Μητροπολίτης Κυθήρων Σεραφείμ, Κυριακή της Σαμαρείτιδος-Το πνευματικό ξεδίψασμα

ΔΙΔΑΓΜΑΤΑ ΕΚ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ

ΤΟ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΝ ΞΕΔΙΨΑΣΜΑ

ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ! Αδελφοί μου εν Κυρίω.

Η πέμπτη Κυριακή από το Πάσχα σήμερα, «η της Σαμαρείτιδος εορτή,  εν η ο Χριστός Μεσσίαν εαυτόν ωμολόγει» και η Αγία μας Εκκλησία τιμά την Ιερή μνήμη των Αγίων Θεοδοσίας, Ανδρέου, Ιωάννου και Υπομονής.

Στο σημερινό Ευαγγελικό Ανάγνωσμα, που περιέχει τον σωτήριο διάλογο του Κυρίου μας Ιησού Χριστού με την Σαμαρείτιδα, γίνεται λόγος για την αληθινή λατρεία του Θεού, την «εν πνεύματι και αληθεία» προσκύνησι του ευλογητού Θεού, το πνευματικό ξεδίψασμα της ψυχής από το νερό της Θείας Χάριτος, την αποκάλυψι των προσωπικών δεδομένων της Σαμαρείτιδος από τον Ιησού Χριστό, την φανέρωσί Του ως του ερχομένου Μεσσία, τον ευαγγελισμό του Σωτήρος Χριστού από την Σαμαρείτιδα στους συμπολίτες της, τον διάλογο του Κυρίου μας με τους Μαθητές Του και την πίστι και προσέλευσι πολλών Σαμαρειτών στον Θείο Διδάσκαλο, τον οποίο παρεδέχθησαν ως Σωτήρα Χριστό και τον παρεκάλεσαν να μείνη κοντά τους.

Η αίτησις νερού από την γυναίκα της Σαμάρειας δεν σημαίνει, κατά τον άγιο Κύριλλο Αλεξανδρείας, ότι ο Κύριος προσεποιείτο τον διψασμένο και ότι ζητούσε νερό χωρίς να διψά.  Ο Μέγας Βασίλειος αποφαίνεται ότι «είναι φωνή του Κυρίου, η οποία πραγματώνει την σωματική χρεία. Αν και ο Ιησούς που ζητούσε νερό δεν ήταν σάρκα άψυχη, αλλά θεότητα που χρησιμοποιούσε (με την υποστατική ένωσι των δύο φύσεων) την έμψυχη ανθρώπινη σάρκα».

Αλλά το ότι, λόγω του κόπου και του καύσωνα του μεσημεριού, πραγματικά διψούσε και ζητούσε να χορτάση τη δίψα Του, δεν αποκλείει, κατά τον εκκλησιαστικό ερμηνευτή Ευθύμιο Ζιγαβηνό, ότι ζήτησε νερό κατά θεία οικονομία «ίνα ευαφόρμως τη γυκαικί διαλεχθή», για να ανοίξη δηλαδή διάλογο με αυτή την καλή αφορμή με την Σαμαρείτιδα. Και, κατά τον άγιο Κύριλλο, «αφού χειρίζονταν τον ευθύ λόγο της θείας διδασκαλίας, από τα πράγματα που είχε στα χέρια Του επραγματοποιούσε την διάλεξι και συνομιλία του με την γυναίκα εκείνη».

Ίδε πως η Θεία Πρόνοια πραγματοποιεί ενδόξους σκοπούς δια των γεγονότων, τα οποία φαίνονται όλως τυχαία, σχολιάζει ο σύγχρονος σπουδαίος εκκλησιαστικός ερμηνευτής αείμνηστος Πανεπιστημιακός διδάσκαλος Παναγιώτης Τρεμπέλας. Η συνάντησις της γυναικός ταύτης εις το φρέαρ μας υπενθυμίζει τις ιστορίες της Ρεβέκκας, της Ραχήλ και των θυγατέρων του Ιοθόρ, που έλαβον συζύγους, καλούς συζύγους, όπως ήταν ο Ισαάκ, ο Ιακώβ και ο Μωϋσής με συναντήσεις πλησίον φρέατος. Με ποιό τρόπο η χάρις, η οποία προπαρασκευάζει την σωτηρία του ανθρώπου, οδηγεί τους καλεσμένους απροσδόκητα στα μέσα της σωτηρίας. Άρχισε ο Κύριος με ένα κοινό και συνηθισμένο αίτημα και ανύψωσε βαθμηδόν την γυναίκα σε ανώτερη σφαίρα συζητήσεως. Θεία μέθοδος και τέχνη, την οποία ο καθένας από τους ακολούθους του Κυρίου μας πρέπει να μάθη από τα χείλη του (Θείου) Διδασκάλου να χρησιμοποιή και αυτός. Ο Κύριος θέτει τον εαυτό του εις την θέσιν του αιτούντος. Ήθελε να ανοίξη δίοδο προς την καρδιά της Σαμαρείτιδος, δια να την ελεήση. Και δι᾽αυτό εγνώριζε, ότι όσο χαμηλότερα συγκατέβαινε αυτός, τόσο βεβαιότερη ήταν η προσέγγισίς Του προς την ψυχήν της.

Και με τη θεία και παιδαγωγική αυτή μέθοδο επέτυχε ο Θείος Λυτρωτής μας να της μεταδώση και μεταγγίση το «ύδωρ το ζων». Ο άγιος Κύριλλος Αρχιεπίσκοπος Αλεξανδρείας παρατηρεί ότι «ύδωρ ζων αποκαλεί ο Κύριος την ζωοποιόν δόσιν του Αγίου Πνεύματος, με την οποία και μόνη η ανθρωπότητα… ξηρή πλέον και άγονη  από κάθε αρετή… αφού πίνη την ζωοποιό χάρι, με πολλές ιδέες  αγαθών περικοσμείται». «Γιατί, προσθέτει ο ιερός Θεοφύλακτος, η χάρις του Αγίου Πνεύματος εργάζεται (και καθιστά) την ψυχή αεικίνητη προς το αγαθόν, χαρίζοντάς της πνευματικές αναβάσεις».

Στη συνέχεια θα ανατρέξωμε  σε μία οσιακή μορφή του Ρωσικού Γεροντικού   τον στάρετς Λεωνίδα της Όπτινα, για να θαυμάσωμε τα αγαθά αποτελέσματα της πνευματικής επικοινωνίας και επαφής του με τον λαό του Θεού, του λυτρωτικού διαλόγου που έκανε με τις διψασμένες ψυχές που τον επλησίαζαν.

Στο κελλί του στάρετς Λεωνίδα της Όπτινα έβλεπε κανείς αληθινή υπακοή. Όλοι  είχαν προθυμία να του ασπασθούν τα πόδια.

Ένας αρρωστιάρης νεαρός (ο μετέπειτα άγιος Ιγνάτιος Μπριαντσιανίνωφ), πληγωμένος και περιφρονημένος από τον κόσμο, γονατιστός μπροστά στα πόδια του Γέροντα, αρνιόταν να σηκωθή και να απομακρυνθή: Ένας παλιός στρατιωτικός, ο Αλέξιος Ιβάνοβιτς, που είχε υπηρετήσει στον πόλεμο του 1812, τώρα υπό τις διαταγές ενός εξ ίσου εμπείρου στρατηγού εμαχόταν εναντίον των αοράτων εχθρών.

Και έλαμπε το χιονόλευκο κεφάλι ενός γέροντα, του στάρετς Μακαρίου, που αναγνωρίζοντας στον εαυτό του έλλειψι πείρας στη μοναχική ζωή, ήθελε να μάθη «το πνευματικό αλφάβητο» κοντά στον π. Λεωνίδα, καίτοι όλος ο κόσμος είχε τον π. Μακάριο ως μεγάλο διδάσκαλο της πνευματικής ζωής!

Τέτοια ποικιλία ανθρώπων περικύκλωναν τον μεγάλο Γέροντα, τον π. Λεωνίδα, τον δεξιοτέχνη κυβερνήτη των ψυχών. Σ᾽αυτό  το θαυμάσιο κελλί έβλεπε κανείς σκηνές τόσο διδακτικές, που μόνο οι καλύτερες  εποχές της Εκκλησίας του Χριστού μπορούσαν να φέρουν στη μνήμη.

Αγαπητοί μου αναγνώστες, έπειτα από τα όσα είπαμε για την φιλάνθρωπη και σωτήρια προσέγγισι του Σωτήρος μας Χριστού στην Σαμαρείτιδα και την περιπετειώδη ζωή της, ύστερα από τα όσα διαβάσαμε για τον ευαγγελισμό και τον επανευαγγελισμό του κάθε χριστιανού και του λαού του Θεού και μετά από τα ζωντανά πρότυπα, πνευματικών και αγίων Πατέρων, που με το λυτρωτικό τους μήνυμα σαγηνεύουν τις ψυχές των πνευματικών τους τέκνων και τα χειραγωγούν κοντά στο Χριστό, το μήνυμα της σημερινής Κυριακής είναι να ξεδιψάμε σαν τα διψασμένα ελάφια από το ζωντανό και αθάνατο νερό της Θείας Χάριτος και να αποκτούμε προσωπικές πνευματικές εμπειρίες και βιώματα από την επαφή και την ένωσί μας με τον Σωτήρα Χριστό, επαναλαμβάνοντες τα λόγια των κατοίκων της Σαμαρείας προς την Σαμαρείτιδα: «Ουκέτι δια την σην λαλιάν πιστεύομεν· αυτοί γαρ ακηκόαμεν και οίδαμεν ότι ούτος εστιν αληθώς ο Σωτήρ του κόσμου ο Χριστός».

† Ο Κυθήρων Σεραφείμ

Ορθόδοξος Τύπος