Σχέδιον διὰ τὴν κατάργησιν τῶν Ἱ. Μητροπόλεων κατὰ τὸ ἥμισυ εἰς τὸ ὄνομα τῆς οἰκονομικῆς κρίσεως;

Εἰς τὸ προσκήνιον πρότασις, ἡ ὁποία διετυπώθη ὑπὸ τοῦ πρώην ὑπουργοῦ Οἰκονομικῶν κ. Ἀλεξ. Παπαδοπούλου εἰς τὰς ἀρχὰς τοῦ μνημονίου

ΣΧΕΔΙΟΝ ΔΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΡΓΗΣΙΝ ΤΩΝ Ι. ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΝ

ΚΑΤΑ ΤΟ ΗΜΙΣΥ ΕΙΣ ΤΟ ΟΝΟΜΑ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΡΙΣΕΩΣ;

• Μὲ τὸ πρόσχημα ὅτι κατὰ τὴν συνταγματικὴν ἀναθεώρησιν θὰ προταθῆ ἡ μείωσις τοῦ ἀριθμοῦ τῶν βουλευτῶν κατὰ τριάκοντα ἢ ἑκατό.

• Ὀλέθριαι αἱ συνέπειαι ἀπὸ τὴν ὑλοποίησιν τοῦ σχεδίου, διότι μεγάλαι περιοχαὶ τῆς Χώρας θὰ μείνουν ἀποίμαντοι πρὸς μεγάλην χαρὰν τῶν αἱρετικῶν καὶ τῶν παραθρησκευτικῶν ὁμάδων, αἱ ὁποῖαι ἁλωνίζουν εἰς τὴν Ἑλλάδα.

Αἱ πληροφορίαι διὰ συρρίκνωσιν τῶν Ἱερῶν Μητροπόλεων ἐνισχύονται καὶ ἀπὸ δημοσιευθεῖσαν ὁλοσέλιδον πρότασιν εἰς τὴν ἐφημερίδα «δημοκρατία καὶ Ὀρθοδοξία» μὲ τὸ σκεπτικὸν ὅτι ὁ κρατικὸς προϋπολογισμὸς δὲν δύναται νὰ χρηματοδοτῆ Μητροπόλεις, αἱ ὁποῖαι δὲν ἔχουν ἕδραν τὴν πρωτεύουσαν τῶν Νομῶν. Προτείνεται ἡ κατάργησις τριάκοντα Μητροπόλεων μεταξὺ τῶν ὁποίων περιλαμβάνονται: Ἡ Ἱ. Μητρόπολις Γόρτυνος (ἀντιπαπική), Κονίτσης (ἀντιπαπική), Γλυφάδας (ἀντιοικουμενιστική), Περιστερίου (θεωρεῖ τὴν Οὐνίαν ἀγκάθι εἰς τοὺς διαλόγους μετὰ τῶν Παπικῶν), Νικαίας, Νέας Ἰωνίας. Συνολικῶς προτείνεται νὰ παραμείνουν ἑπτὰ αἱ Μητροπόλεις εἰς τὴν Ἀττικήν. Πάντα ταῦτα ἐνῶ δὲν γίνονται χειροτονίαι νέων κληρικῶν καὶ ἡ ἔλλειψίς των εἶναι ἔντονος εἰς χίλια ἑκατὸ χωρία τῆς Ἑλληνικῆς ὑπαίθρου

Ὅταν ἡ Ἑλλὰς εἰσῆλθεν εἰς τὸ Διεθνὲς Νομισματικὸν Ταμεῖον, διὰ νὰ ἀντιμετωπίση τὰ οἰκονομικά της προβλήματα καὶ ὑπέγραψε τὰ «ἐπάρατα» διὰ τὴν συντριπτικὴν πλειοψηφίαν τοῦ λαοῦ «μνημόνια», κατετέθησαν προτάσεις, ὑπὸ προσωπικοτήτων, διὰ τὴν ἀντιμετώπισιν τῆς κρίσεως. Ὁ πρώην ὑπουργὸς Οἰκονομικῶν κ. Ἀλέξανδρος Παπαδόπουλος εἰς μακροσκελὲς ὑπόμνημά του διὰ τὴν «σωτηρίαν τῆς χώρας» εἶχε προτείνει μεταξὺ ἄλλων τὴν συρρίκνωσιν τῶν Ἱερῶν Μητροπόλεων, κατὰ τὸ ἥμισυ.

Διότι ἕν τοιοῦτον μέτρον θὰ εἶχεν ὡς ἀποτέλεσμα τὴν μείωσιν τῶν κρατικῶν αὐτοκινήτων (ποὺ χρησιμοποιοῦνται) ὑπὸ Σεβ. Μητροπολιτῶν καὶ Ἱερῶν Μητροπόλων, τὴν κατάργησιν κτιρίων - ἐπισκοπείων, τὴν κατάργησιν θέσεων διοικητικῶν καὶ ἄλλων ὑπαλλήλων κ.λπ. Ἡ Διοικοῦσα Ἐκκλησία δὲν εἶχε δώσει τότε «ἰδιαιτέραν ἔμφασιν» εἰς τὰς προτάσεις τοῦ κ. Ἀλεξάνδρου Παπαδοπούλου, τὰς ὁποίας προωθεῖ διὰ προβολήν, εἰς τὸν τύπον, «μηχανισμὸς» τὸν ὁποῖον συνεκρότουν ἄνθρωποι τοῦ περιβάλλοντος τοῦ κ. Κων. Μητσοτάκη. Ἡ πρότασις μὲ τὴν πάροδον τῶν ἐτῶν ἐλησμονήθη. Ἴσως, διότι ἡ Διοικοῦσα Ἐκκλησία ἔχει ἀναλάβει τὴν διαχείρισιν τῆς ἀνθρωπιστικῆς κρίσεως. Φαίνεται ὅμως ὅτι τὸ θέμα ἀπασχολεῖ τὰ στελέχη τῶν κομμάτων, τὰ ὁποῖα συγκυβερνοῦν τὴν Χώραν, ἀλλὰ δὲν ἀποτολμοῦν νὰ θέσουν τὸ θέμα εὐθέως.

Παρασκηνιακῶς τὸ συζητοῦν καὶ δὲν ἀποκλείεται κατὰ τὴν Συνταγματικὴν ἀναθεώρησιν νὰ τὸ φέρουν εἰς τὸ προσκήνιον, μὲ τὸ ἐπιχείρημα, πὼς ὅταν ὁ Πρωθυπουργὸς θὰ εἰσηγηθῆ μείωσιν τοῦ ἀριθμοῦ τῶν βουλευτῶν κατὰ τριάκοντα ἢ καὶ ἑκατό, διατὶ νὰ μὴ μειωθῆ καὶ ὁ ἀριθμὸς τῶν ἐπισκόπων; Ὑπογραμμίζεται πὼς δὲν ἔχομεν μόνον ἐπισκόπους μὲ ὀργανικὰς Διοικητικὰς θέσεις, ἀλλὰ καὶ βοηθοὺς ἐπισκόπους ἢ ἐπισκόπους, οἱ ὁποῖοι κατέχουν τιμητικοὺς θρόνους καὶ στεροῦνται ποιμνίου.

Εἰς περίπτωσιν κατὰ τὴν ὁποίαν ὑλοποιηθῆ ἕν τοιοῦτον σχέδιον ὁλόκληραι περιοχαὶ θὰ εἶναι ἀποίμαντοι. Ἕν τοιοῦτον σχέδιον θὰ βοηθήση τὴν ἅλωσιν τῆς Ὀρθοδόξου Ἑλλάδος ὑπὸ τῶν αἱρέσεων καὶ τῶν παραθρησκειῶν. Ἤδη περισσότερα ἀπὸ χίλια ἑκατὸ χωρία δὲν ἔχουν κληρικόν, ἐνῶ πολλαὶ περιοχαὶ ἐξυπηρετοῦνται ἀπὸ συνταξιούχους κληρικούς. Ἐὰν καταργηθοῦν καὶ αἱ μισαὶ ἀπὸ τὰς ὑπαρχούσας Μητροπόλεις μεγάλαι περιοχαὶ θὰ εἶναι ἀποίμαντοι. Τοῦτο βεβαίως δὲν πολὺ ἐνδιαφέρει τὴν πολιτείαν, ἡ ὁποία σαρώνει μὲ τὴν βοήθειαν ἐν ἐνεργείᾳ Μητροπολιτῶν ὅτι εἶναι Ὀρθόδοξον (μάθημα Θρησκευτικῶν, ἀναγνώρισις αἱρέσεων καὶ παραθρησκειῶν μὲ τὴν ὑποβολὴν τριακοσίων ὑπογραφῶν εἰς τὸ πρωτοδικεῖον, ἵδρυσις καὶ ἀνέγερσις τεμένους, τμῆμα ἱσλαμικῶν σπουδῶν εἰς τὸ Τμῆμα Θεολογικῆς Σχολῆς Θεσσαλονίκης, μεταπατερικὴ Θεολογία κ.λπ.) εἰς αὐτὸν τὸν τόπον.

Ἕνας «Καλλικράτης», κατὰ τὰ πρότυπα τῆς συρρικνώσεως τῶν Δήμων καὶ κοινοτήτων, εἰς τὸν χῶρον τῶν Ἱερῶν Μητροπόλεων θὰ ἔχη ὡς ἀποτέλεσμα τὴν σταδιακὴν ἐκπαραθύρωσιν ὅλων τῶν ἡλικιωμένων Ἐπισκόπων, διὰ νὰ προωθηθοῦν εἰς τὴν θέσιν των πολλοὶ νεώτεροι, οἱ ὁποῖοι ὑποτίθεται θὰ διαποιμάνουν ἀχανεῖς Μητροπόλεις. Οἱ νεώτεροι ὅμως Μητροπολῖται δὲν εἶναι «ὀπαδοὶ» τῆς παραδόσεως καὶ τῆς αὐστηρᾶς τηρήσεως τῶν Ἱερῶν Κανόνων, ἐνῶ δὲν ἔχουν γνώσεις τῆς Πατερικῆς θεολογίας. Ἄρα θὰ ὑπάρξη «στροφή» τῆς Ἐκκλησίας πρὸς τὰς «ἀνάγκας τῶν καιρῶν» ἀλλὰ καὶ τῆς αὐθαιρεσίας, ὡς συμβαίνει εἰς τὴν Ἱερὰν Μητρόπολιν Δημητριάδος.

Περίεργον δημοσίευμα

Τὰ σενάρια διὰ ἕνα «Καλλικράτην» εἰς ἐπίπεδον Ἱερῶν Μητροπόλεων ἐνισχύονται καὶ ἀπὸ μίαν ὁλοσέλιδον πρότασιν, ἡ ὁποία ἐδημοσιεύθη εἰς τὸ ἔνθετον «Ὀρθοδοξία» τῆς ἐφημερίδος «δημοκρατία», ὑπὸ ἡμερομηνίαν 14ην Ἰουνίου. Τὸ δημοσίευμα ἔχει ὡς ἀκολούθως: «Πρὸ ἡμερῶν ἀρχιερέας ἔθεσε θέμα γιὰ τὸν τρόπο ἐκλογῆς τῶν ἐπισκόπων. Τέτοιες ἀπόψεις δὲν ἀκούγονται γιὰ πρώτη φορά. Παλαιότερα ἕτερος ἀσχολήθηκε μὲ τὸ θέμα, ἐνῶ ἀκόμα πιὸ παλιὰ κάποιος ἄλλος εἶχε πεῖ “σήμερα δὲν πρέπει νὰ εἴμαστε ὑπερήφανοι γιὰ τὸν τρόπο ἐκλογῆς τῶν Ἀρχιερέων. Εἶναι διαβλητὸς καὶ ἀναξιόπιστος”. Ἀκούγοντας τὸν Ἕλληνα πρωθυπουργὸ νὰ μιλᾶ πρὸ ἡμερῶν γιὰ κατάργηση (σὲ μία μελλοντικὴ ἀναθεώρηση τοῦ Συντάγματος) 50 θέσεων βουλευτῶν, θέλω νὰ θέσω τὴν προοπτικὴ τῆς κατάργησης 30 μητροπόλεων λόγῳ μικροῦ πληθυσμοῦ καὶ γεωγραφικῆς θέσης.

Μὲ δύο πρόσφατους νόμους, τοὺς ὀνοματοδοτηθέντες “Καποδίστριας” καὶ “Καλλικράτης”, καταργήθηκαν κοινότητες καὶ ἄλλαξαν τὰ ὅρια δήμων. Ὁ δήμαρχος καὶ ὁ ἐπίσκοπος δὲν εἶναι τὸ ἴδιο πρᾶγμα, ἀλλὰ δὲν θὰ ἦταν καθόλου ἄσκοπο κάθε δῆμος νὰ ἔχει καὶ τὸν ἐπίσκοπό του, ὡς ποιμένα καὶ ὄχι ὡς διοικητικὸ παράγοντα. Δυστυχῶς ὑπάρχει σήμερα μητροπολίτης ποὺ ἐνθρονίστηκε πρὸ δεκαετίας καὶ δὲν ἔχει περάσει κἄν ἀπὸ χωριὰ τῆς περιφέρειάς του! Μητροπόλεις σὰν τὴ Δρυϊνουπόλεως ἢ τὴν Ἐλασσόνας ἢ τὴ Γόρτυνος γιατί νὰ ὑπάρχουν ὡς δομὲς ποὺ βαρύνουν ἁπλὰ τὸν κρατικὸ Προϋπολογισμό, ὅταν θὰ μποροῦσαν νὰ ὑπάγονται στὶς Μητροπόλεις Ἰωαννίνων, Λαρίσης καὶ Τριπόλεως, καὶ πνευματικὰ νὰ διαποιμαίνονται ἀπὸ τοπικοὺς ἐπισκόπους; Γιὰ παράδειγμα, ἡ Ἀρκαδία θὰ μπορεῖ νὰ ἔχει τὸν μητροπολίτη Τριπόλεως, μὲ ἕδρα τὴν πόλη, ποιμαντικὰ ὅρια ἴδια μὲ τοῦ δήμου καὶ διοικητικὰ ἐκεῖνα τοῦ νομοῦ. Παράλληλα θὰ μποροῦν νὰ ὑπάρχουν οἱ ἐπίσκοποι Δημητσάνης, Μεγαλοπόλεως, Ἄστρους καὶ Λεωνιδίου, μὲ ποιμαντικὰ ὅρια γιὰ τὸν καθένα ἐκεῖνα τῶν Δήμων Γόρτυνος, Μεγαλοπόλεως, Βορείου Κυνουρίας καὶ Νοτίου Κυνουρίας ἀντίστοιχα.

Ἔτσι θὰ διατηρηθοῦν ὡς Ἐπισκοπὲς καὶ οἱ προσωποπαγεῖς Καλαμπάκας καὶ Γουμενίσσης.  Σήμερα γιὰ τὴν Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος ὑπάρχουν ὁ νόμος 590/77, ὁ Τόμος Αὐτοκεφαλίας τοῦ 1850, ἀλλὰ καὶ οἱ Συνοδικὲς Πράξεις τοῦ 1866, τοῦ 1882, καὶ τοῦ 1928, ποὺ ρυθμίζουν τὰ περὶ ἐπισκόπων καὶ ἐπισκοπῶν. Προτείνουμε λοιπὸν ἡ Ἱερὰ Σύνοδος, κατόπιν συνεννόησης μὲ τὸν Οἰκουμενικὸ Πατριάρχη, νὰ ἀρθεῖ στὸ ὕψος τῶν σύγχρονων ἀπαιτήσεων καὶ νὰ ζητήσει τὴν κατάργηση ὅλων τῶν μητροπόλεων, τῶν ὁποίων οἱ ἕδρες δὲν εἶναι στὶς πρωτεύουσες τῶν νομῶν.

Ἡ διαδικασία

Βέβαια προκύπτουν διάφορα διαδικαστικὰ θέματα, ἀλλὰ τίποτα δὲν εἶναι ἄλυτο γιὰ τὴν Ἐκκλησία - καὶ μάλιστα ὅταν στὴν κεφαλή της ἔχει σοβαροὺς πνευματικοὺς ἡγέτες. Οἱ μητροπόλεις αὐτὲς θὰ καταργοῦνται ἅμα τῇ κενώσει τους, διά μεταθέσεως -ὅπου ἐπιτρέπεται-, ἐκλογῆς, παραιτήσεως ἢ θανάτου τοῦ σημερινοῦ κατόχου τους. Οἱ περιουσίες καὶ οἱ ὑπάλληλοί τους θὰ ὑπάγονται στὴ νέα μητρόπολη, τὰ δὲ οἰκήματα στὴ χρήση τῶν ἐπισκόπων τους. Καὶ ἀφοῦ λυθεῖ καὶ τὸ θέμα ἐκλογῆς μὲ τὴν ἐπιλογὴ τοῦ ἀξιοκρατικότερου συστήματος γιὰ τὸ μέλλον, θὰ μποροῦσε ἡ ἐκλογὴ τῶν ἐπισκόπων, μὲ τὸ ὄνομα τῆς ἕδρας ἑκάστου δήμου καὶ γιὰ τὰ ὅρια του, νὰ γίνει ἅπαξ καὶ μόνο μὲ τὸ σύστημα τῆς ἐκλογῆς ἕως σήμερα τῶν βοηθῶν ἐπισκόπων, καταργουμένου -ἐννοεῖται- τοῦ ἀντικανο- νικοῦ αὐτοῦ θεσμοῦ.

Γιὰ παράδειγμα, ὁ σημερινὸς μητροπολίτης Χαλκίδας θὰ μποροῦσε νὰ προτείνει τριπρόσωπα γιὰ τὶς Ἐπισκοπὲς Ψαχνῶν, Ἱστιαίας, Λίμνης.

Οἱ Μητροπόλεις τῆς Ἀττικῆς μπορεῖ νὰ παραμείνουν ἑπτά. Βόρειος Τομέας Ἀθηνῶν (Μητρόπολη Κηφισίας), Δυτικὸς Τομέας (Μητρόπολη Ἰλίου), Νότιος Τομέας (Μητρόπολη

Νέας Σμύρνης), Ἀνατολικῆς Ἀττικῆς (Μητρόπολη Σπάτων), Δυτικῆς Ἀττικῆς (Μητρόπολη Μεγάρων), Πειραιῶς (Μητρόπολη Πειραιῶς), Νήσων (Μητρόπολη Ὕδρας) καὶ ὁ Κεντρικὸς Τομέας Ἀθηνῶν νὰ πα- ραμείνει στὸν Ἀρχιεπίσκοπο. Ταυτόχρονα ὅλοι οἱ ὑπόλοιποι δῆμοι νὰ γίνουν ἐπισκοπὲς καὶ τὸ ἴδιο νὰ συμβεῖ καὶ στὴ Θεσσαλονίκη.

Τέλος, οἱ ἐπίσκοποι (σὲ ἕνα τέτοιο σενάριο ποὺ καταθέτουμε σήμερα) θὰ μποροῦσαν νὰ συμμετέχουν κανονικὰ στὴ Σύνοδο τῆς Ἱεραρχίας ἀλλὰ καὶ στὴ Διαρκῆ Ἱερὰ Σύνοδο, λαμβάνοντας τὰ ὁδοιπορικά τους, ὥστε νὰ μὴ εἶναι ἄμοιροι τῆς διοικήσεως καὶ τῆς διαποιμάνσεως τῆς Ἐκκλησίας. Ὁ τρόπος τῆς σύνθεσης τῶν ὀργάνων μπορεῖ νὰ ρυθμι- στεῖ μὲ ἐνισχυμένο ρόλο γιὰ τοὺς μητροπολίτες.

 Ἐπίσκοποι σὲ κάθε δῆμο χωρὶς ἐπιπλέον ἀμοιβὴ καὶ μὲ ἐκλογὴ κατόπιν κλήρωσης

Ὡστόσο εὔκολα μπορεῖ κάποιος νὰ πεῖ ὅτι μὲ ἕνα τέτοιο μοντέλο διοίκησης τὸ κράτος θὰ κληθεῖ νὰ πληρώνει ἀμοιβὲς γιὰ πολὺ περισσότερους ἐπισκόπους ἐν μέσῳ κρίσης. Ἕνα τέτοιο σχέδιο ὅμως δὲν ἔχει τὴ λογικὴ δημιουργίας νέων “θρόνων” ἢ πλουτισμοῦ ἐκκλησιαστικῶν προσώπων. Ἡ πρότασή μας λοιπὸν εἶναι ἡ ἑξῆς: Κάθε ἐπίσκοπος θὰ διατηρεῖ τὴ θέση τὴν ὁποία κατεῖχε ὡς ἐφημέριος καὶ θὰ ἀμείβεται μόνο γι᾽ αὐτήν. Δὲν θὰ λαμβάνει δηλαδὴ ἐπιπλέον χρήματα. Ἐπίσης αὐτοδικαίως θὰ εἶναι πρόεδρος τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ συμβουλίου τοῦ καθεδρικοῦ ναοῦ τῆς ἐπισκοπῆς του.

Ἡ συντήρηση τῶν κτιριακῶν δομῶν καὶ ἡ δημιουργία νέων (ὅπου δὲν ὑπάρχουν γιὰ τὰ γραφεῖα τῆς ἐπισκοπῆς) θὰ βαρύνουν τὸν καθεδρικὸ ναό. Τὰ τρέχοντα ἔξοδα γιὰ τὴν κατοικία καὶ τὴ μετακίνηση τοῦ ἐπισκόπου θὰ καλύπτονται ἀπὸ τὸν ἴδιο ἐνῶ τὸ κεντρικὸ ἐκκλησιαστικὸ ταμεῖο τῆς μητροπόλεως ἢ ἡ ΕΚΥΟ θὰ ἐνισχύουν τὰ ποιμαντικὰ προγράμματα.

Οἱ σημερινοὶ μητροπολίτες, ἀπὸ τὰ προτεινόμενα, δὲν θὰ χάσουν κάτι ἀπὸ τὰ “κεκτημένα” τους, ἐνῶ ὁρισμένοι ἐξ αὐτῶν μελλοντικὰ θὰ ὠφεληθοῦν. Ἂν μάλιστα ἀποφασίσουν τὴν κλήρωση ἐκ τοῦ καταλόγου τῶν ἐκλογίμων, θὰ ὠφεληθοῦν ἠρεμίας καὶ θὰ γλιτώσουν ἀπὸ τὶς ὀχλήσεις (ὑμετέρων καὶ μὴ) “ὑποψηφίων”.

Ἐπιπλέον ὀφέλη θὰ εἶναι ἡ καλύτερη διαποίμανση, ἡ οἰκονομικὴ διαφάνεια (ἐφόσον θὰ ἔχουν γνώση περισσότερα τοῦ ἑνὸς πρόσωπα) καὶ ἡ ἀρτιότερη ὀργάνωση. Μὴ ξεχνᾶμε φυσικὰ ὅτι θὰ ἱκανοποιηθεῖ καὶ μεγάλος ἀριθμὸς ἀπὸ ἐκείνους τοὺς κληρικοὺς ποὺ ἐνστερνίζονται τὸ “εἴ τις ἐπισκοπῆς ὀρέγεται καλοῦ ἔργου ἐπιθυμεῖ”. Τέλος, ὀφέλη θὰ προκύψουν καὶ γιὰ τὴ διαβίωση μοναστικῶν καθιδρυμάτων καὶ λοιπῶν κατασκευαστῶν ἐκκλησιαστικῶν ἀμφίων καὶ εἰδῶν, ἐνῶ θὰ ἔχουμε καὶ “διεκκλησιαστικὰ” ὀφέλη, ἀφοῦ θὰ αὐξηθεῖ ὁ ἀριθμὸς τῶν Ἑλλήνων ἐπισκόπων.

Καὶ ἐπειδὴ κατὰ τὸν φωτιστὴ τῶν Ἑλλαδικῶν κατὰ τόπους Ἐκκλησιῶν, “δεῖ οὖν τὸν ἐπίσκοπον ἀνεπίληπτον εἶναι, μιᾶς γυναικὸς ἄνδρα, νηφάλιον, σώφρονα, κόσμιον, φιλόξενον, διδακτικόν, μὴ πάροινον, μὴ πλήκτην, μὴ αἰσχροκερδῆ, ἀλλ᾽ ἐπιεικῆ, ἄμαχον, ἀφιλάργυρον, τοῦ ἰδίου οἴκου καλῶς προϊστάμενον, τέκνα ἔχοντα ἐν ὑποταγῇ μετὰ πάσης σεμνότητος”, ὁ τρόπος ἐκλογῆς καὶ ἡ μὴ ἐνασχόληση μὲ τὰ οἰκονομικὰ θὰ κρατήσουν τοῦ μελλοντικοὺς ἐπισκόπους πιὸ κοντὰ στὰ παραπά- νω παραγγέλματα».

Ορθόδοξος Τύπος, 20/06/2014