Μητροπολίτης Κυθήρων Σεραφείμ, Κυριακὴ Η΄ Ματθαίου –Να ποθούμε το ξεδίψασμα της ψυχής

ΔΙΔΑΓΜΑΤΑ ΕΚ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ

ΝΑ ΠΟΘΟΥΜΕ ΤΟ ΞΕΔΙΨΑΣΜΑ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ

Στο σημερινό Ανάγνωσμα του Ιερού Ευαγγελίου θαυμάζουμε την δίψα που είχε ο λαός της εποχής εκείνης για την ακρόασι του Λόγου του Θεού από τα θεϊκά χείλη του Θείου Διδασκάλου Ιησού Χριστού, την αφοσίωσι με την οποία τον ακολουθούσε πεζοπορώντας και διαθέτοντας ώρες πολλές, για να ακούση την ιερή διδασκαλία του και για να γιατρευθούν οι άρρωστοι και ακόμη το στοργικό ενδιαφέρον του Θεανθρώπου για να χορτάση όχι μόνο τις ψυχές τους με την πνευματική τροφή, αλλά και τα κουρασμένα σώματά τους, που οδοιπορούσαν πρόθυμα και άκουγαν με προσοχή και ενδιαφέρον επί πολλές ώρες τα ουράνια μηνύματά του.

Ας δούμε πως μας μιλάει για όλα αυτά η ευαγγελική περικοπή.

«Όταν άκουσε ο Ιησούς για την σύλληψι και τον αποκεφαλισμό του Τιμίου Προδρόμου, έφυγε με καΐκι και πήγε σ᾽ένα έρημο τόπο μόνος του. Το πληροφορήθηκε όμως το πλήθος και τον ακολούθησαν πεζοπορώντας από τις διάφορες πόλεις. Έτσι όταν βγήκε στην στεριά, είδε πολύ κόσμο και τους σπλαγχνίσθηκε, και γιάτρεψε τους αρρώστους των.

»Όταν έπεσε το δειλινό, τον πλησίασαν οι μαθητές του και του είπαν: «Ο τόπος είναι ερημικός, και η ώρα πια περασμένη. Άφησε τον κόσμο να πάνε στα χωριά για ν᾽αγοράσουν τρόφιμα να φάνε. Ο Ιησούς όμως τους είπε: «Δεν υπάρχει λόγος να φύγουν, δώστε τους εσείς να φάνε». «Δεν έχουμε εδώ παρά πέντε ψωμιά και δυό ψάρια», του απαντούν. «Φέρτε μου τα εδώ», τους λέγει. Κι αφού πρόσταξε τον κόσμο να καθίσει για φαγητό πάνω στο χορτάρι, πήρε τα πέντε ψωμιά και τα δυό ψάρια, έστρεψε το βλέμμα του στον ουρανό, τα ευλόγησε, έκοψε τα ψωμιά σε κομμάτια και τα έδωσε στους μαθητές του, και οι μαθητές στο πλήθος. Έφαγαν όλοι και χόρτασαν. Και μάζεψαν τα περισσεύματα από τα κομμάτια δώδεκα κοφίνια γεμάτα. Αυτοί που έφαγαν ήταν περίπου πέντε χιλιάδες άνδρες, χωρίς τις γυναίκες και τα παιδιά».

Βλέπουμε, λοιπόν, εδώ ότι ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός μαζί με την πνευματική τροφοδοσία του λαού, που ήταν το πρώτο και κύριο μέλημά Του, πρόσφερε και την ευλογία των υλικών αγαθών, τη σωματική τροφή, αλλά και την θεραπεία των αρρώστων, που έπασχαν από ψυχοσωματικές ασθένειες.

Ο Χριστός χαρίζει τα πάντα στα πλάσματά του, τους ανθρώπους, προσ­φέροντάς τους τις ευλογίες της πνευματικής τραπέζης με το Ιερό Μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας και τον Θείο Λόγο Του, αλλά και τα υλικά δώρα, την υλική τράπεζα με τα βιοτικά αγαθά. Και ακόμη, θεραπεύει τους πάσχοντες από τις ψυχοσωματικές αρρώστιες.

Ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός, παρ᾽ότι απεσύρθη στην έρημο για να ησυχάση μόνος, όταν είδε πολύ λαό να τον ακολουθή πεζοπορώντας από τις πόλεις βγήκε από το ερημικό καταφύγιό του, τους συμπάθησε πολύ και εθεράπευσε τους αρρώστους των.

Και σχετικά με την θεραπεία των ασθενών παρατηρεί τα εξής ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος. «Εδώ ο Χριστός δεν ζητάει σαν προϋπόθεσι του θαύματος την πίστι. Διότι αυτοί οι άνθρωποι με το να αφήσουν τις πόλεις και τα χωριά τους και να έλθουν κοντά του και να τον αναζητήσουν με επιμονή και με το να περιμένουν πλησίον του επί πολλές ώρες νηστικοί έδειχναν καθαρά με τον τρόπο αυτό την πίστι τους».

Όσο για το εκπληκτικό θαύμα του Ιησού, με το οποίο εχόρτασε τις πέντε χιλιάδες ανδρών, χωρίς σ᾽αυτές  να συνυπολογίζωνται οι γυναίκες και τα παιδιά, που παρευρίσκονταν  εκεί, ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος λέγει τα εξής: Οι μαθητές ούτε καν υποπτευόντουσαν ότι  ήταν δυνατόν να διατραφούν τα πλήθη του λαού με θαύμα… «Οι μαθητές του Χριστού εφάνηκαν περισσότερο ατελείς. Διότι, αν και μετά το θαύμα ξέχασαν το γεγονός αυτό και ύστερα από το κουβάλημα των καλαθιών  με τα περισσεύματα των ψωμιών και των ψαριών ενόμιζαν ότι ο Χριστός μιλούσε για ψωμιά, όταν τους έλεγε να προσέχουν από το ζυμάρι των Φαρισαίων, δηλ. από την ζημιογόνο διδασκαλία τους, πολύ περισσότερο πριν από αυτό, που δεν είχαν ιδή ακόμα το θαύμα, δεν προσδοκούσαν να γίνη κάτι τέτοιο».

Γι᾽αυτό και είπαν στον Θείο Διδάσκαλό τους οι μαθητές: «Είναι έρημος ο τόπος και η ώρα πλέον επέρασε. Δώστε διαταγή να διαλυθούν τα πλήθη του λαού, για να πάνε στα χωριά και να αγοράσουν για τους εαυτούς των φαγητά».

Ο Χριστός, όμως, τους απάντησε ότι δεν έχουν ανάγκη να πορευθούν για να αγοράσουν τρόφιμα. Τους προέτρεψε να δώσουν αυτοί οι μαθητές τροφές στο λαό. Ο εκκλησιαστικός ερμηνευτής Ζιγαβηνός λέγει ότι: «Δεν είπε στους μαθητές του ότι εγώ θα θρέψω τα πλήθη του λαού. Γιατί αυτό θα φαινόταν ως αυτοπροβολή. Αλλά παρακινεί τους μαθητές να δώσουν αυτοί τρόφιμα, με σκοπό όταν αυτοί προβάλλουν απορία και αδυναμία, τότε λοιπόν εξ ανάγκης να κάνη ο Χριστός το θαυμαστό του σημείο». Με αυτά τα λόγια ο Ιησούς ήθελε να δοκιμάση την πίστι των Αποστόλων του και να τους προετοιμάση για το θαύμα.

Το ψωμί και τα ψάρια ήταν τα κύρια είδη δίαιτας για τους πτωχούς. Ο Χριστός έδωσε το πρόσταγμα να φέρουν τα πέντε ψωμιά και τα δυό ψάρια, διδάσκοντάς τους ότι και αυτά τα λίγα θα έπρεπε να δώσουν σ᾽αυτούς που είχαν ανάγκη τροφής και να δείξουν την συμπάθειά τους. Οι μαθητές του Χριστού αν και ήσαν πεινασμένοι και αυτοί, όπως και ο λαός, και δεν είχαν τίποτε άλλο, όμως χωρίς καμμιά αντίρρησι υπάκουσαν.

Και αφού εκάθισαν καθ᾽ομάδες οι άνθρωποι τότε ο Ιησούς Χριστός, αφού σήκωσε τα μάτια του στον ουρανό ευχαρίστησε και επικαλέσθηκε τον Ουράνιο Πατέρα του και αφού έκοψε τα ψωμιά, τα έδωσε στους μαθητές και οι μαθητές του στα πλήθη του λαού.

Ένας εκκλησιαστικός ερμηνευτής παρατηρεί ότι «ο Χριστός ύψωσε τα μάτια του στον ουρανό για να κατεβάση με τις ακτίνες των ματιών την θεία δύναμι από εκεί, η οποία θα ενώνονταν με τα ψωμιά και τα ψάρια». «Εσήκωσε τα μάτια του στον ουρανό τιμώντας τον ουράνιο Πατέρα, λέγει άλλος ερμηνευτής. Και με τον τρόπο αυτό διδάσκει ότι δεν εγγίζουμε προηγουμένως την υλική τράπεζα, μέχρι που να ευχαριστήσωμε τον Θεό, που είναι ο χορηγός της τροφής και αν προηγουμένως δεν λάβωμε την ουράνια ευλογία».

Ευλόγησε την τροφή ο Κύριος, αφού ετεμάχισε τους άρτους. Οι λέξεις και η πράξις είναι ευχαριστιακές και το αγιογραφικό αυτό χωρίο χρησιμοποιήθηκε στις αρχαίες λειτουργίες. Η ίδια ευχαριστιακη γλώσσα ξαναβρίσκεται στην εξιστορούμενη διατροφή των τετρακισχιλίων  (Ματθ. 15, 36) και στο δείπνο στους Εμμαούς (Λουκ. 24,30).

Έτσι, προπαρασκευάσθηκε η οδός για τη σύστασι της Θείας Ευχαριστίας. Το εν λόγω κομμάτιασμα των λόγων των άρτων είναι σημαντικό, γιατί σκιαγραφεί τον τεμαχισμό του άρτου της Θείας Ευχαριστίας.

Ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός, αφού προηγουμένως εχόρτασε τον λαό με την πνευματική τροφή της Θείας διδασκαλίας Του, έπειτα τους εχόρτασε και με την σωματική τροφή. Και σε κάθε Θεία Λειτουργία τρέφει τους πιστούς με τον Ουράνιο Άρτο της Θείας Κοινωνίας.

Έπειτα από την παρουσίαση του εκπληκτικού θαύματος της διατροφής των πεντακισχιλίων ανδρών, άνευ γυναικών και παίδων, το μήνυμα της σημερινής Κυριακής είναι να ποθούμε και να αναζητούμε με την καρδιά μας την πνευματική τροφοδοσία του Λόγου του Θεού, το ξεδίψασμα της ψυχής μας, τα Άγια Μυστήρια του Θεού και τη θεία ευλογία στις υλικές και βιοτικές δωρεές του Θεού. Με άλλα λόγια η ψυχή και η καρδιά μας, το σώμα και ολόκληρη η ψυχοσωματική μας ύπαρξις να είναι εμποτισμένα από την Χάρι του Θεού και εμβαπτισμένα μέσα στην παρουσία του Αγίου Πνεύματος.

† Ο Κυθήρων Σεραφείμ

Ορθόδοξος Τύπος