Ιωάννης Τάτσης, Ένα ακόμη επεισόδιο στην περιπέτεια του μαθήματος των Θρησκευτικών

Ένα ακόμη επεισόδιο στην περιπέτεια του μαθήματος των Θρησκευτικών

του Ιωάννη Τάτση, Θεολόγου

Σύμφωνα με δηλώσεις στελεχών του Υπουργείου Παιδείας σε αθηναϊκή εφημερίδα, τον προσεχή Μάιο αναμένεται η δημοσίευση νέας απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) για τα Θρησκευτικά.

Ο Υπουργός Παιδείας Κώστας Γαβρόγλου για να παρακάμψει τις δύο περσινές αποφάσεις του ΣτΕ που έκριναν αντισυνταγματικά τα «νέα Θρησκευτικά» του Νίκου Φίλη, υπέγραψε νέα Υπουργική Απόφαση χωρίς όμως να υπάρξουν ουσιώδεις αλλαγές στο περιεχόμενο. Η Πανελλήνια Ένωση Θεολόγων και γονείς μαθητών έσπευσαν άμεσα να ζητήσουν την ακύρωση και της νέας Υπουργικής Απόφασης Γαβρόγλου. Η συζήτηση έγινε στο ΣτΕ τον Σεπτέμβριο του 2018 και τώρα αναμένεται η απόφαση.

Από νομικής απόψεως το λογικό είναι να υπάρξει ακυρωτική απόφαση και της Υπουργικής Απόφασης Γαβρόγλου στο πνεύμα των αποφάσεων ακύρωσης των «νέων Θρησκευτικών» Φίλη, καθώς η ουσία, το κυρίως περιεχόμενο και ο προσανατολισμός των δύο Υπουργικών Αποφάσεων, Φίλη και Γαβρόλγου, είναι ακριβώς τα ίδια. Απόφαση διαφορετική θα αποτελέσει σίγουρα αρνητική έκπληξη και θα πρόκειται για δικαστικό παράδοξο.

Από πολιτικής απόψεως η τωρινή ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας βαρύνεται ήδη με την άρνηση συμμόρφωσης στις δύο τελεσίδικες αποφάσεις της Δικαιοσύνης και την συνέχιση εφαρμογής στην πράξη των «νέων Θρησκευτικών» που κρίθηκαν πολλαπλώς αντισυνταγματικά. Το σημαντικότερο πρακτικό πρόβλημα που δημιούργησε  ο τρόπος με τον οποίο παρέκαμψε το Υπουργείο τις αποφάσεις του ΣτΕ είναι ότι στα σχολεία εστάλησαν οι Φάκελοι Μαθήματος που βασίζονται στα ακυρωθέντα Προγράμματα Σπουδών και όχι τα παλιά βιβλία Θρησκευτικών τα οποία είναι κατάλληλα για τη διδασκαλία του μαθήματος σύμφωνα με τις αρχές που έθεσε ξεκάθαρα το Συμβούλιο της Επικρατείας με τις δύο αποφάσεις του. Έτσι, εκπαιδευτικοί και μαθητές εδώ και δύο χρόνια αναγκάζονται να οργανώνουν το μάθημα των Θρησκευτικών με φωτοτυπίες, σημειώσεις, σχεδιαγράμματα στον πίνακα, οπτικοακουστικό υλικό με ορθόδοξο χριστιανικό περιεχόμενο. Οι διαμαρτυρίες όμως για την υποβάθμιση στην οποία οδηγείται το μάθημα μέσω των ακατάλληλων από κάθε άποψη Φακέλων Μαθήματος είναι διαρκείς από διδάσκοντες και διδασκόμενους ενώ αρκετοί γονείς επιστρέφουν τους Φακέλους στα σχολεία ή τους αποστέλλουν ως απαράδεκτους απευθείας στο Υπουργείο Παιδείας.

Πρόσφατα ο Υπουργός Παιδείας άνοιξε τη συζήτηση για τη συγγραφή νέων βιβλίων Θρησκευτικών που θα αντικαταστήσουν τους Φακέλους Μαθήματος. Είναι βέβαιο όμως ότι ούτε η προκήρυξη για ένα τέτοιο έργο δεν μπορεί να εκδοθεί εάν δεν υπάρξει πρώτα η νέα απόφαση του ΣτΕ. Αν μάλιστα αυτή είναι ακυρωτική της Υπουργικής Απόφασης Γαβρόγλου τότε οποιαδήποτε σχετική προκήρυξη θα είναι παράνομη από κάθε άποψη.

Επειδή το αργότερο εντός του φθινοπώρου θα έχουμε εθνικές εκλογές, ιδιαίτερο ενδιαφέρον αποκτά η τοποθέτηση των πολιτικών κομμάτων απέναντι στο όλο ζήτημα, μάλιστα δε αυτών που πιθανόν θα αναλάβουν την διακυβέρνηση της χώρας. Η Νέα Δημοκρατία με πρόσφατες παρεμβάσεις στελεχών της δείχνει να γνωρίζει το θέμα. Δεν έχει όμως ρητά δηλώσει μέχρι στιγμής ότι θα προχωρήσει σε απόσυρση των Υπουργικών Αποφάσεων Γαβρόγλου για τα Θρησκευτικά και ότι θα επαναφέρει τα προηγούμενα Αναλυτικά Προγράμματα Σπουδών και τα σχετικά σχολικά εγχειρίδια. Η Πανελλήνια Ένωση Θεολόγων οφείλει να ζητήσει ξεκάθαρη δεσμευτική τοποθέτηση όλων των πολιτικών κομμάτων για το θέμα εντός της παρατεταμένης προεκλογικής περιόδου την οποία ήδη διανύουμε.

Από απόψεως εκκλησιαστικής το ζήτημα φαίνεται πως έχει τεθεί σε δεύτερη μοίρα. Ο Υπουργός Παιδείας σε πρόσφατη συνέντευξή του έφτασε μάλιστα στο σημείο να ισχυριστεί ότι «οι διαφορές που έχουμε με την Εκκλησία για τα Θρησκευτικά είναι ελάχιστες και κανείς δεν τους δίνει σημασία»! Η τριμελής εξ αρχιερέων επιτροπή διαλόγου με την Πολιτεία για τα Θρησκευτικά είναι εδώ και πολύ καιρό διμελής, ο Μητροπολίτης Μεσογαίας έχει αποχωρήσει από αυτήν, αλλά και τα δύο άλλα μέλη της, οι Μητροπολίτες Ύδρας και Μεσσηνίας, είναι αμφίβολο εάν παρακολουθούν τους μεθοδευμένους σχεδιασμούς του Υπουργείου για το μέλλον του μαθήματος. Δυστυχώς η Διοικούσα Εκκλησία δεν υπερασπίστηκε αποτελεσματικά τον ορθόδοξο χαρακτήρα του μαθήματος ούτε και μετά τις ευνοϊκότατες αποφάσεις του ΣτΕ αλλά, όπως όλο και περισσότεροι ψιθυρίζουν, το «αντάλλαξε» ως ήσσονος σημασίας με άλλα «σημαντικότερα» θέματα.

Τέλος, οι δάσκαλοι και οι θεολόγοι των ελληνικών σχολείων συνεχίζουν να εργάζονται για την καλλιέργεια της χριστιανικής συνείδησης των μαθητών, πιστοί στις συνταγματικές επιταγές αλλά και στις αρχές της ορθόδοξης θεολογίας. Το μάθημα των Θρησκευτικών στα ελληνικά σχολεία όσο διατηρεί τον χριστιανικό χαρακτήρα του αποτελεί μία από τις σημαντικότερες, αν όχι τη μοναδική ευκαιρία μεταλαμπάδευσης των στοιχείων της ορθόδοξης παράδοσης και ζωής στα νέα παιδιά που μεγαλώνουν μέσα στην ομίχλη του εκκοσμικευμένου κόσμου. Εάν χάσει αυτόν τον χαρακτήρα είναι βέβαιο ότι αργά ή γρήγορα θα εξοβελιστεί από τα ελληνικά σχολεία ως περιττό. 

Θρησκευτικά & Ορθόδοξος Τύπος, 15.03.2019 και esos.gr