Πρώτη και Δεύτερη τακτική Συνεδρία της Ιεράς Συνόδου της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος (15 & 16 -10-2013)

Πρώτη τακτική Συνεδρία της Ιεράς Συνόδου της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος

Δελτίο τύπου της Ιεράς Συνόδου (15-10-2013)

Συνήλθε σήμερα Τρίτη, 15 Οκτωβρίου 2013, σε πρώτη τακτική Συνεδρία η Ιερά Συνοδος της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος, υπό την Προεδρία του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών και Πασης Ελλάδος κ. Ιερωνύμου στην Αίθουσα Συνεδριών της Ιεράς Συνόδου της Ιεραρχίας.

Προ της Συνεδρίας ετελέσθη Αρχιερατική Θεία Λειτουργία στο Καθολικό της Ιεράς Μονής Ασωμάτων Πετράκη, ιερουργήσαντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Μαρωνείας και Κομοτηνής κ. Παντελεήμονος.

Περί την 9η πρωινή, στη μεγάλη Αίθουσα των Συνεδριών της Ιεράς Συνόδου, εψάλη η Ακολουθία για την έναρξη των εργασιών της Ιεράς Συνόδου. Αναγνωσθέντος του Καταλόγου των συμμετεχόντων Ιεραρχών, διεπιστώθη η απουσία των Σεβασμιωτάτων Μητροπολιτών Μεγάρων και Σαλαμίνος κ. Βαρθολομαίου, Ιωαννίνων κ. Θεοκλήτου, Περιστερίου κ. Χρυσοστόμου, Κίτρους και Κατερίνης κ. Αγαθονίκου, Κασσανδρείας κ. Νικοδήμου και Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως κ. Βαρνάβα, οι οποίοι απουσίασαν ητιολογημένα.

Ακολούθως, συνεκροτήθη η Επιτροπή Τυπου από τούς Σεβασμιωτάτους Μητροπολίτες Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου κ. Ιερόθεο, Σύρου, Τήνου, Άνδρου, Κέας και Μήλου κ. Δωρόθεο και Ιλίου, Αχαρνών και Πετρουπόλεως κ. Αθηναγόρα.

Στη συνέχεια ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμος ως Πρόεδρος του Σώματος της Ιεράς Συνόδου της Ιεραρχίας προσεφώνησε τα Μέλη Αυτής.

Στην εισηγητική του ομιλία ο Μακαριώτατος επικεντρώθηκε σε τρεις θεματικές ενότητες. Αρχικά αναφέρθηκε στην θεματολογία του Προγράμματος των Συνεδριών της Ιεραρχίας. Κατόπιν, επιγραμματικά κατέθεσε τις σκέψεις του ως προς τις εσωτερικές δομές της Εκκλησίας μας. Τέλος αναφέρθηκε στην κρίση που μαστίζει την κοινωνία μας. Αποσπασματικά στην ομιλία του ο Μακαριώτατος είπε :

«Μέσα στην πολυμορφία της κρίσεως, η κοινωνία μας δοκιμάζεται από την φτώχεια, την κοινωνική αδικία, εθνικές προκλήσεις, απειλές εθνικού διχασμού και εκδηλώσεις μισαλλοδοξίας. Κυριαρχεί η εξυπηρέτηση του κέρδους και του ιδίου οφέλους, που καθηλώνουν τον άνθρωπο σε προκρούστεια «οικονομικά» σχήματα. Σήμερα περισσότερο από ποτέ, ο άνθρωπος λογίζεται ως μονάδα προς εκμετάλλευσιν. Όπως διείδε σοφά ένας σημαντικός θεολόγος, ο Olivier Clément, «η Δύση θέτει την ανθρωπότητα μπροστά στα έσχατα προβλήματα. Ο άνθρωπος, σήμερα, γίνεται όλος ένα πρόβλημα». Ο τεχνολογικός ευδαιμονισμός του πολιτισμού μας έχει αποκοπεί από την πνευματική ολοκλήρωση. Οι πνευματικές φωνές στον τόπο μας μοιάζουν να έχουν σιγήσει. Οι νέοι μας μεταναστεύουν. Οι πολίτες έχουν κυριευθεί από απογοήτευση και τυφλή οργή κατά πάντων, ενώ οι εκπρόσωποι των κομμάτων διαξιφίζονται υπεραμυνόμενοι τις απόψεις τους με κύριο μέλημα τη διατήρηση της εξουσίας.

Η οικογένεια διαλύεται, ενώ συγχρόνως αυξάνει ο αριθμός των αυτοκτονιών. Η έλλειψη ανθρωπιάς και αλληλεγγύης, που χαρακτηρίζει τη σύγχρονη κοινωνία, υποδαυλίζει την ευκολία με την οποία καταλήγει κάποιος στην απόφαση να αφαιρέσει τη ζωή του. Δεν γίνεται όμως να μας διαφεύγει το γεγονός ότι ο θεσμός της οικογενείας αποτελεί διαχρονικά το πιο εγγυημένο και ασφαλέστερο κοινωνικό πλαίσιο για την ορθή διαπαιδαγώγηση και την εν Χριστώ αγωγή των νέων μελών της κοινωνίας μας. Η οικογένεια διαπλάθει τις παιδικές ψυχές και προετοιμάζει τους πολιτικούς, τους καθηγητές, τους καλλιτέχνες, τους κληρικούς, τους ηγέτες του τόπου μας. Έχουμε χρέος να την κρατήσουμε ενωμένη και ισχυρή. Η χριστιανική οικογένεια διαφυλάσσει από το μίσος, διδάσκει την αγάπη, διαμορφώνει ολοκληρωμένους ανθρώπους, ανορθώνει τις συνειδήσεις, ανασταίνει πνευματικά τέκνα, συγκροτεί πρόσωπα ελεύθερα και όχι προσωπεία πάσης χρήσεως.

… … …

Η σημερινή κατάσταση μας βρίσκει σε ένα ταραγμένο και συνεχώς μεταβαλλόμενο κόσμο. Χάρις στη σύγχρονη τεχνολογική επανάσταση, η χρήση των λεγομένων κοινωνικών δικτύων μπορεί να μεταφέρει κάθε πληροφορία σε χρόνο εκπληκτικά γρήγορο. Η εξέγερση της Αιγύπτου χρειάστηκε μόλις μίαν εβδομάδα διαδικτυακής κινητοποιήσεως για να συγκεντρωθούν εκατομμύρια νέοι στην πλατεία Ταχρίρ. Τα αποτελέσματα τα βλέπουμε ακόμη.

Στή χώρα μας παρατηρείται μια βίαιη αναδιανομή κεφαλαίων σε νέα χέρια. Είτε ως θεατές, είτε ως μέρος των αλλαγών αυτών, παρατηρούμε τις εξελίξεις. Όλοι μας, και προσωπικά η ελαχιστότης μου, έχουμε μερίδιο ευθύνης για όσα βιώνουμε τα τελευταία έτη. Πρώτος εγώ αναγνωρίζω τη δυσκολία παρακολούθησης των παγκοσμίων αλλαγών. Είναι πρόδηλο όμως το βαθύ ενδιαφέρον και η αγωνία όλων μας. Προσεύχομαι με όλη μου την ψυχή να φωτίσει ο Θεός αυτούς που ασκούν εξουσία, ώστε να σκεφτούν φιλανθρώπως. Απαιτείται ειδικά να συνειδητοποιήσουμε πως όσα τραγικά διαδραματίζονται στην κοντινή μας Συρία δεν μπορούν να μας αφήνουν αδιάφορους. Πρέπει να καταστεί σαφές προς κάθε κατεύθυνση ότι δεν είναι δυνατόν οι θρησκείες να χρησιμοποιούνται ως ιδεολογικό πρόσχημα προς εξυπηρέτηση πολεμικών συγκρούσεων και ατομικών επιδιώξεων.

… … …

Η σύγχρονη πραγματικότητα επιτάσσει να διατηρήσουμε πάνω απ’ όλα την εν Χριστώ ενότητα, τον σύνδεσμο της ειρήνης του Σώματος της Ιεραρχίας και του εκκλησιαστικού σώματος γενικότερα. Επιτρέψτε μου επ’ αυτού να προσθέσω κι έναν ακόμη προβληματισμό. Πολλοί επιχειρούν να ταυτίσουν την Εκκλησία με μέρος του κοινωνικού και πολιτικού συστήματος. Να μας παρουσιάσουν σαν συνδιαχειριστές κοσμικής εξουσίας. Δεν υπάρχει τίποτα πιο επικίνδυνο από αυτό. Η Εκκλησία, παρ’ ότι συνιστά σάρκα από τη σάρκα του τόπου μας και έχει συνδεθεί αδιαχώριστα με την ιστορική του πορεία, ούτε ταυτίζεται με κόμματα ούτε αντλεί την ύπαρξή της από την Πολιτεία. Εντάσσεται φυσιολογικά σε ένα ευνομούμενο κράτος, σεβομένη τους νόμους που διέπουν το δημοκρατικό πολίτευμα. Κάθε άλλη προσέγγιση υπαγορεύεται από κοσμικά κριτήρια. Ο Ιησούς Χριστός είναι για μας «εχθές και σήμερον ο αυτός, και εις τους αιώνας» (Εβρ. 13, 8). Ούτε συναποτελούμε μέρος του συστήματος, ούτε αντιπροσωπεύουμε κάποιο συστημικό μόρφωμα. Η Εκκλησία έχει πνευματική αποστολή να οδηγεί τα μέλη της προς τη σωτηρία και να ευαγγελίζεται «Χριστόν, και τούτον εσταυρωμένον» (Α Κορ. 2, 2). Αγαπά, συγχωρεί, ελέγχει, βοηθεί, στηρίζει, και πάνω απ’ όλα δίνει και τη ζωή της ακόμη για την ιστορική συνέχιση αυτού του τόπου. Αισθάνεται το χρέος να ενισχύσει την συνοχή και την ενότητα του λαού, που αποτελεί εγγύηση για το μέλλον, και ύστερα να καλύψει, στο μέτρο των δυνάμεών της, τις ανάγκες της εποχής. Είναι αλήθεια ότι καλύπτονται πολλές ανάγκες, αλλά κύριο έργο της είναι να στηρίξει τις ψυχές των ανθρώπων και να ενισχύσει την πίστη ότι με τη βοήθεια του Θεού μπορούμε να υπερνικήσουμε κάθε δυσκολία και κρίση».

Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Καρυστίας και Σκύρου κ. Σεραφείμ, ως αντιπρόεδρος της Ιεραρχίας, αντεφώνησε εκ μέρους των Σεβασμιωτάτων Ιεραρχών.

Στην συνέχεια άρχισε συζήτηση επί της Προσφωνήσεως – Εισηγήσεως του Μακαριωτάτου Προέδρου κατά την οποία ομίλησαν οι Σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες : Δημητριάδος κ. Ιγνάτιος, Ναυπάκτου κ. Ιερόθεος, Σταγών κ. Σεραφείμ, Θεσσαλονίκης κ. Άνθιμος, Ηλείας κ. Γερμανός, Νέας Σμύρνης κ. Συμεών, Ύδρας κ. Εφραίμ, Φθιώτιδος κ. Νικόλαος, Διδυμοτείχου κ. Δαμασκηνός, Ξάνθης κ. Παντελεήμων, Πειραιώς κ. Σεραφείμ, Φιλίππων κ. Προκόπιος, Καλαβρύτων κ. Αμβρόσιος, Φλωρίνης κ. Θεόκλητος, Σύρου κ. Δωρόθεος, Κυθήρων κ. Σεραφείμ, Καισαριανής κ. Δανιήλ, Φωκίδος κ. Αθηναγόρας, Σιδηροκάστρου κ. Μακάριος, Αλεξανδρουπόλεως κ. Άνθιμος, Λαγκαδά κ. Ιωαννης, Παροναξίας κ. Καλλίνικος, Μονεμβασίας κ. Ευστάθιος και Ιερισσού κ. Θεόκλητος.

Κατόπιν έγινε ενημέρωση του Σώματος της Ιεραρχίας για τα πεπραγμένα των Συνοδικών Επιτροπών της παρελθούσης Συνοδικής Περιόδου (Αύγουστος 2012 έως Σεπτέμβριος 2013) και ακολούθησε συζήτηση.

Η Ιερά Συνοδος της Ιεραρχίας θα συνεχίσει τις εργασίες Της αύριο το πρωί.

Η Επιτροπή Τύπου της Ιεράς Συνόδου της Ιεραρχίας

Δεύτερη τακτική Συνεδρία της Ιεράς Συνόδου της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος

Δελτίο τύπου της Ιεράς Συνόδου (16-10-2013)

Συνήλθε σήμερα Τετάρτη, 16 Οκτωβρίου 2013, στη δεύτερη Τακτική Συνεδρία η Ιερά Συνοδος της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος, υπό την Προεδρία του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερωνύμου, στην Αίθουσα Συνεδριών της Ιεράς Συνόδου της Ιεραρχίας.

Μετά την προσευχή ανεγνώσθη ο Κατάλογος των συμμετεχόντων Ιεραρχών και διεπιστώθη η απουσία των Σεβασμιωτάτων Μητροπολιτών Μεγάρων και Σαλαμίνος κ. Βαρθολομαίου, Ιωαννίνων κ. Θεοκλήτου, Περιστερίου κ. Χρυσοστόμου, Κεφαλληνίας κ. Σπυρίδωνος, Κίτρους και Κατερίνης κ. Αγαθονίκου και Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως κ. Βαρνάβα, οι οποίοι απουσίασαν αιτιολογημένα.

Κατόπιν επικυρώθηκαν τα Πρακτικά της χθεσινής Συνεδρίας.

Ακολούθησε η επεξεργασία του κεντρικού θέματος της Τακτικής Ιεράς Συνόδου της Ιεραρχίας με τον γενικό τίτλο : «Ο Θεσμός της Οικογενείας». Πρώτος ανέγνωσε την εισήγηση του ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως κ. Ιερεμίας, με θέμα: «Θεολογική και ανθρωπολογική θεώρησις του θεσμού της οικογενείας». Ο Σεβασμιώτατος μεταξύ άλλων ανεφερε :

«1. Ἡ οικογένεια συνδέεται με τον γάμο από τον οποίο προέρχεται. Ο γάμος εδημιουργήθη "απ ἀρχῆς" (Ματθ. 19, 4) από τον Θεόν στον Παράδεισο. Αν δεν αμάρταναν οι πρωτόπλαστοι, θα επολλαπλασιάζοντο κατ ἄλλον τρόπο.

2. Ἡ πτώση των πρωτοπλάστων έφερε διαταραχή στη σχέση τους, χάθηκε το μεταξύ τους αρμονικό και αρχίζουν δράματα στην οικογένεια των ανθρώπων• ο άνδρας γίνεται εξουσιαστής ("βαάλ") της γυναίκας. Η μονογαμία γίνεται πολυγαμία, η οποία φέρει δύο συστήματα, το ανδροκρατικό (ο άνδρας παίρνει πολλές γυναίκες) και το γυναικοκρατικό η γυναίκα παίρνει πολλούς άνδρες).

3. Ἡ Παλαιά Διαθήκη ανεβάζει από την πτώση αυτή, την σχέση του ανδρογύνου με την υψηλή της διδασκαλία :

Θεσπίζεται κάποια ιερή τελετή κατά την σύναψη του Γάμου (Ιεζ. 16, 8.59 εξ., Μαλαχ. 2, 14, Παροιμ. 2, 17). Ανυψώνει τη θέση της γυναίκας από την ταπεινή και δουλική κατάστασή της (Παροιμ. 31, 10-12). Με την εικόνα του γάμου εκφράζεται η στενή σχέση του Θεού με τον λαό του (Προφήτης Ωσηέ). Το χωρίον του Μαλαχία 2, 14.15, θέτει ως σκοπό του γάμου την αγάπη των συζύγων, την κοινωνία του βίου τους, την συντροφικότητα και την αλληλοσυμπλήρωση, αντίθετα προς τους συγχρόνους του Προφήτου Ισραηλίτας, που έθεταν την τεκνογονία ως μοναδικό σκοπό του γάμου. Έτσι εγκατέλειπαν την γυναίκα τους μετά την απόκτηση τέκνων. Όμως το χριστιανικό ανδρόγυνο δεν πρέπει με ελαφρά την συνείδηση να αποσυνδέει την τεκνογονία από τον γάμο.

4. Γενικά, η βασική αρχή που πρέπει να ρυθμίζει την σχέση ανδρός και γυναικός είναι αυτή. Η γαμική σχέση του άνδρα και της γυναίκας μόνο με το μυστήριο του γάμου είναι ευλογημένη, ενώ έξω από αυτό συνιστά αμαρτία, η οποία κωλύει από την κοινωνία των Αχράντων Μυστηρίων.

Πρός την αρχήν αυτήν αντίθετοι είναι :

Οι προγαμιαίες σχέσεις των νέων, ο πολιτικός γάμος και οι ελεύθερες συμβιώσεις μεταξύ ορθοδόξων και αλλοθρήσκων.

5. Διά το υπάρχον οικονομικό πρόβλημα, το οποίο φέρει ταραχή και διενέξεις στην σημερινή οικογένεια, η Εκκλησία πέραν της απαραιτήτου φιλανθρωπικής βοηθείας δια της παροχής τροφίμων και χρημάτων στους έχοντες ανάγκη, φροντίζει να τονώσει την ψυχή του λαού της με την πίστη και την ελπίδα στον Θεό».

Στη συνέχεια ανέγνωσε την εισήγηση του, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Χαλκίδος κ. Χρυσόστομος, με θέμα : «Ο ρόλος της οικογενείας στη σύγχρονη εποχή». Ο Σεβασμιώτατος στην εισήγησή του τόνισε :

«1. Ἡ οικογένεια αποτελεί τον βασικότερο βιοκοινωνικό θεσμό, ο οποίος επηρεάζεται από το κοινωνικό γίγνεσθαι και με τη σειρά του το επηρεάζει.

2. Ἡ "εποχή" μας, ως το συγκεκριμένο ιστορικό πλαίσιο, στο οποίο ζει η οικογένεια, έχει τα εξής βασικά χαρακτηριστικά :

Η υλιστική ιδεολογία,που ονομάζεται "αγορά" είναι η νέα θεότης, η οποία φαίνεται να προδίδει τον λάτρη της άνθρωπο.

Ο σύγχρονος άνθρωπος δεν αντιμετωπίζεται ως ξεχωριστό και ανεπανάληπτο πρόσωπο, αλλ ὡς μέλος μιας ανώνυμης μάζας. Η μάζα παράγει εύχρηστους, αλλά "μικρούς" ανθρώπους.

Η μεγάλη τεχνολογική ανάπτυξη και επιστημονική πρόοδος και ταυτόχρονα η παραθεώρηση, μέχρι σημείου περιφρονήσεως, των παραδοσιακών αξιών και θεσμών.

3. Ἡ οικογένεια (οίκος + γένος) δεν μένει αναλλοίωτη στο χρόνο. Έλαβε πολλές μορφές στο παρελθόν και το παρόν. Γνωρίστηκε ως εκτεταμένη, πολυγαμική, ενώ εσχάτως εμφανίζεται ως πυρηνική η συζυγική, μονογονεϊκή, ανασυγκροτημένη, χωλή και αντ αὐ¬τῆς προτιμώνται από αρκετούς οι ελεύθερες διαφόρων τύπων συμβιώσεις.

Στην εποχή μας δύσκολα αποφασίζουν οι άνθρωποι το γάμο, λόγω του υλιστικού τρόπου ζωής, αλλά και για αντικειμενικές δυσκολίες, ενώ επιστρατεύονται και άλλοι δευτερεύοντες λόγοι. Εύκολα, όμως, προχωρούν στο διαζύγιο. Ωστόσο, ευτυχώς, δεν είναι λίγοι και όσοι προχωρούν σε γάμου κοινωνία, με ωριμότητα, πίστη και αγωνιστική διάθεση. Δεν πρέπει να αποσιωποιηθεί και η συρρίκνωση της οικογένειας και το έντονο δημογραφικό πρόβλημα, το οποίο οφείλεται σε αντικειμενικές δυσκολίες, αλλά και στην έκλυση των ηθών και στην προώθηση ζωής χωρίς παιδιά και προτείνεται η αναβολή του γάμου και η έκτρωση, για την απαλλαγή από μια ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη.

4. Η ποιμαντική φροντίδα της οικογένειας θεωρείται αυτονόητη εκκλησιαστική διακονία, η οποία επιτελείται σε Συνοδικό, Μητροπολιτικό και Ενοριακό επίπεδο και αγκαλιάζει τις πνευματικές αλλά και υλικές ανάγκες της (Σχολές προετοιμασίας των υποψηφίων για γάμο, Σχολές Γονέων, Συμβουλευτικοί Σταθμοί, Κέντρα Στηρίξεως Οικογένειας, Βιωματικές ομάδες, Συνέδρια, ομιλίες, ραδιοφωνικές και τηλεοπτικές εκπομπές, νεανικές συναντήσεις και συντροφιές, Κατασκηνώσεις, προσωπική συμβουλευτική και στο ι. Μυστήριο της Εξομολογήσεως, στήριξη πολυτέκνων, αγάμων μητέρων και παντός είδους υλικά βοηθήματα), ενώ απαιτείται περισσότερη άσκηση και προσευχή και φυσικά εντονότερη προσπάθεια σε όλους τους τομείς και κυρίως στην κατάρτιση στελεχών προς αυτήν την κατεύθυνση».

Ακολούθησε διάλογος επί των δύο Εισηγήσεων και τοποθετήθηκαν οι Σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες Θεσσαλονίκης κ. Άνθιμος, Ξάνθης κ. Παντελεήμων, Φιλίππων κ. Προκόπιος, Σιδηροκάστρου κ. Μακάριος, Καλαβρύτων κ. Αμβρόσιος, Δημητριάδος κ. Ιγνάτιος, Καρυστίας κ. Σεραφείμ, Λαγκαδά κ. Ιωάννης και Ηλείας κ. Γερμανός

Η Ιερά Συνοδος της Ιεραρχίας θα συνεχίσει τις εργασίες Της αύριο το πρωί.

Η Επιτροπή Τυπου της Ιεράς Συνόδου της Ιεραρχίας