Πρωτοπρ. Γεώργιος Μεταλληνός, Το «ΟΧΙ» της Ορθοδοξίας

Το «ΟΧΙ» της Ορθοδοξίας

του π. Γεώργιου Μεταλληνού, Ὁμότιμου Καθηγητοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν

Πρώτον: Η Ορθόδοξη Εκκλησία της Ελλάδος -ηγεσία και σώμα- συντάχθηκε από την πρώτη στιγμή με την αρνητική απάντηση του τότε πρωθυπουργού, που την ιστορική εκείνη περίοδο εξέφραζε το συλλογικό φρόνημά μας στην ιταμή αλαζονεία της φασιστικής Ιταλίας και των δυνάμεων του Αξονα. Η ιστορική έρευνα ήδη έχει καταγράψει τη συμμετοχή του ιερού κλήρου στον πόλεμο, με πολλά θύματα, αλλά και στη συνέχειά του, την επάρατη Κατοχή (γερμανική - ιταλική - βουλγαρική), με θυσίες αίματος (εκτελέσεις κληρικών) αλλά και προσωπικής αναλώσεως για την επιβίωση του λαού (συνεχείς παραστάσεις στις ηγεσίες των κατοχικών δυνάμεων, οργάνωση συσσιτίων, περίθαλψη ασθενών και αναξιοπαθούντων) τόσο από την πλευρά της εκκλησιαστικής ηγεσίας (Αρχιεπίσκοποι Χρύσανθος και Δαμασκηνός, ο τότε Ιωαννίνων και μετά Αρχιεπίσκοπος Σπυρίδων κ.ά.) όσο και από την πλευρά του απλού παπά, που σήκωσε για ακόμη μία φορά, με καθαρά εθναρχική συνείδηση, σε καιρούς καθολικής αρρυθμίας, τον σταυρό του Γένους/Εθνους μας. Ο ορθόδοξος ελλαδικός κλήρος φάνηκε πάλι άξιος της αποστολής του.

Γι' αυτό έχει κάθε δικαίωμα η Ελλαδική Εκκλησία να συμμετέχει στον πανηγυρισμό της εθνικής νίκης απέναντι στις ορδές του νεοφραγκικού Αττίλα, που δίκαια καθιέρωσε το Εθνος ως γιορτή του και αφορμή συλλογικής μνήμης και αυτοπαιδαγωγίας. Και δεν συμμετέχει μόνο με την πανηγυρική δοξολογία στις 28 Οκτωβρίου, ημέρα ενάρξεως του έπους, αλλά και με μια σημαίνουσα απόφαση, δηλωτική της ταυτίσεως της Εκκλησίας ως Σώματος με το έπος του 1940-1941 και της λειτουργικής καταξίωσής του. Ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών Σπυρίδων εισηγήθηκε (17/10/1952) και έγινε συνοδικά δεκτή τη μετάθεση της εορτής της Αγίας Σκέπης (Παναγία) από την 1η Οκτωβρίου στις 28, για να εκφράζεται λειτουργικά - εκκλησιαστικά η παλλαϊκή σύνδεση της εθνικής νίκης με την Υπέρμαχο του Γένους Στρατηγό. Ο μεγάλος Αγιορείτης υμνογράφος μοναχός Γεράσιμος Μικραγιαννανίτης (†1991) και ο Μητροπολίτης Κερκύρας και Παξών μακαριστός Μεθόδιος (†1972) συνέταξαν ειδικές ακολουθίες. Το δε εκκλησιαστικό μήνυμα της εορτής στη νέα μορφή της προσφέρει και η ειδικά συντεταγμένη «δοξολογία» της 28ης Οκτωβρίου και ιδιαίτερα η σχετική ευχή, κείμενο αντάξιο της πατερικής ευχογραφικής παραδόσεως.

Δεύτερον: Ο ελλαδικός κλήρος, καταφάσκοντας το μήνυμα του «ΟΧΙ», εκφράζει τις συνιστώσες της εθνικής συνειδήσεώς μας, που ξεστόμισε το «ΟΧΙ» του 1940, και είναι:

α) Η αγάπη στην ελευθερία. Η ελευθερία είναι για τη Ρωμηοσύνη το φυσικό κλίμα αναπτύξεως και πραγματώσεως του ανθρώπου ως προσώπου, δηλαδή κοινωνικού όντος. Η αποστολή του ορθόδοξου κλήρου δεν είναι πρωταρχικά θρησκευτική (επιτέλεση λατρειακών πράξεων) αλλά απελευθερωτική εσωτερικά από τη δουλεία των παθών και εξωτερικά ως αγώνας για την απρόσκοπτη συνέχιση της εθνικής ελευθερίας ή την αποκατάστασή της (απελευθερωτικός αγώνας).

β) Η απόκρουση της αλλοτριωμένης Ευρώπης. Οι ιδεολογίες του φασισμού και του ναζισμού, κορύφωση μακρόσυρτης δυτικοευρωπαϊκής διαλεκτικής διαδικασίας, δεν ήταν παρά απόληξη του επεκτατισμού του Καρλομάγνου, του μεγαλύτερου εχθρού του Ελληνισμού, των Φράγκων του 1204, των δυτικών προπαγανδών της Ενετοκρατίας και της Τουρκοκρατίας, ως και εκείνων μετά τον 19ο αιώνα που αποσκοπούν στην πνευματική άλωση αυτού του τόπου και την πλήρη αποσύνθεσή του. Η αντίσταση στους απογόνους του Καρλομάγνου το 1940 δεν ήταν παρά φανέρωση της ζωντανής συνείδησης της Εκκλησίας και του Εθνους μας για την ύπαρξη, ακόμη, δυνάμεων στην Ευρώπη, που, όταν οι συγκυρίες επιτρέψουν να πάρουν την εξουσία στα χέρια τους, συνιστούν τη μεγαλύτερη απειλή για την Ευρώπη και σύνολη την ανθρωπότητα. Ο ορθόδοξος εκκλησιαστικός χώρος στη συντριπτική πλειονότητά του διασώζει και σήμερα αυξημένη φιλοπατρία, έτοιμη να φανερωθεί, όπως και το 1940, αν οι σημερινές συγκυρίες το απαιτήσουν, προς οποιαδήποτε κατεύθυνση.

- από την εφημερίδα “Ορθόδοξη Αλήθεια”