Κωνσταντίνος Χολέβας, Οι σχέσεις με τη Ρωσία και οι ανησυχίες made in USA

Οι σχέσεις με τη Ρωσία και οι ανησυχίες made in USA

Κωνσταντῖνος Χολέβας, Πολιτικός Ἐπιστήμων

Ενα από τα θέματα που θα τεθούν από τον Αμερικανό πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα κατά τη συνάντησή του με τον πρωθυπουργό Αντώνη Σαμαρά στις 8 Αυγούστου υποθέτω ότι θα είναι και η ενεργειακή πολιτική της Ελλάδας σε σχέση με την Τουρκία και τη Ρωσία. Η παλαιότερη συζήτηση για τον αγωγό Μπουργκάς -Αλεξανδρούπολης, που δεν προχώρησε, και η πρόσφατη ανακίνηση του ζητήματος της ΑΟΖ και των υδρογονανθράκων καθιστούν προφανή την επιθυμία της χώρας μας για μεγαλύτερη ενεργειακή και γεωπολιτική αναβάθμιση. Ομως οι ΗΠΑ δεν επιθυμούν αυτή η αναβάθμιση να συνδυαστεί με ενίσχυση των ελληνορωσικών σχέσεων και με πιθανή εξάρτηση της Ελλάδας από ρωσικές πηγές ενέργειας.

 Μετά την πτώση των κομμουνιστικών καθεστώτων, και συγκεκριμένα σε όλη τη διάρκεια της δεκαετίας του 1990, διακεκριμένοι Αμερικανοί διεθνολόγοι και πολιτικοί επιστήμονες κατέγραψαν σε βιβλία μεγάλης κυκλοφορίας την αμερικανική γεωστρατηγική για το προσεχές και απώτερο μέλλον. Παρά τις επιμέρους διαφορές στις αναλύσεις τους, σχεδόν όλοι εκφράζουν ανησυχία για τον ρωσικό ρόλο στην ενεργειακώς πλούσια κεντρική ζώνη της Ευρασίας.

 Ο καθηγητής Ιστορίας και Διεθνών Σχέσεων Χένρι Κίσινγκερ, αντιπαθής στον Ελληνισμό λόγω του ρόλου του ως ΥΠΕΞ των ΗΠΑ κατά την εισβολή του Αττίλα, έγραψε το ογκώδες βιβλίο «Διπλωματία», το οποίο κυκλοφόρησε το 1994 στα αγγλικά και το 1995 στα ελληνικά από τις εκδόσεις Λιβάνη. Στη σελίδα 906 της ελληνικής εκδόσεως γράφει χαρακτηριστικά: «Γεωπολιτικά, η Αμερική είναι ένα νησί μακριά από τις ακτές της γήινης μάζας της Ευρασίας, οι πόροι και ο πληθυσμός της οποίας είναι πολύ μεγαλύτερα από αυτά των Ηνωμένων Πολιτειών. Η κυριαρχία μιας μόνης δύναμης σε οποιαδήποτε από τις δύο σφαίρες της Ευρασίας -Ευρώπη ή Ασία- παραμένει ένας καλός ορισμός στρατηγικού κινδύνου για την Αμερική, με ή χωρίς Ψυχρό Πόλεμο. Κι αυτό επειδή μια τέτοια δύναμη θα είχε την ικανότητα να ξεπεράσει την Αμερική στον οικονομικό και, τέλος, στον στρατιωτικό τομέα επίσης. Ο κίνδυνος αυτός θα έπρεπε να αποτραπεί».

 Ο Ζμπίγκνιου Μπρζεζίνσκι υπήρξε καθηγητής Διεθνών Σχέσεων και σύμβουλος πολλών προέδρων των ΗΠΑ. Στο βιβλίο του «Η μεγάλη σκακιέρα», το οποίο κυκλοφόρησε στα αγγλικά το 1997 και στα ελληνικά το 1998 (εκδόσεις Λιβάνη), αναφέρεται ιδιαιτέρως στη ρωσική επιρροή στους πετρελαιοπαραγωγούς λαούς της πρώην ΕΣΣΔ και νυν κεντρικής Ασίας και υπογραμμίζει τα εξής στη σελίδα 257 της ελληνικής εκδόσεως: «Επομένως, το πρωταρχικό συμφέρον της Αμερικής είναι να εξασφαλίσει ότι καμία δύναμη δεν θα καταφέρει να ελέγξει αυτόν τον γεωπολιτικό χώρο και ότι η παγκόσμια κοινότητα θα έχει ανεμπόδιστη χρηματιστική και οικονομική πρόσβαση σε αυτήν τη περιοχή. Ο γεωπολιτικός πλουραλισμός θα γίνει μόνιμη πραγματικότητα μόνο όταν ένα δίκτυο αγωγών και δρόμων μεταφορών συνδέσει άμεσα την περιοχή με τα κύρια κέντρα της παγκόσμιας οικονομικής δραστηριότητας μέσω της Μεσογείου και της Αραβικής Θάλασσας, καθώς και διά ξηράς. Επομένως, πρέπει να αποκρουσθούν οι προσπάθειες της Ρωσίας να μονοπωλήσει την πρόσβαση, επειδή είναι δυσμενείς για τη σταθερότητα της περιοχής».

Στο βιβλίο του «Η σύγκρουση των πολιτισμών και η ανασυγκρότηση της παγκόσμιας τάξης» (αγγλική έκδοση 1996, ελληνική έκδοση 1998 από την ΤΕΡΖΟBOOKS) o πολυσυζητημένος Σάμιουελ Χάντινγκτον προσπαθεί με θρησκευτικού τύπου επιχειρήματα να απομακρύνει τις χώρες της δυτικής Ευρώπης από τυχόν συνεργασία με τη Ρωσία. Μόνον οι καθολικοί και οι προτεστάντες ανήκουν στη Δύση, γράφει, οι ορθόδοξοι λαοί, με αρχηγό τη Ρωσία, είναι και πρέπει να μείνουν εκτός δυτικού κόσμου.

 Η Ελλάς έχει τα δυτικά της συμφέροντα και δεν αποκλείει μια στενότερη ενεργειακή και πολιτιστική συνεργασία με τη Ρωσία. Απλώς οι κυβερνήτες μας ας έχουν υπ’ όψιν τους τις υφιστάμενες αμερικανικές ανησυχίες. Παρά τις αλλαγές καθεστώτων, ορισμένοι φόβοι παραμένουν σταθεροί.

Δημοκρατία,23/07/2013