Χρήστος Κων. Λιβανός, Η Πανορθόδοξος Σύνοδος του 2016

Η ΠΑΝΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΣΥΝΟΔΟΣ ΤΟΥ 2016

Ἀμφιβόλου ἀνθεκτικότητος αἱ βάσεις, ἐπὶ τῶν ὁποίων θὰ στηριχθῇ

Τοῦ κ. Χρήστου Κων. Λιβανοῦ

Ἡ ἀπόφασι τῶν Ὀρθοδόξων Προκαθημένων κατὰ τὴν Σύναξί τους στὸ Φανάρι ἀπὸ 6 ἕως 9 Μαρτίου νὰ συγκληθῇ ἡ ἐδῶ καὶ δεκαετίες προπαρασκευαζομένη «Ἁγία καὶ Μεγάλη Σύνοδος τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας» τὸ 2016 στὴν Κωνσταντινούπολι ἔγινε ποικιλοτρόπως δεκτὴ ἀπὸ τὸ πλήρωμα τῆς Ἐκκλησίας. Κάποιοι ἔσπευσαν νὰ τὴν προβάλλουν ὡς ἕνα σπουδαῖο γεγονός. Οἱ περισσότεροι τὴν δέχθηκαν μὲ παγερὴ ἀδιαφορία, γνωρίζοντας, ὅτι δὲν πρόκειται νὰ τοὺς λύσῃ κανένα ἀπὸ τὰ ἀκανθώδη προβλήματα, ποὺ ἀντιμετωπίζουν στὴ ζωή τους. Ἐνῷ κάποιοι ἄλλοι ἔδειξαν ἐπιφυλακτικότητα καὶ προβληματισμό. Στοὺς τελευταίους ἀνήκομε καὶ ἐμεῖς. Σπεύδομε δὲ νὰ δημοσιοποιήσωμε αὐτὲς τὶς ἐπιφυλάξεις καὶ τὸν προβληματισμό μας, μὲ τὴν ἐλπίδα, ὅτι οἱ ποιμένες μας θὰ τὶς λάβουν σοβαρῶς ὑπ’ ὄψιν τους, θὰ ἀναθεωρήσουν κάποιες ἀπὸ τὶς ἀποφάσεις τους καὶ δὲν θὰ θελήσουν νὰ ὁδηγήσουν τὸ σκάφος τῆς Ἐκκλησίας μας σ’ ἕνα νέο ναυάγιο, ὅπως ἔγινε μὲ πολλὲς ψευδεῖς καὶ λῃστρικὲς Συνόδους τοῦ παρελθόντος. Διότι αὐτὸ προμηνύεται.

Κατ’ ἀρχὰς προκαλεῖ ἐντύπωσι τὸ γεγονός ὅτι, ἐνῷ κατὰ τὴν πρώτη χιλιετία, μὲ τὰ πενιχρὰ μέσα ποὺ διέθετε τότε ἡ ἀνθρωπότητα, πραγματοποιήθηκαν σὲ διάστημα 462 ἐτῶν ἑπτὰ Οἰκουμενικὲς Σύνοδοι, στὴν ἐποχή μας, ἐποχὴ τῶν ὑπερσυγχρόνων μέσων συγκοινωνίας καὶ ἐπικοινωνίας, ἐποχὴ τῆς παγκοσμιοποιήσεως καὶ τοῦ διαδικτύου, ἡ «Ἁγία καὶ Μεγάλη» αὐτὴ Σύνοδος προετοιμάζεται καὶ προπαρασκευάζεται ἐδῶ καὶ μισὸ αἰῶνα καὶ ἀκόμη νὰ συγκληθῇ! Γιατί ἆραγε; Κάποτε, σοβαρὸ ἐμπόδιο ἦταν ἡ στέρησι τῆς ἐλευθερίας ὅσων Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν εὑρίσκοντο κάτω ἀπὸ τὸ Κομμουνιστικὸ καθεστώς. Αὐτὸ ὅμως κατέρρευσε πρὸ 25ετίας. Γιατί ἑπομένως ἐμεῖς οἱ Ὀρθόδοξοι δὲν ἔχομε καταφέρει νὰ συγκαλέσωμε μία νέα Σύνοδο; Μήπως, προγνωρίζοντας τὸ ἀποτέλεσμα, τὴν ἐμποδίζει ὁ Θεός;

Καινοφανῆ Συνοδικὰ μορφώματα

Ἀπὸ τὸν τρόπο, ποὺ προπαρασκευάζεται καὶ διαφημίζεται, οἱ πιστοὶ ἔχουν σχηματίσει τὴν ἐντύπωσι, ὅτι πρόκειται γιὰ Σύνοδο Οἰκουμενική. Ἡ δήλωσι ὅμως τοῦ Πατριάρχου Μόσχας, σὲ συνέντευξί του στὸν Ρωσικὸ τηλεοπτικὸ σταθμὸ VGTRK, ὅτι «δὲν πρόκειται γιὰ Οἰκουμενικὴ Σύνοδο, ὅπως πιστεύουν ὡρισμένοι, ἀλλὰ γιὰ Σύνοδο τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν», μᾶς προβλημάτισε. Ἆραγε συμφωνεῖ μ’ αὐτὴ ὁ κ. Βαρθολομαῖος; Μήπως πρόκειται γιὰ προσπάθεια ὑποβαθμίσεως τῆς Συνόδου ἐκ μέρους τοῦ Ρώσου Πατριάρχου; Ὅ,τι καὶ ἂν συμβαίνῃ, ἡ δήλωσι αὐτὴ μᾶς κάνει νὰ ἀναρωτηθῶμε: Ἐὰν ἡ Σύνοδος αὐτὴ δὲν εἶναι Οἰκουμενική, τότε πρὸς τί τόσος θόρυβος γύρω ἀπὸ τὴν προπαρασκευὴ καὶ σύγκλησί της; Ἡ φράσι ἐπίσης τοῦ ἰδίου ἱεράρχου, «Καὶ ὅμως αὐτὴ (ἡ Σύνοδος) εἶναι γεγονὸς μεγάλης ἱστορικῆς σημασίας, διότι στὴν ἱστορία δὲν ὑπῆρχαν σχεδὸν τέτοιες Σύνοδοι», γεννᾷ ἕνα ἀκόμη ἐρώτημα: Ποιά ἀνάγκη ὑπαγορεύει στὶς ἡμέρες μας, ἀντὶ τῆς συγκλήσεως Οἰκουμενικῆς Συνόδου, θεσμοῦ ἀνεγνωρισμένου καὶ δοκιμασμένου στὴν ζωὴ καὶ Παράδοσι τῆς Ἐκκλησίας, νὰ συγκληθῇ «Σύνοδος Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν», ἑνὸς θεσμοῦ ἀγνώστου στὴν Ἱστορία καὶ μὴ προβλεπομένου ἀπὸ τοὺς Ἱεροὺς Κανόνες; Τὸ Γραφεῖο Αἱρέσεων & Παραθρησκειῶν τῆς Ἱ. Μητροπόλεως Πειραιῶς, σὲ ἐμπεριστατωμένη ἀνακοίνωσή του, ἀμφιβάλλει –καὶ ὀρθῶς– γιὰ τὴν ἁρμοδιότητα καὶ κανονικότητα τῶν Συνάξεων τῶν Προκαθημένων νὰ ἀποφασίζουν γιὰ τὴν προπαρασκευὴ καὶ σύγκλησι τέτοιων Συνόδων, ἐρήμην τῶν Ἱερῶν Συνόδων τῶν Ἱεραρχιῶν τῶν κατὰ τόπους Ἐκκλησιῶν, προσθέτοντας, ὅτι «οἱ ἐν λόγῳ “Συνάξεις” καθιερώθηκαν ἀπὸ τὸ 1992 καὶ ἐντεῦθεν, ἀποτελοῦν δὲ ἐπινόηση καὶ ἐφεύρεση τοῦ νῦν Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου κ. Βαρθολομαίου, καὶ ἑπομένως δὲν ὑπάρχει καμμία μαρτυρία γι’ αὐτὲς στὴν κανονικὴ Παράδοση τῆς Ἐκκλησίας μας». Δυστυχῶς ὅμως, ἀντὶ νὰ καταργηθῇ αὐτὸ τὸ ἄγνωστο στὴν Ἐκκλησία «Συνοδικὸ μόρφωμα» τῶν «Συνάξεων» καὶ τῶν «Μειζόνων καὶ Ὑπερτελῶν Συνόδων», ὅπως ἐκείνης, ποὺ ἀφώρισε ἀναπολόγητο τὸν μακαριστὸ ἀγωνιστὴ καὶ ὁμολογητὴ θεολόγο Νικόλαο Σωτηρόπουλο, ἐπιχειρεῖται νὰ εἰσαχθῇ καὶ ἕνα νέο μόρφωμα ἐκκλησιαστικῆς διοικήσεως, αὐτὸ τῆς «Συνόδου τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν»! Γιατί ὅλα αὐτὰ τὰ πονηρὰ καὶ ἀντικανονικά; Πολὺ φοβούμεθα, ὅτι μετὰ τὴν Μεταπατερικὴ ἐποχὴ ἐγκαινιάζεται τώρα ἀπὸ τοὺς ἰδίους κύκλους καὶ μία νέα Μετασυνοδικὴ ἐποχή, κατὰ τὴν ὁποία τὶς ἀποφάσεις τῆς Ὀρθοδοξίας δὲν θὰ λαμβάνουν ὅλοι ἀπὸ κοινοῦ οἱ Ὀρθόδοξοι ἐπίσκοποι συνοδικῶς, ἀλλὰ δεκατέσσαρες Προκαθήμενοι καὶ μία ὁμάδα προσεκτικὰ ἐπιλεγμένων ὁμοφρόνων τους ἐπισκόπων ἀπὸ τὴν κάθε τοπικὴ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία! Κρίμα, ποὺ βιάσθηκε ὁ Πάπας νὰ δηλώσῃ, ὅτι οἱ Ρωμαιοκαθολικοὶ ἔχουν πολλὰ νὰ διδαχθοῦν ἀπὸ τὸν τρόπο, ποὺ λειτουργεῖ τὸ Συνοδικὸ σύστημα στὶς Ὀρθόδοξες Ἐκκλησίες!

Δὲν ἐπιθυμοῦν Οἰκουμενικὴ Σύνοδο

Οἱ λόγοι, γιὰ τοὺς ὁποίους οἱ Προκαθήμενοι ἀπεφάσισαν ἡ Σύνοδος τοῦ 2016 νὰ μὴν εἶναι Οἰκουμενικὴ εἶναι προφανεῖς. Ἂς ἀπαριθμίσωμε μερικούς:

1. Στὴν Οἰκουμενικὴ Σύνοδο θὰ ἦταν ἀναγκασμένοι νὰ προσκαλέσουν ὅλους τοὺς ἐπισκόπους τῆς Ὀρθοδοξίας, καθὼς καὶ ἄλλους λογίους κληρικούς, ἡγουμένους μοναστηριῶν, καὶ διακεκριμένους θεολόγους, καὶ αὐτὴ ἡ πολυφωνία κάθε ἄλλο παρὰ θὰ ἐξυπηρετήσῃ τοὺς σκοπούς, γιὰ τοὺς ὁποίους θὰ συγκληθῇ ἡ Σύνοδος.

2. Στὴν Οἰκουμενικὴ Σύνοδο τὰ μέλη της εἶναι ἐπίσης ἀναγκασμένα νὰ ἀναγνωρίσουν καὶ τὴν οἰκουμενικότητα τῶν Η΄ καὶ Θ΄ Συνόδων, τοῦ 880 καὶ 1351 ἀντιστοίχως, καὶ αὐτὸ πρέπει πάσῃ θυσίᾳ νὰ ἀποφευχθῇ, γιὰ νὰ μὴ δυσαρεστηθοῦν οἱ Παπικοὶ καὶ νὰ μὴ ναυαγήσῃ ὁλοκληρωτικὰ ὁ θεολογικὸς διάλογος μαζί τους.

3. Σὲ μία νέα Οἰκουμενικὴ Σύνοδο ἐπιβάλλεται, ὅπως συνέβη καὶ στὶς προηγούμενες, νὰ καταδικασθοῦν ὅλες οἱ σύγχρονες αἱρέσεις, ποὺ πολεμοῦν τὴν Ἐκκλησία. Αὐτὸ ὅμως σήμερα εἶναι ἀδιανόητο. Πῶς νὰ καταδικάσουν οἱ Ὀρθόδοξοι Προκαθήμενοι τὶς αἱρέσεις, ἐφόσον, μὲ ἐξαίρεσι τοὺς πατριάρχες Γεωργίας καὶ Βουλγαρίας, τὶς ἔχουν ὀνομάσει Ἐκκλησίες, συνεργάζονται μαζί τους στὸ Π.Σ.Ε., καὶ διαστρεβλώνοντας τὸν λόγο τοῦ Χριστοῦ «ἵνα ὥσιν ἕν» (Ἰωάν. 17:22), ἐπιδιώκουν νὰ γίνουν ἕνα μ’ αὐτές; Ἕνας ἀπὸ τοὺς κυριοτέρους λόγους συγκλήσεως τῆς Συνόδου εἶναι δυστυχῶς ἡ διὰ τοῦ Οἰκουμενισμοῦ ἐνίσχυσι καὶ ἐνθάρρυνσι τῶν σχέσεων μεταξὺ Ὀρθοδόξων καὶ ἑτεροδόξων καὶ ὄχι ἡ καταδίκη τῶν αἱρέσεων, ὁ ἀναθεματισμὸς τῶν αἱρεσιαρχῶν καὶ ἡ προστασία τῶν Ὀρθοδόξων ποιμνίων ἀπὸ τὶς πολυάριθμες αἱρέσεις καὶ πλάνες τῶν ἐσχάτων τούτων καιρῶν.

4.  Μία νέα Oἰκουμενικὴ Σύνοδος, σεβομένη τὴν παράδοσι καὶ τάξι τῶν προηγουμένων, ἐπιβάλλεται, ἅμα τῇ ἐνάρξει της, νὰ διακηρύξῃ τὴν πίστι της στὰ Ὀρθόδοξα δόγματα καὶ νὰ ἐπικυρώσῃ καὶ ἐπαναβεβαιώσῃ περιληπτικῶς τοὺς ὅρους καὶ τὶς ἀποφάσεις τῶν προηγουμένων Οἰκουμενικῶν Συνόδων. Οἱ Πατέρες τῆς ΣΤ΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου ἀπέβαλαν καὶ ἀναθεμάτισαν «πάντας οὓς ἀπέβαλον καὶ ἀναθεμάτισαν, ὡς τῆς ἀληθείας ἐχθροὺς (δηλαδὴ τοὺς αἱρετικούς)» οἱ Πατέρες τῶν προηγουμένων Συνόδων. Οἱ Πατέρες τῆς Ζ΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου συνέταξαν τὸ περίφημο Συνοδικὸ τῆς Ὀρθοδοξίας, διὰ τοῦ ὁποίου ἀναθεματίζουν καὶ αὐτοὶ ὄχι μόνο τοὺς εἰκονομάχους τῆς ἐποχῆς τους, ἀλλὰ καὶ ὅσους αἱρετικοὺς εἶχαν καταδικάσει καὶ ἀναθεματίσει παλαιότερα οἱ προηγούμενες Σύνοδοι. Εἶναι ποτὲ δυνατὸν οἱ σημερινοὶ ἀρχιερεῖς μας, νὰ πράξουν κάτι τέτοιο, τὴν στιγμή, ποὺ εἶναι στὴν πλειονότητά τους οἰκουμενισταί, ἔχουν καταργήσει τὴν Ἀπολογητική, θεωροῦν τοὺς αἱρετικοὺς «ἐν Χριστῷ» ἀδελφούς τους, συμπροσεύχονται μαζί τους, ἀναγνωρίζουν ὡς ἔγκυρα τὰ «Μυστήριά» τους καὶ τόσα ἄλλα ἀντορθόδοξα, ὣν οὐκ ἔστιν ἀριθμός; Πῶς νὰ καταδικάσουν τοὺς αἱρετικοὺς καὶ ἀμετανοήτους μέχρι σήμερα Μονοφυσῖτες, τὴν στιγμή, ποὺ τοὺς θεωροῦν Ὀρθοδόξους; Πῶς νὰ ἐπαναβεβαιώσουν τὶς ἀποφάσεις τῆς Δ΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου, ὅταν ἔχουν ἀποφανθῆ, ὅτι Ὀρθόδοξοι καὶ Μονοφυσῖτες εἶχαν πάντοτε τὴν αὐτὴ πίστι, ἀλλὰ τὴν ἐξέφραζαν μὲ διαφορετικὸ τρόπο; Πῶς νὰ ἐπαναλάβουν τὰ ἀναθέματα τῶν Πατέρων, ὅταν πολλοὶ ἀπ’ αὐτούς, ὡς «Μεταπατερικοί», ἔχουν ἀρνηθῆ τὴν θεολογία τους καὶ ὅταν τοὺς μὲν θεοφόρους Πατέρες θεωροῦν ὑπευθύνους γιὰ τὰ λάθη καὶ τὰ σχίσματα τοῦ παρελθόντος, θύματα τοῦ ἀρχεκάκου ὄφεως καὶ ὑποδίκους ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ, τοὺς δὲ αἱρεσιάρχες τοῦ παρελθόντος, σὰν τὸν Διόσκορο καὶ τὸν Σεβῆρο, ἔχουν ἀμνηστεύσει μὲ σοφιστικὲς μελέτες καὶ διάτρητες θεολογικῶς διδακτορικὲς διατριβές; Πῶς τέλος νὰ ἀναθεματίσουν αἱρετικοὺς στὴν Σύνοδο τοῦ 2016, τὴν πρόοδο τῶν ἐργασιῶν τῆς ὁποίας θὰ παρακολουθοῦν μὲ ἐνδιαφέρον καὶ πολλοὶ ἑτερόδοξοι, ὅταν τὰ οἰκουμενιστικά τους φρονήματα δὲν τοὺς ἐπιτρέπουν νὰ ἀναγνώσουν οὔτε τὰ ἀναθέματα τὴν Κυριακὴ τῆς Ὀρθοδοξίας μέσα στοὺς Ὀρθοδόξους ναούς;

5. Μία νέα Οἰκουμενικὴ Σύνοδος θὰ ἦταν ὑποχρεωμένη νὰ σεβασθῇ τὶς ἀποφάσεις καὶ τοὺς Ἱεροὺς Κανόνες τῶν προηγουμένων Οἰκουμενικῶν Συνόδων. Σύμφωνα ὅμως μὲ δημοσιεύματα, στὴν θεματολογία τῆς Συνόδου τοῦ 2016 περιλαμβάνονται καὶ καταργήσεις ἢ τροποποιήσεις Ἱ. Κανόνων τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων καὶ τῶν Οἰκουμενικῶν Συνόδων! Ἀντὶ δηλαδὴ σεβασμοῦ καὶ προτροπῆς τηρήσεως τῶν Κανόνων, κατάργησι αὐτῶν!

6. Μία Οἰκουμενικὴ Σύνοδος ἀπαιτεῖ κάθε ἐπίσκοπος, ποὺ συμμετέχει, νὰ δικαιοῦται μιᾶς ψήφου. Μὲ τὸ καινοφανὲς Συνοδικὸ μόρφωμα, ποὺ προωθεῖται γιὰ τὸ 2016, οἱ ψῆφοι ἀφαιροῦνται ἀπὸ τοὺς ἐπισκόπους καὶ δίνονται στὶς Ἐκκλησίες! Οἱ ψῆφοι 9 Πατριαρχείων καὶ 5 Αὐτοκεφάλων Ἐκκλησιῶν ἐλέγχονται, βλέπετε, ἀποτελεσματικώτερα ἀπ’ ὅ,τι οἱ ψῆφοι πολλῶν ἑκατοντάδων ἀρχιερέων ἀπ’ ὅλα τὰ σημεῖα τῆς γῆς!

Ἀπὸ τὰ προαναφερθέντα εἶναι πασιφανές, ὅτι οἱ Προκαθήμενοι δὲν ἐπιθυμοῦν Οἰκουμενικὴ Σύνοδο, ἀλλὰ μία μικρή, εὐέλικτη καὶ ἐλεγχόμενη Σύνοδο ἐπισκόπων, τοὺς ὁποίους θὰ ἐπιλέξουν οἱ τοπικὲς ἱεραρχίες καὶ θὰ ἀποστείλουν ὡς ἀντιπροσώπους τους στὴν Κωνσταντινούπολι.

Μία ψῆφος ἐκφραστὴς ὁλοκλήρου Ἐκκλησίας;

Σύμφωνα μὲ τὸν Ρῶσσο πατριάρχη, ἡ κάθε τοπικὴ Ἐκκλησία θὰ ἔχει μία μόνο ψῆφο καὶ αὐτὴ θὰ ἐκφράζῃ «τὴν κοινὴ γνώμη συμπάσης τῆς ἱεραρχίας, τοῦ ἱεροῦ κλήρου καὶ τοῦ λαοῦ της». Γεννᾶται ὅμως ἕνα ἀκόμη ἐρώτημα: Ποιές διαδικασίες καὶ ποιοί θεσμοὶ θὰ ἐγγυηθοῦν, ὅτι ἡ ψῆφος τῆς ἐξ 24 ἀρχιερέων ἀποτελουμένης ἀντιπροσωπείας τῆς κάθε τοπικῆς Ἐκκλησίας θὰ ἐκφράζῃ πραγματικῶς «τὴν κοινὴ γνώμη συμπάσης τῆς ἱεραρχίας, τοῦ ἱεροῦ κλήρου καὶ τοῦ λαοῦ της»; Γιὰ νὰ συμβῇ αὐτό, θὰ πρέπῃ ἡ θεματολογία τῆς Συνόδου νὰ ἀποσταλῇ ἐγκαίρως σὲ ὅλες τὶς Ὀρθόδοξες Ἐκκλησίες, νὰ μελετηθῇ, νὰ συζητηθῇ, νὰ τεθῇ ὑπ’ ὄψιν τοῦ εὐσεβοὺς πληρώματος τῆς Ἐκκλησίας καί, κατόπιν ἐκκλησιαστικοῦ δημοψηφίσματος, νὰ ἀποφασισθῇ ἡ στάσι, ποὺ θὰ τηρήσῃ ἡ Ἐκκλησία στὸ κάθε θέμα. Κάτι τέτοιο εἶναι ὅμως πρακτικῶς ἀδύνατο νὰ γίνῃ. Οἱ πολιτικοί μας ἄρχοντες θέτουν τὰ νομοσχέδιά τους, ποὺ ἀφοροῦν στά βιοτικά μας πράγματα, σὲ δημοσία διαβούλευσι, ἀσχέτως ἐὰν κατόπιν στὴν Βουλὴ νομοθετοῦν ἀντίθετα πρὸς τὴν θέλησι τοῦ λαοῦ. Οἱ ἐκκλησιαστικοὶ ἄρχοντές μας, γιὰ ζητήματα ὑψίστης σημασίας, ποὺ ἀφοροῦν στὴν σωτηρία τῶν ψυχῶν καὶ τὴν αἰώνια ζωή, θὰ κάνουν ἆραγε τὸ ἴδιο; Ἀμφιβάλλομε σφόδρα. Καὶ ποιοί θὰ ψηφίσουν; Οἱ πιστοὶ χριστιανοί, τὰ ζωντανὰ μέλη τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ Σώματος, ἢ καὶ οἱ κοσμικοὶ καὶ ἀχρίστιανοι καὶ νεκροὶ πνευματικῶς, μόνο καὶ μόνο, διότι εἶναι καὶ αὐτοὶ βαπτισμένοι; Ἀλλὰ καὶ ἂν γίνῃ αὐτό, οἱ ἀποφάσεις θὰ ληφθοῦν κατὰ πλειοψηφία, καὶ ἑπομένως ἡ ψῆφος τῆς Ἐκκλησίας στὴν Σύνοδο δὲν πρόκειται νὰ ἐκφράζῃ τὴν κοινὴ γνώμη «συμπάσης τῆς ἱεραρχίας, τοῦ ἱεροῦ κλήρου καὶ τοῦ λαοῦ της», διότι θὰ ὑπάρχῃ πάντοτε καὶ ἡ μερίδα τῶν διαφωνούντων, ποὺ μειοψήφισε, ἡ ὁποία σὲ κάποια θέματα πιθανὸν νὰ εἶναι αὐτή, ἡ ὁποία θὰ ἐκφράζῃ τὴν ἀλήθεια καὶ τὴν Ὀρθοδοξία. Μὲ τὸν τρόπο, ποὺ λειτουργεῖ τὸ Συνοδικὸ σύστημα σήμερα, καὶ μὲ τὴν πολυπλοκότητα τῶν προβλημάτων, ἀδυνατοῦμε νὰ φαντασθοῦμε πῶς «σύμπασα» ἡ ἱεραρχία θὰ σχηματίσῃ καὶ θὰ ἐκφράσῃ «κοινὴ γνώμη» σὲ τόσα θέματα, γνώμη, μὲ τὴν ὁποία θὰ συμφωνήσῃ σύμπας καὶ κλῆρος καὶ λαός! Αὐτὸ εἶναι οὐτοπικό. Ἡ ἐκ τῶν προτέρων «κοινὴ γνώμη» κλήρου καὶ λαοῦ, πρὶν κἂν συγκληθῇ μία Σύνοδος, δὲν συναντᾶται πουθενὰ στὴν Παράδοσι τῆς Ἐκκλησίας. Πρῶτα ἀποφασίζει μία Σύνοδος, καὶ κατόπιν ἡ συνείδησι τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ πληρώματος (κλήρου, μοναχῶν καὶ λαοῦ) κρίνει τὶς ἀποφάσεις καί, ἐὰν τὶς εὕρῃ σύμφωνες μὲ τὴν Ἁγ. Γραφή, τὴν Ἱερὰ Παράδοσι τῆς Ἐκκλησίας καὶ τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ, τὶς ἐπικυρώνει καὶ τὶς ἐγκρίνει.

Φοβούμεθα, ὅτι οἱ καινοφανεῖς καὶ κάθε ἄλλο παρὰ Ἁγιοπνευματικὲς καὶ Πατερικὲς βάσεις, ἐπάνω στὶς ὁποῖες ἐπιχειροῦν νὰ στηρίξουν οἱ Προκαθήμενοι τὴν Σύνοδο τοῦ 2016, εἶναι ἀμφιβόλου ἀνθεκτικότητος καὶ δὲν θὰ ἀνθέξουν τὸ βάρος καὶ τὴν κρισιμότητα τῶν καιρῶν μας, ἀντὶ δὲ μὲ τὴν Σύνοδο αὐτὴ νὰ λύσωμε τὰ προβλήματα τῆς Ὀρθοδοξίας θὰ τῆς προσθέσωμε περισσότερα.