχωρηθούν διευκολύνσεις στους Ρουμάνους. Ζήτησε όμως την ρητή διαβεβαίωση πως όσοι εισχωρήσουν σε αυτό το σύνταγμα δεν θα υποχρεωθούν να απαρνηθούν την Ορθόδοξη πίστη τους και να ασπαστούν τον Καθολικισμό,όπως για δεκαετίες ολόκληρες συνέβαινε με τους Ορθόδοξους Ρουμάνους της Τρανσυλβανίας,όπου με κάθε τρόπο προσπαθούσαν να τους κάνουν να ασπασθούν την ουνίτικη πίστη. Επιστρέφοντας ο Αθανάσιος κατάλαβε πως τίποτα απ'όσα τους υποσχέθηκαν στην Βιέννη δεν θα τηρούνταν.Έβλεπε ξεκάθαρα πως προσπαθούσαν να τους κάνουν να απαρνηθούν την πίστη τους,αλλά και πως ακόμη τους θεωρούσαν δούλους.

Στις 10 Μαίου 1763 οργανώθηκε ο αγιασμός του λαβάρου του νέου πεζικού συντάγματος και η ορκωμοσία.Από την Βιέννη είχε σταλεί ο στρατηγός Μπούκωβ για να ωθήσει τον αγώνα για επιβολή του Καθολικισμού. Όταν οι στρατιωτικοί ετοιμάζονταν να ορκιστούν,βγήκε μπροστά,πάνω στο άλογο του, ο γέρο- Αθανάσιος Τοντοράν,104 ετών τότε,και άρχισε να λέει:«Δυό χρόνια δεν έκαναν τίποτα απ'όσα υποσχέθηκαν.Είμαστε ακόμη δούλοι.Κανείς δεν πάρει όπλα.Δεν μπορούν αυτοί να περιπαίζουν την θρησκεία των προγόνων μας:Κάτω τα όπλα!» Τα θερμά λόγια του έδωσαν καρπούς.Όλοι πέταξαν κάτω τα όπλα τους ως ένδειξη ανυπακοής προς την Βιέννη Αμέσως άρχισαν οι ανακρίσεις για να βρεθούν οι υποκινητές της εξέγερσης.

Στις 12 Νοεμβρίου 1763 συγκεντρώθηκαν στο ίδιο μέρος για να εκτελέσουν τους υποκινητές της εξέγερσης του Μαίου.Τον Αθανάσιο Τοντοράν τον πάτησαν με μία ρόδα από πάνω εως κάτω και τον κομμάτιασαν.Το κεφάλι του το είχαν δέσει στην ρόδα. Μάζι με τον Αθανάσιο μαρτύρησαν και άλλοι ομολογητές.Τους Βασίλειο Ντουμίτρου ,Μαρίν Γκριγόρε  και  Βασίλειο Οϊκι μαζί με άλλους δεκαεννιά τους χτύπησαν με βέργες και πολλοί πέθαναν από τα χτυπήματα. Τα κεφάλια των θυμάτων τα κρέμασαν οι Αυστριακοί στις αυλόπορτες των σπιτιών των θυμάτων,ενώ κομμάτια από τα σώματα τους τα σκόρπισαν σε διάφορα σημεία της περιοχής.

 Με τον μαρτυρικό του θάνατο ο Αθανάσιος έχυσε το αίμα του για την αγία πίστη των προγόνων του και για τα δικαιώματα των Ρουμάνων της Τρανσυλαβανίας.

Από proskynitis