Αρχιερατικές εκλογές και εκκλησιαστικό ήθος
Οι "υποψήφιοι" ( Σημ. σε εισαγωγικά διότι
κατά την Ορθόδοξη Παράδοση υποψήφιοι δεν υπάρχουν, αλλά ο κλήρος και ο λαός
εκλέγουν τον αξιότερο και καταλληλότερο για την κάθε Επισκοπή) για τις δύο
κενές Μητροπόλεις - Νικοπόλεως και Ιερισσού - τηλεφώνησαν όλοι σε όλους τους
Μητροπολίτες εκλέκτορες. Τους ανακοίνωσαν την απόφαση τους να εκτεθούν στον
στίβο της εκλογής και εμμέσως πλην σαφώς ζήτησαν την ψήφο τους. Επαναλήφθηκε
έτσι για μιαν ακόμη φορά το έθος. Ο κάθε "υποψήφιος" τηλεφωνεί πρώτον
για να ανακοινώσει το ενδιαφέρον του να εκλεγεί
στη συγκεκριμένη Μητρόπολη, δεύτερον διότι με τον τρόπο αυτό θεωρείται
ότι ταπεινώνεται με το να τηλεφωνεί και να ζητεί, έστω έμμεσα, την ψήφο του κάθε
Μητροπολίτη και τρίτον διότι αν δεν έπαιρνε τηλέφωνο στην τελική ευθεία της
εκλογής θα ήταν σε δυσμενέστερη, θέση σε σχέση με τους άλλους υποψηφίους, που
τηλεφώνησαν. Το έθος είναι τόσο ισχυρό, που ελάχιστοι είναι οι Μητροπολίτες που
εκλέγονται χωρίς να τηλεφωνήσουν στους εκλέκτορες και σ' αυτούς τα τηλεφωνήματα
τις περισσότερες αναπληρώνονται από αυτά του Αρχιεπισκόπου ή/και Μητροπολιτών
πους τους υποστηρίζουν.
Για την επισκοπική ευθύνη, αλλά και για το ότι ο ιερεύς πρέπει να μην πάσχει και να υποφέρει ψυχικά από το ότι δεν είναι αρχιερέας, αλλά να αισθάνεται πλήρης με την ιεροσύνη του, αναφέρω λίγες σκέψεις του μακαριστού Γέροντος Επιφανίου Θεοδωρόπουλου:
Για την επισκοπική ευθύνη, αλλά και για το ότι ο ιερεύς πρέπει να μην πάσχει και να υποφέρει ψυχικά από το ότι δεν είναι αρχιερέας, αλλά να αισθάνεται πλήρης με την ιεροσύνη του, αναφέρω λίγες σκέψεις του μακαριστού Γέροντος Επιφανίου Θεοδωρόπουλου:
" Παρά τας ταλαιπωρίας της
υγείας μου και το εν γένει εύθραυστον αυτής, παρά την συνεχή απασχόλησιν μου
εις το πνευματικόν έργον, εις ποίον αγώνα της Εκκλησίας μου δεν έδωκα το
"παρών"; Αν δεν "εκόσμησα" θρόνους, αν δεν
"ελάμπρυνα" τελετάς (άμουσος δε και παράφωνος ων, ήμην λίαν ακατάλληλος προς τούτο…) αν δεν
εισήλθον εν πομπή εις τους Ναούς, φέρων μανδύαν μετά μακράς "ουράς",
προπορευομένων Ιερέων και Διακόνων και κρουομένων χαρμοσύνως των κωδώνων, αν
δεν ήκουσα ψαλλομένας "φήμας" υπό καλλιφώνων χορωδιών, αν δεν
ηυλόγησα δια δικηροτρικήρων τα πλήθη, αν δεν παρήλασα χρυσοστόλιστος ανά τας
οδούς εν μέσω διπλών στίχων παρατεταγμένων στρατιωτών και υπό τους ήχους της
"Μπάντας" του Δήμου αν…, αν…, αν…, δεν υπήρξα όμως και ρίψασπις ή
λιποτάκτης. Ελεύθερος μεν σκοπευτής, αλλ' ουδέποτε απών εκ του αγωνιστικού
στίβου. Ποίους εχθρούς της Εκκλησίας δεν επολέμησα δι' επιστολών, δι' άρθρων,
δια βιβλίων, δι' ατερμόνων διαλογικών συζητήσεων κατ' ιδίων ή ενώπιον
ακροατηρίων; Ποία ζωτικά δια την Εκκλησίαν θέματα αντιπαρήλθον εν σιγή και
αδιαφορία; ποία εκ των συμφερόντων της Εκκλησίας δεν υπερήσπισα, εκ της ασήμου
και ταπεινής σκοπιάς μου, δι' όλων μου των δυνάμεων; Αλλ' ας θέσω <φυλακήν
τω στόματι μου> διότι παρεσύρθην ανεπαισθήτως και <γέγονα άφρων
καυχώμενος>…Ο Θεός ιλάσθητι μοι τω αμαρτωλώ!
Ούτω λοιπόν εργαζόμενος και μηδέ
λογισμόν Επισκοπής έχων, αντιθέτως δε συναισθανόμενος δέος και συγκλονισμόν
ενώπιον του βάρους της διαποιμάνσεως δεκάδων χιλιάδων ανθρώπων και βαθείαν έχων
συναίσθησιν της ανεπαρκείας και αδυναμίας μου, άμα δε και ρέπων εκ χαρακτήρος
προς την μόνωσιν και την αφάνειαν, δεν εφρόντισα ποτέ να αποκτήσω ουδέ ίχνος
"τυπικού προσόντος" αναγκαίου δια την εγγραφήν εις τον Κατάλογον των
προς αρχιερατείων εκλογίμων". (Γέρ. Επιφανίου Θεοδωροπούλου
"Εξομολόγησις και απολογία - Περί αποφυγής της Αρχιερωσύνης", Εκδ.
"Τροχαλία", Αθήναι, 1999, σ. 39).
Ο ίδιος Γέροντας Επιφάνιος είχε
σημειώσει στη νεκρολογία του για τον αείμνηστο Αρχιμανδρίτη Σπυρίδωνα
Σγουρόπουλο, έναν αφανή στον κόσμο αλλά επιφανή στον Θεό κληρικό:
" …Συ επίστευες εις τον Ιησούν!
Σπανίως καρδία, και μάλιστα "σε τούτα τ' άπιστα καταραμένα χρόνια, που δεν
πιστεύουν τίποτε, ούτ' αγαπούν κανένα" επίστευσε και ηγάπησε τον Ιησούν
τόσον βαθέως, τόσον φλογερώς και τόσον στερρώς, όσον η Ση ιερωτάτη καρδία.
Αυτόν εκήρυττες, Αυτόν εμελέτας, Αυτόν εστοχάζεσο, Αυτόν ανέπνεες, Αυτόν έζης.
Ακριβώς δε δια τούτο, ήσο πλήρης και αυτάρκης και δεν εθήρευες υλικόν πλούτον ή
γηίνας τιμάς και μεγαλεία φθαρτά και επίκηρα ( σ.σ. που υπόκεινται στον
θάνατο). Και αυτά τα του οφφικίου Σου διακριτικά ουδέποτε σχεδόν περιεβλήθης.
Της φιλοδοξίας και αρχομανίας ο σάραξ δεν κατώρθωσε να προσβάλη την μεγάλην
ψυχήν Σου. Ο λιτός τίτλος "Πρεσβύτερος", όστις εις άλλους θα έφερεν
ασφυξίαν, Σε εχώρει ανετώτατα, όπως ανετώτατα Σε εχώρει και το
"ασπαλακείον Σου", ως απεκάλεις το στενόν μικρόν και υπόγειον
δωμάτιον Σου…Τοις ίχνεσι των αθανάτων Πατέρων στοιχών, ηγάπησας την πτωχείαν
και την αφάνειαν. Εφήρμοσας, όσον ελάχιστοι, το "μη ζήτει παρά Κυρίου
ηγεμονίαν, μηδέ παρά βασιλέως καθέδραν δόξης (Σοφ.Σειρ. ζ' 4). Δεν ανήλθες εις
υψηλά εκκλησιαστικά ή πανεπιστημιακά αξιώματα, καίτοι το ολόφωτον άστρον της
αξίας Σου θα ηδύνατο, εάν απλώς ήθελες, να επιβληθή οπουδήποτε. Εάν όμως
επεδίωκες τιμάς και αξιώματα θα ήσο μεν τύποις Ποιμήν ή Διδάσκαλος, αλλά ουχί Ε
μ π ν ε υ σ τ ή ς! Ωραίον όντως το διδάσκειν, ωραιότερον όμως και
μεγαλειωδέστερον το εμπνέειν. Δια το πρώτον αρκούσιν ολίγαι ξηραί γνώσεις, δια
το δεύτερον απαιτείται παράδειγμα ακτινοβόλου αυταπαρνήσεως και γενικώς βίος
ολόλαμπρος και πλήρης θυσιών. Και Συ είχες αυτήν την ειδικήν εύνοιαν και
ευλογίαν του Κυρίου: δεν εδίδασκες απλώς, αλλά ενέπνεες! Ανήκες ουχί εις τον
μέγαν αριθμόν των διδασκόντων, αλλ' εις τον απελπιστικώς μικρόν αριθμόν των
εμπνεόντων…". ( Επιφανίου Θεοδωροπούλου, Αρχιμανδρίτου
"Άρθρα-Μελέται-Επιστολαί" Τόμος Α', Εν Αθήναις, 1986, σ.σ.512-513).
Μακάρι η Εκκλησία της Ελλάδος να
αποκτήσει κληρικούς του ήθους του Γέροντα Επιφανίου και του πατρός Σπυρίδωνος
Σγουροπούλου. Πολλοί οι Μητροπολίτες και οι άλλοι οι κληρικοί, αλλά ζητούμενοι οι κληρικοί - εμπνευστές, εκείνοι δηλαδή που
διδάσκουν όχι μόνο με το λόγο, αλλά και με το παράδειγμα τους.-
"Φωνή βοώντος εν τη ερήμω" κ. Παπαθανασόπουλε! Δυστυχώς οι πλείστοι των αγάμων κληρικών μας, ευρισκόμενοι μακράν της μάνδρας των και διαβιώντας στα ρετιρέ και διαμερίσματα των μεγαλοπόλεων, μέσα εις την θάλασσαν των ποικίλων προκλήσεων και προσκλήσεων του κόσμου,έχουν χάσει τον πραγματικό στόχο της αφιερώσεώς των εις τον Θεόν. Η κοσμική εξουσία που έχει ασφικτικά αγκαλιάσει την Αρχιερατική τιμή, έχει οδηγήσει τους Ιερομονάχους μας - ευτυχώς όχι όλους - εις το να ζούν μόνον και μόνον για την στιγμήν που θα φέρουν επί της κεφαλής των την αρχιερατικήν κορώναν και να αναλωθούν, εν συνεχεία, εις την προκλητικήν επίδειξιν των ιερών αμφίων και των δεκάδων εγκολπίων, λησμονώντας την ευθύνην της αποστολής των. Πόσο δίκαιο είχε ένας από τους συγχρόνους Πατέρες μας όταν έλεγε οτι εις τους έσχατους καιρούς αυτός που θα εκλέγει τους επισκόπους δεν θα είναι το Παράκλητον Πνεύμα αλλά ο ίδιος ο διάβολος. Ο μακαριστός επίσκοπος - μητροπολίτης Ν. Σμύρνης κυρός Χρυσόστομος εις τον ενθρονιστήριον λόγον του άνέφερε κάτι που το εφήρμοσε εις την σύντομον αρχιερατικήν του πορείαν: "Δι εμέ η λέξις Δεσπότης δεν πηγαίνει εκ του ρήματος δεσπόζω αλλά εκ του ΔΕΣ ΠΩΣ ΖΩ!"
ΑπάντησηΔιαγραφήΟι συνειρμοί και οι συγκρίσεις μετά την ανάγνωση του ενδιαφέροντος δημοσιεύματος του κου Παπαθανασόπουλου καθίστανται αναπόφευκτοι. Οι ειδότες τα εκκλησιαστικά αναμιμνήσκονται της ευλογημένης περιόδου 1967-1973 όταν πηδαλιούχος του εκκλησιαστικού σκάφους υπήρξε ο αείμνηστος Ιερώνυμος Κοτσώνης, άνδρας ήθους και μορφώσεως και διακατεχόμενος από αναμφισβήτητο πόθο αναδιοργανώσεως της εκκλησιαστικής μας ζωής. Ο αοίδιμος αρχιεπίσκοπος και η περί αυτόν Ιερά Σύνοδος μερίμνησαν προκειμένου να προαχθούν στον ύψιστο βαθμό της ιερωσύνης πραγματικά σεμνώματα της Εκκλησίας. Ταπεινόφρονες κληρικοί,κολοσσοί πνευματικότητας και με πασίγνωστες περγαμηνές ιεραποστολικής και εθνικής δράσεως που δεν κολάκεψαν ποτέ την προισταμένη τους αρχή προκειμένου να επισκοποποιηθούν ούτε φοίτησαν στη δεσποτοσχολή όπως προσφυώς έχει αποκληθεί η προυπηρεσία στα γραφεία της Ιεράς Συνόδου αλλά αόκνως,αθορύβως και αποδοτικώς εργάστηκαν στον αμπελώνα του Κυρίου κατέλαβαν τους τότε κενούς μητροπολιτικούς θρόνους τους οποίους και εκλέισαν με συνέπεια να αγαπηθούν με πάθος απ τα ποίμνιά τους. Η εκλογή των προαναφερθέντων εκλεκτών ποιμεναρχών πέτυχε σε μεγάλο βαθμό να ανατρέψει το μέχρι τότε επικρατούν δυσμενές και εχθρικό προς την Εκκλησία κλίμα που αναποδράστως είχε δημιουργηθεί εξ αιτίας των εκρηκτικών εκκλησιαστικών σκανδάλων που είχαν εμφανισθεί στη δεκαετία του 50 και του 60 και κατάφερε επίσης να εδραιωθεί η εμπιστοσύνη του πληρώματος της Εκκλησίας προς την ηγεσία της. Κυψέλες πνευματικής εργασίας απέβησαν οι μητροπόλεις που διαποίμαναν οι εν λόγω αψεγάδιαστοι ιεράρχες. Αξίζει να σημειωθεί ότι η εκλογή τους αποτελούσε αντανάκλαση των επιθυμιών του λαού και έγινε πραγματικά εν Πνεύματι Αγίω αφού ουδένα εκ των εκλεκτόρων επίεσε ούτε ο τότε αρχιεπίσκοπος αλλα ούτε και κάποιος απ τους υποψηφίους. Ίσα-ίσα που πιέστηκαν αφόρητα κάποιοι αρχιμανδρίτες που κάθε άλλο παρά επιθυμούσαν να κατακτήσουν την επισκοπική έπαλξη και για λόγους υπακοής εν τέλει ενέδωσαν και δέχτηκαν την εκλογή τους. Πανάξιοι κληρικοί που εξελέγησαν μ αυτόν τον πνευματικό τρόπο υπήρξαν μεταξύ των άλλων οι Αυγουστίνος Καντιώτης,Σεβαστιανός Οικονομίδης, Λεωνίδας Παρασκευόπουλος, Θεολόγος Πασχαλίδης, Ιερόθεος Τσαντίλης,Νικηφόρος Δεδούσης,Πολύκαρπος Βαγενάς, Θεολόγος Πασχαλίδης, Κωνσταντίνος Σακελλαρόπουλος, Καλλίνικος Πούλος,Νικόδημος Γραικός,Νικόδημος Γκατζηρούλης,Ηλίας Τσακογιάννης,Σεραφείμ Ρόρης,Σεραφείμ Στεφάνου,Νικόλαος Σελέντης,Απόστολος Παπακωνσταντίνου,Παύλος Καρβέλης,Κωνστάντιος Χρόνης και άλλοι. Ο αοίδιμος μητροπολίτης Τρίκκης και Σταγών Διονύσιος,ράβδος και βακτηρία του αειμνήστου Ιερωνύμου,κατ εξοχήν πάλεψε προκειμένου να επισκοποποιηθεί ο ανεπανάληπτος κληρικός π.Επιφάνιος Θεοδωρόπουλος αλλά δυστυχώς ή ευτυχώς,Κύριος οίδεν, δεν μπόρεσε να κάμψει την αντίστασή του! Έτεροι κληρικοί που δεν δέχτηκαν την εκλογή τους ως επισκόπων υπήρξαν ο αείμνηστος προιστάμενος της αδελφότητος ΖΩΗ π.Ανάργυρος Σταματόπουλος και αν δεν κάνω λάθος και ο εκλεκτός κληρικός π.Ηλίας Μαστρογιαννόπουλος του οποίου τα ποικίλα προσόντα είναι γνωστά. Ο αείμνηστος Σεβαστιανός κυριολεκτικά επιστρατεύτηκε όπως και ο ιερομάρτυρας της θεσσαλικής γης αοίδιμος Θεολόγος που απέκρουε επιμόνως την εκλογή του και μάλιστα εξ αιτίας της αρνήσεώς του αυτής ψυχράνθηκαν οι σχέσεις του με το γέροντά του μακαριστό Διονύσιο. Δείτε οποία διαφορά υπάρχει με κάποιους,όχι φυσικά όλους, απ του σημερινούς ορεγομένους επισκοπής αρχιμανδρίτες!Αλλά και οποία κατάχρηση και διαστρέβλωση σημειώνεται στο σχετικό χωρίο του αποστόλου Παύλου! Άμποτε να ξημερώσει εκείνη η ευλογημένη μέρα κατά την οποία θα εκλέγονται οι άξιοι ψήφω κλήρου και ΕΥΣΕΒΟΥΣ ΛΑΟΎ.Όνειρο θα μου πείτε! Αλλά εδώ που έχουμε φθάσει τουλάχιστον μας έμειναν τα...όνειρα!
ΑπάντησηΔιαγραφήΛ.Ν.