Γιατί εξυμνεί ο Ερντογάν τoν σφαγέα Μεντερές;

Εὐάγγελος Στ. Πονηρός Δρ Θ., Μ.Φ.

ΓΙΑΤΙ ΕΞΥΜΝΕΙ Ο ΕΡΝΤΟΓΑΝ ΤΟΝ ΣΦΑΓΕΑ ΜΕΝΤΕΡΕΣ;

            Ἡ εἴδηση μεταδόθηκε, ἀλλά δέν ἀξιολογήθηκε ἐπαρκῶς: ὁ Τοῦρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ἐρντογάν, ὁ γνωστός γιά τή γεμάτη μανιασμένο φανατισμό ἀνθελληνική ρητορική του καί τίς αὐτοκρατορικές του βλέψεις γιά ὁποιοδήποτε γεωγραφικό χῶρο τοῦ ὑποβάλλει ἡ φαντασία του ὅτι τοῦ εἶναι δυνατόν νά ἐπιβληθεῖ, ἐπισκέφθηκε στίς 27 Μαΐου 2023, μία ἡμέρα πρό τῶν προεδρικῶν ἐκλογῶν τῆς χώρας του, τόν τάφο τοῦ πρωθυπουργοῦ (1950-1960) τῆς Τουρκίας Ἀντνάν Μεντερές (1899-1961). Ἐκεῖ κατέθεσε στέφανο καί δήλωσε τά ἑξῆς:

            "Ὁ Μεντερές, πού ἔχει ξεχωριστή θέση στίς καρδιές τοῦ ἔθνους μας μέ τίς ὑπηρεσίες πού πρόσφερε στή χώρα μας ὡς πρόεδρος τοῦ Δημοκρατικοῦ Κόμματος καί ὡς πρωθυπουργός, ἐκτελέστηκε μέ ἀπόφαση ἑνός ψευδεπίγραφου δικαστηρίου πού ἔστησε ἡγεσία τοῦ πραξικοπήματος. [...] Ὅσο ὑπάρχει κόσμος ὁ Μεντερές θά μνημονεύεται μέ εὐλογίες καί προσευχές. Ὅσοι δέ ὑποστηρίζουν ὅλο αὐτό πού ἔγινε, μνημονεύονται μέ μίσος ἀπό τό ἔθνος μας καί ἔτσι θά συνεχίζουν νά μνημονεύονται.[1]"

            Ἄς δοῦμε ὅμως ποιό ἦταν τό ἔργο τοῦ νεκροῦ, τόν ὁποῖο ὁ κύριος Ἐρντογάν θαυμάζει τόσο καί ὑπολήπτεται:

            Στίς 6 καί 7 Σεπτεμβρίου 1955 δέν ὑπάρχει ἐμπόλεμη κατάσταση. Παρ΄ ὅλα αὐτά στήν Κωνσταντινούπολη μέ προμελετημένα καί καλά σχεδιασμένα μέχρι τήν τελευταία λεπτομέρεια ἐπεισόδια, τά ὁποῖα διαρκοῦν μόλις ὀκτώ ὧρες, δολοφονοῦνται 37 Ἕλληνες[2], βιάζονται καί κακοποιοῦνται φρικτά τοὐλάχιστον 300 Ἑλληνίδες[3] μέχρι καί 80 ἐτῶν - στό νοσοκομεῖο Βαλουκλῆ εἰσάγονται γιά νοσηλεία 72 παιδιά, ἀγόρια καί κορίτσια ἡλικίας 8-16 ἐτῶν, τά ὁποῖα ἔχουν βιασθεῖ μέ τόν πλέον φρικιαστικό τρόπο[4], μαρτυρεῖται μάλιστα καί βιασμός κοριτσιοῦ μόλις ἑξαετοῦς - ἑκατοντάδες ἀνύποπτοι Ἕλληνες ξυλοκοποῦνται ἀπό παράφρονες ὄχλους χωρίς νά γνωρίζουν γιατί[5], καταστρέφονται ὁλοσχερῶς ἤ ὑφίστανται ἐκτεταμένες λεηλασίες καί ζημίες 94 ἑλληνικές Ἐκκλησίες καί παρεκκλήσια[6], καταληστεύονται[7] καί καταστρέφονται 4.500 καταστήματα, 21 ἐργοστάσια καταληστεύονται καί καταστρέφονται, 122 ξενοδοχεῖα καί ἑστιατόρια λεηλατοῦνται καί καταστρέφονται, 2.500 κατοικίες ληστεύονται καί καταστρέφονται[8]. Ὀκτώ νεκροταφεῖα ὑφίστανται ἀνυπολογιστες ζημίες. Ἡ κτηνωδία τῶν ἐπιδρομέων φθάνει σέ τέτοιο ἀπίστευτο σημεῖο, ὅπου μόνο Τοῦρκος μπορεῖ νά φθάσει: ἀνασκάπτουν πρόσφατους τάφους Ἑλλήνων μαχαιτώνουν ἐπανειλημμένως ἀνδρικά πτώματα καί ἀσελγοῦν σέ γυναικεῖα! Τέτοιου βαθμοῦ κτηνωδία δέν βρίσκεται πουθενά σέ κανένα γεωγραφικό μῆκος καί πλάτος τῆς ὑφηλίου, σέ καμμία περίοδο τῶν ἱστορικῶν χρόνων!

Ὅλα αὐτά γίνονται, γιά νά ἐκβιασθεῖ ἡ Ἑλλάδα καί νά ἀποδεχθεῖ ὡς ἰσότιμο συνομιλητή της τήν Τουρκία στίς διαπραγματεύσεις γιά τήν Κύπρο. Τί ἀνακοινώνεται ὡς δικαιολογία καί ἀφορμή γιά τό ἔγκλημα: Στίς 6 Σεπτεμβρίου 1955 ὁ Τοῦρκος πράκτορας Ὀκτάϊ Ἐγκίν, ὁ ὁποῖος ἀργότερα καταλαμβάνει ὑψηλές θέσεις στόν τουρκικό κρατικό μηχανισμό, πυροδοτεῖ μέ τή βοήθεια τοῦ θυρωροῦ τοῦ προξενείου ἕνα χαμηλῆς ἰσχύος, σχεδόν ἀκίνδυνο, ἐκρηκτικό μηχανισμό στό τουρκικό προξενεῖο τῆς Θεσσαλονίκης. Ἡ ἔκρηξη εἶχε ὡς ἀποτέλεσμα νά σπάσουν μερικοί ὑαλοπίνακες. Παραπλεύρως τοῦ προξενείου ὑπάρχει ἕνα οἴκημα, στό ὁποῖο σύμφωνα μέ τήν τουρκική κρατική μυθολογία γεννήθηκε ὁ Μουσταφά Κεμάλ, ἱδρυτής τοῦ νέου "δημοκρατικοῦ" καθεστῶτος τῆς Τουρκίας. Φυσικά ὁ Κεμάλ δέν ἔχει καμμία σχέση μέ τό οἴκημα αὐτό, διότι, ὡς γνωστόν, ἔχει γεννηθεῖ στόν Τύρναβο. Πρίν ἀκόμη ἀπό τήν ἔκρηξη κυκλοφοροῦν οἱ τουρκικές ἐφημερίδες μέ πηχιαίους τίτλους ἀναφέροντας ὅτι οἱ Ἕλληνες ἔβαλαν βόμβα στό σπίτι τοῦ Κεμάλ, κι ἔτσι πυροδοτοῦν τό τυφλό μῖσος τῶν ὄχλων, τούς ὁποίους ἡ ἐξουσία διαχρονικῶς διατηρεῖ πλήρως ἀπαίδευτους, ὥστε νά διατηροῦν τά κτηνώδη ἔνστικτά τους ἀκμαία. Φυσικά, ὅλα αὐτά δέν εἶναι ἀρκετά. Ἡ τουρκική κυβέρνηση δέν εἶναι δυνατόν νά βασισθεῖ ἁπλῶς καί μόνον στό τυφλό μῖσος, στά ἐγκληματικά ἔνστικτα καί στήν ἀγραμματοσύνη τοῦ λαοῦ της. Γι΄ αὐτό ἡ ὀργάνωση τοῦ ἐγκλήματος περιλαμβάνει πολύ περισσότερες προετοιμασίες, τίς ὁποῖες θά δοῦμε ἀμέσως κατωτέρω.

Τό προμελετημένο αὐτό ἔγκλημα εἰς βάρος τῆς ἀνθρωπότητας[9] δέν ἔχει ὅμοιό του σέ ἄλλη χώρα καί σέ ἄλλο λαό μέσα στήν παγκόσμια ἱστορία ὡς πρός τή μεθοδικότητα, τήν ὀργάνωση, τήν ταχύτητα καί τήν ἀποτελεσματικότητα μέ τήν ὁποίαν ἐκτελέσθηκε[10]. Ἀκόμη καί ἡ σφαγή τοῦ ἁγίου Βαρθολομαίου χρειάσθηκε δύο ἡμέρες γιά νά πραγματοποιηθεῖ. Ἀκόμη καί ἡ νύκτα τῶν κρυστάλλων, ἡ ὁποία διοργανώθηκε ἀπό τό χιτλερικό καθεστώς εἰς βάρος τῶν Ἑβραίων τῆς Γερμανίας καί θεωρεῖται ἀπό τήν ἱστορική ἐπιστήμη ὅτι ἀποτέλεσε τό πρότυπο γιά τήν ὀργάνωση τῶν Σεπτεμβριανῶν, διήρκεσε περισσότερες ὧρες ἀπό τά Σεπτεμβριανά, τά ὁποῖα ἦταν ἐπιχείρηση ἀστραπή μέ ἐπιτελικό σχέδιο προετοιμασμένο στήν ἐντέλεια.

Ἕνα μέρος τοῦ ἑλληνισμοῦ τῆς Κωνσταντινουπόλεως δέν ἄντεξε τό κτύπημα αὐτό καί ἔφυγε ὅπως - ὅπως ἀπό τόν τόπο ὅπου γεννήθηκε, μεγάλωσε καί δημιούργησε. Οἱ κατοικίες τῶν ἀνθρώπων αὐτῶν καταλαμβάνονταν ἀπό ἀνατολίτες Τούρκους, συνηθισμένους νά καρπώνονται ξένους κόπους. Οἱ καταληψίες ὅμως ἦταν καί ἐκλεκτικοί, δέν κατελάμβαναν ὅ,τι κι ὅ,τι! Καί μπορεῖ νά μή γνώριζαν νά τό ποῦν, γνώριζαν ὅμως ὅτι ἤθελαν τό ξένο οἴκημα, τό ὁποῖο θά κατελάμβαναν, νά εἶναι "μέ φωτιά καί μέ κουτί", δηλαδή μέ κεντρική θέρμανση καί μέ ἀνελκυστήρα!

Τό ὅτι δέν ἐπρόκειτο γιά τυχαῖα ἐπεισόδια, ἀλλά γιά προμελετημένο καί καλά σχεδιασμένο ἔγκλημα ἀποδεικνύεται ἐκ τῶν ἑξῆς:

α) Oἱ τουρκικές ἀρχές δέν εἶχαν ἀπόλυτη ἐμπιστοσύνη στόν τουρκικό πληθυσμό τῆς Κωνσταντινουπόλεως καί μετέφεραν σιδηροδρομικῶς στήν πόλη Τούρκους τῆς ἀνατολῆς, ὅπως καί ἄλλα μή καθαυτό τουρκικά στοιχεῖα, ὅπως Λαζούς, ὥστε νά ἀποτελέσουν τίς πλέον ἀξιόπιστες ὁμάδες κρούσεως. Ἀπόδειξη τό γεγονός ὅτι ἀπό τούς 3.000 συλληφθέντες γιά τά ἔκτροπα οἱ 2.525 προήρχοντο ἀπό τήν ἀνατολική Τουρκία[11]. Καί φυσικά, οἱ περισσότεροι ἀπό τούς «συλληφθέντες» ἀφέθησαν ἐλεύθεροι καί κατηγορήθηκαν κυρίως ἀριστεροί, οἱ ὁποῖοι ἦταν ἀμέτοχοι στά ἐν λόγῳ γεγονότα.

β) Οἱ δολοφόνοι, ληστές καί καταστροφεῖς ἐξοπλίζονταν μέ διαρρηκτικά ἐργαλεῖα, τά ὁποῖα τούς χορηγοῦσαν στρατιῶτες καί ἀξιωματικοί ἀπό στρατιωτικά φορτηγά πλήρως ἐφοδιασμένα γιά τήν περίσταση.

γ) Οἱ ὁμάδες τῶν ἐπιδρομέων εἶχαν ἐπί κεφαλῆς ἀξιωματικούς τοῦ στρατοῦ ἤ τῆς ἀστυνομίας μέ πολιτική περιβολή, οἱ ὁποῖοι τούς χορηγοῦσαν διαταγές βάσει ἐπιτελικοῦ σχεδίου.

δ) Τά ἐπεισόδια ξεκίνησαν ταυτοχρόνως σέ περιοχές τελείως ἀπομεμακρυσμένες μεταξύ τους. Ἀκόμη καί στή Σμύρνη κτυπήθηκαν κατοικίες Ἑλλήνων ἀξιωματικῶν, οἱ ὁποῖοι ὑπηρετοῦσαν στό ΝΑΤΟ, δεῖγμα ὅτι εἶχαν στοχοποιηθεῖ ἐγκαίρως.

ε) Τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο περικυκλώθηκε ἀπό στρατεύματα, τά ὁποῖα ἐμπόδισαν τούς ὄχλους νά εἰσέλθουν καί νά προβοῦν σέ ἐγκληματικές ἐνέργειες. Αὐτό σημαίνει, ὅτι τό κράτος διατηροῦσε τόν ἔλεγχο ὅπου αὐτό ἤθελε.

στ) Ὅλα αὐτά δέν ἔγιναν ἄσκοπα, ἀλλά χρησιμοποιήθηκε ἡ κακοποίηση τοῦ ἄμαχου ὁμογενειακοῦ πληθυσμοῦ ὡς μέσο πιέσεως, ὥστε νά ἐκβιασθεῖ ἡ Ἑλλάδα καί νά δεχθεῖ ὡς ἰσότιμο συνομιλητή τήν Τουρκία στίς διπλωματικές διαπραγματεύσεις γιά τήν Κύπρο.

Ὁ ὀργανωτικός ρόλος τοῦ τουρκικοῦ κράτους σέ αὐτά τά οἰκτρά ἐπεισόδια γίνεται τελευταῖα ἀποδεκτός ἀκόμη καί ἀπό Τούρκους ἱστορικούς. Παρατηρεῖ σχετικά ὁ Hamit Bozarslan, ὁ ὁποῖος, σημειωτέον εἶναι καθηγητής πανεπιστημίου στή Γαλλία καί φυσικά ὄχι στήν πατρίδα του Τουρκία, ὅπου ὄχι ἁπλῶς δέν ἐπιτρέπεται ἡ ἀπόδοση σχετικῶν θέσεων σέ ὅσους τολμοῦν νά φανερώνουν κάποιες ἀλήθειες, ὄχι μόνον κινδυνεύουν ἀνά πάσα στιγμή νά φυλακισθοῦν, ἀλλά κινδυνεύει ἄμεσα καί ἡ ἴδια ἡ ζωή τους:

«Διάφορες ἔρευνες, μαρτυρίες καί ὁμολογίες δέν ἀφήνουν περιθώρια ἀμφιβολίας γιά τό γεγονός ὅτι πραγματικός ὀργανωτής τῶν Σεπτεμβριανῶν ὑπῆρξε ἕνας πυρήνας πού δροῦσε γύρῳ ἀπό τίς μυστικές ὑπηρεσίες τοῦ Κράτους. Θά μποροῦσε νά εἰπωθεῖ ὅτι ὁ σχετικά μικρός ἀριθμός τῶν θανάτων, ἀλλά καί ὁ πολύ μεγάλος ἀριθμός τῶν ἐπιθέσεων κατά τῶν περιουσιῶν καί κατά ἀτόμων, χωρίς νά φθάνουν σέ ἀπώλεια ζωῶν, ἐπιβεβαιώνουν τήν παρατήρηση αὐτή. Ὁ ὀργανωτικός πυρήνας ἐπέτυχε νά ἐλέγξει σέ μεγάλο βαθμό τήν διαδικασία τῆς βίας καί ἔδειξε τήν "δεξιότητα" νά μήν ἐξελιχθεῖ ἡ διαδικασία σέ μιά εὐρύτερης κλίμακας σφαγή. Παρόλα αὐτά βλέπουμε μιά τεράστιας καί μαζικῆς κλίμακας συμμετοχή σέ ἕνα πολύ μικρό χρονικό διάστημα, πού δέν ὑπερβαίνει τίς μερικές ὧρες. Διάφοροι μάρτυρες ἀναφέρουν ὅτι ἡ συμμετοχή ξεπερνάει ἕνα συνηθισμένο πυρήνα καί φθάνει τίς 100.000, δηλαδή ἔφθανε τό 10% τοῦ τότε πληθυσμοῦ τῆς Κωνσταντινούπολης πού ἐπιστρατεύθηκε ἐκ μέρους τῆς κυβέρνησης καί τοῦ ἔθνους, ὅπως βλέπουμε. Τό φωτογραφικό λεύκωμα πού ἔχει δημοσιεύσει ἡ Dilek Güven δείχνει ὅτι ἡ συμμετοχή αὐτή δέν ἦταν περιορισμένη μόνο σέ στοιχεῖα λοῦμπεν προλεταρίων, ἀλλά φαίνεται ὅτι εἶχε χαρακτήρα σύγκρουσης μεταξύ τῶν τάξεων καί γενεῶν καί ὅτι συμπεριλάμβανε ἔστω καί σέ περιορισμένη κλίμακα γυναῖκες μέσης ἡλικίας καί μεσαίας τάξης. Ὅπως θά ἀναφέρω καί παρακάτω, τό γεγονός ὅτι ἡ συμμετοχή δέν περιοριζόταν σέ λοῦμπεν στοιχεῖα, δείχνει ὅτι ἡ νομιμοποίηση τῆς ἐχθρότητας καί τῆς βίας "κατά τοῦ ἐχθροῦ" ἔπαιξε σημαντικό ρόλο στό κοινωνικό ὑποσυνείδητο, γιά νά καταστεῖ δέ δυνατή ἡ δικαιολογία καί ἀποδοχή τῶν πράξεων καί νά ὑπάρξει ἡ μετατροπή τους σέ συνειδητή ἐνέργεια, χρησιμοποιήθηκε ἡ Κυπριακή κρίση καί ἡ τοποθέτηση βόμβας στό σπίτι τοῦ Μουσταφά Κεμάλ, κάτω ἀπό ἕνα κλῖμα ἔντασης πού περίμενε τή δράση μιᾶς ὁμάδας ἀγκιτατόρων πού θά ἔβαζαν τήν σπίθα. [...] Ἡ μαζική συμμετοχή στίς ἐπιθέσεις καί ἡ ἔνταση αὐτῶν δείχνουν ὅτι οἱ διεργασίες ἐνοχοποίησης τῆς ὁμάδας στόχου "πρό τῶν γεγονότων" ὑπῆρξαν καλά προετοιμασμένες μέ βάση τόν πολιτικό πολιτισμό καί κατά τήν "φάση ὑλοποίησης" στούς ἐπιτιθέμενους εἶχε χαθεῖ κάθε ἠθικός φραγμός καί συνείδησης καί διάπραξης ἐγκλήματος. Ἡ μαζική συμμετοχή δείχνει ἀκόμα ὅτι δέν τίθεται καί θέμα κάποιας προσωπικῆς ἠθικῆς εὐθύνης καί ἡ ἀπώλεια τῆς ἱκανότητας αὐτοκριτικῆς καί ἡ ἱκανότητα ἀνεξάρτητης βούλησης καί ἐλέγχου τῶν πράξεων λόγῳ τῆς πλήρους ὑπακοῆς στήν μάζα.»[12]

            Αὐτά ἦταν λοιπόν τά χαρακτηριστικά τοῦ ἐν λόγῳ εἰδεχθοῦς ἐγκλήματος κατά τόν Τοῦρκο ἱστορικό: κρατική ὀργάνωση, ἐπαρκής προετοιμασία, χρησιμοποίση εἰδικῶν χειραγωγῶν τοῦ ὄχλου (ἀγκιτατόρων), μαζική συμμετοχή τῶν φυσικῶν αὐτουργῶν, συμμετοχή ἀνθρώπων κάθε τάξεως, συμμετοχή ἐκπροσώπων καί τῶν δύο φύλων, "ἐνοχοποίηση" τῆς ὁμάδας στόχου πρό τῶν γεγονότων, νομιμοποίηση τῆς ἐχθρότητας καί τῆς βίας ἐναντίον τῆς ὁμάδας αὐτῆς, κατάλληλη χρήση τῶν πολιτικῶν ἐπιδιώξεων καί τοῦ προσχεδιασμένου ἐπεισοδίου ὡς ἀφορμῆς τοῦ ἐγκλήματος, ἀπώλεια ὁποιουδήποτε ἠθικοῦ φραγμοῦ καί συνειδήσεως διαπράξεως ἐγκλήματος, ἀπώλεια ἱκανότητας αὐτοκριτικῆς, ἀπώλεια ἀνεξάρτητης βουλήσεως.

            Ὅλα αὐτά θαυμάζει καί ἐξυμνεῖ ὁ κύριος Ἐρντογάν. Αὐτά ἔχουν ξεχωριστή θέση στήν καρδιά του, αὐτά θεωρεῖ ὑπηρεσίες πρός τή χώρα του. Ἴσως θά ἤθελε ὁ κύριος Ἐρντογάν νά μιμηθεῖ τόν σφαγέα Μεντερές. Ἴσως θά ἤθελε καί νά κάμει πράξη τήν ἀνθελληνική ρητορική του καί νά δοκιμάσει νά μᾶς ἔλθει, ὅπως ὁ ἴδιος δήλωσε, νύκτα - ἀπρόσκλητος ὅσο καί κακοποιός ἐπισκέπτης.

               Γι΄ αὐτό ὀφείλει ἡ Ἑλλάς νά ἐπαγρυπνεῖ, ὥστε ὁ ἀπρόσκλητος ἐπισκέπτης καί ἐπίδοξος λαφυραγωγός νά λάβει τό μάθημα πού τοῦ ἀξίζει καί νά μοιάσει τελικά μέ παράφρονα. Τόν παράφρονα πού παίρνει φόρα, εἴτε μέρα εἶναι εἴτε ... νύκτα, καί κτυπᾶ τό κεφάλι του στόν τοῖχο καί διόλου δέν τόν νοιάζει ἄν θά τό σπάσει!

---

[1]          https://www.ertnews.gr/eidiseis/diethni/erntogan-katethese-stefani-ston-tafo-tou-proin-prothypourgou-antnan-menteres

[2]          Σπῦρος Βρυώνης, Ὁ μηχανισμός τῆς καταστροφῆς, Τό τουρκικό πογκρόμ τῆς 6ης - 7ης Σεπτεμβρίου 1955 καί ὁ ἀφανισμός τῆς ἑλληνικῆς κοινότητας τῆς Κωνσταντινούπολης, ἐκδ. Βιβλιοπωλεῖον τῆς Ἑστίας, Ἀθήνα 2007, σ. 677-678.

[3]          Ὑπῆρξε μάλιστα ἡ φήμη, ὅτι οἱ βιασμοί ἀνῆλθαν στούς 2.000. Ἡ ἀλήθεια εἶναι, ὅτι κατέστη ἀδύνατον νά ὑπάρξει ἐπίσημη καί ἀξιόπιστη καταμέτρηση τῶν θυμάτων τῆς συγκεκριμένης ἐγκληματικῆς πράξεως, διότι ὁ βιασμός ἦταν, τότε ἀλλά συχνά καί τώρα, τό μοναδικό ἔγκλημα γιά τό ὁποῖο τό θῦμα ντρέπεται καί αἰσθάνεται ἐξευτελισμένο καί γι΄ αὐτό προτιμᾶ νά μή τόν καταγγείλει, ὅταν μάλιστα εἶναι βέβαιο, ὅπως στή συγκεκριμένη περίπτωση, ὅτι ὁ ἐγκληματίας ἤ οἱ ἐγκληματίες δέν πρόκειται νά τιμωρηθοῦν.

[4]          Γ. Μ. Θεοδωρίδης, Ἡ συμβολή τῶν βορείων Ἑλλήνων εἰς τήν ἀπελευθέρωσιν τοῦ ἔθνους καί οἱ τουρκισμοί τοῦ 1955, Ἀθήναι 1955, σ. 66.

[5]          Μᾶλλον πρέπει νά ὑποθέσουμε, ὅτι γνώριζαν πώς ἡ μόνη αἰτία τῶν ἀπίστευτων βασανιστηρίων τά ὁποῖα ὑφίσταντο ἦταν ἡ ἰδιότητά τους ὡς Ἑλλήνων καί χριστιανῶν.

[6]          Σπῦρος Βρυώνης, Ὁ μηχανισμός τῆς καταστροφῆς, Τό τουρκικό πογκρόμ τῆς 6ης - 7ης Σεπτεμβρίου 1955 καί ὁ ἀφανισμός τῆς ἑλληνικῆς κοινότητας τῆς Κωνσταντινούπολης, ἐκδ. Βιβλιοπωλεῖον τῆς Ἑστίας, Ἀθήνα 2007, σ. 599-602.

[7]          «Αὐτόπτης μάρτυρας, ὁ ὁποῖος ἔζησε ὅλα τά γεγονότα ἀπό κοντά, μεταξύ τῶν ἄλλων εἶδε γαλατά νά ἀδειάζει τά δοχεῖα μέ τό γάλα του, νά τά γεμίζει μέ ρολόγια καί κοσμήματα, πού εἶχε ἁρπάξει ἐκείνη τή στιγμή, καί νά τά μεταφέρει στό σπίτι του». Συμεών Σολταρίδης, Ἡ συρρίκνωση τοῦ Ἑλληνισμοῦ, τόμος α΄, γ΄ ἔκδοση, ἐκδ. Μπαρμπουνάκης, Θεσσαλονίκη 1987, σελ. 37.

[8]          πρβλ Συμεών Σολταρίδης, Ἡ συρρίκνωση τοῦ Ἑλληνισμοῦ, τόμος α΄, γ΄ ἔκδοση, ἐκδ. Μπαρμπουνάκης, Θεσσαλονίκη 1987, σελ. 89, 160.

[9]          Πρέπει ἐδῶ νά ἐπισημάνουμε, ὅτι Ἕνωση Κωνσταντινουπολιτῶν εἶχε θέσει τό 2006 στόν Αlfred - Maurice de Zayas, διεθνοῦς φήμης νομικό καί ἱστορικό εἰδικό ἐπί τῶν ἀνθρωπίνων δικαιωμάτων, ὁ ὁποῖος ὑπηρέτησε στό Συμβούλιο Ἀνθρωπίνων Δικαιωμάτων τοῦ Ο.Η.Ε. ὡς ἀνεξάρτητος εἰδικός, τό ἐρώτημα ἐάν τά γεγονότα αὐτά τά ὁποῖα συνέβησαν εἰς βάρος τῶν Ἑλλήνων τῆς Κωνσταντινουπόλεως στίς 6 καί 7 Σεπτεμβρίου 1955 εἶναι γενοκτονία, καί ἔλαβε θετική ἀπάντηση συνοδευόμενη ἀπό ἐκτενή αἰτιολογική ἔκθεση.

[10]        Ὅμοιά του βρίσκουμε μόνο στήν Τουρκία, πουθενά ἀλλοῦ στόν πλανήτη.

[11]        Σεπτεμβριανά 1955: Ἡ "νύχτα τῶν κρυστάλλων" τοῦ Ἑλληνισμοῦ τῆς Πόλης, Β΄ ἔκδοση, ἐκδ. Τσουκάτου, Ἀθήνα 1999, σ. 236.

[12]        Hamit Bozarslan, Τρία Σημεῖα γιά τά Σεπτεμβριανά καί τήν Βία, ἐν Πρακτικά διεθνοῦς συνεδρίου: Σεπτεμβριανά 6-7/9/1955, Πράξη καταστροφῆς τοῦ ἑλληνισμοῦ τῆς Πόλης, ἔκδ. Οἰκουμενική Ὁμοσμονδία Κωνσταντινουπολιτῶν, Ἀθήνα 2008.