Κυριακή του Παραλύτου –«Θέλεις υγιής γενέσθαι; Απεκρίθη αυτώ ο ασθενών. Κύριε, άνθρωπον ουκ έχω»

Απόστολος: Πραξ. θ΄ 32-42

 Ευαγγέλιο: Ιωάν. ε΄ 1-15

«Θέλεις υγιής γενέσθαι; Απεκρίθη αυτώ ο ασθενών. Κύριε, άνθρωπον ουκ έχω» (Ιώαν. Ε΄ 6-7)

 Ο άνθρωπος, σαν αποτέλεσμα της παρακοής και της πτώσης, οδηγήθηκε σταδιακά τόσο σε ψυχοπνευματική φθορά, όσο και σε σωματική φθορά. Αυτή η διπλή φθορά κατέστησε οδυνηρή τη ζωή του ανθρώπου σε προσωπικό επίπεδο και παράλληλα τον αποστασιοποίησε από τους άλλους ανθρώπους. Σαν αποτέλεσμα αυτής της αποστασιοποίησης ο άνθρωπος όχι μόνο αδιαφορεί για τους άλλους, αλλά παράλληλα προβάλλει σαν ύψιστη αρχή την αποκλειστική εξυπηρέτηση του εαυτού του. Αυτή η νοοτροπία, επειδή με την πάροδο του χρόνου απέκτησε γενικό χαρακτήρα, οδήγησε σε μια παραμόρφωση την ανθρώπινη κοινωνία αλλά παράλληλα κατέστησε τη ζωή των ανθρώπων σε προσωπικό επίπεδο «βίον αβίωτον».

Δικαιολογημένα, λοιπόν, προβάλλει το ερώτημα: μπορεί ο άνθρωπος να βγει από αυτό το αδιέξοδο; Η απάντηση είναι ναι. Ναι, υπάρχει αυτή η δυνατότητα με το να αναγνωρίσει από τη μια την ασθένεια του και από την άλλη να θελήσει να ζητήσει και την κατάλληλη θεραπεία από Εκείνον που είναι πραγματικά σε θέση να του την προσφέρει και που δεν είναι άλλος από το θεό. Το ερώτημα που απευθύνει σήμερα ο Ιησούς, στον παράλυτο «θέλεις υγιής γενέσθαι;» είναι ένα ερώτημα που απευθύνεται γενικά και στην πάσχουσα ανθρώπινη κοινωνία.

Κλειδί, λοιπόν, αυτής της λύσης είναι το «θέλω». Θέλω να γίνω και πάλι καλά. Θέλω να γίνω και πάλι υγιής σωματικά, αλλά ιδιαίτερα και πνευματικά. Αυτή η θέληση οδήγησε και τον παράλυτο του σημερινού ευαγγελίου στην κολυμβήθρα της Βηθεσδά για να γίνει μέτοχος της κατά καιρούς παρέμβασης του Θεού δια του αγγέλου του και της προσφοράς της θεραπείας. Αυτή η πίστη καλλιέργησε παράλληλα την αρετή της υπομονής και βελτίωνε την ελπίδα ότι θα έρθει η στιγμή και της δικής του θεραπείας. Και η ελπίδα αυτή επιβεβαιώθηκε. Ο Θεός παρεμβαίνει, όχι δια του αγγέλου του και «κατά καιρόν», αλλά δια του Υιού του, του Ιησού Χριστού, με την προσωπική και συνεχή παρουσία του μέσα στον κόσμο. Ο Ιησούς αναγνωρίζοντας από τη μια τη μεταμέλεια του παράλυτου και από την άλλη την αναζήτηση της θεραπείας στην παρέμβαση του Θεού, τον πλησιάζει και του προσφέρει αυτή τη δυνατότητα μέσα από το ερώτημα «θέλης υγιής γενέσθαι»; Ένα ερώτημα που απευθύνεται γενικότερα και στον καθένα από μας. Θέλεις να γίνει καλά; Έλα κοντά μου και θα σε θεραπεύσω. Αλλά πρόσεχε στη συνέχεια, όπως είπε σήμερα και στον θεραπευμένο παράλυτο: «Βλέπεις, έχεις γίνει καλά· από δω και πέρα μην αμαρτάνεις, για να μην πάθεις τίποτε χειρότερο». Με τον τρόπο αυτό επιβεβαιώνει ότι η αιτία που τον οδήγησε στη σωματική παραλυσία ήταν οι αμαρτίες που του επέφεραν την παραλυσία της ψυχής και φανερώνοντας με αυτό τον τρόπο την αλληλοεξάρτηση σώματος και ψυχής, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι κάθε παραλυσία οφείλεται κατ’ ανάγκη στην αμαρτία.

Ναι, μπορεί η κάθε παραλυσία να μην οφείλεται στην αμαρτία. Όμως στην αμαρτία οφείλεται αποκλειστικά η καλλιέργεια και η αίσθηση της μοναξιάς. Και αυτή η μοναξιά είναι πολλές φορές πιο οδυνηρή από την ίδια την ασθένεια. Αυτή ~ 43 ~ την οδυνηρή μοναξιά επιβεβαιώνει σήμερα και ο παράλυτος. «Κύριε, άνθρωπον ουκ έχω». Κύριε, δεν έχω κανέναν να με βοηθήσει. Κάποιοι θα ενδιαφερθούν μόνο για τους δικούς τους και οι υπόλοιποι προσπερνούν αδιάφορα γι’ αυτούς που βρίσκονται γύρω τους, έστω κι αν οι ίδιοι πηγαίνουν για να ασκήσουν τα θρησκευτικά τους καθήκοντα. Καθήκοντα που έχουν μετατρέψει σε απλούς τύπους και η τήρηση των οποίων είναι μόνο απαραίτητη. Αυτή η τυπολατρία επιβεβαιώνεται σήμερα τόσο από όσους προσπερνούν αδιάφορα από το χώρο της κολυμβήθρας της Βηθεσδά για να πάνε στο Ναό, όσο και από εκείνους που επικρίνουν τον θεραπευμένο πια παράλυτο, λέγοντας του ότι: «Είναι Σάββατο, και δεν επιτρέπεται να σηκώσεις το κρεβάτι σου». Αυτοί, λοιπόν, που για τριάντα οχτώ χρόνια αδιαφορούσαν για την ασθένεια και στον πόνο του συνανθρώπου τους, τώρα επικαλούνται το νόμο που μιλά για την αργία του Σαββάτου εξαντλώντας την ουσία σε μια τυπική εφαρμογή του Νόμου. Για τούτο όταν πληροφορήθηκαν οι άρχοντες των Ιουδαίων ότι ο Ιησούς ήταν αυτός που τον γιάτρεψε αυτοί τον καταδίωκαν και ζητούσαν να τον σκοτώσουν επειδή έκανε τα έργα αυτά το Σάββατο.

Διαπιστώνουμε σήμερα δυο καταστάσεις διαμετρικά αντίθετες. Ένας αμαρτωλός που θεραπεύεται αισθάνεται την ανάγκη να πάει στο Ναό για να προσευχηθεί και να ευχαριστήσει το Θεό για τη θεραπεία του. Αντίθετα οι άρχοντες των ιουδαίων εξαντλούν τον σεβασμό και την τήρηση του Νόμου σε μια εξωτερική τυπική πράξη, παραγνωρίζοντας το γεγονός ότι «το γράμμα» σκοτώνει, ενώ «το πνεύμα» ελευθερώνει. Άρα ο άνθρωπος θα πρέπει να αναζητεί και να εφαρμόζει την ουσία του νόμου που είναι η αγάπη και ο σεβασμός προς το Νόμο του Θεού με την αντίστοιχη μετατροπή του κα σε αγάπη προς τον συνάνθρωπο.

Όποιος αγνοεί αυτό το γεγονός, τότε αγνοεί ότι η αγάπη προέρχεται από το Θεό. Κατά τον Ευαγγελιστή Ιωάννη «Όποιος αγαπάει δείχνει ότι έχει αναγεννηθεί από το Θεό και ότι γνωρίζει το Θεό. Όποιος δεν αγαπάει δε γνώρισε το Θεό, γιατί ο Θεός είναι αγάπη. Έτσι αποδείχτηκε η αγάπη του Θεού για μας. Απέστειλε τον Υιό Του, Τον Μονογενή στον κόσμο για να μας χαρίσει τη νέα ζωή, αν ενωθούμε μ’ αυτόν. Αυτό είναι το χαρακτηριστικό της αγάπης του Θεού: Όχι ότι εμείς τον αγαπήσαμε, αλλά ότι αυτός μας αγάπησε και έστειλε τον Υιό Του, που θυσιάστηκε για να μας ελευθερώσει από τις αμαρτίες μας. Αν ο Θεός, αγαπητοί μου, έτσι μας αγάπησε, οφείλουμε κι εμείς να αγαπάμε ο ένας τον άλλο, (Α΄ Ιωάν. δ΄ 7-11).

Αδελφοί μου, αυτό είναι και το κυριότερο μήνυμα του σημερινού Ευαγγελίου, να μας ελευθερώσει από τις αμαρτίες μας και να μας παραδειγματίσει με την αγάπη του και αυτή την αγάπη να την μεταφέρουμε κι εμείς προς τους άλλους ανθρώπους. Ο Κύριος έρχεται σήμερα, μέσα από τη δύναμη της αγάπης Του, να μας απαλλάξει από κάθε μορφής παραλυσία και να μας τονίσει ότι αυτή η αγάπη μας ελευθερώνει και από κάθε είδος πνευματικής παραλυσίας. Θα πρέπει να ξέρουμε ότι η πνευματική παραλυσία δε διορθώνεται με την απλή και τυπική συμμόρφωση στο Νόμο του Θεού αλλά με τη ριζική αναμόρφωση του εαυτού μας βασισμένου στη δύναμη της επιστροφής καθώς και στη δύναμη της πίστεως και της αγάπης. Αυτή την αναμόρφωση ας επιδιώξουμε κι εμείς. Αμήν.

 Θεόδωρος Αντωνιάδης