Ψυχοσάββατο – Έκφραση εκκλησιολογικού κάλλους και για τους “λησμονημένους” κεκοιμημένους μας

ΨΥΧΟΣΑΒΒΑΤΟ – ΕΚΦΡΑΣΗ ΤΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΟΛΟΓΙΚΟΥ ΚΑΛΛΟΥΣ ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ‘’ΛΗΣΜΟΝΗΜΕΝΟΥΣ’’ ΚΕΚΟΙΜΗΜΕΝΟΥΣ ΜΑΣ

Του Β. Χαραλάμπους, θεολόγου

Πολλές φορές μας λυπεί η ‘’ατομική θρησκευτικότητα’’, η οποία κατά βάθος αντιστρατεύεται το εκκλησιολογικό κάλλος. Θα μπορούσαμε να τη χαρακτηρίσομε ως εξωεκκλησιαστική ιδιοτέλεια.  Πολλές φορές παρατηρούμε αυτή την ιδιοτελή  έκφραση ειδικά για τους ‘’δικούς’’ μας.  Είναι μεγάλο κακό η ιδιοτέλεια για ένα Χριστιανό.  Δεν προσθέτει χαρά.  Σε τέτοιες συμπεριφορές αρωγοί είναι πολλές φορές και οι έπαινοι περί δήθεν ενέρετων Χριστιανών, που πολλές φορές όμως παραγνωρίζουν την ιδιοτέλεια.  Ο Χριστιανός πρέπει να έχει χριστιανική αρχοντιά.

Μια επαινούμενη μητέρα για παράδειγμα για τις χριστιανικές αρετές της, μπορεί κατ’ ουσία να είναι ως μια μητριά για τα γειτονόπουλά της.  Και τούτο αποτελεί σκάνδαλο.  Αυτή την ιδιοτέλεια δυστυχώς στις μέρες μας, μπορεί να τη παρατηρήσει ακόμα και σε κάποιους στο μοναχικό βίο, που ευτυχώς είναι λίγοι.  Δίπλα μας οι καρκίνος και οι λοιπές επάρατες αρρώστιες θερίζουν, και μπορεί ένας αδελφός να ΄΄οδηγήσει’’ την  αδελφότητα ενός Μοναστηριού, να ασχολείται με το αν ανέβηκε για παράδειγμα ο πυρετός στο ανηψάκι του. 

Τέτοιες πρακτικές που περιορίζονατι πρωτίστως, και όχι μόνο στους ‘’δικούς’’,  δεν έχουν να κάνουν με  τη χριστιανική αρχοντιά.  Ο Χριστιανός πρέπει να έχει αρχοντιά.  Αυτή η αρχοντιά τον κάνει να αντιληφθεί και το εκκλησιολογικό κάλλος της Ορθοδοξίας μας.  Για τούτο ο Άγιος Παΐσιος τόνιζε ότι ‘’η σαρκική αγάπη είναι γυφτιά’’.  Πολύ σπουδαία η αναφορά αυτή του Αγίου Παϊσίου.  Κι όμως η ιδιοτέλεια προσπερνά τούτη τη φράση του Αγίου αυτού τωνημερών μας, γιατί όντως για την πνευματική φτώχια, είναι σκληρός τούτος ο λόγος.

Πολλές φορές και το Ψυχοσάββατο ακόμα, που είναι μέρα όλων των κεκοιμημένων αδελφών μας, οι πολλοί περιοριζόμαστε στους ‘’δικούς’’.  Εκείνη τη μέρα η Εκκλησία μας την όρισε και για τους ‘’λησμονημένους κεκοιμημένους’’.  Πολλοί άνθρωποι πεθαίνουν ολομόναχοι.  Ενθυμούμαι μια τέτοια γιαγιά, που τη γνώρισα πριν πολλά χρόνια, που κανένα δεν είχε.  Επίσης ένα παππού, που μου είπε χαρακτηριστικά ‘’είμαι εγώ και ο Θεός’’, σε τέτοια μοναξιά ήταν.  Ποιος θα δώσει τα ονόματα τους για μνημόνευση; 

Γι’ αυτούς λοιπόν η φιλάνθρωπη Εκκλησία μας όρισε το Ψυχοσάββατο.  Έτσι είναι καλό ο Χριστιανός να μη περιορίζεται στους ‘’δικούς του’’, γιατί όντως δικοί είναι όλοι στην Εκκλησία.  Ας εγκαταλείψομε την ιδιοτέλεια.  Η χριστιανική αρχοντιά θα μας δώσει μεγάλη χαρά.

Οι πλείστοι αρκούμαστε να μνημονεύομε μόνο τους ‘’δικούς’’.  Ο γείτονας που πέθανε έρημος και μόνος;  Ποιός θα ενδιαφερθεί γι’ αυτόν;  Η Εκκλησία μας, μόνο η Εκκλησία μας.  «Υπάρχουν πολλοί κεκοιμημένοι που τους έχουν λησμονήσει οι πάντες.  Αλλ’ εδώ είναι το μεγαλείο της Εκκλησίας.  Εάν όλος ο κόσμος τους λησμονεί, δεν τους λησμονεί όμως η μάνα∙ ναι η μάνα.  Αν σε λησμονήσει ο άνδρας, σε λησμονήσει η γυναίκα, σε λησμονήσει το παιδί σου, η Εκκλησία δεν σε λησμονεί.  Τέτοια αγία ημέρα αναπέμπει δεηση υπέρ όλων των νεκρών, εκείνων τους οποίους λησμόνησαν οι συγγενείς των και δεν τελούν μνημόσυνα.  Υπέρ όλων αυτών τελεί σήμερα το μνημόσυνο», έλεγε ο μακαριστός Μητροπολίτης Φλωρίνης Αυγουστίνος.