Εγκύκλιος Μητροπολίτου Κονίτσης για την 28η Οκτωβρίου 1940: "Ξαφνιάσματα της Φύσης" οι ηρωΐδες Γυναίκες του 1940-41.

Ἀριθ.  Πρωτ.:  76       Ἐν Δελβινακίῳ τῇ 10ῃ Ὀκτωβρίου  2016

ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ  197η

ΘΕΜΑ: "Ξαφνιάσματα τῆς Φύσης" οἱ ἡρωΐδες Γυναῖκες τοῦ 1940-41.

            Ἀγαπητοί μου Χριστιανοί,

-Α-

            Στὸ θρυλικὸ Ἔπος τοῦ 1940 - 1941, ἀθόρυβο ἀλλὰ σπουδαῖο ρόλο ἔπαιξαν καὶ οἱ Ἑλληνίδες Γυναῖκες, εἴτε στὶς πόλεις ζοῦσαν, εἴτε στὰ χωριὰ καὶ στὴν ὕπαιθρο. Τὸ πολεμικὸ σάλπισμα, ἐκεῖνο τὸ πρωϊνὸ τῆς 28ης Ὀκτωβρίου 1940, βρῆκε ὅλο τὸ Ἔθνος στὸ πόδι. Καὶ βέβαια, δὲν θὰ μποροῦσαν νὰ λείψουν καὶ οἱ γυναῖκες ἀπὸ αὐτὸν τὸν γενικὸ ξεσηκωμό. Γιατὶ ἀπὸ τὰ πανάρχαια χρόνια, ὅταν οἱ μανάδες ξεπροβόδιζαν τὰ παιδιά τους γιὰ τὸν πόλεμο, δίνοντάς τους τὴν ἀσπίδα ἔλεγαν, γενναῖες καὶ ἀλύγιστες : "Ἤ τὰν ἤ ἐπὶ τᾶς", δηλαδὴ ἤ θὰ φέρῃς πίσω τὴν ἀσπίδα νικητὴς ἤ θὰ σὲ φέρουν ἐπάνω της σκοτωμένο γιὰ τὴν Πατρίδα.

-Β-

Πρῶτες στὴν προσφορὰ πρὸς τὸν μαχόμενο Στρατό μας, οἱ ἡρωΐδες γυναῖκες τῆς Πίνδου. Ζαλωμένες στὴν πλάτη κιβώτια μὲ πυρομαχικά, τρόφιμα, πουλόβερ καὶ "τσουράπια"- κάλτσες, ὅλα μάλλινα, πλεγμένα ἀπὸ τὰ χέρια τους, "τὰ κοφτὰ γκρεμνά ... ἀνέβαιναν", θὰ γράψῃ μὲ θαυμασμὸ σ' ἕνα ποίημά του ὁ Νικηφόρος Βρεττάκος. Καὶ θὰ προσθέσῃ, ὅτι ἐνῷ "τὶς ἀεροτραμπάλιαζε ὁ ἄνεμος φορτωμένες κι' ἔλυνε τὰ τσεμπέρια τους κι' ἔπαιρνε τὰ μαλλιά τους" "αὐτὲς ἀντροπατάγανε ψηλὰ πέτρα τὴν πέτρα κι' ἀνηφορίζαν στὴ γραμμή, ὅσου ποὺ μέσ' στὰ σύννεφα χάνονταν ὀρθομέτωπες ἡ μιὰ πίσω ἀπ' τὴν ἄλλη". Γυναῖκες νέες, ἀλλὰ καὶ ἡλικιωμένες, μέχρι καὶ 88 ἐτῶν (!), ἀψηφώντας τὶς θύελλες, τὸ χιόνι, τὸν πάγο καὶ τὸ τρομερὸ κρύο, ἔφταναν ψηλὰ στὶς ἀετοφωλιὲς τῆς Πίνδου, ἐκεῖ ποὺ ἦταν ἀδύνατο νὰ φθάσουν τὰ μεταγωγικά, δηλαδὴ τὰ μουλάρια, γιὰ νὰ προσφέρουν στοὺς φαντάρους μας ἀγάπη καὶ ζεστασιὰ μὲ τὴν παρουσία τους, καὶ μὲ τὰ τόσο ἀπαραίτητα πυρομαχικά, τὸ καλοζυμωμένο ψωμί, τὰ μάλλινα, τὴν μικρή, ἀλλὰ τεράστια προσφορὰ τῆς καρδιᾶς τους.

-Γ-

Καὶ νὰ ἦταν μόνο αὐτές ! Ἦταν κι' ἐκεῖνες , ποὺ μπῆκαν στὸ νερὸ ὁρμητικῶν καὶ ἄγριων ποταμῶν, καί, πιασμένες σφιχτὰ ἀπὸ τοὺς ὤμους, σχημάτιζαν πρόχωμα, ποὺ ἀνέκοβε  τὴν ὁρμὴ τῶν νερῶν, κι' εὐκόλυνε τοὺς γεφυροποιοὺς τοῦ Στρατοῦ μας γιὰ νὰ δημιουργοῦν γέφυρες, ὥστε νὰ μποροῦν νὰ περνᾶνε οἱ πολεμιστὲς καὶ τὰ μεταγωγικά. Στὸν ποταμὸ Βογιοῦσα, στὸν Καλαμᾶ, στὸν Δρῖνο ἐπαναλήφθηκε αὐτὸ τὸ ἐκπληκτικὸ γεγονός.

Ἀλλὰ καὶ οἱ ἄλλες, στὶς πόλεις, πού, νύχτα - μέρα, ἔπλεκαν γάντια, μπλοῦζες, φανέλλες, κασκόλ · ποὺ ἑτοίμαζαν δέματα, ποὺ ἔγραφαν γράμματα στοὺς ἥρωες, ἐκ μέρους τῶν συγγενῶν τους, οἱ ὁποῖοι ἦταν ἀναλφάβητοι · ποὺ ἔτρεχαν στὰ νοσοκομεῖα γιὰ νὰ ἐπισκεφθοῦν τοὺς τραυματίες μας· ποὺ ἐπισκέπτονταν τὰ σπίτια τῶν πολεμιστῶν, γιὰ νὰ τονώσουν καὶ νὰ ἐνισχύσουν τὶς φτωχὲς οἰκογένειές τους, τὶς ὁποῖες ὁ προστάτης τους, στὸ κάλεσμα τῆς Πατρίδος, τὶς ἄφησε στὰ πεντανέμια ... Κι' ἄν πῇ κανεὶς γιὰ τὶς ἀδελφὲς νοσοκόμες, αὐτὲς ἔγιναν κυριολεκτικὰ θυσία στὴν νοσηλεία τῶν τραυματιῶν ἀπὸ τὰ ἐχθρικὰ πυρά, ἀλλὰ καὶ ἀπὸ τὰ φοβερὰ κρυοπαγήματα.

-Δ-

Ἀκόμη, καὶ ὅσες γυναῖκες ὑπηρετοῦσαν τὸ ἆσμα καὶ τὸ θέαμα, ἐτάχθηκαν ἐθελοντικὰ στὴν ψυχαγωγία τοῦ μαχόμενου Στρατοῦ μας. Κορυφαία, "ἡ τραγουδίστρια τῆς νίκης", ὅπως δίκαια τὴν ἀποκάλεσαν, ἡ θρυλικὴ Σοφία Βέμπο. Μὲ τὰ περίφημα πολεμικὰ τραγούδια της ἐμψύχωνε τὰ "παιδιά, τῆς Ἑλλάδος παιδιά", ἐξευτέλιζε τοὺς Ἰταλοὺς κοκορόφτερους καὶ τὸν γελοῖο "Ντοῦτσε", τὸν Μπενῖτο Μουσολίνι, ἀλλὰ καὶ ἐξέφραζε τὸν πόνο τοῦ Ἔθνους γιὰ τὶς παλινωδίες καὶ τὴν ἀχαριστία τῶν Συμμάχων πρὸς τὴν Ἑλλάδα.

-Ε-

Τέλος, ἀνάμεσα στὶς πολλὲς ἐπώνυμες καὶ ἀνώνυμες Ἑλληνίδες ξεχωρίζουμε δυὸ μανάδες : α) Τὴν μάνα ποὺ ἔγραφε στὸν στρατευμένο γιό της, ὅτι "πρῶτα ἀνήκεις εἰς τὴν Πατρίδα καὶ ὕστερα εἰς ἐμέ · καὶ γενηθήτω τὸ θέλημα τοῦ Κυρίου". Καὶ β) Τὴν χήρα μάνα μὲ τὰ τρία κορίτσια, ποὺ εἶχαν προστάτη τὸν γιό της τὸν Δημητρό, ὁ ὁποῖος "ἔπεσεν ὑπὲρ Πατρίδος · χαλάλι τῆς Πατρίδος ὁ Δημητρός μου. Ζήτω ἡ Πατρίς". Καὶ οἱ δυό τους πρόσφεραν τὰ βλαστάρια τους στὴν Πατρίδα, χωρὶς κρατούμενα καὶ χωρὶς μικροϋπολογισμούς, ὅπως, ἄλλωστε, ἔπραξαν καὶ πάμπολλες ἄλλες Ἑλληνίδες Μητέρες, κατὰ τὸ Ἔπος 1940-1941.

Ὑποκλινόμαστε μὲ σεβασμὸ καὶ θαυμασμὸ στὴν μνήμη ὅλων αὐτῶν τῶν ἡρωΐδων γυναικῶν. Τὸ Ἔθνος δὲν θὰ πάψῃ ποτὲ νὰ τὶς εὐγνωμονῇ.   

Διάπυρος πρὸς Χριστὸν εὐχέτης

Ο  ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ

†  Ὁ Δρυϊνουπόλεως, Πωγωνιανῆς καὶ Κονίτσης  Α Ν Δ Ρ Ε Α Σ