Ο Νοστράδαμος και η εποχή μας

Ο Νοστράδαμος και η εποχή μας

Αρχιμ. Γρηγόριος Κωνσταντίνου

Το τελευταίο χρονικό διάστημα επειδή πολύς λόγος γίνεται για τα «μέλλοντα συμβαίνει» και προβάλλονται από διαφόρους κινδυνολόγους ποικίλες  απόψεις πνευματικών αγίων γερόντων, πολλές φορές μάλιστα παραποιημένες, που αναφέρονται στο τι θα συμβεί στο προσεχές διάστημα στην πατρίδα μας και όχι μόνο, σκεφτήκαμε να φέρουμε στην επιφάνεια κάποιο γνωστό «προφητικό» πρόσωπο στο πολύ κόσμο, διαλύοντας τις όποιες ψευδείς αντιλήψεις βοηθώντας συνάμα τον προβληματισμό των ανθρώπων.

Ο Μισέλ Ντε Νοστρεντάμ (1503–1566), γνωστός και ως Νοστράδαμος, γεννήθηκε στην Γαλλία από εβραϊκή οικογένεια, η οποία ασπάστηκε τον Ρωμαιοκαθολικισμό. Μελέτησε τις κλασσικές γλώσσες και μαθηματικά, έχοντας ως δάσκαλο τον παππού του, και ασχολήθηκε με την ιατρική. Αργότερα λόγω των αναζητήσεων που είχε εγκατέλειψε την ιατρική και ασχολήθηκε με τον αποκρυφισμό και την αστρολογία. Παρ’ όλα αυτά έκανε λαμπρή πορεία στην ιατρική θεραπεύοντας πλήθος ανθρώπων από ασθένειες και ιδιαίτερα από την πανούκλα. Δυστυχώς όμως δεν κατάφερε να θεραπεύσει την ίδια τη γυναίκα του και τα παιδιά του, οδηγώντας τον σε βαθιά κατάθλιψη. Την εποχή εκείνη της ασθένειάς του δέχονταν κατά  την άποψή του διάφορα οράματα. Μέσα από αυτά τα οράματα αναγνώρισε πως είχε καταληφθεί από τον πειρασμό. Με τη δύναμη που διέθετε αποσύρθηκε με τη θέλησή του να μονάσει στο αβαείο του Ορβάς. Εκεί μετά από κάποια παραμονή και αγώνα που έκανε πείστηκε πως είχε λάβει προφητικό χάρισμα απ’ το Θεό. Εγκατέλειψε λοιπόν το μοναστήρι για να ξεκινήσει το συγγραφικό του έργο. Συχνά πυκνά υπνωτιζόταν από μόνος του και έβλεπε πράγματα που επρόκειτο να συμβούν στο μέλλον.

Ο Νοστράδαμος χρησιμοποίησε τις μεθόδους του νεοπλατωνικού Ιάμβλιχου για την μαντική του τέχνη. Πάνω σ’ ένα χάλκινο τρίποδα ήταν μια κούπα γεμάτη με νερό, μέσα στην οποία κοιτούσε ο μάντης, μέχρι να δημιουργηθεί ατμός, οπότε εμφανίζονταν εικόνες από το μέλλον, και άρχιζε να «προφητεύει». Με το ραβδί του άγγιζε  το μέσο του τρίποδα και ύγραινε  τα πόδια του με το νερό που είχε τοποθετήσει επάνω. Την ίδια μέθοδο χρησιμοποιούσαν και οι Απολλώνιοι μάντεις. Ο Νοστράδαμος παρότι φοβόταν τη δύναμη του πειρασμού που προκαλούσε, όμως όταν αυτή έρχονταν κοντά του γαλήνευε, και άρχιζε να μιλάει μαζί της.

Αρέσκονταν  να βλέπει το μέλλον του κόσμου υπό την επιρροή των άστρων, που εμπνευστής του ήταν οι μεταφυσικές δυνάμεις ή δαιμονικές που καλούσε για να μάθει και να συγγράψει τις «προφητείες» του. Το συγγραφικό του έργο θεωρείται «προφητικό», και κάποιοι πιστεύουν ότι καθόρισε  τον 20ο αιώνα. Μέσα από τα συγγράμματά του «προφητεύει» τον ερχομό του Αντίχριστου, και τη συντέλεια του κόσμου. Στα γραπτά του ισχυρίζεται ότι όταν ο πλανήτης γη θα έλθει στην ίδια ευθεία με τον ήλιο, θα συμβεί μία απότομη ανατροπή της ισορροπίας του φυσικού περιβάλλοντος, και θα διαταράξει τις κανονικές συνθήκες ζωής των ανθρώπων σημαίνοντας το τέλος του πλανήτη μας. Η εποχή αυτή -κατά τον Νοστράδαμο ως αστρολόγο- ονομάζεται εποχή του Υδροχόου, ενώ η προηγούμενη της ελεύσεως του Χριστού εποχή του Ιχθύος. Σε πολλές θρησκείες έχουν διατυπωθεί θεωρίες ή «προφητείες» για τη συντέλεια του κόσμου. Τις περισσότερες φορές, στοχεύουν να κατευθύνουν  τις μάζες των ανθρώπινων ψυχών στους κόλπους τους μέσα από καταστροφολογίες και κινδυνολογίες, παρουσιάζοντάς τες ως εσχατολογικές και αποκαλυπτικές παρουσίες του Θεού. Η Ορθόδοξη θεολογία μιλάει για τη συντέλεια του κόσμου μέσα από την Αποκάλυψη του Ιωάννη που παρουσιάζει τις καταστροφές και τα έσχατα του κόσμου. Αυτά όλα όμως δεν έχουνε μεγάλη σημασία, διότι το κεντρικό πρόσωπο, που δεν είναι άλλο από τον Ιησού Χριστό, ο οποίος έρχεται για δεύτερη φορά προσφέροντας την αμοιβή στους δικαίους και την τιμωρία στους αδίκους. Το ευαγγέλιο μας καλεί να είμαστε έτοιμοι υποδεχόμενοι εν μετανοία το Σωτήρα Χριστό οδηγώντας όλους μας στη βασιλεία του.

Οι «προφητείες» του Νοστράδαμου έχουν ως στόχο να στηλιτεύσουν τον τρόπο ύπαρξης της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας, που μας παρουσιάζει έναν Θεό αυστηρό κριτή, όπου κατά το Νοστράδαμο αυτή η αυστηρότητα είναι που θα τιμωρήσει και την αμαρτία του κόσμου. Τα κέντρα της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας την περίοδο εκείνη, ήταν η Γαλλία, η Ιταλία, και η Ισπανία.

Στην Αμερικάνικη ήπειρο όμως, οι «προφητείες» του Νοστράδαμου δεν είχαν την ίδια αποδοχή, αφενός μεν γιατί βρισκόταν στους πρώτους χρόνους επικοινωνίας Ευρώπης – Αμερικής, αφετέρου δε οι θρησκευτικές επιλογές ήταν διαφορετικές απ’ ότι στην Ευρώπη, και αργότερα έως και σήμερα δεν υφίσταται η αποκλειστικότητα της Ορθόδοξης ή Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας αλλά υπάρχει η άνθιση πολυάριθμων Χριστιανικών ομολογιών. Αυτό σημαίνει ότι με διαφορετικό τρόπο δέχονται αυτές τις προφητείες, μέσα από τις οποίες μπορούν να καταλάβουν έννοιες όπως «εξουσία», «δύναμη», «ηδονή», «δικαιοσύνη», οι οποίες έχουνε κοσμική χροιά, και όχι σωτηριολογική και εσχατολογική. Γι’ αυτό το λόγο λοιπόν τα μηνύματα που λάμβανε και λαμβάνει κατά καιρούς ο κόσμος διαβάζοντας τις «προφητείες» του Νοστράδαμου είναι ανθρωποκεντρικά και όχι σωτηριολογικά, με την έννοια της εν Χριστώ σωτηρίας του ανθρώπου.

Αυτό βέβαια γίνεται κατανοητό από τα λόγια του Κυρίου: «Εγώ εἰμι τὸ ἄλφα καὶ τὸ ὦ, λέγει κύριος ὁ θεός, ὁ ὢν καὶ ὁ ἦν καὶ ὁ ἐρχόμενος, ὁ παντοκράτωρ (Απ 1,8). Με τον τρόπο αυτό δηλώνει ότι η μέριμνά Του είναι να βρεθούμε όλοι μας την ημέρα εκείνη της κρίσεως μαζί Του, έχοντας ως  κέντρο Αυτόν και όχι το φόβο και τον τρόμο που προκαλούν οι διάφορες αποκαλυπτικές διηγήσεις αμφιλεγόμενων προσώπων για τα έσχατα και συχνά παραποιημένες.

Έτσι λοιπόν οι «προφητείες» αυτές γίνονται μια εύκολη λεία, απ’ τη μία για να ελέγξουν κάποια κέντρα εξουσίας τις μάζες, μέσα από τον έντονο φόβο που προκαλούν, αλλά και μεγάλος αριθμός ανθρώπων για να τις επικαλεστούν και για να συγκαλύψουν, δικαιολογώντας  τις όποιες ψυχολογικές τους ανεπάρκειες και την αποστροφή της προσωπικής τους σχέσης με τον Θεό, αλλά και των σχέσεων μεταξύ τους.

Ακριβώς αυτό είναι το πνεύμα του Νοστράδαμου αλλά και του σύγχρονου ανθρώπου να στηριχτεί στις δικές του δήθεν «υπερφυσικές δυνάμεις» αντλώντας τη σοφία του και τη δύναμη της ύπαρξης του όχι μόνο από τις ψεύτικες προφητείες, αλλά και από τον αποκρυφισμό και τη μαγεία. Με αυτόν τον τρόπο επιζητεί ο σύγχρονος άνθρωπος να ικανοποιήσει την περιέργειά του απαντώντας στα όποια υπαρξιακά και οντολογικά του ερωτήματα, περικλείοντάς τα με ένα περίγραμμα από γρίφους, αστρολογικού περιεχομένου, «ενόρασης», και ό,τι άλλο μεταφυσικό που θα προκαλούσε μυστήριο και φόβο για το άγνωστο.

Ο ίδιος ο Νοστράδαμος χρησιμοποίησε πολλούς γρίφους στις προφητείες του, αφενός για να μην καταδικαστεί από την Ιερά Εξέταση, και αφετέρου να είναι μες στο πνεύμα των απαντήσεων. Είναι λυπηρό όμως ότι κάποιοι το καπηλεύτηκαν αυτό ερμηνεύοντας εκ των υστέρων τις δήθεν προφητείες του. Κάποιοι ισχυρίσθηκαν, ότι είχε προφητεύσει την άνοδο και την παντοδυναμία του Χίτλερ στη Γερμανία. Το όνομα “Hister” που χρησιμοποίησε ο Νοστράδαμος δεν αναφερόταν στον Χίτλερ αλλά στον ποταμό Δούναβη. Αυτό διαπιστώνεται επίσης από κάποιο τετράστιχο που ανέφερε ο «προφήτης» στη δημιουργία μιας γέφυρας πάνω από τον ποταμό “Hister”.

Οι «προφητείες» του Νοστράδαμου συνήθως ήταν σε ποιητική μορφή, και αναφερόταν σε διάφορα θέματα, όπως: η μεγάλη πυρκαγιά του Λονδίνου, η Γαλλική Επανάσταση, η πτώση του κομμουνιστικού καθεστώτος, η εξάπλωση της επιδημίας του AIDS, η ανακάλυψη των πυραύλων (τους οποίους ονόμαζε «μηχανές ιπτάμενης φωτιάς»), τα υποβρύχια (ως «σιδερένια ψάρια»), κ. ά., καταλήγοντας έτσι σε έναν φιλοσοφικό διαλογισμό, πιστεύοντας ότι «ο κόσμος γίνεται μικρότερος». Η περίφημη  συλλογή των προφητειών του με τον τίτλο «Αιώνες»,     προλέγει σε αυτές γεγονότα ως το έτος 3.797.  Οι προφητείες αυτές  διαβάστηκαν σ’ όλη την Ευρώπη.

Στις 11.09.2001, στη Νέα Υόρκη, ένα μεγάλο γεγονός που τρομοκράτησε όλο τον κόσμο – η επίθεση στους Δίδυμους Πύργους – θεωρήθηκε μία ακόμα επιβεβαίωση των «προφητειών» του. Όμως, όπως λέει ο ερευνητής J.B. Hare, μελετητής του Νοστράδαμου, δεν είναι μια αυτούσια προφητεία αλλά διαστρέβλωση κάποιων φράσεων που  αποκόπηκαν από τα γνωστά τετράστιχα του Νοστράδαμου. Το αποτέλεσμα του γεγονότος αυτού της πτώσεως των Διδύμων Πύργων συνδέοντας με τις προφητείες του Νοστράδαμου, ήταν να εξαφανιστούν τα βιβλία του Νοστράδαμου από ολόκληρη την Αμερική.

Τέλος μετά  απ’ όλα αυτά που εν συντομία εκθέσαμε, στο ερώτημα αν ο Νοστράδαμος και οι προφητείες του είναι αληθινά ή αγγίζουν την απάτη, μπορούμε να πούμε ότι η κατάθλιψη που είχε, αλλά και τα αλλεπάλληλα δήθεν οράματα, υπό την επήρεια τον οποίων συνέγραψε τις ψευδοπροφητείες του, συμπεραίνουμε ότι προσπαθεί να γίνει ένας νέος συγγραφέας προφητεύοντας μεγάλα ιστορικά γεγονότα για τα έσχατα. Υπό τη σκοπιά αυτής της μικρής πραγματείας και της απόστασης του Νοστράδαμου από την Αγία Γραφή και την ερμηνεία των Αγίων Πατέρων, μπορούμε να πούμε ότι πλανήθηκε στην αίρεση που δυστυχώς ως και σήμερα συμπαρασύρει ανθρώπους απλούς και προβληματισμένους στην απώλεια αναζητώντας  εναγωνίως  την ύπαρξη του Θεού.

Πεμπτουσία