Βρετανοϊσραηλίτες: Μία παράδοξη Προτεσταντική κίνηση καί θεωρία

Πρωτ. Βασιλείου Ἀ. Γεωργοπούλου

Λέκτωρος Θεολογικῆς Σχολῆς Α.Π.Θ

Βρετανοϊσραηλίτες

Μία παράδοξη Προτεσταντική κίνηση καί θεωρία

    Παρατηρώντας κάποιος τό παγκόσμιο Προτεσταντικό σκηνικό τόσο ὡς πρός τή σύγχρονη διάρθρωσή του, ὅσο καί ὡς πρός τήν ἱστορική του ἐξέλιξη, θά συναντήσει ἀρκετές παράδοξες κινήσεις καί θεωρίες. Μιά ἀπ’ αὐτές τίς παράδοξες θεωρίες πού ἀναπτύχθηκαν μέσα στό εὐρύτερο Προτεσταντικό ἔδαφος εἶναι καί ἡ αὐτοαποκαλούμενη κίνηση τῶν Βρετανο- ϊσραηλιτῶν (British Israelism).

Οἱ ἱστορικές ἀπαρχές τῆς ἐν λόγω θεωρίας ἀρχίζουν στά τέλη τοῦ 18ου αἰῶνα. Δημιουργός της ὑπῆρξε ὁ Ἄγγλος Richard Brothers (1757 – 1824)1 καί στή συνέχεια ἀναπτύχθηκε καί διαδόθηκε κατά τό δέκατο ἔνατο καί τόν εἰκοστό αἰῶνα .

Βασική θέση τῆς θεωρίας περί Βρετανοϊσραηλιτῶν, ἀπό τήν ὁποία ἔλαβε καί τό ὄνομά της, ἀποτελεῖ ὁ ἰσχυρισμός της, ὅτι ὅλοι οἱ Βρετανοί ὑπήκοοι ἀνά τήν ὑφήλιο καί οἱ λευκοί Προτεστάντες τῆς Βορείου Ἀμερικῆς εἶναι ἀπόγονοι τῶν δέκα φυλῶν τοῦ Βορείου Βασιλείου τοῦ Ἰσραήλ πού διασκορπίστηκαν μετά τήν καταστροφή του ἀπό τούς Ἀσσυρίους τό 722 π.Χ. Ἀπόγονοι αὐτῶν τῶν φυλῶν, ἰσχυρίζεται ἡ κίνηση, ἦταν τά διάφορα φῦλα πού ἦλθαν στή Μεγάλη Βρετανία ὅπως Ἄγγλοι, Σάξωνες, κ. ἄ. Αὐτοί ἑνώθηκαν μέ τούς αὐτόχθονες πληθυσμούς καί δημιούργησαν τή Βρετανική αὐτοκρατορία.

Ἡ Βρετανική ναυτική ἐπέκταση, ἡ δημιουργία τῶν Βρετανικῶν ἀποικιῶν ἀνά τόν κόσμο, ἡ Βρετανική κοινοπολιτεία ἀργότερα, μαζί μέ τούς λευκούς Προτεστάντες τῆς Βορείου Ἀμερικῆς, ἀποτελοῦν, κατά τήν ἐν λόγω κίνηση, τήν ἐκπλήρωση τῆς ὑπόσχεσης καί τῶν ἐπαγγελιῶν τοῦ Θεοῦ στούς Πατριάρχες (Γεν. 12, 1-3. 17,5. 28, 14. 32, 12), ὅτι οἱ ἀπόγονοί τους θά ἦταν σάν τήν ἄμμο τῆς θάλασσας2.

Οἱ ἰσχυρισμοί αὐτοί, βεβαίως, εἶναι ἀπολύτως ἀντιγραφικοί3. Οἱ ἐπαγγελίες τοῦ Θεοῦ στούς Πατριάρχες τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης εἶχαν χριστολογική προοπτική στά πλαίσια τοῦ μυστηρίου τῆς θείας Οἰκονομίας. Κληρονόμοι τῶν ἐπαγγελιῶν κατά τήν Ἁγ. Γραφή (Ρωμ 4, 13-25, Ἐφεσ 3,6. Γαλ 3,16-18) καί τούς ἁγίους Πατέρες4 εἶναι ὅλοι οἱ χριστιανοί ἀδιακρίτως ἐθνικῆς καταγωγῆς.

Ἐπιπλέον, ὁ ἰσχυρισμοί αὐτοί εἶναι καί κυριολεκτικῶς ἀνιστόρητοι καί παράλογοι. Κανένα ἱστορικό, ἐθνολογικό, γλωσσολογικό κ.ἄ. στοιχεῖο δέν τούς ἐπιβεβαιώνει.

Στά χρόνια πού ἀκολούθησαν κατά τήν ἀνάπτυξη καί διάδοση τῆς θεωρίας κάποιος βλέπει ὅτι:

α) ἡ ἐν λόγω θεωρία πρόσφερε ἕνα ἰδεολογικο-θρησκευτικό πλαίσιο νομιμοποίησης τῆς ἀποικιοκρατικῆς πολιτικῆς τοῦ Βρετανικοῦ στέμματος,

β) δέν ἀπουσίασε ἕνα εἶδος μεσσιανικοῦ – ἀποκαλυπτικοῦ στοιχείου στόν ἰδεολογικό της ὁρίζοντα5, καί

γ) δυστυχῶς συνδυάστηκε σ’ ἐπιμέρους κινήσεις καί μέ διάφορες ρατσιστικές ἀντιλήψεις6.

Ὁλοκληρώνοντας τή μικρή αὐτή ἀναφορά μας, πρέπει νά ἐπισημάνουμε, ὅτι τήν ἐν λόγω θεωρία περί Βρετανοϊσραηλιτῶν (BritishIsraelism) τήν ἀσπάζονταν καί ὁ Herbert W. Armstrong ὁ ἱδρυτής τῆς προτεσταντικῆς αἵρεσης «Παγκόσμιος Ἐκκλησία τοῦ Θεοῦ»7. Ἡ ἴδια, ἐπίσης, θεωρία ἔχει γίνει ἀποδεκτή στήν Εὐρώπη καί ἀπό ὁρισμένες Πεντηκοστιανές ὁμάδες8.

Σημειώσεις

1. Βλ.Rüdiger Hauth(Hrsg), Kompaktlexikon Religionen, 1998, σσ. 67- 68. L. A. Nichols – G. A. Mather – A. J. Schmidt, Encyclopedic Dictionary of Cults, Sects and World Religions, 2006, σ. 360 .

2. Βλ. J. Gordon Melton, Encyclopedik Handbook of Cults in America, 1992, σ. 70 .

Irving Hexham, Pocket Dictionary of New Religious Movements, 2002, σ. 29 .

3.Πρβλ.Walter Martin, The Kingdom of the Cults, 1985, σσ. 310-316.

4.Βλ. Ἁγ. Κυρίλλου Ἀλεξανδρείας, Γλαφυρά εἰς τήν Γένεσιν, 4, PG 69, 189C.

5. Βλ. Irving Hexham, Pocket Dictionary, ὅπ.π.,, σ.29.

6. Βλ. J. Gordon Melton, Encyclopedik Handbook, ὅπ. π., σ. 78.

7. Βλ. K. Hutten, Seher, Grübler, Enthusiasten,196610, σ. 202. H.Gasper – J. Müller- F.Valentin, Lexikon der Sekten, Sondergruppen und Weltanschauungen, 20017, στ. 1147 .

8. Βλ. Panorama der neuen Religiösität, 2001, σ. 463 .

 Βρετανοϊσραηλίτες – I. N. Αγ. Θεράποντος Ζωγράφου (ag-therapon-zografou.gr) entaksis.gr