Κυριακή της Πεντηκοστής- «Ποταμοὶ ἐκ τῆς κοιλίας αὐτοῦ ρεύσουσιν ὕδατος ζῶντος. τοῦτο δὲ εἶπε περὶ τοῦ Πνεύματος οὗ ἔμελλον λαμβάνειν».

Απόστολος: Πραξ. β΄ 1-11

Ευαγγέλιο: Ιω. ζ΄ 37-52, η΄ 12

«Ποταμοὶ ἐκ τῆς κοιλίας αὐτοῦ ρεύσουσιν ὕδατος ζῶντος. τοῦτο δὲ εἶπε περὶ τοῦ Πνεύματος οὗ ἔμελλον λαμβάνειν».

Ἡ ἑορτὴ τῆς Πεντηκοστῆς ἀποτελεῖ τὴν τελευταία μεγάλη ἑορτή, ποὺ ὁλοκληρώνει τὸν κύκλο τῶν μεγάλων ἑορτῶν στὸ σχέδιο τῆς θείας οἰκονομίας, ὅπως ψάλλει ὁ ἱερὸς ὑμνογράφος: «τὴν μεθέορτον πιστοὶ καὶ τελευταίαν ἑορτὴν ἑορτάσομεν φαιδρῶς. Αὐτή ἐστι Πεντηκοστή, ἐπαγγελίας συμπλήρωσις καὶ προθεσμία». Τὴν ἡμέρα τῆς Πεντηκοστῆς ἐκπληρώνεται ἡ ἐπαγγελία τοῦ Κυρίου στοὺς μαθητές Του γιὰ τὴν ἔλευση τοῦ Παρακλήτου καὶ τὴν λήψη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.

Ὁ Κύριος ἔρχεται στὸν Ναό, γιὰ νὰ ἑορτάσει τὴν μεγάλη ἑορτὴ τῆς Πεντηκοστῆς, ἡ ὁποία γιὰ τοὺς Ἰουδαίους ὀνομαζόταν «ἑορτὴ θερισμοῦ», ἑορταζόταν πενήντα ἡμέρες μετὰ τὸ Ἰουδαϊκὸ Πάσχα καὶ ἀποτελοῦσε εὐκαιρία γιὰ προσφορὰ στὸν Θεὸ τῶν ἀπαρχῶν τῆς συγκομιδῆς. Ὁ Κύριος στέκεται στὸν Ναὸ καὶ ἀναγγέλλει ὅτι ὅποιος πιστεύσει σὲ Αὐτὸν σύμφωνα μὲ τὶς Γραφές, τότε αὐτὸν ποταμοὶ ὕδατος ζῶντος θὰ τὸν κατακλύσουν. Καὶ μὲ τὸν λόγον αὐτὸν ἐννοοῦσε τὴν ἔλευση τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ὁ Κύριος χαρακτηρίζει τὴν λήψη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ὡς ποταμοὺς ὕδατος ζῶντος διά «τὴν τοῦ Πνεύματος ἄφθονον χάριν καὶ δαψίλειαν αἰνιττόμενος», τὸ ὁποῖο, «εἰς ὁποίαν ψυχὴν εἰσέλθοι, ποιοῦν αὐτὴν ἀναβλύζειν πάσης πηγῆς ἀφθονώτερον» (Θεοφύλακτος Ἀχρίδος).

Οἱ λόγοι αὐτοὶ τοῦ Κυρίου προξένησαν διχογνωμίες καὶ σχίσμα ἀνάμεσα στὰ πλήθη. Ἄλλοι ἔλεγαν πὼς Αὐτὸς ἦταν ὁ προφήτης τοῦ Θεοῦ, ἄλλοι ὅτι ἦταν ὁ Χριστός, ἐνῶ ἄλλοι τὸ ἀμφισβητοῦσαν. Ὅταν οἱ ἀρχιερεῖς καὶ οἱ Φαρισαῖοι ἔστειλαν τοὺς ὑπηρέτες τους νὰ συλλάβουν τὸν Χριστό, ἐκεῖνοι ἐπέστρεψαν ἄπρακτοι καὶ ἐντυπωσιασμένοι διότι «οὐδέποτε οὕτως ἐλάλησεν ἄνθρωπος, ὡς οὗτος ὁ ἄνθρωπος». Οἱ ὑπηρέτες μπροστὰ στὴν ἀνωτερότητα καὶ τὸ θεϊκὸ κῦρος τοῦ Χριστοῦ, ἔδειξαν ἀνυπακοὴ στὶς ἐντολὲς ποὺ εἶχαν λάβει καὶ ἀρνήθηκαν νὰ διαπράξουν ἀδικία ἢ παρανομία.

Οἱ Φαρισαῖοι ἔξαλλοι τοὺς κατηγόρησαν ὅτι καὶ αὐτοὶ ἐπλανήθησαν ἀπὸ τὸν λαοπλάνο Ἰησοῦ, καθὼς ὁ πολὺς ὄχλος, ὁ μὴ γινώσκων τὸν Νόμον, καὶ γι᾽ αὐτὸ εἶναι ἐπικατάρατοι. Μήπως κάποιος ἀπὸ τοὺς ἄρχοντες ἢ τοὺς Φαρισαίους ἐπίστευσεν εἰς Αὐτόν; Τὸ ἐπιχείρημα αὐτὸ ἀμέσως αὐτοδιαψεύδεται ἀπὸ τὴν παρουσία τοῦ Νικοδήμου, τοῦ νυκτερινοῦ μαθητοῦ ποὺ ἐπίστευσε στὸν Χριστό. Ὁ Νικόδημος ὑπερασπίζεται τὸ δίκαιο ἀναδεικνυόμενος ἀκριβὴς γνώστης καὶ τηρητὴς τοῦ Νόμου, ποὺ προέβλεπε ὅτι κανεὶς δὲν καταδικάζεται χωρὶς ἀπολογία. Ὁ Νικόδημος, ἐν ἀντιθέσει πρὸς τοὺς Φαρισαίους, εἶχε εἰλικρινῶς πιστεύσει στὸν Χριστὸ καὶ τὶς ἐπαγγελίες Του.

Ἡ παρουσία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος στὴν ζωή τῆς Ἐκκλησίας συγκροτεῖ τὸν θεσμὸ τῆς Ἐκκλησίας , διασφαλίζει τὴν ἀλήθεια τῆς πίστεως καὶ χορηγεῖ τὰ χαρίσματα καὶ τὶς πνευματικὲς δωρεὲς στοὺς πιστούς. Τὸ Ἅγιον Πνεῦμα ἐνεργεῖ στὶς καρδιὲς τῶν πιστῶν τὴν σωτηρία καὶ μορφώνει ἐντός τους τὸν Χριστό. Οἱ χριστιανοὶ ἀποτελοῦν μέλη τοῦ Σώματος τοῦ Χριστοῦ (Α´ Κορ. Ιβ´ 27) ἀλλὰ καὶ ναὸ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος (Α´ Κορ. στ´ 19).

Τὸ Ἅγιο Πνεῦμα μεταμορφώνει τοὺς πιστούς. Ὅμως, γιὰ νὰ ἐνεργήσει στὴν ζωή τῶν πιστῶν, χρειάζεται βαθειὰ πίστη, ὅπως εἶπε ὁ Κύριος ὅτι «ὁ πιστεύων εἰς ἐμέ... ποταμοὶ ἐκ τῆς κοιλίας αὐτοῦ ρεύσουσιν ὕδατος ζῶντος» (Ἰω. ζ´ 37). Ὅσο καὶ ἂν ἡ δική μας ἀπιστία καὶ ἀμφιβολία παρεμποδίζει τὴν ἐπενέργεια τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, τὸ Πνεῦμα ὅπου θέλει πνέει καὶ ἐνεργεῖ μὲ μυστηριώδεις καὶ ποικίλους τρόπους. Στὴν σημερινὴ ἐποχὴ τῆς ψυχρῆς λογικῆς καὶ τῆς κοσμικότητος, ποὺ ἀποπνέει ἔλλειψη πνευματικότητος, χρειαζόμαστε πολὺ περισσότερο τὴν παρουσία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος στὴν ζωή μας καὶ τὰ χαρίσματα, ποὺ μᾶς χορηγεῖ (ἀγάπη, χαρά, εἰρήνη, μακροθυμία, χρηστότητα, ἀγαθωσύνη, πίστη, πραότητα − Γαλ. ε´ 22-23).

Ἂς δοῦμε λοιπὸν τὶς εὐλογίες τοῦ Ἁγίου Πνεύματος στὴν ζωή τῶν πιστῶν. Τὸ Παράκλητο Πνεῦμα λάμπει στὸν κόσμο τὸ φῶς τῆς θεογνωσίας καὶ τῆς ἀληθοῦς πίστεως καὶ προσκυνήσεως τῆς Ἁγίας Τριάδος (Ἅγ. Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης). Τὸ Ἅγιο Πνεῦμα θερμαίνει καὶ ἀναζωπυρώνει τὴν καρδιά, φωτίζει τὶς ψυχές, φυγαδεύει τοὺς δαίμονες καὶ κατακαίει τὴν κακία, ὥστε πάντοτε νὰ περιπατοῦμε ἐν τῷ φωτὶ ὡς φωστῆρες ἐν τῷ κόσμῳ (Μέγας Βασίλειος). Ὅποιος θέλει νὰ λάβει πλουσίαν τὴν χάριν τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, πρέπει νὰ καταστήσει τὸν ἑαυτὸν του δεκτικὸν τῆς χάριτος διά τῆς ἐργασίας τῶν ἐντολῶν τοῦ Θεοῦ καὶ τῆς καθάρσεως τῶν παθῶν. Μία καρδία καθαρὰ ἀπὸ τὰ πάθη καὶ ποὺ δὲν ταράσσεται ἀπὸ πονηροὺς καὶ βλάσφημους λογισμούς, ἑλκύει τὶς ἀκτῖνες καὶ τὴν χάριν τοῦ Ἁγίου Πνεύματος (Ἅγ. Μάξιμος ὁ Ὁμολογητής).

Ἡ Ἐκκλησία μας εἶναι κατ᾽ ἐξοχὴν ἁγιοπνευματικὴ καὶ πνευματοκεντρική. Στὶς ἀκολουθίες ἀρχίζουμε ἐπικαλούμενοι τὴν χάριν τοῦ Ἁγίου Πνεύματος μὲ τὴν γνωστὴ προσευχὴ «Βασιλεῦ Οὐράνιε Παράκλητε...», καὶ στὴν Θεία Λειτουργία προσευχόμεθα «ἡ κοινωνία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος εἴη μετὰ πάντων ὑμῶν».

Ὁ ἀληθινὸς σκοπὸς τῆς χριστιανικῆς μας ζωῆς, λέγει ὁ Ἅγιος Σεραφεὶμ τοῦ Σάρωφ, εἶναι ἡ ἀπόκτηση τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ἡ νηστεία, ἡ ἀγρυπνία, ἡ προσευχὴ καὶ ἡ ἐλεημοσύνη ἀποτελοῦν μέσα γιὰ τὴν ἀπόκτηση τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Μπορεῖ νὰ μὴ τὸ ἀντιλαμβανόμεθα πλήρως, ἀλλὰ ἡ παρουσία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος στὴν ζωή μας, ἀποτελεῖ εὐλογία καὶ πηγὴ ζωῆς γιὰ κάθε πιστό. Τὸ Ἅγιο Πνεῦμα εἶναι ζωοποιοῦν, διότι ἡ ψυχὴ χωρὶς Ἅγιο Πνεῦμα εἶναι νεκρὰ καὶ δὲν μπορεῖ καθόλου νὰ ζήσει τὴν αἰώνιο ζωή (Ὅσιος Συμεὼν ὁ Νέος Θεολόγος). Ἂς καθαρίσουμε τὴν καρδία μας, ὥστε αὐτὴ νὰ καταστεῖ κατοικητήριο τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, γιὰ νὰ ἔχουμε στὴν χριστιανική μας ζωή τὶς εὐλογίες καὶ τὶς δωρεές, ποὺ χορηγεῖ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα στοὺς πιστούς.

Ἀρχιμανδρίτης π. Κύριλλος Κεφαλόπουλος

Ορθόδοξος Τύπος,30/05/2014