Ὕψωσις Τιμίου Σταυροῦ - Τὰ θαύματα τοῦ σταυροῦ (+Μητροπολίτου Φλωρίνης Αυγουστίνου Καντιώτου)

(Ἰω. 19,6-11,13-20,25-28,30-35)

Τὰ θαύματα τοῦ σταυροῦ

(Ομιλία του †Επισκόπου Φλωρίνης Αυγουστίνου Καντιώτου)

Σήμερα, ἀγαπητοί μου, δὲν εἶνε μία συνηθισμένη ἑορτή· εἶνε μία ἀπὸ τὶς πιὸ μεγάλες ἑορτὲς τῆς Ἐκκλησίας μας. Σήμερα εἶνεσὰν τὴ Μεγάλη Παρασκευή. Σήμερα προβάλλει ὁ τίμιος σταυρός.

Τί εἶνε ὁ σταυρός , ποὺ σήμερα γιορτάζουμε; Στὰ παλιὰ τὰ χρόνια, ὅταν καταδίκαζαν κάποιον σὲ θάνατο, τὸν κρεμοῦσαν στὸ σταυρό· ὅπως σήμερα τὸν τουφεκίζουν, ἢ τὸν ἀνεβάζουν στὴν κρεμάλα, ἢ στὴν Ἀμερικὴ τὸ νκαθίζουν στὴν ἠλεκτρικὴ καρέκλα καὶ μ᾿ ἕνα κουμπὶ τὸν κάνουν κάρβουνο. Ὅπως λοιπὸν τώρα τοὺς καταδικάζουν κατ᾿ αὐτὸ τὸν τρόπο, στὰ παλιὰ τὰ χρόνια, στὴν ἐποχὴ τοῦ Χριστοῦ, ἂν ἦταν κάποιος κακοῦργος, ποὺ ἔκανε πολλὰ καὶ φοβερὰ ἐγκλήματα καὶ εἶχε βάψει τὰ χέρια του στὸ αἷμα, τὸν ἔπαιρναν, τὸν ἔβγαζαν σ᾿ ἕνα ὕψωμα, τὸν ἀνέβαζαν σ᾿ ἕνα ξύλινο σταυρὸ στημένο στὸ χῶμα, τὸν κάρφωναν στὶς σανίδες, κ᾽ ἐκεῖ τὸν ἄφηναν νὰ ξεψυχήσῃ. Ἀλλὰ μέχρι νὰ ξεψυχήσῃ, τὰ ὄρνεα τοῦ ἔβγαζαν τὰ μάτια καὶ τὰ σκυλιὰ τὸν κατέτρωγαν. Αὐτὸς ἦταν ὁ θάνατος διὰ σταυροῦ. 

Γι᾿αὐτὸ μέχρι τὴν ἐποχὴ τοῦ Χριστοῦ ὁ σταυρικὸς θάνατος ἦταν ἕνα πρᾶγμα ποὺ μισοῦσεὁ κόσμος. Ὁ σταυρὸς ἦταν ἕνα ξύλο ἄτιμο.Ἀπὸ τὴν ὥρα ὅμως ποὺ ὁ Χριστὸς ἀνέβηκε στὸ σταυρὸ καὶ χύθηκε ἐκεῖ τὸ τίμιο αἷμα του,τὸ ξύλο αὐτὸ τὸ ἄτιμο ἔγινε τιμημένο, ἔγινε εὐλογημένο . Ἔγινε δέντρο, ποὺ ἄνθισε τὰ ὡραιότερα ἄνθη. Ἔγινε δέντρο, ποὺ κάτω ἀπ᾽τὴ σκιά του βρίσκει δροσιὰ ἡ ἀνθρωπότης.Ἔγινε σύμβολο ἱερό, ἔγινε σημαία. Ἔγινε ὅπλο, ἔγινε φάρμακο, ἔγινε… Ὅ,τι καλὸ κ᾿ εὐλογημένο νὰ πῇς, εἶνε ὁ τίμιος σταυρός.Γιὰ ποιούς αὐτά; Γιὰ ᾿κείνους ποὺ πιστεύουν. Γιὰ ᾿κείνους ποὺ δὲν πιστεύουν, δὲν ἔχεινὰ πῇ τίποτε ὁ σταυρός· γιὰ ᾿κείνους ὅμως ποὺ πιστεύουν ὁ σταυρὸς κάνει θαύματα. Ἀπὸ τὴν ὥρα, ποὺ ὁ Χριστὸς ἅπλωσε πάνω σ’ αὐτὸν τὰ ἄχραντα χέρια του, ὁ σταυρὸς ἄρχισε νὰ θαυματουργῇ.Θέλετε ν᾿ ἀκούσετε ποιά εἶνε τὰ θαύματατοῦ σταυροῦ τὴ Μεγάλη Παρασκευή; Παρακαλῶ προσέξτε.

⃝ Τὸ πρῶτο θαῦμα. Λέει τὸ Εὐαγγέλιο ὅτι, ὅταν σταυρώθηκε ὁ Χριστός, ὁ ἥλιος κρύφτηκε· ντράπηκε νὰ βλέπῃ τὸ ἔγκλημα. Γιατὶ ὁ ἥλιος εἶνε τρόπον τινὰ τὸ μάτι τοῦ Θεοῦ καὶ τὰ βλέπει ὅλα. Εἶδε λοιπὸν κι αὐτό, τὸ πιὸ φοβερὸ ἔγκλημα. Εἶδε τοὺς ἀνθρώπους νὰ σταυρώνουν τὸ Χριστό. Τότε σκέπασε τὸ πρόσωπό του καὶ σκοτείνιασε. Δὲν ἦταν τὸ σκοτείνιασμα αὐτὸ σὰν ἐκεῖνο ποὺ συμβαίνει ὅταν γίνεται ἔκλειψις ἡλίου· ἐκεῖνο κρατᾷ λίγα λεπτά. Αὐτὸ κράτησε τρεῖς ὧρες. Ἔγινε παντοῦ σκοτάδι μεγάλο·«Ἀπὸ δὲ ἕκτης ὥρας σκότος ἐγένετο ἐπὶ πᾶσαν τὴν γῆν ἕως ὥρας ἑνάτης» (Ματθ. 27,45), δηλαδή ἀπὸ τὶς 12 τὸ μεσημέρι μέχρι τὶς 3 τὸ ἀπόγευμα. Λένε μάλιστα γιὰ κάποιον δικό μας σοφό, ποὺ ζοῦσε στὴν Ἀθήνα,ὅτι ὅταν εἶδε αὐτὸ τὸ μεγάλο σκοτάδι εἶπε·Σήμερα «ἢ θεός τις πάσχει ἢ τὸ πᾶν ἀπόλλυται»· σήμερα, λέει, κάτι μεγάλο ἔγινε, ἢ πάσχει ὁ Θεὸς ἢ καταστρέφεται ὁ κόσμος.

.⃝ Τὸ δεύτερο θαῦμα ποὺ ἔγινε τὴ ΜεγάληΠαρασκευὴ εἶνε, ὅτι σείστηκε ἡ γῆ . Καὶ μόνο αὐτό; Ἄνοιξαν τὰ σπλάχνα της καὶ ἔβγαλε νεκρούς· βγῆκαν ἀπὸ τοὺς τάφους καὶ περπατοῦσαν μέσα στὰ Ἰεροσόλυμα.

.⃝ Λέει ἀκόμα τὸ Εὐαγγέλιο, ὅτι ἔγινε καὶ κάτι ἄλλο· « Τὸ καταπέτασμα τοῦ ναοῦ ἐσχίσθη  εἰς δύο ἀπὸ ἄνωθεν ἕως κάτω» (ἔ.ἀ. 27,51) . Ποιό εἶνε αὐτὸ τὸ καταπέτασμα;Πρέπει νὰ ξέρουμε, ὅτι τὴν ἐποχὴ τοῦ Χρι στοῦ ὑπῆρχε στὰ Ἰεροσόλυμα ἕνας ναὸς σπουδαῖος , ὁ πιὸ ὡραῖος ναὸς στὸν κόσμο. Ἦταν χτισμένος μὲ μάρμαρα, μὲ χρυσάφι καὶ μὲ πελεκημένους λίθους.Τὸ ἐσωτερικὸ τοῦ ναοῦ χωριζόταν σὲ δύο, στὰ ἅγια  καὶ στὰ ἅγια τῶν ἁγίων  . Ὅπως σήμερα ὁ δικός μας ναὸς χωρίζεται μὲ τὸ τέμπλο, καὶ μέσα στὸ ἱερὸ δὲν ἐπιτρέπεται νὰ μπαίνουν οὔτε γυναῖκες οὔτε ἄντρες παρὰ μόνο ὁ παπᾶς καὶ κάποια μικρὰ παιδιὰ ποὺ θὰ ἐκλέξῃ ὁ παπᾶς, ἔτσι ἀκριβῶς καὶ ὁ ναὸς ἐκεῖνος. Ἕνα μέρος ἦταν γιὰ τὸ λαό, καὶ ἕναἄλλο μέρος ἦταν μόνο γιὰ τοὺς ἱερεῖς τοῦ Ὑψίστου. Ὁ ναὸς ἐκεῖνος χωριζόταν ὄχι μὲ τέμπλο ἀπὸ ξύλο ἢ μάρμαρο. Τὸ χώρισμα ἐκεῖ γινόταν μὲ ἕνα ὕφασμα παχύ , πολὺ παχύ, κα-μωμένο ἀπὸ τρίχες γιδιῶν καὶ προβάτων. Καὶἦταν μονοκόμματο, ἀπὸ τὴ μιὰ ἄκρη ἕως τὴν ἄλλη, καὶ βαμμένο κόκκινο.Τὴν ὥρα ποὺ ὁ Χριστὸς ξεψυχοῦσε ἐπάνωστὸ σταυρό, ὅπως ἡ γυναίκα σχίζει τὸ χασέ,ἔτσι, λέει τὸ Εὐαγγέλιο, σὰν νὰ κατέβηκε ἀπὸτὰ οὐράνια ἕνας ἄγγελος, πῆρε αὐτὸ τὸ παραπέτασμα, αὐτὸ τὸ χοντρὸ πανὶ ποὺ εἶχαν ὑ-φάνει στὸν ἀργαλειό, τὸ πῆρε καὶ τὸ ἔσχισεστὰ δύο, ἀπὸ πάνω ὣς κάτω. Καὶ φάνηκαν τὰ ἐνδότερα τοῦ ναοῦ.

Τί σημαίνει ὅτι «τὸ καταπέτασμα τοῦ ναοῦ ἐσχίσθη εἰς δύο ἀπὸ ἄνωθεν ἕως κάτω» (ἔ.ἀ.); Σημαίνει, ὅτι ὅπως σχίστηκε τὸ παραπέτασμα καὶ φάνηκαν τὰ ἅγια τῶν ἁγίων , ἔτσι ἀκριβῶς ὁΧριστὸς ἔσχισε τὰ γραμμάτιά μας, ποὺ εἶνε τ᾿ἁμαρτήματά μας. Γκρέμισε τὸ βουνό, ποὺ ἦτανμπροστά μας καὶ δὲν μᾶς ἄφηνε νὰ περάσουμε. Ὅπως τὸ ποτάμι ὅταν κατεβάσῃ πολὺ νερὸ δὲν περνᾷς, ἔτσι κι ὁ ἄνθρωπος ἦταν χωρισμένος ἀπὸ τὸ Θεό. Καὶ δὲν μποροῦσε νὰ περάσῃ στὸ Θεὸ ἐξ αἰτίας τῶν ἁμαρτημάτων του. Ὁ σταυρὸς τοῦ Κυρίου ἔγινε τὸ γεφύρι, ποὺ πέρασε ὁ ἄνθρωπος ἀπὸ τὴ μιὰ μεριὰ στὴν ἄλλη.

Ἄνοιξε δρόμος γιὰ τὸ Θεό, γιὰ τὸν οὐρανό.Ἀλλὰ τὴ Μεγάλη Παρασκευὴ δὲν ἔγινανμόνο αὐτά· ἔγιναν κι ἄλλα, ἀκόμη μεγαλύτερα. Ποιά εἶνε αὐτά; Τὴ Μεγάλη Παρασκευὴ ἕνας λύκος ἔγινε ἀρνί, κ᾽ ἕνα γεράκι ἔγινε περιστέρι.

!⃝ Ποιός εἶνε ὁ λύκος αὐτός; Τὸ χειρότερο θεριὸ στὸν κόσμο δὲν εἶνε ὁ λύκος, ἡ ἀρκούδαἢ τὸ λιοντάρι· τὸ χειρότερο θεριὸ στὸν κόσμο εἶνε ὁ ἄνθρωπος ποὺ δὲν ἔχει Θεό. Αὐτὸςμπορεῖ νὰ κάνῃ ὅλα τὰ ἐγκλήματα. Στὰ παλιὰ χρόνια, τὰ εὐλογημένα, οἱ ἄνθρωποι ποὺ πίστευαν μυρμήγκι δὲν πατοῦσαν. Τώρα, ποὺ ἦρθε ἡ ἀθεΐα καὶ ξερρίζωσε ἀπὸ τὴν καρδιὰ τὴν πίστι στὸ Θεό, ὁ ἄνθρωπος ἔγινε θηρίοκαὶ χειρότερος ἀπὸ θηρίο.Λοιπόν, τέτοιοι λύκοι ἦταν οἱ δύο λῃσταί, ποὺ σταυρώθηκαν μὲ τὸ Χριστό, ἕνας ἐκ δεξιῶν καὶ ἕνας ἐξ ἀριστερῶν. Εἶχαν κάνει κακουργήματα. Κι ὅταν εἶδαν τὸ Χριστὸ ἐπάνω στὸ σταυρό, ἄρχισαν νὰ τὸν κοροϊδεύουν καὶ νὰ τὸν βλαστημοῦν καὶ οἱ δυό· κ᾽ ἐκεῖνος ποὺ ἦτανστὰ δεξιὰ κι ὁ ἄλλος ποὺ ἦταν στ᾿ ἀριστερά.

Ἀλλὰ ὁ ἕνας λῃστής , ὅταν πέρασε λίγη ὥρα καὶ εἶδε τὸ Χριστό, μαλάκωσε. Ἔκανε σύγκρισι·ἔρριξε μιὰ ματιὰ στὴ ζωὴ τοῦ Χριστοῦ καὶ μιὰ ματιὰ στὴ ζωὴ τὴ δική του, καὶ εἶδε χῆρες ποὺ ἔκλαιγαν, εἶδε ὀρφανὰ ποὺ σκότωσε, εἶδε...εἶδε... εἶδε….

Συγκινήθηκε ἡ καρδιά του. Τὰ μάτια του βούρκωσαν. Τὰ χείλη του ἄνοιξαν καὶ βγῆκαν λόγια, ποὺ νὰ μαζευτοῦμε σήμερα ὅλοι οἱ παπᾶδες κι ὅλοι οἱ δεσποτάδες κι ὅλοι οἱ σοφοὶ τοῦ κόσμου, δὲν μποροῦμε νὰ τὰ φτάσουμε. Τὰ λόγια τοῦ λῃστῆ εἶνε λόγια θεόπνευστα. Δὲν ὑπάρχει ζυγαριὰ γιὰ νὰ τὰ ζυγίσῃς.

Εἶνε λίγα λόγια ἀλλὰ γεμᾶτα οὐσία. Εἶνε λόγια, ποὺ τὰ ἀκοῦμε κάθε φορὰ στὴ θεία λειτουρ-γία, ὅταν ὁ παπᾶς βγαίνει μὲ τὸ δισκοπότηροἔξω· «Μνήσθητί μου, Κύριε, ὅταν ἔλθῃς ἐν τῇ βασιλείᾳ σου» (Λουκ. 23,42) . Νά λοιπὸν ποὺ τὴν ἡμέρα τοῦ σταυροῦ ἕνας λύκος ἄγριος ποὺ ἔτρωγε τὰ πρόβατα, τοὺς ἀνθρώπους, ἔγινε ἀρνί. 

.⃝ Μὰ καὶ ἕνα γεράκι ἔγινε περιστέρι . Ἔχετε δεῖ, πῶς ἁρπάζει τὶς κόττες τὸ γεράκι; Γεράκια τὴν ἐποχὴ ἐκείνη ποιοί ἦταν; Οἱ Ῥωμαῖοι στρατιῶτες. Γεράκι ἦταν ὁ ἑκατόνταρχος .Αὐτὸς πῆρε τὸ Χριστό, τὸν πῆγε στὸ Γολγοθᾶ, καὶ τὸν σταύρωσε μὲ τὰ καρφιά. Καὶ ἐνῷὁ Χριστὸς ἔπασχε, ἀπὸ κάτω αὐτὸς μὲ τοὺς στρατιῶτες διασκέδαζε. Ἀλλ᾿ ὅταν εἶδε νὰσκοτεινιάζῃ ὁ ἥλιος καὶ νὰ σείεται ἡ γῆ, ὅταν εἶδε τὸ Χριστὸ νὰ κάνῃ προσευχὴ καὶ νὰ παρακαλῇ γιὰ τοὺς φονιᾶδες του, τότε κι αὐτὸς γονάτισε μπροστὰ στὸ σταυρὸ καὶ εἶπε· «Ἀληθῶς Θεοῦ υἱὸς ἦν οὗτος» (Ματθ. 27,54) .Νά λοιπὸν τὰ θαύματα ποὺ ἔγιναν τὴν ἡμέρα τῆς σταυρώσεως τοῦ Κυρίου ἡμῶν ἸησοῦΧριστοῦ.

Τὰ θαύματα ὅμως τοῦ τιμίου σταυροῦ, ἀ-δελφοί μου, ποὺ ἄρχισαν τὴ Μεγάλη Παρασκευή, συνεχίστηκαν καὶ συνεχίζονται ἀκόμη.Εἶνε ἄπειρα. Ὁ τίμιος σταυρὸς συνεχῶς θαυματουργεῖ.

Ἂς ζήσουμε λοιπὸν κ᾿ ἐμεῖς κάτω ἀπ᾽ τὴ σκιὰ τοῦ σταυροῦ. Ἂς ζήσουμε σύμφωνα μ᾿ ἐκεῖναποὺ μᾶς διδάσκει ὁ σταυρός. Καὶ τότε, κοντὰ σ᾽ αὐτὰ ποὺ περιγράψαμε καὶ σὲ ὅλα τὰ ἄλλα θαύματα ποὺ ἔκανε καὶ κάνει ὁ σταυρὸς μέχρι τώρα, εἴθε νὰ προστεθῇ –πρὸς δόξαν τοῦ Ἐσταυρωμένου–κι ἄλλο ἕνα θαῦμα· τὸ θαῦμα τῆς δικῆς μας ἀλλαγῆς καὶ σωτηρίας · ἀμήν.

(†) ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος