Ερμηνευτική ανάλυση της αποστολικής περικοπής της Κυριακής του Παραλύτου. - Ερμηνευτικά Σχόλια στις Πράξεις των Αποστόλων (7ον) - (Αρχιμ. Παύλου Δημητρακόπουλου)

Δείτε και: - (1ον)  - (2ον)  -(3ον) - (4ον) - (5ον)  -(6ον)

ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΑ ΣΧΟΛΙΑ ΣΤΙΣ ΠΡΑΞΕΙΣ ΤΩΝ ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ

Ερμηνευτική ανάλυση της αποστολικής περικοπής της Κυριακής του Παραλύτου.

Αρχ. Παύλου Δημητρακοπούλου, Πρ. Ιερού Ναού Τιμίου Σταυρού Πειραιώς

Εν Πειραιεί τη 1η Μαΐου 2015.

(7ον)

Συνεχίζοντες τα ερμηνευτικά σχόλια στις Πράξεις, προχωρούμε στην ερμηνευτική ανάλυση της αποστολικής περικοπής της Κυριακής του Παραλύτου. Είναι μια περικοπή από το 9ο κεφάλαιο των Πράξεων, στίχοι 32-42. Στην περικοπή αυτή ο ευαγγελιστής Λουκάς μας περιγράφει δύο ακόμη χαρακτηριστικά θαύματα του αποστόλου Πέτρου, αυτό της θεραπείας του παραλύτου Αινέα στην Λύδδα και της αναστάσεως της Ταβιθάς στην Ιόππη. Και τα δύο αυτά θαύματα έγιναν κατά την διάρκεια περιοδείας του Πέτρου σε διάφορες πόλεις και χωριά της Παλαιστίνης, εξ’ αιτίας δε αυτών πλήθη ανθρώπωνεπίστευσαν στο Χριστό.

«Εγένετο δε Πέτρον διερχόμενον δια πάντων κατελθείν και προς τους αγίους τους κατοικούντας Λύδδαν»(32). Μετά την κατάπαυση των διωγμών ο Πέτρος αναλαμβάνει μια νέα περιοδεία σ’ όλες τις περιοχές αυτές που είχε διαδοθεί το ευαγγέλιο και είχαν ιδρυθεί τοπικές Εκκλησίες. Και προηγουμένως είχε κάνει παρόμοια περιοδεία μαζί με τον Ιωάννη, (Πραξ. Κεφ. 8), αλλά τότε είχε πάει μόνο στη Σαμάρεια, ενώ τώρα η περιοδεία του είναι μεγαλύτερη και περιλαμβάνει όλη σχεδόν την Παλαιστίνη. Βρισκόμαστε γύρω στο 39 μ.Χ. Όπως μας πληροφορούν οι ιστορικοί, την εποχή αυτή αυτοκράτορας της Ρώμης ήταν ο Καλιγούλας, ένας ανώμαλος άνθρωπος, που έμοιαζε περισσότερο με θηρίο παρά με άνθρωπο. Αυτός λοιπόν θέλησε να βάλει το άγαλμά του στο ναό των Ιεροσολύμων και έστειλε τον τοπικό Διοικητή της Παλαιστίνης τον Πετρώνιο με δύο Ρωμαϊκές Λεγεώνες, να επιβάλει την θέλησή του. Ας μην ξεχνούμε ότι την εποχή εκείνη οι Ρωμαίοι αυτοκράτορες ελατρεύοντο ως Θεοί. Όπως ήταν επόμενο στην Ιερουσαλήμ έγινε μεγάλος καυγάς, μεγάλη ταραχή και αναστάτωση. Μέσα σ’ αυτή λοιπόν την ταραχή, την αναμπουμπούλα, βρίσκει την ευκαιρία ο Πέτρος να βγεί από τα Ιεροσόλυμα, για να επισκεφθεί όλες αυτές τις παρά πάνω τοπικές Εκκλησίες. Όπως ένας στρατηγός, μετά την κατάπαυση της μάχης, επισκέπτεται και επιθεωρεί τα στρατεύματα, τα φρούρια, τα φυλάκια, έτσι και ο Πέτρος. Επισκέπτεται για να δεί, να επιθεωρήσει αυτοπροσώπως, πως πορεύονται, πως ζουν εκεί οι χριστιανοί και τι προβλήματα ενδεχομένως αντιμετωπίζουν. Καθώς λοιπόν περιώδευε, συνέβη να επισκεφθεί και τους αγίους που κατοικούσαν στη Λύδδα. Άγιοι εδώ ονομάζονται οι χριστιανοί. Άγιοι δεν είναι μόνον οι όσιοι, οι μάρτυρες και γενικά τα μέλη της θριαμβευούσηςΕκκλησίας, αλλά και τα μέλη της στρατευομένης, που δεν είναι τέλειοι. Μπορεί να έχουν αμαρτίες και πτώσεις, αλλά μετανοούν, αγωνίζονται να φθάσουν στην τελειότητα και συνεχώς εξαγιάζονται. Ή Λύδδα είναι μια πόλις, που βρίσκεται δυτικά της Ιερουσαλήμ και ανατολικά της Ιόππης, από τη οποία, σύμφωνα με μια παράδοση, καταγόταν ο άγιος Γεώργιος.

«Εύρε δε εκεί άνθρωπόντινα Αινέαν ονόματι, εξ ετών οκτώ κατακείμενον επί κραβάττω, ος ην παραλελυμένος. (33) Και είπεναυτώ ο Πέτρος, Αινέα, ιάταί σε  Ιησούς ο Χριστός,ανάστηθι και στρώσον σεαυτώ. Και ευθέως ανέστη» (34). Εκεί στη Λύδδα υπήρχε κάποιος άνθρωπος ονόματι Αινέας. Αυτός ο Αινέας είχε πιστεύσει στο Χριστό και ήταν μέλος της τοπικής Εκκλησίας, ήταν δε παράλυτος πάνω σ’ ένα κρεβάτι επί 8 ολόκληρα χρόνια, πράγμα που σημαίνει, ότι ανθρωπίνως ήταν αδύνατη η θεραπεία του. Όταν λοιπόν πήγε εκεί ο Πέτρος, οι άλλοι αδελφοί τον πληροφόρησαν γι’ αυτόν και ότι λόγω της παραλυσίας του δεν μπορεί να έρθει στη σύναξη. Τότε ο Πέτρος πήγε να τον επισκεφθεί με σκοπό να τον θεραπεύσει. Με δεδομένο το γεγονός ότι ο Αινέας είναι πιστό και ζωντανό μέλος της Εκκλησίας, ο Πέτρος προχωρεί κατ’ ευθείαν στη θεραπεία του. Θυμάστε, όταν ο Χριστός θεράπευε τους παραλύτους τι έλεγε;: «Άρον τον κράβατόν σου και περιπάτει», δηλαδή θαυματουργεί με την ιδική του εξουσία και δύναμη. Εδώ αντίθετα ο Πέτρος του λέει: Αινέα σε θεραπεύει ο Χριστός, όχι εγώ. Όπως προηγουμένως εθεράπευσε τον εκ γενετής χωλό, έτσι και εδώ. Το θαύμα είναι του Χριστού, όχι του Πέτρου. Και το λέει με έμφαση ο Πέτρος, για να το ακούσουν όλοι και να πιστεύσουν. Διότι ο σκοπός του θαύματος δεν είναι να θεραπευθεί ένας πονεμένος άνθρωπος, αλλά να πιστεύσει ο κόσμος. Να δουν ότι ο Χριστός που πέθανε όντως και αναστήθηκε, είναι ζωντανός, είναι αοράτως παρών και γίνεται αισθητή η παρουσία του μέσω αυτού του θαύματος. «Ανάστηθι καὶ στρώσον σεαυτώ». Δεν λέγει «άρον τον κράβατόν σου και περιπάτει», διότι αυτός είναι στο σπίτι του, που να πάει. Πρέπει όμως να κάνει κάτι για να φανεί, ότι όντως θεραπεύθηκε. Γι’ αυτό ο Πέτρος του λέγει: Σήκω και στρώσε μόνος σου το κρεβάτι σου, δεν έχεις ανάγκη από βοήθεια.

 «Και είδον αυτόν πάντες οι κατοικούντες Λύδδαν και τον Σάρωνα, οίτινες επέστρεψαν επί τον Κύριον» (35). Και όλοι οι άνθρωποι που κατοικούσαν στη Λύδδα και στον Σάρωνα, τον είδαν να περπατάει. Ο Σάρωνας είναι μια μεγάλη πεδιάδα που εκτείνεται από την Καισάρεια προς Βορρά μέχρι την Λύδδα και την Ιόππη προς Νότον. Ο Αινέας γεμάτος χαρά διαλαλούσε παντού, όπου πήγαινε το θαύμα της θεραπείας του. Και όσοι τον εγνώριζαν, ότι ήταν παράλυτος, τον ρωτούσαν γεμάτοι περιέργεια να μάθουν, πώς θεραπεύθηκε. Και αυτός τους εξηγούσε, ότι τον θεράπευσε ο Χριστός διά μέσου του Πέτρου. Έτσι το θαύμα αυτό έγινε αφορμή να πιστεύσουν στο Χριστό πλήθη ανθρώπων. Και βέβαια αυτή η πίστη και η επιστροφή στον Χριστό προϋποθέτει, ότι κατά πάσαν πιθανότητα ο Πέτρος περιώδευσε και εκήρυξεόχι μόνον στη Λύδδα, αλλά και σε όλες τις πόλεις και τα χωριά, που βρίσκονταν στην μεγάλη πεδιάδα του Σάρωνα. Οπότε οι κάτοικοι καθώς άκουγαν το κήρυγμα του Πέτρου και καθώς είχαν υπ’ όψη τους το θαύμα της θεραπείας του Αινέα, αλλά και το άλλο μεγαλύτερο θαύμα, που θα διηγηθεί στη συνέχεια ο Λουκάς, της αναστάσεως της Ταβιθά, πίστευαν τελικά και εβαπτίζονταν και γίνονταν μέλη της Εκκλησίας.    «Εν  Ιόππῃ δε τις ην μαθήτρια ονόματι Ταβιθά, ή διερμηνευομένη λέγεται Δορκάς. Αύτη ην πλήρης αγαθών έργων και ελεημοσυνών ων εποίει» (36). Η Ιόππη είναι μια παραθαλάσσια πόλις στην Ανατολική Μεσόγειο. Βρίσκεται 50 χιλιόμετρα ΒΔ από τα Ιεροσόλυμα και 15 χιλιόμετρα από την Λύδδα. Έχει και μεγάλο λιμάνι. Σύμφωνα δε με την αρχαιολογική έρευνα θεωρείται, ότι είναι το αρχαιότερο λιμάνι του κόσμου. Μάλιστα η Ιόππη με το λιμάνι της δέχθηκε κάποτε τον Ιωνά τον προφήτη. Ενώ ο Θεός τον έστειλε να πάει ΒΑ στηνΝινευΐ να κηρύξει, αυτός πήγε αντίθετα ΝΔ, κατέβηκε στην Ιόππη και πήρε το πλοίο να πάει στη Θαρσίς. Θαρσίς είναι μάλλον η Ισπανία. Και μετά συνέβησαν όσα συνέβησαν. Τον κατάπιε μια μεγάλη φάλαινα και τον αποβίβασε πάλι στο λιμάνι της Ιόππης και από εκεί πήρε το δρόμο για να πάει στη Νινευΐ να κηρύξει.Εκεί λοιπόν στην Ιόππη υπήρχε κάποια μαθήτρια ονόματι Ταβιθά. Το ότι η Ταβιθά ήταν μαθήτρια, δηλαδή βαπτισμένη χριστιανή, δείχνει ότι στην πόλη αυτή υπήρχε ολόκληρη χριστιανική κοινότητα, ένα σύνολο πιστών που πίστευσαν στο Χριστό πιθανότατα χάρις στο κήρυγμα του Φιλίππου του διακόνου, (βλ. Πραξ.8, 40). Το όνομα Ταβιθά στα ελληνικά σημαίνει Δορκάς. Η δορκάδα είναι το θηλικό ελάφι. Την  εποχή εκείνη, από τα χρόνια ακόμη της Παλαιάς Διαθήκης, συνήθιζαν οι Εβραίοι να δίνουν στις γυναίκες ονόματα ζώων, ή πουλιών, όπως για παράδειγμα Ραχήλ σημαίνει προβατίνα. Η συνήθεια αυτή να δίνουν τέτοια ονόματα στις γυναίκες, δείχνει μια τάση που είχαν οι άνθρωποι, να εκφράσουν μια τρυφερότητα, μια στοργή, μια συμπάθεια. Αυτό το βλέπουμε ακόμη και σήμερα, όταν οι γονείς χαϊδεύουν και παίζουν με τα παιδιά τους λέγοντας: περιστέρι μου, πουλάκι μου, αρνάκι μου κ.λ.π. Ο άγιος Χρυσόστομος σχολιάζει και λέγει, ότι η Δορκάς είναι ένα ζώο, που διακρίνεται για την εγρήγορση, την νηφαλιότητα και την  ταχύτητα, με την οποία κινείται. Φαίνεται δε ότι εδώ στην προκειμένη περίπτωση το όνομα που της έδωσαν, έχει σχέση με την προσωπικότητά της και την όλη δράση της. Η Ταβιθά ήταν όνομα και πράγμα Δορκάς, δηλαδή ήταν άνθρωπος νηφάλιος, σβέλτος και δραστήριος. Διότι όπως λέγει παρά κάτω «ην πλήρης αγαθών έργων και ελεημοσυνών ων εποίει». Ήταν γεμάτη από αγαθά έργα. Δεν λέγει εποίησε, αλλά «εποίει». Παρατατικός που σημαίνει διάρκεια. Συνεχώς και ακαταπαύστως έκανε ελεημοσύνες. Όπως ένα δένδρο είναι φορτωμένο με καρπούς, έτσι και η Ταβιθά έμοιαζε με δένδρο αγλαόκαρπο, φορτωμένο με αγαθά έργα και ελεημοσύνες, με έργα αγάπης και φιλανθρωπίας, πράγμα που σημαίνει, ότι ήταν ευκατάστατη, είχε δηλαδή κάποια περιουσία. Βλέπετε μπορεί ένας να έχει χρήματα και να κάνει ελεημοσύνες, αλλά ένας άλλος να είναι φτωχός και να μην μπορεί. Μπορεί όμως ο φτωχός να κάνει άλλα έργα,  μπορεί να δουλέψει, να βοηθήσει, να ενθαρρύνει, να ενισχύσει πονεμένους ανθρώπουςκ.λ.π. Όλα αυτά τα έργα είναι καρπός της πίστεως και είναι το σημάδι, που δείχνει ότι η πίστη είναι ζωντανή και πραγματική, διότι πίστις άνευ έργων είναι νεκρά, όπως και τα έργα χωρίς την πίστη είναι ανώφελα. (βλ. Ιακ. 2,14-26). (Συνεχίζεται).