Κυριακή της Απόκρεω - Για να μη σκανδαλίζουμε

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ: Α΄ Κορ. η΄ 8 - θ΄ 2

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ: Ματθ. κε΄ 31-46 

ΓΙΑ ΝΑ ΜΗ ΣΚΑΝΔΑΛΙΖΟΥΜΕ

1. Φρικτὸ ἔγκλημα

    Μέγα ζήτημα εἶχε δημιουργηθεῖ στὴν Κόρινθο μὲ τὰ εἰδωλόθυτα. Στὴν ἐποχὴ ἐκείνη τοῦ ἀποστόλου Παύλου, συνήθιζαν οἱ εἰδωλολάτρες στὶς οἰκογενειακὲς ἢ κοινωνικὲς συναθροίσεις τους νὰ θυσιάζουν ζῶα, καίγοντας ἕνα μέρος τοῦ ζώου, ἐνῶ κρατοῦσαν τὰ ὑπόλοιπα κομμάτια εἴτε γιὰ νὰ τὰ φᾶνε εἴτε γιὰ νὰ τὰ πουλήσουν. 

    Ἔτσι οἱ Χριστιανοί, ποὺ ζοῦσαν στὴν ἴδια κοινωνία καὶ προμηθεύονταν τρόφιμα ἀπὸ τὴν ἴδια ἀγορά, ἀντιμετώπισαν τὸ δίλημμα ἂν ἐπιτρέπεται νὰ τρῶνε ἀπὸ αὐτὰ τὰ εἰδωλόθυτα ἢ ὄχι. Ἄλλοι ἔλεγαν ὅτι, ἐφόσον τὰ εἴδωλα εἶναι ψεύτικοι καὶ ἀνύπαρκτοι θεοί, δὲν μολυνόμαστε ἂν φᾶμε ἀπὸ αὐτά. Ἄλλοι ὅμως, πιὸ ἀδύνατοι ὡς πρὸς τὴν πίστη, σκανδαλίζονταν, διότι νόμιζαν ὅτι μολύνεται ὅποιος τρώει ἀπὸ τὰ εἰδωλόθυτα. 

    Στὸ θέμα αὐτὸ ἀναφέρεται ὁ ἅγιος Ἀπόστολος στὸ ση­μερινὸ Ἀνάγνωσμα σημειώνοντας μὲ ἔμφαση: «βρῶ­­μα ἡμᾶς οὐ παρίστησι τῷ Θεῷ»· δὲν εἶναι τὸ φαγητὸ ποὺ μᾶς παρουσιάζει εὐάρεστους στὸ Θεό. Διότι οὔτε ἐὰν φᾶμε προοδεύου­με στὴν ἀρετή, οὔτε ἐὰν δὲν φᾶμε ὑστεροῦμε. 

    Προσέχετε ὅμως, μήπως τὸ δικαίωμα αὐτὸ ποὺ ἔχετε νὰ τρῶτε ἀπ’ ὅλα, ἀκόμη καὶ τὰ εἰδωλόθυτα, γίνει «πρόσ­κομμα», δηλαδὴ ἀφορμὴ νὰ ἁμαρτήσουν οἱ ἀ­δελφοί σας ποὺ εἶναι ἀδύναμοι πνευματικά. Διότι, ἐὰν κάποιος ἀπ’ αὐτοὺς δεῖ ἐσένα ποὺ ἔ­χεις τὴν ὀρθὴ γνώση, νὰ κάθεσαι στὸ τραπέζι κάποιου να­­οῦ τῶν εἰδώλων, δὲν θὰ ἐνθαρρυνθεῖ ἡ συνείδησή του στὸ νὰ τρώει τὰ εἰδωλόθυτα ὡς κάτι ἱερὸ καὶ ἄξιο εὐλαβείας, ἀφοῦ αὐτὸς εἶναι ἀσθε­νής; 

    Κι ἔτσι ἐξαιτίας τῆς δικῆς σου γνώσεως θὰ χαθεῖ, παρασυρόμενος στὴν εἰδωλολα­τρία, ὁ ἀδελφός σου ποὺ εἶναι ἀδύναμος πνευματικά. Καὶ νὰ σκεφθεῖς μάλιστα ὅτι γιὰ τὴ σωτηρία τοῦ ἀδελ­φοῦ σου αὐτοῦ, ὁ Χριστὸς θυσίασε τὴ ζωή Του! 

    Ἔτσι λοιπόν, καθὼς ἁμαρτάνετε πρὸς τοὺς ἀδελφοὺς πληγώνοντας τὴ συνείδησή τους ποὺ εἶναι ἀσθενικὴ καὶ ἀδύνατη, στὴν πραγματικότητα ἁμαρτάνετε πρὸς τὸν ἴδιο τὸν Χριστό, ὁ Ὁποῖος πέθανε γιὰ νὰ σώσει τοὺς ἀδελφοὺς αὐτούς: «ἁμαρτάνοντες εἰς τοὺς ἀδελφοὺς καὶ τύπτοντες αὐτῶν τὴν συνείδησιν ἀσθενοῦσαν εἰς Χριστὸν ἁμαρτάνετε».

    Ἐντυπωσιακὴ ἡ τοποθέτηση τοῦ ἁγίου Ἀποστόλου. Αὐτὸ ποὺ πολλοὶ Χριστιανοὶ νόμιζαν ὅτι δὲν εἶναι κἂν ἁμαρτία, ὁ ἴδιος ἀποδεικνύει ὅτι εἶναι φρικτὸ ἔγκλημα! Διότι ἂν εἶναι ἁμαρτία τὸ νὰ κτυπᾶς τὸν ἄλλον, μάλιστα τὸν ἀδελφό σου, τότε πολὺ περισσότερο, τὸ νὰ κτυπᾶς ἕναν ἄρρωστο κι ἀδύναμο ἀδελφὸ εἶναι ἐντελῶς ἀπάνθρωπο! Αὐτὸ λέγει ὁ θεόπνευστος Ἀπόστολος ὅτι πράττουμε, ὅταν σκανδαλίζουμε τοὺς ἀδελφούς μας «τύπτοντες αὐτῶν τὴν συν­είδησιν ἀσθενοῦσαν». Ἂς μὴν εἴ­μαστε λοι­πὸν ἐπιπόλαιοι στὶς διάφορες ἐπιλογές μας. Ἂς προσέχουμε τὴ συμπεριφορά μας, γιατὶ δὲν ἀρκεῖ νὰ εἴμαστε «ἐντάξει» μὲ τὴ συνείδησή μας. Ὀφείλουμε νὰ ὑπολογίζουμε καὶ τὴ συνείδηση τῶν ἀδελ­φῶν μας, ποὺ ἴσως εἶναι ἀσθενέστερη καὶ σκανδαλίζεται. Καὶ γιὰ τὴν ἀγάπη τῶν ἀ­­δελφῶν ἂς εἴμαστε πρόθυμοι νὰ θυσιάζουμε κάποια δικαιώματά μας. Αὐτὴ τὴ θυσία τονίζει στὴ συνέχεια ὁ ἅγιος Ἀπόστολος, διακηρύττοντας τὴ γενναία ἀπόφασή του:

2. Θυσιαστικὴ ἀγάπη

    ─Λοιπόν, ἐὰν αὐτὸ ποὺ τρώω γίνεται αἰτία σκαν­­­δάλου καὶ ἁμαρτίας στὸν ἀδελφό μου, «οὐ μὴ φάγω κρέα εἰς τὸν αἰῶνα, ἵνα μὴ τὸν ἀδελφόν μου σκανδαλίσω»· δὲν θὰ φά­­­­­­­­­ω ποτὲ κρέας, γιὰ νὰ μὴ σκαν­δα­­­­λίσω τὸν ἀδελφό μου.

    Δὲν εἶναι ὅμως ἡ μόνη θυσία στὴν ὁ­ποία ὑποβάλλεται ὁ ἀπόστολος Παῦλος γιὰ τὴν ἀγάπη τῶν ἀδελφῶν. Γι’ αὐτὸ καὶ συνεχίζει:

     Δὲν εἶμαι Ἀπόστολος μὲ ἴσα δικαιώματα μὲ τοὺς ἄλ­­λους Ἀποστόλους; Δὲν εἶμαι ἐλεύθερος, ὅπως ὅλοι οἱ Χριστιανοί; Δὲν εἶδα τὸν Ἰησοῦ Χριστό, τὸν Κύριό μας; Καὶ δὲν εἶστε ἐσεῖς τὸ ἔργο ποὺ μὲ τὴ βοήθεια τοῦ Κυρίου ἐπιτέλεσα; 

    Ἐὰν γιὰ ἄλλους δὲν εἶμαι Ἀπόστολος, τουλάχιστον ὅμως γιὰ σᾶς ὁπωσδήποτε εἶμαι. Διότι ἡ σφραγίδα μὲ τὴν ὁποία πιστοποιεῖται ἐπίσημα τὸ ἀποστολικό μου ἀξί­ωμα, μὲ τὴ χάρη τοῦ Κυρίου, εἶστε ἐσεῖς, τοὺς ὁποί­ους ἐγὼ ὁδήγησα στὸ Χριστό. 

    Μὲ τὰ λόγια αὐτὰ τοῦ ἁγίου Ἀποστόλου τελειώνει ἡ σημερινὴ ἀποστολικὴ περικοπή. Ὡστόσο ὁ Ἀπόστολος συνεχίζει στὴν ἐπιστολή του νὰ ἀναφέρει συγκεκριμένα παραδείγματα ὅπου φαίνεται ὅτι δὲν ἔκανε χρήση τῶν δικαιωμάτων ποὺ εἶχε ὡς Ἀπόστολος, προκειμένου νὰ μὴ γίνει ἀφορμὴ σκανδάλου. Δὲν ἦταν λοιπὸν μόνο τὸ κρέας τῶν εἰδωλοθύτων. Ἦταν γενικότερο φρόνημα τοῦ ἁγίου Ἀποστόλου ἡ διάθεσή του νὰ θυσιάζεται ὁ ἴδιος, προκειμένου νὰ μὴ δημιουργήσει πρόβλημα στὴ συνείδηση τῶν ἀδελφῶν του. 

    Αὐτὸ τὸ φρόνημα ἂς ἀποκτήσουμε κι ἐμεῖς. Νὰ σκεπτόμαστε καὶ τοὺς ἄλλους, ὄχι μόνο τὸν ἑαυτό μας. Γιὰ παράδειγμα, ἀκόμη κι ἂν ἔχουμε τὴ δυνατότητα νὰ ζοῦμε μὲ ἄνεση, ἂς προτιμοῦμε τὸ λιτὸ καὶ τὸ ἀπέριττο, γιὰ νὰ μὴν προκαλοῦμε. Ἂς θυσιάσουμε τὰ ἀκριβὰ δῶρα καὶ τὶς πολυτέλειες! Τί ἀξία ἔχουν ὅλα αὐτὰ μπροστὰ σὲ μιὰ ψυχὴ γιὰ τὴν ὁποία πέθανε ὁ ἴδιος ὁ Χριστός;... Ἀφοῦ θυσιάζεται Ἐκεῖνος γιὰ τὸν κάθε ἄνθρωπο, ἀξίζει κι ἐμεῖς νὰ κάνουμε κάθε θυσία γιὰ τοὺς ἀδελφούς μας!

Ορθόδοξο Περιοδικό “Ο ΣΩΤΗΡ”