Γιατί το τζαμί στην Αθήνα δεν θα κλείσει τα 170 παράνομα!

Φαιδρό το επιχείρημα της κυβέρνησης ότι επισπεύδεται η κατασκευή τεμένους στο λεκανοπέδιο λόγω της πρωτοφανούς εξάπλωσης χώρων λατρείας χωρίς άδεια! Γιατί οι μουσουλμάνοι δεν θα δεχθούν να προσεύχονται μέσα σε αυτό!

Από τον Νίκο Σταυρουλάκη

Ακριβώς έναν μήνα μετά τη λήξη του Ραμαζανιού (5/6-5/7) και την «παράδοση» του Ιερού Ναού της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη στο Ισλάμ από τον σουλτάνο Ερντογάν, η κυβέρνηση στην Αθήνα πέρασε τροπολογία (σε νομοσχέδιο του υπουργείου Περιβάλλοντος για τις ανανεώσιμες πηγές και τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας!) για την ανέγερση τζαμιού στον Ελαιώνα-Βοτανικό, κόστους (σύμφωνα με την έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους) 964.000 ευρώ.

Η τροπολογία αφορούσε την επίσπευση των διαδικασιών ανέγερσης του μουσουλμανικού τεμένους και ψηφίστηκε με ευρύτατη πλειοψηφία (σε σύνολο 230 παρόντων, υπέρ 206 και κατά 24) στην Ολομέλεια, με τις αντιρρήσεις των ΑΝ.ΕΛ. και της Χρυσής Αυγής.

Πριν από λίγο καιρό -και για πρώτη φορά από το 1934- Τούρκος ιμάμης διάβασε μέσα στον ιερό χώρο της Αγίας Σοφίας στίχους του Κορανίου, με πρόσχημα μια αφιερωματική εκπομπή στη μεγάλη εορτή των μουσουλμάνων από το κρατικό τουρκικό τηλεοπτικό δίκτυο TRT Diyanet. Η ανάγνωση έγινε στο πλαίσιο της sahur (πρωινή προσευχή - γεύμα πριν από την έναρξη της νηστείας), παρουσία του γενικού γραμματέα Θρησκευτικών Υποθέσεων της Τουρκίας, ο οποίος δήλωσε υπερήφανος για την εξέλιξη.

Η Αγία Σοφία 

Για τις ημέρες του Ραμαζανιού, η Αγία Σοφία έγινε τζαμί και σε μικρό χρονικό διάστημα αποφασίστηκε να γίνει τζαμί στη Αθήνα. Μεσολάβησε κάτι ειδικό; Τα δύο γεγονότα συνδέονται; Εμφανώς όχι. Ομως, ενώ η κυβέρνηση διαβεβαίωνε ότι οποιαδήποτε «κακοποίηση» της Αγίας Σοφίας από το τουρκικό κατεστημένο δεν αποτελεί διμερές ελληνοτουρκικό θέμα, καθώς ο ναός είναι μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς υπό την προστασία της UNESCO, η ανέγερση τζαμιού στην Αθήνα (πάγιο αίτημα της Αγκυρας που θέτει και σε διμερές επίπεδο) ήρθε ως ελληνική απάντηση στην... παγκόσμια τουρκική πρόκληση.

Βασικό επιχείρημα της κυβέρνησης ήταν ότι επισπεύδεται η κατασκευή τεμένους λόγω της πρωτοφανούς εξάπλωσης δικτύου παράνομων χώρων μουσουλμανικής προσευχής ακόμη και σε υπόγεια διαμερίσματα πολυκατοικιών στο κέντρο της πρωτεύουσας... Ορισμένα από αυτά, ιδίως μετά την έξαρση του προσφυγικού κύματος από την Ανατολή και την Αφρική (όπως στον Αγιο Παντελεήμονα) χαρακτηρίζονται «ευαίσθητοι χώροι» και φυλάσσονται (κατά περίσταση, την ώρα των λειτουργιών) από την ΕΛ.ΑΣ.! Σύμφωνα με στοιχεία της Ελληνικής Αστυνομίας, στην περιοχή του λεκανοπεδίου λειτουργούν σήμερα πάνω από 170 παράνομα ή με προσωρινή άδεια τζαμιά (60 τζαμιά λειτουργούσαν το 2011 και 140 το 2014), ενώ σε αρκετές περιπτώσεις ορισμένες κοινότητες μουσουλμάνων, με χαρακτηριστικό την εθνική και όχι τη θρησκευτική προέλευση (Αφγανοί, Πακιστανοί, Μπανγκλαντεσιανοί κ.λπ.) νοικιάζουν χώρους, συνήθως ημιυπόγειους, για τις λατρευτικές ανάγκες μόνο της δικής τους κοινότητας.

Υπό την πίεση των εξελίξεων σε ορισμένες εμφανείς περιπτώσεις έχουν δοθεί και προσωρινές άδειες, όπως στην περίπτωση τζαμιού στην Πλ. Βικτωρίας. Το τζαμί Χάμζα άρχισε να λειτουργεί από πέρυσι το καλοκαίρι σε διαμέρισμα πολυκατοικίας και απευθύνεται κυρίως σε πολίτες από το Μπανγκλαντές... Ακόμη ένα «νόμιμο» τζαμί λειτουργεί στον Πειραιά και άλλο ένα σε προάστιο της Αθήνας που απευθύνεται σε Πακιστανούς.

Θα σφραγιστούν;

Μάλιστα, ορισμένοι δεν κρύβουν ότι ηγούνται της προσπάθειας να διατηρήσουν τα τζαμιά που υπάρχουν, όπως ο σαλαφιστής Αχμέντ Ελντίν που έχει δικό του τζαμί στο Μεταξουργείο.

Το ερώτημα που θέτουν ειδικοί (και προς τον υπουργό Παιδείας Ν. Φίλη, ο οποίος ισχυρίστηκε στη Βουλή ότι ένα «επίσημο» τέμενος είναι προτιμότερο από τα εκατοντάδες «παράνομα») είναι αν το χτίσιμο τεμένους θα γίνει αιτία να σφραγιστούν οι πρόχειροι μουσουλμανικοί ευκτήριοι οίκοι.

Η απάντηση δεν είναι προφανής. Οπως σημειώνει στη «κυριακάτικη δημοκρατία»ο Ιωάννης Μιχαλέτος, αναλυτής για θέματα ασφάλειας επί εξελισσόμενων ασύμμετρων απειλών στην νοτιοανατολική Ευρώπη, «οι ίδιες οι διατάξεις του νομοθετήματος για το τζαμί είναι και η αυτοκατάργησή του», χαρακτηρίζοντας τη ρύθμιση «νόμο για το θεαθήναι». Μεταξύ άλλων, εξηγεί ότι -όπως προβλέπεται σχετικά- στο 7μελές Δ.Σ. του ιδρύματος η πλειοψηφία των μελών θα είναι μη μουσουλμάνοι. «Ποιος μουσουλμάνος θα πάει να προσευχηθεί σε τζαμί που διοικούν χριστιανοί;» διερωτάται. Επομένως, τουλάχιστον κάποιοι θα εξακολουθήσουν να έχουν τα δικά τους τζαμιά, ενώ δεν μπορεί να υπάρξει αποτελεσματικός μηχανισμός καταστολής που θα κλείσει τους παράνομους οίκους και στη συνέχεια θα μπορεί να τους κρατήσει κλειστούς, καθώς αυτό θα πυροδοτούσε εντάσεις ανεπιθύμητες.

Αλλωστε, προσθέτει: «Αρκετά "παράτυπα" τζαμιά ανήκουν σε νόμιμους συλλόγους που έχουν ανοιχτή λίστα μελών και δικό τους ΑΦΜ, και όλα τα απαραίτητα έγγραφα». Ο ίδιος θεωρεί ότι το τζαμί είναι «χατίρι».

Και οι ίδιοι δεν το αποδέχονται

Ωστόσο, πυρά εκτοξεύονται και από τους εκπροσώπους μουσουλμανικών κοινοτήτων στην Αθήνα. Ο Ναΐμ ελ Γαντούρ, πρόεδρος της Μουσουλμανικής Ενωσης Ελλάδος, διαφωνεί με την ύπαρξη τεμένους, καθώς -όπως σημειώνει- τα μουσουλμανικά θρησκευτικά δόγματα (Σουνίτες, Σιίτες, Σουφιστές, Ισμαηλίτες, Αλουίτες, Αλεβίτες κ.λπ.) δεν μπορούν να συνυπάρξουν στον ίδιο ευκτήριο οίκο, όπως δεν μπορούν να συνυπάρξουν ορθόδοξοι, καθολικοί, διαμαρτυρόμενοι και αγγλικανοί στη ίδια εκκλησία. Ολα συντείνουν στο ότι η απόφαση για την ανέγερση τζαμιού είναι σε μεγάλο βαθμό προσχηματική και απλώς γίνεται «το χατίρι του Ερντογάν», την ώρα που διεκδικεί να πάρει πίσω τους οκτώ Τούρκους στρατιωτικούς.

Δημοκρατία, 13.08.2016