Εὐδοξία Αὐγουστίνου, Προβληματισμοί γιά τά νέα σχολικά Θρησκευτικά

Προβληματισμοί γιά τά νέα σχολικά Θρησκευτικά

Εὐδοξία Αὐγουστίνου. Φιλόλογος - Θεολόγος 

Μέ τήν ἔναρξη τοῦ σχολικοῦ ἔτους βρεθήκαμε μάρτυρες μιᾶς ριζικῆς ἀλλα­γῆς στό μάθημα τῶν Θρησκευτικῶν στήν Πρωτοβάθμια καί Δευτεροβάθμια Ἐκπαίδευση. Μέχρι πρίν λίγο, τό μάθημα τῶν Θρησκευτικῶν δίδασκε τήν ὀρθόδοξη πί­στη στούς μαθητές, οἱ ὁποῖοι στή συντριπτική τους πλειοψηφία στήν Ἑλλάδα εἶναι βαπτισμένοι Ὀρθόδοξοι Χριστιανοί. Παράλληλα, ὑπῆρχαν καί στοιχεῖα θρησκειολογίας, πού διδάσκονταν ἀπό τήν Στ´ Δημοτικοῦ μέχρι τήν Γ´ Λυκείου σέ ἰδιαίτερα κεφάλαια καί ὄχι ἀναμε­μιγμένα μέ τή διδασκαλία τῆς ὀρθόδοξης  πίστης.

 Γιά πρώτη φορά ἀπό τήν ἵδρυση τοῦ Ἑλληνικοῦ Κράτους τό μάθημα τῶν Θρησκευτικῶν ἀλλοιώνεται καί μετα­τρέ­πεται σέ μία περίεργη θρησκειολογία, στήν ὁποία ἀναμειγνύονται ἡ ὀρθόδοξη πίστη μέ διάφορα θρησκεύματα, δημι­ουρ­γώντας σύγχυση καί ἐνσπείροντας ἀμφιβολίες στούς ἄπειρους καί χωρίς κρίση μαθητές. Ὁ χῶρος μάλιστα πού διατίθεται στά νέα σχολικά ἐγχειρίδια γιά τή διδασκαλία τῆς ὀρθόδοξης πίστης δέν εἶναι πρωτεύων οὔτε κἄν ἐπαρκής. Τά ἄλλα θρησκεύματα παρουσιάζονται μονόπλευρα, ἐνῶ ἀποκρύπτονται ἐπιμελημένα διδασκαλίες τους πού ὠ­θοῦν στόν φανατισμό, τόν ρατσισμό καί τό μί­σος καί ἔρχονται σέ ἀντίθεση μέ τή δική μας παράδοση.

 Πῶς νά προσλάβουν οἱ μαθητές τοῦ Δημοτικοῦ καί τοῦ Γυμνασίου ὅλες μαζί τίς θρησκεῖες καί μάλιστα πολτοποιημένες στήν ἴδια ἑνότητα, ὅταν σέ αὐτή τήν ἡλικία ἀγνοοῦν ἀκόμη καί τά βασικότε­ρα σημεῖα τῆς πίστης στήν ὁποία ἀνήκουν; Μέ τά καινούργια βιβλία -πού ἀ­πατηλά ὀνομάζονται φάκελοι- οὐσιαστι­κά ἀκυρώνεται τό ἀναμφισβήτητο δικαί­ωμα τῶν γονέων νά δώσουν στά παιδιά τους θρησκευτική ἀγωγή σύμφωνα μέ τίς δικές τους πεποιθήσεις.

Βεβαίως μέσα ἀπό τήν ταυτόχρονη διδασκαλία τῶν διαφόρων θρησκειῶν προσεγγίζεται καί ἡ ὀπτική τους σέ διάφορα κοινωνικά θέματα. Ἔτσι, ὅμως, ἐλ­λοχεύει ὁ κίνδυνος οἱ μαθητές νά υἱο­- θετοῦν ἄκριτα πεποιθήσεις καί παραδοχές ξένες πρός τή δική τους πίστη. Ἐπιχειρεῖται, δηλαδή, μέ τά νέα προγράμματα σπουδῶν μία διείσδυση στή θρησκευτική τους συνείδηση, μέ σκοπό τήν ἐπιρροή καί τόν προσηλυτισμό τους σέ θρησκεύματα καί ἐπικίνδυνους πνευματικούς χώρους. 

 Ἐπιπλέον, ἡ δομή τοῦ νέου Προγράμματος Σπουδῶν εἶναι ἄκρως προβληματική καί ἀντιπαιδαγωγική. Δέν ὑπάρχει ἀλληλουχία οὔτε κἄν στοιχειώδης ἱστορική καί λογική σειρά. Πληροφορίες ἀπό διάφορους θρησκευτικούς χώρους καί παραθέματα «χύδην» συνωστίζονται ἀ­τάκτως, προσκαλώντας τόν διδάσκοντα νά τά συρράψει. Συνεπῶς ἡ διδασκαλία τοῦ μαθήματος, ὅπως ἐπιβάλλεται ἀπό τό Ὑπουργεῖο Παιδείας, κρίνεται μή λειτουργική, ἀναποτελεσματική καί ἐν  πολλοῖς ἐπικίνδυνη. Ἡ πολυθρησκειακή προσέγγιση τῶν νέων Προγραμμάτων Σπουδῶν στά Θρησκευτικά ὄχι μόνο δέν λύνει τίς ἀπορίες τῶν παιδιῶν, ἀλλά μᾶλ­λον τίς ἐπαυξάνει, ὁδεύοντας χωρίς εἱρμό, ἑνιαῖο κορμό καί διήκουσα ἔννοια. 

 Ἐξάλλου, πῶς μπορεῖ νά ἑρμηνευθεῖ καί τό ἀναγραφόμενο στόν «Ὁδηγό ἐκπαι­δευτικοῦ στά Θρησκευτικά Δημο­­­τι­κοῦ καί Γυμνασίου» ὅτι «Ἡ κριτική προ­­σ­έγγιση τῆς ΘΕ (Θρησκευτικῆς Ἐκ­παί­δευ­σης) ἐπιχειρεῖ... νά τόν βοηθήσει (τόν μαθητή) νά μετακινηθεῖ ἀπό τίς προκατανοήσεις του καί νά διαλεχθεῖ μέ τίς ἀφηγήσεις καί τόν λόγο βασικῶν θρη­σκευτικῶν ἀλλά καί κοσμικῶν παραδόσεων πού ἀρνοῦνται τή θρησκευτική ἀ­λήθεια» (σελ. 20). Καί παρακάτω διαβάζουμε: «προσφέρουν εὐκαιρίες νά μελετήσουν καί νά στοχαστοῦν μέ δομη­μένο τρόπο διαφορετικές θρησκευτικές καί φιλοσοφικές θεωρήσεις καί νά προσεγγίσουν τίς θρησκευτικές ἰδέες μέ­σα ἀπό διαφορετικές διαδρομές» (σελ. 21).

Τό θλιβερό εἶναι ὅτι τό νέο Πρόγραμ­μα Σπουδῶν ἀπευθύνεται μόνο σέ ὀρθόδοξους μαθητές, στοχεύοντας στήν ἀ­ποδόμηση τῆς πίστης τους, ἐνῶ ρωμαιοκαθολικοί, μουσουλμάνοι καί ἑβραῖοι ἕλ­ληνες μαθητές -ὅπου λειτουργοῦν σχο­λεῖα ἀμιγῶς δικά τους- ἔχουν τό προνόμιο νά διδάσκονται ὁμολογιακοῦ περιεχομένου μάθημα Θρησκευτικῶν. Ἡ ἀντι­μετώπιση αὐτή συνιστᾶ ἄνιση μεταχείριση καί ἀδικία εἰς βάρος τῆς πίστης τῶν ὀρθόδοξων μαθητῶν.

 Ὅλα αὐτά συντελοῦνται ἐνῶ ἀκόμη τό Σύνταγμά μας, στό προοίμιο τοῦ ὁ­ποί­ου γίνεται ἐπίκληση τῆς «Ἁγίας καί Ὁ­μοουσίου καί Ἀδιαιρέτου Τριάδος», προ­βλέπει ὅτι: «Ἡ παιδεία... ἔχει σκοπό... τήν ἀνάπτυξη τῆς ἐθνικῆς καί θρησκευτικῆς συνείδησης» (ἄρθρο 16, §2). Ἐ­πι­πλέον, θεμελιώνει ὅτι «Ἐπικρατοῦσα θρησκεία στήν Ἑλλάδα εἶναι ἡ θρησκεία τῆς Ἀνατολικῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ» (ἄρθρο 3, §1). Ἐπίσης, ὁ νό­μος 1566/1985 ὁρίζει ὅτι ἡ Παιδεία ὑ­ποβοηθεῖ τούς μαθητές «νά διακατέχον­-ται ἀπό πίστη πρός τήν πατρίδα καί τά γνήσια στοιχεῖα τῆς ὀρθόδοξης χριστιανικῆς παράδοσης». Ἀλλά καί ἡ Εὐ­ρωπαϊ­κή Σύμ­­βαση δικαιωμάτων τοῦ ἀνθρώπου ρητά προβλέπει: «Πᾶν Κράτος... θά σέβεται τό δικαίωμα τῶν γονέων ὅπως ἑξασφαλίζωσι τήν μόρφωσιν καί ἐκπαί­δευ- σιν... συμφώνως πρός τάς ἰδίας αὐτῶν θρησκευτικάς καί φιλοσοφικάς πεποιθήσεις» (ἄρθρο 2). Νά θυμίσουμε ὅτι τό Εὐ­ρωπαϊκό Δικαστήριο τῶν Ἀνθρωπίνων Δικαιωμάτων μέ ἀπόφασή του στίς 20/7 /2007 καταδίκασε τή Νορβηγία (ὑπόθεση Folgero), ἐπειδή εἰσήγα­γε στά δημόσια σχολεῖα ὕλη πολυθρησκευτική γιά τό μάθημα τῶν Θρησκευτικῶν, ὅπως δηλα­δή ἔπραξε καί τό ἑλληνικό Ὑπουργεῖο Παιδείας. Ὅλο αὐτό τό νομοθετικό πλαίσιο μέ μία ὑ­πουργική ἀπόφαση ἔχει ἀνατραπεῖ!

 Σέ κάθε περίπτωση, ὁ ἑλληνικός λα­ός ὀφείλει νά γνωρίζει τήν ἀλήθεια. Οἱ γονεῖς θά πρέπει νά πάρουν τήν ὑπόθεση τῆς θρησκευτικῆς ἀγωγῆς τῶν παιδιῶν τους στά χέρια τους καί νά ἀντιδράσουν μέ ὅποιο τρόπο μποροῦν. Ἡ παθητική ἀ­ποδοχή τῶν νέων μέτρων ἐν γένει ὑ­φαί­νει τήν καταδίκη μας ὡς Γένους. Ἡ ἴδια συγχυτική ἀτμόσφαι­ρα ἑτοιμάζεται καί γιά τά βιβλία τῆς Ἱστορίας ἀπό τήν ἑπόμενη σχολική χρονιά. Ἐπιβάλλεται ἀγώνας, μέχρις ὅτου τά βι­βλί­α-φά­κελοι ἀποσυρθοῦν. «Σ’ αὐ­τά τά δύσκολα χρόνια ὁ καθένας μας πρέπει νά κά­νει ὅ,τι γίνεται ἀν­θρωπίνως καί ὅ,τι δέν γίνεται ἀνθρωπίνως νά τό ἀφήνει στόν Θεό», διδάσκει ὁ ἅγιος Παΐσιος. Καί συνεχίζει: «Ἔτσι θά ἔχουμε ἥσυχη τή συνείδησή μας ὅτι κάναμε ἐκεῖνο πού μπορούσαμε. Ἄν δέν ἀντιδράσουμε, θά σηκωθοῦν οἱ πρόγονοί μας ἀπό τούς τάφους. Ἐκεῖ­νοι ὑπέφεραν τόσα γιά τήν πατρίδα καί ἐμεῖς τί κάνουμε γι’ αὐτήν; Ἡ Ἑλλάδα, ἡ Ὀρ­­θοδοξία, μέ τήν παράδοσή της, τούς ἁγίους καί τούς ἥρωές της, νά πολεμῆται ἀπό τούς ἴδιους τούς Ἕλληνες καί ἐμεῖς νά μή μιλᾶμε! Εἶναι φοβερό!» (Λό­γοι Β΄, Πνευματική ἀφύπνιση, σσ. 36-37).