Κυριακή Η΄ Ματθαίου -«Και ήραν το περισσεύον των κλασμάτων δώδεκα κοφίνους πλήρεις»

Απόστολος: Α΄ Κορ. α΄10-17

Ευαγγέλιο: Ματθ. ιδ΄14-22

«Και ήραν το περισσεύον των κλασμάτων δώδεκα κοφίνους πλήρεις»

Ο Κύριος, αγαπητοί μου αδελφοί, μετά από μια κοπιαστική διδασκαλία στις πόλεις της Γαλιλαίας, αποσύρεται σε έρημη τοποθεσία. Επιθυμεί να βρεί λίγη ανάπαυση στο ήσυχο περιβάλλον της ερήμου. Τα πλήθη όμως πολύ γρήγορα μαθαίνουν που είναι και έρχονται κοντά Του. 

Τρέχουν στον Χριστό, παρ’ όλο που ο δρόμος είναι μακρύς, ο κόπος πολύς, η ταλαιπωρία μεγάλη. Δεν έχουν μαζί τους τρόφιμα. Είναι νηστικοί κι όμως δεν εννοούν ν’ αποσυρθούν. Δεν θέλουν κατ’ ουδένα λόγο ν’ αφήσουν τον Κύριο. Ο πόθος τους είναι να μείνουν κοντά Του, ν’ ακούσουν την διδασκαλία Του, να δούν τα θαύματά Του, να δεχθούν την ευλογία Του. Και πλησιάζει  το βράδυ. Οι Μαθητές υπενθυμίζουν τον Κύριο ότι η ώρα είναι περασμένη και ο τόπος έρημος. Γι’ αυτό και Τον παρακαλούν να τους απολύσει. Ο Κύριος όμως δεν θέλει ν’ αφήσει τους ανθρώπους αυτούς να γυρίσουν νηστικοί στα σπίτια τους. Θέλει ν’ ανταμείψει το ζήλο τους. Διατάζει, λοιπόν, να δώσουν οι Μαθητές τροφές σ’ αυτούς. Με πέντε άρτους, όμως και δύο ψάρια που έχουν, ποιος να πρωτοφάει και ποιος να χορτάσει; Τότε καλεί τους Μαθητές Του να Του φέρουν τους άρτους και τα ψάρια, και διατάζει τον κόσμο να χωρισθεί σε ομάδες και να καθίσει πάνω στο χορτάρι. Έπειτα παίρνει τους άρτους και τα ψάρια, κοιτάζει  προς τον ουρανό, τα ευλογεί, τα κόβει και τα δίνει στους Μαθητές Του για να τα μοιράσουν στον κόσμο. Και τρώγουν όλοι και χορταίνουν και περισσεύουν. Περισσεύουν συνολικά δώδεκα κοφίνια γεμάτα. Με αφορμή το γεγονός αυτό καλό θα είναι να δούμε κι εμείς σήμερα γιατί μαζεύτηκαν τα περισσεύματα, γιατί το σημειώνει αυτό ο Ευαγγελιστής και τι σημαίνει αυτό για την εποχή μας και ποια η σημασία της ευλογίας Του.

Το ερώτημα, γιατί μάζεψαν οι Μαθητές τα περισσεύματα, έρχεται πολύ φυσιολογικά σαν απορία, σε κάποιο που ακούει αυτό το θαύμα. Γιατί είναι παράδοξο να μαζεύει κάποιος τα τρόφιμα από την έρημο για να τα πάρει στην πόλη, όπου αυτά υπάρχουν άφθονα. Έπειτα και γιατί αυτό ήταν δουλειά πολύ κουραστική. Και στο να τα συγκεντρώσουν και στο να τα μεταφέρουν. Άλλωστε, θα μπορούσαν να πάρουν λίγα κομμάτια μόνο και αν χρειαζόντουσαν και άλλα, ο Κύριος με ένα νέο θαύμα, θα μπορούσε να τα πολλαπλασιάσει. Στο εύλογο αυτό ερώτημα η απάντηση δεν είναι δύσκολη. Όπως μας πληροφορεί ο Ευαγγελιστής Ιωάννης, αυτό ήταν εντολή του ίδιου του Κυρίου, που μάλιστα πρόσθεσε και τον λόγο για τον οποίο έδωσε αυτή την εντολή. «Ίνα μη τι απόληται» (Ιωαν. ΣΤ΄12), δηλαδή, για να μη πάει τίποτε χαμένο. Δεν έχει σημασία, αν υπάρχει πράγματι ανάγκη να μαζευτούν. Ούτε ακόμα έχει σημασία αν ο Ίδιος θα επαναλάμβανε αυτό το θαύμα. Σημασία έχει ότι δεν έπρεπε να πάει τίποτε χαμένο. Θα έλεγε κάποιος πως, μια και όλα αυτά ήταν δώρα του Θεού, που Εκείνος τόσο άφθονα τα χάρισε, δεν υπήρχε λόγος να καθίσουν να μαζέψουν τα περισσεύματα. Όμως αυτό θα ήταν σοβαρό αμάρτημα και αγνωμοσύνη προς τον Θεό που τα δώρισε.

Κι ερχόμαστε στο δεύτερο ερώτημα, αν άξιζε μια τέτοια εκ πρώτης όψεως λεπτομέρεια, να την σημειώσει ο ιερός Ευαγγελιστής. Η επιμονή αυτή του Ευαγγελιστού Ματθαίου, όπως και των λοιπών Ευαγγελιστών, φανερώνει ότι δεν πρόκειται για λεπτομέρεια, αλλά για σημαντικό στοιχείο. Σημαντικό, πρώτα μεν, γιατί υπογραμμίζει την αλήθεια του θαύματος, ότι δηλαδή δεν πρόκειται για κάτι φανταστικό. Ένα φαινόμενο, δηλαδή, αυθυποβολής, αλλά για θαύμα χειροπιαστό, που μπορούσαν να το ελέγξουν και άνθρωποι, που δεν ήταν εκεί και να πουν είδαμε τα δώδεκα κοφίνια γεμάτα με τα κομμάτια που περίσσευσαν. Σημαντικό, επίσης γιατί αποτελεί έμπρακτη απάντηση και κατεύθυνση στο να αντιμετωπισθούν σ’ ένα βαθμό τα οικονομικά προβλήματα όλων των αιώνων και ιδιαίτερα τα προβλήματα της εποχής μας.

Είναι αλήθεια ότι ένα από τα οξύτερα προβλήματα της εποχής μας είναι η οικονομική κρίση. Όσο και αν φαίνεται παράδοξο, στη λύση αυτού του προβλήματος, θα μπορούσε να βοηθήσει η ενέργεια της περισυλλογής των περισσευμάτων. Γιατί δυστυχώς, σήμερα το οικονομικό πρόβλημα είναι κυρίως πρόβλημα υπερκαταναλωτισμού. Καταναλώνουμε, δηλαδή, περισσότερα απ’ όσα έχουμε ανάγκη και ταυτόχρονα πετάμε σαν άχρηστα πράγματα που ακόμα είναι χρήσιμα. Ποτέ μας δεν σκεπτόμαστε να μαζέψουμε τα περισσεύματα, τα οποία και πετάμε. Και αυτό δεν ισχύει μόνο για τα τρόφιμα αλλά και για τα ενδύματα και για όλα γενικά τα πράγματα που χρησιμοποιούμε. Επομένως, στο «ίνα μη τι απόληται», υπάρχει μια κατεύθυνση λύσης του προβλήματος για να μην πηγαίνει τίποτε χαμένο. Αρκεί να εγκολπωθούμε αυτό το πνεύμα. Γιατί, αν όλοι το εφαρμόζαμε, θα άλλαζε και γενικότερα η οικονομική κατάσταση. Δεν θα υπήρχε πληθωρισμός και θα έσβηνε το εξωτερικό χρέος της χώρας, εφ’ όσον θα εμειώνοντο οι εισαγωγές και όλα τα σχετικά. Βέβαια, τούτο είναι κάτι που δεν εξαρτάται απόλυτα από εμάς. Από εμάς εξαρτάται αν το εφαρμόζουμε στην οικογένειά μας. Αλλά στην εντολή αυτή του Κυρίου, μπορούμε να δούμε και μια ακόμα κρυμμένη διάσταση, τη φροντίδα να μείνει το περιβάλλον καθαρό. Γιατί το περιβάλλον μολύνεται και από την υπερβολική κατανάλωση και σπατάλη και το αλόγιστο πέταγμα στα σκουπίδια χρήσιμων πραγμάτων. Το φαινόμενο τούτο το βλέπουμε πιο έντονα την περίοδο αυτή των θερινών διακοπών.

Κι ερχόμαστε, τέλος, στην σημασία της ευλογίας του Θεού που είναι πλούτος και χορτασμός και περίσσεια και αφθονία. Την ευλογία Του όμως αυτή ο Κύριος δεν την παρέχει στον οποιονδήποτε, αλλά μόνο σ’ εκείνους που ζητούν τα πνευματικά και ποθούν τα αιώνια. Οι Γαλιλαίοι εχόρτασαν Λόγο Θεού για το φωτισμό της ψυχής. Εχόρτασαν και τροφή υλική που είχε ανάγκη το σώμα. Εμείς σήμερα στερούμεθα πολλών αγαθών. Φτώχεια, ανεργία, κρίση και ποικίλη κακοδαιμονία μαστίζει τον  τόπο μας. Το ψωμί που τρώμε και αυτό δεν μας ευχαριστεί. Δεν χορταίνουμε και δεν μας ικανοποιεί τίποτε γιατί ακριβώς λείπει από μας η ευλογία του Θεού που πληθαίνει και χορταίνει και νοστιμίζει τα πάντα. Εφύγαμε από τον Θεό και ξεχάσαμε την αθάνατη ψυχή μας. Οι περισσότεροι εγκαταλείψαμε την Εκκλησία. Δεν θέλουμε ν’ ακούσουμε κήρυγμα. Καταργήσαμε την προσευχή. Περιφρονούμε την θρησκεία και βλασφημούμε τον Θεό. Επαύσαμε να είμαστε χριστιανοί. Γίναμε υλιστές και σαρκολάτρες. Σκεπτόμαστε μόνο την ύλη. Φροντίζουμε μόνο για το σώμα μας. Γι’ αυτό κι ο Θεός μας τιμωρεί και γι’ αυτό σήκωσε το χέρι από εμας και πήρε την ευλογία Του.

Αδελφοί μου! Είθε όλοι μας να διδαχθούμε από την σημαντική αυτή λεπτομέρεια του σημερινού Ευαγγελίου, να εγκολπωθούμε δηλαδή το πνεύμα της απλότητας, της αποφυγής, της σπατάλης και του σεβασμού προς το περιβάλλον. Για να ζήσουμε όμορφα όσο χρόνο ο Θεός μας χαρίσει, μέσα στον όμορφο κόσμο Του, που είναι ένα απαύγασμα της αιωνιότητας, προς την οποία βαδίζουμε.

† Ηγούμενος Χρυσορροϊατίσσης Διονύσιος –Μητροπόλεως Πάφου