Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης: "Οικουμενικός μόνον ο Χριστός"

ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΔΗΜΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ: «ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ ΜΟΝΟΝ Ο ΧΡΙΣΤΟΣ»

Γράφει ο κ. Γεώργιος Τραμπούλης, θεολόγος

Αι περισσότεραι Ορθόδοξοι Εκκλησίαι ζητούν Πανορθόδοξον Σύνοδον

Η προσπάθεια προβολής και επιβολής ηγεμονικών τάσεων και αξιώσεων εκ μέρους του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως και ειδικότερα του Πατριάρχη Βαρθολομαίου στην όλη Ορθόδοξη Εκκλησία, μέσω της εκχώρησης του τόμου αυτοκεφαλίας στην σχισματική Εκκλησία της Ουκρανίας προσέκρουσε στην δίκαιη αντίδραση των περισσοτέρων Ορθοδόξων Εκ­κλησιών, αφού το πολίτευμα της Εκκλησίας μαρτυρείται μέσω της συνοδικότητος και της ισοτιμίας όλων των Ορθοδόξων Εκκλησιών. 

Έτσι, τρεις μήνες μετά την ανακήρυξη της αντικανονικής ίδρυσης της σχισματικής αυτής Εκκλησίας καμία Ορθόδοξη Εκκλησία δεν την έχει νομιμοποιήσει, καταρρακώνοντας με τον τρόπο αυτό, τόσο το γόητρο, όσο και τα σχέδια του Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως.

Μετά τις δηλώσεις του Πατριάρχη Αντιοχείας και του Μητροπολίτη Βαρσοβίας και πάσης Πολωνίας κ. Σάββα, οι οποίοι μέσω συνεντεύξεων και επιστολών προς τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο γνωστοποιούσαν την άρνησή τους να αναγνωρίσουν την σχισματική Εκκλησία της Ουκρανίας, το τελευταίο διάστημα τόσο η Εκκλησία της Κύπρου όσο και η Εκκλησία της Ρουμανίας με συνοδική απόφασή τους ανακοίνωσαν και οι δύο Εκκλησίες ότι, εάν δεν λυθή το ζήτημα σε εύλογο χρονικό διάστημα, τότε υποχρεούται να προχωρήση το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως στην σύγκληση Πανορθοδόξου συνόδου, για να επιληφθή του θέματος. Βέβαια, να σημειώσουμε ότι στην Πανορθόδοξο αυτή Σύνοδο θα πρέπη να παρίστανται και οι χίλιοι Ορθόδοξοι Επίσκοποι όλης της οικουμένης. Οι τριακόσιοι ελληνόφωνοι και επτακόσιοι σλαβόφωνοι και αραβόφωνοι συνολικά Επίσκοποι, θα πρέπη να συμμετέχουν με μία ψήφο καθ’ ένας, με λόγο και γνώμη και όχι όπως συνέβη στο Κολυμπάρι, όπου ψήφο είχαν μόνον οι προκαθήμενοι των 14 Ορθοδόξων Εκκλησιών. Διότι έτσι οι αποφάσεις δεν θα μπορούν να ελέγχωνται και να χειραγωγούνται είτε από εκκλησιαστικά είτε από εξω-εκκλησιαστικά κέντρα.

Η Σερβική Εκκλησία τάσσεται αποκλειστικά υπέρ του σεβασμού των ιερών κανόνων

Επίσης, ο Πατριάρχης της Σερβίας, Ειρηναίος σε συνέντευξή του στην σερβική εφημερίδα Politika σε ερώτηση του δημοσιογράφου, σχετικά με το ουκρανικό ζήτημα τόνισε ότι δεν είναι ούτε με το Φανάρι, αλλά ούτε και με το Πατριαρχείο της Μόσχας, αλλά υπέρ του σεβασμού των ιερών κανόνων.

Κάτι το οποίο τονίζει συνεχώς ο Ορθόδοξος Τύπος από τότε που εκδηλώθηκε το ουκρανικό πρόβλημα. Ο Σέρβος Ιεράρχης μεταξύ των άλλων τόνισε στην συνέντευξή του ότι «Κρίνω απαραίτητο να επαναλάβω ότι δεν τασσόμαστε ούτε κατά των Ελλήνων, αλλά ούτε κατά των Ρώσων, ούτε υπέρ των Ελλήνων, ούτε υπέρ των Ρώσων. Η Σερβική Εκκλησία τάσσεται αποκλειστικά υπέρ του σεβασμού των ιερών κανόνων και της καθιερωμένης ανά τους αιώνες τάξεως, η οποία διέπεται από τους εν λόγω κανόνες. Τούτο σημαίνει ότι τασσόμαστε υπέρ των μεν και των δε.
Βεβαίως και είμαστε υπέρ των Ρώσων και της Ρωσικής Ορθοδόξου Εκκλησίας, των ομαιμόνων αδελφών, οι οποίοι στο διάβα των αιώνων μας βοηθούν στις περίπλοκες περιστάσεις. Αλλά βεβαίως είμαστε και υπέρ του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως, της Μητρός Εκκλησίας μας, η οποία πριν από οκτώ αιώνες μας χορήγησε αυτοτέλεια και έκτοτε είμαστε ίσοι μεταξύ άλλων, είμαστε όπως και οι λοιπές αυτοκέφαλες Εκκλησίες. Ο Πατριάρχης της Μητρός Εκκλησίας μας είναι πρώτος μεταξύ ίσων. Είμαι βέβαιος ότι ούτε η Σερβική Εκκλησία, αλλά ούτε οι λοιπές Ορθόδοξες Εκκλησίες θα δε­χθουν την ανάδειξη ενός «Ορθοδόξου Πάπα». Εάν τον δέχονταν, θα έπαυαν να είναι Ορθόδοξοι.

Η Σερβική Εκκλησία δεν δέχεται και δεν πρόκειται να δεχθεί την νομιμοποίηση του σχίσματος στην Ουκρανία ως νόμιμης καταστάσεως, ιδίως δεν θα αποδεχθεί παρόμοιες αξιώσεις, εάν αυτές εκδηλωθούν στο κανονικό της έδαφος. Εκείνο το οποίο διέπραξε η Κωνσταντινούπολη στο Κίεβο, την μήτρα των Ρωσικών πόλεων, από την σκοπιά της Σερβικής Εκκλησίας είναι ανυπόστατο. Η Ουκρανία έχει την οικεία αυτής Εκκλησία με νόμιμο Προκαθήμενο τον Μητροπολίτη Ονούφριο. Τους άλλους δεν τους γνωρίζουμε, αλλά ούτε θέλουμε να γνωρίσουμε.

Το Φανάρι είναι ενήμερο ότι στην Ορθόδοξη Εκκλησία της Σερβίας υπάγεται η αυτόνομη Αρχιεπισκοπή Αχρίδος με Προκαθήμενο τον Αρχιεπίσκοπο Ιωάννη και βάσει των κανόνων, βάσει της δυνατότητας σωτηρίας των πιστών, βάσει της τελέσεως των Αγίων Μυστηρίων, τούτο δεν δημιουργεί θέμα για κανένα. Ο,τι να θεωρείται ο άνθρωπος, Σέρβος, Μακεδόνας, Βόρειος Μακεδόνας, Βούλγαρος, Τσιγγάνος, Έλληνας, όλοι μπορούν να προσέλθουν στο Ποτήρι της σωτηρίας. Γι’ αυτό δεν βλέπω καμία δυνατότητα να δικαιολογήσω την παρέμβαση στο κανονικό έδαφος της Σερβικής Εκκλησίας, η οποία θα ήταν ψευδοπνευματική εκδοχή του «Ελεήμονα Αγγέλου» του ΝΑΤΟ (σσ. – Ονομασία της επιχειρήσεως του ΝΑΤΟ κατά της Γιουγκοσλαβίας το 1999)». Με τις δηλώσεις του αυτές ο Σέρβος Πατριάρχης Ειρηναίος υποδεικνύει ότι η απόδοση της αυτοκεφαλίας από το Φανάρι στην σχισματική Εκκλησία των Σκοπίων είναι από τις άμεσες προτεραιότητές του.

Πατριάρχης Βαρθολομαίος: ανώφελος μία Πανορθόδοξος

Στον Ορθόδοξο Τύπο, στο προηγούμενο φύλλο, σε εμπεριστατομένο άρθρο του κ. Παναγιώτου Τρακάδα είχε τεθή το ερώτημα «Εφ’ όσον ο Κων/λεως αρνείται (να προχωρήση στην σύγκληση Πανορθοδόξου), ποίος θα την συγκαλέση; Ας απαντήσουν οι καθηλωμένοι από τον Κων/πόλεως Προκαθήμενοι!». Την 1η Μαρτίου δημοσιεύθηκε κείμενο στο επίσημο ιστότοπο του Πατριαρχείου Μόσχας, στο οποίο γνωστοποιήθηκε η απάντηση του Πατριάρχη Βαρθολομαίου σε έκκληση που είχε κάνει ο Πατριάρχης Αντιοχείας στις αρχές του χρόνου, με την οποία τον καλούσε για διάλογο σχετικά με την κατάσταση της Ουκρανικής Εκκλησίας, με την συμμετοχή όλων των Ορθοδόξων Προκαθημένων. Ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος στην απάντησή του μεταξύ των άλλων τονίζει στον Πατριάρχη Ιωάννη (με επιφύλαξιν καθώς το ελληνικόν πρωτότυπον δεν εδόθη εις την δημοσιότητα):

«Σε απάντησή σας, ανακοινώνουμε ότι μετά από την απουσία των τεσσάρων Ορθοδόξων Εκκλησιών χωρίς λόγο, που αρνήθηκαν να είναι παρούσες στην Αγία και Μεγάλη Σύνοδο, για την οποία δεν υπάρχουν δικαιολογίες και η αρχαία Εκκλησία σας ήταν μία από αυτές, το Οικουμενικό Πατριαρχείο έχει ένα καλό λόγο, για να αποφύγει μία τέτοια συνάντηση σε πανορθόδοξο επίπεδο, η οποία θα είναι ανώφελος, αφού θα οδηγήσει μόνο σε συμφωνία ότι οι συμμετέχοντες διαφωνούν μεταξύ τους.

Η Μεγάλη Εκκλησία του Χριστού, με αγάπη και αυτοθυσία, χωρίς συμφέρον η πίεση, με μοναδικό σκοπό την ενότητα του ουκρανικού λαού και τερματίζοντας το σχίσμα και την διαίρεση εκατομμυρίων πιστών, τους επανέφερε στην αγκαλιά της κανονικής Εκκλησίας μετά από προηγηθείσα άδικη έξοδο από αυτήν, ακολουθώντας την εκκλησιαστική παράδοση και τους κανόνες…».

Μέχρι πότε θα διαιωνίζεται η αταξία και ο διχασμός εις την Ορθόδοξον Εκκλησίαν;

Από την απάντηση του Πατριάρχη Βαρθολομαίου εγείρονται καίρια ερωτήματα. Άραγε άλλους ιερούς κανόνες ακολουθεί το Φανάρι, ώστε να επικυρώση την αυτοκεφαλία των σχισματικών και άλλους οι υπόλοιπες Ορθόδοξες Εκκλησίες, ώστε να «τάσσονται αποκλειστικά υπέρ του σεβασμού των ιερών κανόνων και της καθιερωμένης ανά τους αιώνες τάξεως», για να μη επικυρώσουν την αυτοκεφαλία, όπως τονίζει χαρακτηριστικά ο Σέρβος Πατριάρχης στην συνέντευξή του; Μέχρι πότε θα διαιωνίζεται η αταξία και ο διχασμός στην Ορθόδοξη Εκκλησία, την στιγμή που ούτε ο Κωνσταντινουπόλεως θέτει ζήτημα σύγκλησης Πανορθοδόξου αλλά ούτε βέβαια και οι υπόλοιποι Προκαθήμενοι έχουν το κύρος και την δύναμη, για να την συγκαλέσουν; Την στιγμή μάλιστα που η ασυμφωνία έχει και πολιτική διάσταση, αφού ο Πατριάρχης Ειρηναίος δηλώνοντας ότι το Φανάρι, εάν νομιμοποιήση την σχισματική Εκκλησία των Σκοπίων «θα ήταν ψευδοπνευματική εκδοχή του «Ελεήμονα Αγγέλου» του ΝΑΤΟ», υποδηλώνοντας έτσι έμμεσα την χειραγώγηση του Φαναρίου από την αμερικανική πολιτική.

Ωμή παρέμβασις των κρατικών  αρχών της Ουκρανίας εις την εκκλησιαστικήν ζωήν της τοπικής Εκκλησίας

Και ενώ καμμία Ορθόδοξη Εκκλησία δεν έχει νομιμοποιήσει την σχισματική Εκκλησία μέχρι σήμερα και ενώ ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος δηλώνει ότι η απόφασή του είχε μοναδικό σκοπό την ενότητα του ουκρανικού λαού, το ιστολόγιο της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, αναφερόμενο στο ουκρανικό ζήτημα σημειώνει ότι, ιδιαίτερη ανησυχία προκαλούν η ωμή παρέμβαση των κρατικών αρχών της Ουκρανίας στην εκκλησιαστική ζωή της τοπικής Εκκλησίας. Το δημοσίευμα γράφει ότι «Η Βουλή της Ουκρανίας ψήφισε και έθεσε σε λειτουργία νόμους, που εισάγουν διάκριση, με σκοπό την αφαίρεση από την Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία την ονομασία της και την νομιμοποίηση της πρακτικής καταλήψεως των Ιερών Ναών και Μονών αυτής. Καταπατούνται και άλλα δικαιώματα των πιστών της κανονικής Εκκλησίας: ο κλήρος αυτής στερείται της δυνατότητας να ποιμαίνει κατάλληλά τους στρατιώτες, τους υπαλλήλους των οργάνων της τάξεως και τους φυλακισμένους.

Διατυπώνονται απειλές αφαιρέσεως από την Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία των μεγαλύτερων Ιερών Μονών και ιστορικών σεβασμάτων, δηλαδή της Λαύρας των Σπηλαίων του Κιέβου και της Λαύρας του Ποτσάγιεφ.

Στις περισσότερες περιπτώσεις η δήμευση Ναών από τις θρησκευτικές κοινότητες διενεργείται αντίθετα με τις αποφάσεις αυτών να μείνουν στην κανονική Εκκλησία.

Η παρανομία που διαπράττεται οδήγησε σε κύμα βίας σε βάρος του ιερού κλήρου και των πιστών της Ουκρανικής Ορθοδόξου Εκκλησίας. Παρά τις δηλώσεις της ηγεσίας της Ουκρανίας και του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως περί ειρηνικού χαρακτήρα της ούτως λεγομένης «ενώσεως της Ουκρανικής Ορθοδοξίας», δεκάδες Ιεροί Ναοί καταλήφθηκαν δια της διαρρήξεως με τη συνδρομή των παραστρατιωτικών σχηματισμών με πολλαπλά περιστατικά ξυλοδαρμών των κληρικών και πιστών της κανονικής Εκκλησίας, οι οποίοι προσπάθησαν να υπερασπισθούν τα ιερά τους».

Αι Ορθόδοξοι Ρωσικαί ενορίαι  της δυτικής Ευρώπης υπό την δικαιοδοσίαν του Πατριαρχείου Μόσχας

Η απόφαση του Πατριαρχείου να αποδώση αυτοκεφαλία στους σχισματικούς έχει άμεσες επιπτώσεις και στην ρώσικη διασπορά της δυτικής Ευρώπης. Στις 27 Νοεμβρίου 2018 η Ιερά Συν­οδος του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως αποφάσισε να ακυρώση τον Τόμο του 1999, με τον οποίο χορηγούσε την ποιμαντική φροντίδα και την διοίκηση των ορθοδόξων ρωσικών ενοριών, στην δυτική Ευρώπη, στην Ρωσική Αρχιεπισκοπή του Παρισίου, σκοπό δε είχε με την ακύρωση να ενσωματώση τις ενορίες αυτές στις κατά τόπους Μητροπόλεις του Πατριαρχείου. Η απόφαση αυτή είχε σαν άμεσο επακόλουθο να συγκληθή στις 23 Φεβρουαρίου η γενική συνέλευση της Αρχιεπισκοπής Ορθοδόξων ρωσικών Ενοριών, όπου οι περισσότεροι συμμετέχοντες, σύμφωνα με την ιστοσελίδα Orthodoxia.info, να ταχθούν με την πρόταση να μεταφερθή η Αρχιεπισκοπή στην δικαιοδοσία του Πατριαρχείου Μόσχας και μάλιστα η συντριπτική πλειοψηφία των συμμετεχόντων (191 έναντι 15) ψήφισε να διατηρηθή η Αρχιεπισκοπή ως ξεχωριστή Εκκλησία. Η τελική απόφαση για την διεθνή δικαιοδοσία, γράφει το δημοσίευμα, θα ληφθή κατά την επόμενη συνέλευση, τον Ιούνιο. Να σημειώσουμε ότι το Ορθόδοξο Ινστιτούτο του Αγίου Σεργίου στο Παρίσι εξέφρασε την αλληλεγγύη του στην απόφαση αυτή, αναφέρει στις 29 Ιανουαρίου το orthodoxie.com.

Σύμφωνα δε με την Αρχιεπισκοπή του Παρισίου, η Εξαρχία απαρτίζεται από 65 ενορίες, 32 κοινότητες, 2 μοναστήρια, 7 σκήτες, ο δε κλήρος αριθμεί περισσότερους από 100 ιερείς και 30 διακόνους.

Άγιος Νικόδημος: Οικουμενικός μόνον ο Χριστός

Ο άγιος Νικόδημος ερμηνεύοντας τον ΚΗ Κανόνα της Δ Οἰκουμενικῆς Συνόδου στις σημειώσεις αναφέρει σχετικά με τον τίτλο ‟Οικουμενικός” ότι «ου λέγεταί ποτε Οικουμενικός ο Κωνσταντινουπόλεως, αλλ’ ουδέ ο Ρώμης, η άλλος τινάς, ειμή μόνον ο Χριστός, ο της οικουμένης όλης αληθώς Πατριάρχης, ω εδόθη πάσα εξουσία εν ουρανώ και επί γης».
Θα πρέπει να τονίσουμε ότι καμία διαχρονική πράξη της Εκκλησίας δεν αναγνωρίζει το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως ως πρωτόθρονη Εκκλησία στην Ορθοδοξία, με την καίρια ευθύνη και αποστολή να διαφυλάσση την ενότητα των κατά τόπους Εκκλησιών και την ακρίβεια της Πίστεως. Οι Πατέρες της Εκκλησίας είναι σαφείς και ειδικότερα ο Ιερός Χρυσόστομος, ο οποίος τονίζει ότι το κέντρο της ενότητας της Εκκλησίας είναι ο εις Χριστός, σαν η μία κεφαλή της Εκκλησίας και όχι η οποιαδήποτε Εκκλησία, αφού ο Θεός Πατήρ «μίαν κεφαλήν άπασιν επέθηκε, τον κατά σάρκα Χριστόν». Επίσης, η συνεκτική δύναμη, τονίζουν οι Πατέρες, των μελών της Εκκλησίας εκπηγάζει κυρίως από την κοινή δογματική πίστη των μελών της, όπου το Άγιο Πνεύμα «εν σώμα τους πολλούς απεργάζεται και Πνεύματος αγίου δοχεία τας τούτων κατασκευάζει ψυχάς».

Ο άγιος Νικόδημος στο ίδιο σημείωμα συνεχίζει τονίζοντας ότι «λέγεται δε Οικουμενικός δια το πολύ μέρος της οικουμένης έχειν υφ’ εαυτόν, και προς τούτοις δια τον ζήλον και την πρόνοιαν οπού έχει εις την φυλακήν της πίστεως και των συνοδικών και πατρικών παραδόσεων». Όμως τι είδος ζήλος και πρόνοια είναι, όταν καταπατά τους Ιερούς Κανόνες, διδάσκη καινά δόγματα και θεωρή όλες τις άλλες τοπικές Εκκλησίες «πνευματικάς ημών θυγατέρας». Και ολοκληρώνει ο θείος Νικόδημος, αποστομώνοντας όλους «ο τίτλος αυτός ουχί από Κανόνων Συνοδικών η Πατρικών, αλλ’ ΑΠΟ ΣΥΝΗΘΕΙΑΣ ΕΔΟΘΗΣΑΝ ΕΙΣ ΤΟΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ». Άρα το «διαχρονική πράξη της Εκκλησίας» ερμηνεύεται ως «συνήθεια της Εκκλησίας», η οποία αίρεται ανά πάσα στιγμή, όταν διδάσκωνται καινά δόγματα.

orthodoxostypos