Νίκος Χειλαδάκης,Οι Αλεβήτες πιο κοντά στην Ορθοδοξία παρά στο Ισλάμ

ΟΙ ΑΛΕΒΗΤΕΣ  ΠΙΟ ΚΟΝΤΑ ΣΤΗΝ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΠΑΡΑ ΣΤΟ ΙΣΛΑΜ

Γράφει ο Νίκος Χειλαδάκης, Δημοσιογράφος-Συγγραφέας-Τουρκολόγος

Την αποκαλυπτική άποψη ότι οι Αλεβήτες της Τουρκίας  είναι πιο κοντά στον χριστιανισμό παρά στο Ισλάμ κάνει ο δημοσιογράφος-αρθρογράφος της γνωστής τουρκικής εφημερίδας, Sabah, Sevılay Yükselir, (haber3 16/7/2013), προκαλώντας για άλλη μια φορά ατέλειωτες συζητήσεις σχετικά με την πραγματική θρησκευτική ταυτότητα των Αλεβητών που θεωρούνται απόγονοι των χριστιανών της Μικράς Ασίας, ένα θέμα που κατά καιρούς απασχολεί έντονα την τουρκική επικαιρότητα με σαφής διαλυτικές τάσεις για την ίδια την Τουρκία.

Αλλά το πιο σημαντικό στις αποκαλύψεις του Τούρκου αρθρογράφου είναι ότι πριν από λίγο καιρό στην Γερμανία όπου ζουν μεγάλες κοινότητες Τούρκων Αλεβητών,  ιδρύθηκε ενα Ίδρυμα των Αλεβητών με τον πολύ χαρακτηριστικό τίτλο : «Hıristiyan Alevilik Arkadaşlik Birliği», δηλαδή, «Ένωση Χριστιανικής Αλεβητικής Αδελφότητας». Και μόνο ο τίτλος αυτού του Ιδρύματος δείχνει με τον πιο ενδεικτικό και αποκαλυπτικό τρόπο ότι οι Αλεβήτες δεν αισθάνονται μουσουλμάνοι αλλά είναι πολύ πιο κοντά στην χριστιανική θρησκεία. Ο ίδιος ο Sevılay Yükselir τονίζει στο αποκαλυπτικό του δημοσίευα ότι το Ίδρυμα αυτό δημιουργήθηκε ακριβώς για να καταδείξει ότι οι Αλεβήτες έχουν πολύ περισσότερα κοινά στοιχεία με τον χριστιανισμό, (και φυσικά με την Ορθοδοξία από την οποία προέρχονται), παρά με το Ισλάμ. Μάλιστα, όπως αναφέρεται, αυτή η «Ένωση Χριστιανικής Αλεβητικής  Αδελφότητας» έχει απευθυνθεί και στο χριστιανοδημοκρατικό κόμμα της Γερμανίας ζητώντας την στήριξη του καθώς όπως αντιλαμβάνεται κάνεις το σίγουρο είναι πως θα έχει να αντιμετωπίσει την οργή των Τούρκων ισλαμιστών του σημερινού πρωθυπουργού της Τουρκίας, Ταΐπ Ερντογάν, που μόνο στα λόγια θέλει να προβάλλετε σαν ένας κλασικός δημοκράτης.

Το ζήτημα των Αλεβητών της Τουρκίας ήρθε στην επικαιρότητα για άλλη μια φορά με τα τελευταία γεγονότα του Gazipark και τις διαδηλώσεις που έχουν αναστατώσει την γειτονική χώρα και στις οποίες σε πολλές περιπτώσεις πρωτοστατούν Αλεβήτες που θεωρούν ότι βρίσκονται υπό διωγμό από την ισλαμική κυβέρνηση του Ερντογάν. Παράλληλα και η πολιτική του Ερντογάν στον εμφύλιο της Συρίας αποτέλεσε άλλο ένα σοβαρό αίτιο του ξεσηκωμού των Αλεβητών που έβλεπαν τον Τούρκο πρωθυπουργό να στρέφετε κατά του Ασαντ ο οποίος ανήκει στην ίδια περίπου με αυτούς θρησκευτική αίρεση. Αλλά η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι είναι η ονομασία «Σουλτάνος Σελήμ ο γιαβούζ» που έδωσε ο Ερντογάν στην υπό κατασκευή τρίτη γέφυρα του Βοσπόρου και οποίος ήταν ο μεγαλύτερος σφαγέας των Αλεβήτών της Μικράς Ασίας.

Σίγουρα το πρόβλημα των Αλεβητών είναι ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα της σύγχρονης τουρκικής ταυτότητας και για πολλούς ιστορικούς  ανάγεται στην ρίζα των γενικότερων προβλημάτων της σημερινής ταυτότητας των κατοίκων της Μικράς Ασίας.  Η εμφάνιση και επικράτηση του Ισλάμ, πάνω σε ένα ελληνορθόδοξο χριστιανικό υπόβαθρο  απασχολεί κατά καιρούς έντονα την σημερινή Τουρκία και  είναι και αυτό άλλος ένας «κρίκος» στην αλυσίδα των προβλημάτων που δημιουργούν  τριγμούς, ενίοτε και «σεισμικές δονήσεις», στο σύγχρονο τουρκικό κατεστημένο.

 Αξίζει εδώ να αναφέρουμε μερικά βασικά στοιχεία των Αλεβητών που τους ξεχωρίζουν τελείως από τους  μουσουλμάνους και τους εξομοιώνουν περισσότερο με τους ελληνορθόδοξους χριστιανούς.  1) Οι ναοί τους είναι τα τζεμ, (τόποι προσευχής) και όχι τα τζαμιά. Τα τζεμ  θεωρούνται σαν μυστικοί  χώροι οι οποίοι μοιάζουν με ελληνορθόδοξες εκκλησίες. Σε κάποιους από αυτούς, ειδικά στην ελληνική δυτική Θράκη όπου  η πλειοψηφία των μουσουλμάνων ήταν Μπεκτασήδες, υπήρχαν παλαιότερα (πριν οργιάσει η τουρκική προπαγάνδα), αφιερώματα ή και εικόνες της Παναγίας και  του αγίου Γιώργη που τον τιμούν ιδιαίτερα. 2) Η πίστη τους έχει τριαδικό χαρακτήρα κατά το χριστιανικό πρότυπο  καθώς αναφέρονται σε ένα τριαδικό Θεό που αποτελείται από τον Αλλάχ-Θεό, το Μωάμεθ και τον Αλί. 3) Σε θρησκευτικές λειτουργίες,  πίνουν κρασί και ρακί κάτι που είναι μέγα σκάνδαλο για κάθε ισλαμιστή Σουνίτη. 4) Παραδέχονται το μοναχισμό και είναι οργανωμένοι μάλιστα σε μοναχικά τάγματα. Τα μοναστήρια τους σε απόλυτη αντιστοιχία με τα ορθόδοξα, είναι χώροι περισυλλογής, άσκησης και αγνείας. 5) Έχουν ένα τελετουργικό είδος εξομολόγησης και  μετάνοιας, το «Baş Okutma». 6) Στους Οίκους Προσευχής τους απεικονίζουν σε εικόνες τον Αλί και άλλους αγίους γεγονός που θεωρείται επίσης μεγάλο σκάνδαλο για το κλασικό Ισλάμ. 7 ) Οι γυναίκες δε φορούν φερετζέ και είναι ισότιμες με τους άντρες όπως στον χριστιανισμό και αντίθετα με το Ισλάμ. 8) Έχουν το αντίστοιχο με τους δώδεκα Αποστόλους τιμώντας τους δώδεκα ιμάμηδες.  9) Στις τελετές προσευχής τους σταυρώνουν τα χέρια τους κατά το παλιό ελληνορθόδοξο τυπικό, (που σήμερα το τηρούν στην Ρωσία), όταν  με σταυρωμένα τα χέρια οι πιστοί προσέρχονται για να κοινωνήσουν.