Γ΄Κυριακή των Νηστειών (Σταυροπροσκυνήσεως) - «Όστις θέλει οπίσω μου ακολουθείν, απαρνησάσθω εαυτόν και αράτω τον σταυρόν αυτού και ακολουθείτω μοι»

Απόστολος: Εβρ. δ΄ 14-ε΄ 6

Ευαγγέλιο: Μαρκ. η΄ 34-θ΄1

«Όστις θέλει οπίσω μου ακολουθείν, απαρνησάσθω εαυτόν και αράτω τον σταυρόν αυτού και ακολουθείτω μοι» (Μαρκ. η΄ 34).

Παρά το ότι από το ύψος του εικονοστασίου προβάλλει η μορφή του Εσταυρωμένου, εντούτοις η Εκκλησία προβάλλει και ανάμεσα μας το Σταυρό του Κυρίου για να μας θυμίζει από τη μια το αντίτιμο της εξαγοράς μας από  την αμαρτία και από την άλλη τη δική μας υποχρέωση για το σήκωμα του δικού μας σταυρού. Επειδή δε «στενή η πύλη και τεθλιμμένη η οδός η απάγουσα εις την ζωήν και ολίγοι εισίν οι ευρίσκοντες αυτήν» (Ματθ. ζ΄14), για τούτο και χρειαζόμαστε τη στήριξη και βοήθεια του Θεού στο δύσκολο αυτό αγώνα.

Διπλός, λοιπόν, ο στόχος της σημερινής γιορτής. Πρώτον να συνειδητοποιήσουμε τη σημασία της σταυρικής θυσίας του Κυρίου ξεχωριστά και δεύτερον να βρούμε τους τρόπους με τους οποίους θα φανούμε αντάξιοι αυτής της μεγάλης θυσίας, αυτής τη μεγάλης αγάπης. Ιδιαίτερα βοηθητικά είναι τα σημερινά αναγνώσματα. Ο «Απόστολος» μας καλεί να «κρατήσουμε σταθερή την πίστη που ομολογούμε. Γιατί έχουμε μέγαν αρχιερέα που έφτασε ως το θρόνο του Θεού, τον Ιησού, τον Υιό του Θεού. Δεν έχουμε αρχιερέα που να μην μπορεί να συμμεριστεί τις αδυναμίες μας. Αντίθετα, έχει δοκιμαστεί σε όλα, επειδή έγινε άνθρωπος σαν κι εμάς, χωρίς όμως να αμαρτήσει. Ας πλησιάσουμε, λοιπόν, με θάρρος το θρόνο της χάριτος του Θεού, για να μας σπλαχνιστεί και να μας δωρίσει τη χάρη του, την ώρα που τη χρειαζόμαστε».

Για να τολμήσουμε να πλησιάσουμε με το θρόνο της χάριτος του Θεού και να γίνουμε κοινωνοί αυτής της μεγάλης του αγάπης θα πρέπει να υλοποιήσουμε τις σημερινές συστάσεις του κυρίου όπως αυτές διατυπώνονται στο σημερινό «ευαγγέλιο». Δηλαδή, όποιος θέλει να τον ακολουθήσει θα πρέπει να απαρνηθεί τον εαυτό του, να σηκώσει το σταυρό του και να τον ακολουθεί.

Είναι ιδιαίτερα σημαντικό το γεγονός ότι, ενώ πριν λίγο μιλώντας για το δικό του Σταυρό χρησιμοποίησε το όρο «δει», πρέπει, όταν απευθύνθηκε στον κόσμο και τους Μαθητές του χρησιμοποίησε τις λέξεις «όστις θέλει». Ο ίδιος προσφέρει της δυνατότητα της σωτηρίας για όλους μαζί, αλλά και για τον καθένα ξεχωριστά. Για να γίνουμε δέκτες και συμμέτοχοι της χάριτος του Θεού θα πρέπει να το θελήσουμε κι εμείς. Ο Θεός θέλει ελεύθερα να δεχθούμε αυτή τη δωρεά και μέσα από την πίστη και τον τρόπο της καθημερινής μας ζωής να φαινόμαστε αντάξιοι αυτής της δωρεάς. Αν παρ’ ελπίδα δεν ανταποκριθούμε επάξια σ’ αυτή τη δωρεά, είτε με την πλήρη άρνηση μας, είτε με τη μη συμμόρφωση στο θέλημα του, τότε ως αξιοκατάκριτοι πλέον θα περιφρονηθούμε και από το Υιό του ανθρώπου «όταν έλθη εν τη δόξη του Πατρός αυτού μετά των αγγέλων των αγίων».

Σαφής, λοιπόν, και ξεκάθαρος σήμερα ο Ιησούς. Αυτός, ως η ελπίδα του κόσμου που πρόβαλε μέσα από το ευαγγέλιο της περασμένης Κυριακής, έρχεται σήμερα να καλέσει τον άνθρωπο να τον ακολουθήσει. Επειδή δε η υλοποίηση αυτής της ελπίδας δε θα είναι δοτή ή και αποτέλεσμα εξαναγκασμού για τούτο και απευθύνει ανοικτή πρόσκληση σε όλους.  Η σωτηρία είναι για όλους. «Ο Θεός θέλει να σωθούν όλοι οι άνθρωποι» (Α΄ Τιμ. β΄ 4). Όμως, το ότι δεν σώζονται όλοι οι άνθρωποι αυτό οφείλεται στους ίδιους τους ανθρώπους, επειδή αρνούνται να γίνουν μέτοχοι της σωτηρίας που τους προσφέρεται.

Έτσι ο Κύριος απευθύνει πρόσκληση σε όλους. Απευθύνει πρόσκληση γενική, καθολική, αλλά και πρόσκληση προσωπική. Ακούσαμε στο σημερινό ευαγγέλιο: «Ο Ιησούς κάλεσε τότε τον κόσμο μαζί με τους μαθητές και τους είπε: Όποιος θέλει να με ακολουθήσει, ας απαρνηθεί τον εαυτό του, ας σηκώσει το σταυρό του και ας με ακολουθεί».

Είναι αξιοσημείωτο το γεγονός της υλοποίησης αυτής της πρόσκλησης. Προσκαλεί όλους, αλλά στη συνέχεια προχωρεί στον καθένα ξεχωριστά θέτοντας κάποιες προϋποθέσεις. (α) Να απαρνηθούμε τον εαυτό μας (β) Να σηκώσουμε το σταυρό μας και (γ) Να τον ακολουθούμε δια βίου.

Ο Ιησούς θέλει ανθρώπους ελεύθερους και όχι δούλους, θέλει να τους διακρίνει η αγάπη πάνω από τον ίδιο τον εαυτό τους, έχοντας σαν πρότυπο τη δική του αγάπη. Σε ότι αφορά το σταυρό κάνει διάκριση από το δικό του Σταυρό. Ο Σταυρός Του ήταν μέσο σωτηρίας όλων των άλλων ανθρώπων. Ο ανθρώπινος σταυρός είναι ξεχωριστός του καθενός και αποβλέπει στη δική του και μόνο σωτηρία. Πολλές φορές το Χριστιανικό χρέος, το Χριστιανικό καθήκον, είναι στ’ αλήθεια σταυρός βαρύς, γιατί μέσα από την αυταπάρνηση καλείται να προχωρήσει σε θυσία, ακόμα και αυτοθυσία.

Σταυρός βαρύς και μάλιστα με δύο έννοιες. Πρώτον, γιατί μέσα από την αποδοχή του δικού μας σταυρού θα εκφραστεί ο βαθμός της πίστεως μας και δεύτερον μέσα από τον τρόπο που εμείς θα σηκώνουμε το δικό μας σταυρό θα γινόμαστε το ζωντανό παράδειγμα τόσο στο χώρο της οικογένειας, όσο και στο χώρο της κοινωνίας. Το παράδειγμα της υπομονής την ώρα της μεγάλης δοκιμασίας, η δύναμη της πίστης και της ελπίδας ότι θα τα καταφέρουμε με τη δύναμη και τη βοήθεια του Θεού. Μέσα από την όλη αναστροφή μας θα δώσουμε στην πράξη τις πιο πειστικές αποδείξεις για την ανωτερότητα και την ορθότητα της χριστιανικής μας πίστεως. Μιας πίστεως που οικοδομεί, που ομολογεί με παρρησία και εκφράζεται πρακτικά σαν ήθος και σαν τρόπος καθημερινής ζωής. Μέσα από αυτό το ήθος και αυτό τον τρόπο ζωής θα γινόμαστε αφορμή για να δοξάζεται το όνομα του Θεού. Βαρύ το φορτίο, μεγάλη όμως και η δύναμη του Θεού. Ας μην ξεχνούμε τους λόγους του Αποστόλου Παύλου: «Πάντα ισχύω εν τω ενδυναμούντι με Χριστώ» (Φίλιπ. δ΄ 13). Όλα τα μπορώ χάρη στο Χριστό που με δυναμώνει.

Αδελφοί μου, ο Σταυρός του Κυρίου προβάλλει και σήμερα μπροστά μας για προσκύνηση στέλλοντας μας ταυτόχρονα το μήνυμα ότι Αυτός που υψώθηκε πάνω στο σταυρό βρίσκεται ανάμεσα μας, δίπλα μας, για να μας στηρίξει. Αυτό το γεγονός μας δίνει δύναμη και μαζί με τον υμνωδό ομολογούμε: «Ο Σταύρος Σου Κύριε, ζωή και Ανάστασις υπάρχει τω λαώ σου». Άρα και για μας. Είναι ταυτόχρονα πηγή δύναμης και ελπίδας ότι και ο δικός μας σταυρός θα έχει σαν τελική κατάληξη και τη δική μας ανάσταση. Ας παρακαλέσουμε το Θεό να μας δίνει δύναμη και υπομονή σ’ αυτόν τον αγώνα. Μέσα από αυτή την υπομονή θα εκφραστεί η δύναμη της πίστης μας, αλλά και η πιο γνήσια και ειλικρινής προσκύνηση του Σταυρού του Κυρίου. Ναι, Κύριε, Φιλάνθρωπε κι’ εμείς μετά του υμνωδού αναφωνούμεν: «Τον Σταυρόν σου προσκυνούμεν Δέσποτα, κα την Αγίαν Σου Ανάστασιν δοξάζομεν». Αμήν.

Θεόδωρος Αντωνιάδης – Ι.Μ.Π