Πολίτες εν απορία και αμηχανία

                                                        Πολίτες εν απορία και αμηχανία

της Ευαγγελίας Μπίτου, φιλολόγου

Το 2021 κυλάει εν μέσω πανδημίας, με την τουρκική προκλητικότητα διαρκώς παρούσα, την πολιτική αντιπαράθεση να προβληματίζει και τους πολίτες να παρακολουθούν εν απορία και αμηχανία όσα συμβαίνουν.

Εν μέσω πανδημίας λοιπόν, και στις ειδήσεις επαναλαμβάνεται σταθερά, πολλάκις της ημέρας, ο αριθμός των κρουσμάτων, των νοσηλευομένων στις Μ.Ε.Θ., των θανόντων και τελευταίως τα περί της μεταλλάξεως του κορωνοϊού.

Υπήρξε μάλιστα μεγάλο διάστημα που η αυξητική τάση ήταν ιδιαίτερα ανησυχητική. Εκείνες τις ώρες οι περισσότεροι σκεφτόμασταν το βάρος και τον κόπο του ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού, που στην κυριολεξία έδινε μάχη για τη ζωή των ασθενών, φθάνοντας στα όρια της αντοχής του και διακινδυνεύοντας σε ένα Σύστημα Υγείας με πολλές ελλείψεις. Ο θαυμασμός και η ευγνωμοσύνη όλων μας στους γιατρούς, νοσηλευτές και ερευνητές είναι δεδομένα!

Όμως και αυτό το πεδίο για την κυβέρνηση και την αντιπολίτευση ήταν και συνεχίζει να είναι πεδίο αντιπαραθέσεως, που εντείνει την απορία και την αμηχανία των πολιτών. Κοινός ο κίνδυνος και η απορία κοινή: Γιατί να μην υπάρχει κοινό μέτωπο στην αντιμετώπιση, αφού αυτό απαιτεί το κοινό συμφέρον;

Προβληματίζει και ο τρόπος μετάδοσης των ειδήσεων. Η στομφώδης αναφορά του αριθμού των κρουσμάτων, των νοσηλευομένων, των διασωληνωμένων και των θανόντων δεν δείχνει συναίσθηση της τραγικότητας αυτής της καταστάσεως. Πίσω από τους ψυχρούς αριθμούς υπάρχει πένθος βαρύ πολύ περισσοτέρων και πόνος πολύς. Υπάρχει το απαρηγόρητο ότι οι νοσήσαντες και θανόντες από τον κορωνοϊό έφυγαν μόνοι! Δεν μπόρεσαν οι οικείοι να τους ιδούν ούτε να τους δώσουν τον τελευταίο ασπασμό. Και η κηδεία τους, η τελευταία προς αυτούς φροντίδα, υπό περιορισμό! Όταν συναισθανθεί αυτό ο μεταδίδων τις ειδήσεις, τις εκφέρει συγκρατημένα και με σεβασμό.

Επίσης, σε μια χώρα δημοκρατική η ενημέρωση δεν φοβάται την αντίθετη άποψη ούτε τη φιμώνει, σε μια εποχή μάλιστα που οι αντίθετες απόψεις βρίσκουν τρόπο να εκφραστούν και οι πολίτες μπορούν εύκολα να τις πληροφορηθούν. Μόνον που έτσι το κοινό βρίσκεται σε αμηχανία, γίνεται πιο καχύποπτο και ψάχνει, με αποτέλεσμα το τοπίο της ενημερώσεως να θολώνει. Οι χαρακτηρισμοί «συνωμοσιολόγοι» και «ψεκασμένοι», δεν αποτελούν επιχειρήματα, δεν πείθουν και δημιουργούν αντιδράσεις.

Επιπλέον, ο φόβος της πανδημίας περιέστειλε, όπως ήταν επόμενο, την επικοινωνία των ανθρώπων. Δύσκολες οι μέρες του εγκλεισμού. Οι βασικές ανάγκες και οι υποχρεώσεις καθημερινά παρούσες, οι άνεργοι πολλοί και οι επιχειρήσεις σε στασιμότητα.  Ο εγκλεισμός (lockdοwn) μακρύς, ελεγχόμενος και πιεστικός, με βαρύ πρόστιμο, όχι όμως και για όσους συμμετείχαν σε πολιτικές συγκεντρώσεις! Δεν ξάφνιασαν  επομένως πολύ τα «πάρτι των νέων», οι οποίοι έχουν την καλύτερη μεταξύ των πολιτών υγεία, θεωρούν την αρρώστια και τον θάνατο κάτι που δεν ακουμπά την ηλικία τους ούτε μετριάζει την αισιοδοξία τους. Προσέτι, η ασυνέπεια λόγων και πράξεων των υπευθύνων προκαλεί το περί δικαίου αίσθημα και την ούτως ή άλλως αντιδραστική τους φύση. Συμμετέχοντας στις πολιτικές συγκεντρώσεις δεν κινδυνεύουν - ακούσθηκε μάλιστα από την αντιπολίτευση και το «αναλαμβάνω το ρίσκο» -, κινδυνεύουν όμως στις συγκεντρώσεις που γίνονται με πρωτοβουλία τους! Βέβαια αυτό δεν απαλλάσσει και τους νέους από την ευθύνη τους, επειδή μπορούν να αντιληφθούν τη σοβαρότητα της καταστάσεως. Ο κορωνοϊός απέδειξε πως είναι πολύ «δημοκράτης» και κυκλοφορεί ελεύθερα αδιακρίτως κοινωνικών τάξεων και θέσεων.  Δυστυχώς ακούμπησε και τα νιάτα.

Πρόβλημα δημιουργήθηκε και στον χώρο της Εκκλησίας. Η τήρηση αποστάσεων και η χρήση μάσκας, ως μέτρα προστασίας, είναι λογικά και σεβαστά. Ο καθορισμός όμως του αριθμού των πιστών στις εκκλησίες ήταν προκλητικός και για την κοινή λογική. Εννέα ή εικοσιπέντε σε ναούς εκατό τετραγωνικών και το ίδιο σε ναούς τριακοσίων και τετρακοσίων, όταν μάλιστα σε άλλες χώρες επετράπη η είσοδος πιστών αναλόγως προ τα τετραγωνικά!  Προκλήθηκε ως εκ τούτου, καχυποψία για τη στάση της Πολιτείας έναντι της Εκκλησίας, η οποία εντάθηκε από επιστήμονες, άσχετους προς την πίστη, που μιλούσαν για τη θεία Κοινωνία, την πεμπτουσία της Ορθοδόξου πίστεως, ως επαΐοντες, για να πείσουν - οι μη πιστεύοντες τους πιστούς! - ότι μεταδίδει τον ιό το μέγα μυστήριο της θείας Ευχαριστίας, στο οποίο κανείς δεν προσέρχεται αναγκαστικά.

Τον καιρό μάλιστα των ασφυκτικών εγκλεισμών, των πολλών κρουσμάτων και θανάτων, παρακολούθησε ο πολίτης αμήχανος πολιτικές αντιπαραθέσεις που αφορούσαν το τσουρέκι του Πρωθυπουργού στη Θεσσαλονίκη και το σπίτι που έχει νοικιάσει ο πρώην Πρωθυπουργός στο Σούνιο, στα Λεγραινά. Ακούσθηκαν τότε πολλά. Να τα πιστέψει κανείς; Να μην τα πιστέψει; Να έχει εμπιστοσύνη σε όσα λένε; Να τα μετράει; Το επίπεδο τέτοιων αντιπαραθέσεων στην πραγματικότητα υποτιμά τη νοημοσύνη των πολιτών και απαξιώνει την πολιτική, όταν μάλιστα τα προβλήματα της χώρας είναι πολλά και πολύ σοβαρά.

Οι πολίτες είναι σκεπτόμενοι, προβληματίζονται και για πολλά απορούν. Θέλουν και δικαιούνται να μάθουν πώς ξεκίνησε ο κορωνοϊός. Ξέφυγε από εργαστήριο; Ακούσθηκε από επίσημα χείλη και ακούγεται ότι αυτό ερευνάται. Γνωρίζομε όλοι ότι οι ισχυροί διαθέτουν πυρηνικά και χημικά όπλα. Η λογική λέει ότι και τα βιολογικά όπλα είναι πιθανόν στην ατζέντα τους. Ο κορωνοϊός βέβαια έκρουσε και τον κώδωνα του κινδύνου για την ανθρώπινη ζωή.

Η πραγματικότητα πάλι δείχνει και η λογική αντιλαμβάνεται τον έντονο ανταγωνισμό των ισχυρών για την παγκόσμια κυριαρχία. Περνάει λοιπόν από τη σκέψη του πολίτη μήπως αυτή η πανδημία αποτέλεσε και μια καλή ευκαιρία για πρόβα επιβολής ελέγχου των πολιτών. Δεν υπάρχουν lockdown στη λογική, η οποία βάζει ερωτήματα, τα οποία σε μια δημοκρατία ακούγονται, ζητούν απαντήσεις, συζητούνται και δεν διαγράφονται με χαρακτηρισμούς.

Με απορία και αμηχανία στέκονται οι πολίτες και προ του εμβολιασμού. Ποιο εμβόλιο να προτιμήσουν ως ασφαλέστερο; Αισθάνονται ότι συμμετέχουν σε πείραμα οικουμενικό. Λογικό ακούγεται επίσης το ερώτημα από γιατρούς, γιατί στην αντιμετώπιση του Κορωνοϊού δεν δόθηκε και στα φάρμακα η ίδια βαρύτητα όπως στα εμβόλια. Θα σώζονταν συνάνθρωποί μας που νόσησαν και πέθαναν. Μήπως επειδή το κέρδος από τα εμβόλια, που αφορούν το σύνολο των ανθρώπων επί της γης, είναι ασύλληπτο και για την απληστία προκλητικό;  Δεν είναι ο τομέας υγείας έξω από το κυνηγητό του κέρδους, και αυτό οι πολίτες το ξέρουν.

Σε μια δημοκρατία η ενημέρωση, η πειθώ, η συνέπεια λόγων και έργων  έχουν τα καλύτερα αποτελέσματα. Ο εκφοβισμός και ο έμμεσος εκβιασμός προκαλούν αντιδράσεις και διχάζουν. Ως έμμεσος εκβιασμός εκλήφθηκε η προσπάθεια της κυβέρνησης να παρακινήσει τους νέους 18-25 ετών - ανέργων στην πλειονότητά τους - να εμβολιασθούν, προσφέροντάς τους προπληρωμένη κάρτα (κάρτα ελευθερίας, freedompass) 150 €. Στόχος της ασφαλώς ο εμβολιασμός των νέων και η ασφαλής ελεύθερη κίνησή τους το καλοκαίρι μετά από μεγάλο διάστημα περιορισμού, αλλά χρησιμοποίησε προς τούτο δύο κίνητρα, που στηρίζονται στην προκειμένη περίπτωση σε δυο βασικές ανάγκες: την οικονομική - τα 150 € δεν είναι ποσόν ευκαταφρόνητο σε μια κοινωνία που στενάζει οικονομικά -  και την ανάγκη της ελευθερίας, πολύ ισχυρής στους νέους. Πόσο ηθικό και ασφαλές είναι να χρησιμοποιείς την ανάγκη ως κίνητρο; Πόσο πείθεις; Αν οι νέοι πεισθούν ότι ο εμβολιασμός είναι για την ασφάλεια τη δική τους, των οικείων τους και του συνόλου, θα ενεργήσουν ελεύθερα και υπεύθυνα. Το πώς θα γίνει αυτό είναι ευθύνη των εκλεγμένων πολιτικών. Πάντως, πιο λογικό φαίνεται οι μεγαλύτερες ηλικίες να κτίσουν το τείχος ανοσίας.

Συμπερασματικά, μια κοινωνία θωρακίζεται πραγματικά, αν όλοι πεισθούν για την αναγκαιότητα μιας πράξεως, του εμβολιασμού εν προκειμένω. Προς αυτή την κατεύθυνση χρειάζεται κοινή προσπάθεια κυβέρνησης και αντιπολίτευσης, διότι κοινό είναι το πρόβλημα. Έτσι, θα απαλλαγούν οι πολίτες από τον βραχνά της απορίας και την αμηχανία περί του πρακτέου, για να αποφευχθεί ο διχασμός σε εμβολιασμένους και μη, που απειλεί  την κοινωνία μας.  Οι διχασμοί ως τώρα δεν έφεραν ποτέ καλό στον τόπο μας.