Ευαγγελισμός της Θεοτόκου -«Χαίρε Θεού αχωρήτου χώρα».

 

«Ο ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΠΑΡΘΕΝΟΥ ΜΑΡΙΑΣ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ ».

«Χαῖρε Θεοῦ ἀχωρήτου χώρα».

Ἡ ὀρθοδοξία ἑορτάζει καί πανηγυρίζει τήν 25ην Μαρτίου ἑκάστου ἔτους τό μέγα τῆς θείας οἰκονομίας γεγονός τῆς κυοφορίας τῆς σωτηρίας τοῦ ἀνθρώπου. Ἑορτάζει τήν Μητέρα τοῦ ἀχωρήτου καί τήν Μητέρα τῆς Καινῆς κτίσεως. «Σήμερον τῆς σωτηρίας ἡμῶν τό κεφάλαιον». Ἡ Θεοτόκος ὡς Μητέρα Χριστοῦ βρισκόταν μέσα στό προαιώνιο σχέδιο τοῦ Θεοῦ καί τήν προετοίμασε ὁ Θεός ἀπό καταβολῆς κόσμου. Οἱ προφητεῖες ἀναφέρονται στό πρόσωπο τῆς θεοτόκου γι’ αὐτό καί ὀνομάζεται «Κόρη προφητῶν».

Ὁ ἄνθρωπος κάνοντας χρήση τῆς ἐλευθερίας του, ἀπώλεσε τόν παράδεισο καί τήν δυνατότητα τελειώσεώς του. Ἔτσι καί γιά τήν σωτηρία του προϋπόθεση ἀπαραίτητη εἶναι ἡ ἐλεύθερη συγκατάθεση καί συνεργασία αὐτοῦ μέ τήν θεία χάρη. Ἡ Παρθένος Εὔα εἶναι γυναίκα πού πρωτοστάτησε στήν πτώση τοῦ ἀνθρώπου καί ἡ παρθένος Μαρία πρωτοστατεῖ στήν ἀνόρθωση τοῦ ἀνθρώπου καί τήν συντριβή τοῦ διαβόλου. Ὁ Ἅγιος Ἰουστῖνος γράφει πρός τόν Τρύφωνα Διάλογον Αὐτοῦ «Διά παρθένου τῆς Εὔας ἦλθεν ὁ θάνατος, ἔδει διά Παρθένου μᾶλλον δέ ἐκ Παρθένου φανῆναι τήν ζωήν».

Ἡ ἐνανθρώπιση τοῦ Χριστοῦ δέν εἶναι μόνο θέλημα καί ἔργο τοῦ Θεοῦ, ἀλλά καί προσφορά καί συγκατάθεση τῆς ἴδιας τῆς Παναγίας πού ἐκπροσωποῦσε ἐδῶ τό ἀνθρώπινο γένος. Ἡ Παναγία δέν εἶναι μέσο ἁπλό ἀλλά συνεργός μέ τόν Θεό γιά τόν ἐνανθρωπήσαντα. Ἡ ἀνακαίνιση τῆς ἀνθρωπίνης κτίσεως δέν εἶναι μόνο δωρεά τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ ἀλλά καί συγκατάβαση καί συνεργασία τοῦ ἀνθρώπου. Αὐτό δέν ἀναιρεῖ τήν δυνατότητα τοῦ Θεοῦ ἀλλά ἁπλά ὁ Θεός δέν ἐπιβάλλει τό θέλημά του σεβόμενος τήν ἐλευθερία τοῦ ἀνθρώπου.

Πέραν τούτου ὅμως καί ὁ ἄνθρωπος δέν εἶναι ἀπόλυτα ἐλεύθερος διότι δέν εἶναι αἴτιος τῆς ὑπάρξεώς του. Ἡ ἐλευθερία περιορίζεται στήν αὐτεξούσια ἐπιλογή του εἰς τό καθ’ ὁμοίωσιν ἤ μή. Ἡ Παναγία γίνεται ἡ ἀρχή τῆς Καινῆς Κτίσεως καί ὁδηγός πνευματικῆς τελειώσεως. Ὡς ἄνθρωπος νίκησε τό κακό πού κυριαρχοῦσε στόν πεπτωκότα ἄνθρωπο καί μέ τήν τέλεια ὑπακοή καί ταπείνωση ἔγινε δούλη, ἀλλά καί Μητέρα τοῦ ἀχωρήτου καί δημιουργοῦ της. Ἡ καταβασία τοῦ Εὐαγγελισμοῦ (ὠδή η΄) ἀναφέρει : «Ἅκουε κόρη Παρθένε ἁγνή, βουλήν Ὑψίστου ἀρχαίαν ἀληθινήν. Γενοῦ πρός ὑποδομήν ἑτοίμη Θεοῦ. Διά Σοῦ γάρ ὁ Ἀχώρητος βροτοῖς ἀναστραφήσεται». Ἡ Παρθένος Μαρία ἐδέχθη καί ἔγινε ἡ πλατυτέρα τῶν οὐρανῶν χωρήσασαν τόν ἀχώρητον μέ τήν ἀπάντηση τοῦ Ἀρχαγγέλου Γαβριήλ: «Ἰδού ἡ δούλη Κυρίου, γένοιτο μοι κατά τό ρῆμα σου». Ἡ ἀπόρρητος καί κατ’ οἰκονομία Θεοῦ ἐνανθρώπηση τοῦ Χριστοῦ πραγματοποιεῖται στήν ἐν ταπεινώσει Παρθένον Μαρία. «Πνεῦμα ἅγιον ἐπέρχεται καί Δύναμις τοῦ Ὑψίστου ἐπισκιάζει τήν πανάμωνον αὐτῆς γαστέρα». Ὁ προαιώνιος Υἱός καί Λόγος τοῦ Θεοῦ καί Θεός συλλαμβάνεται ὑπέρ λόγον καί ἔννοιαν καί σαρκοῦται ἐκ τῶν ἀχράντων αὐτῆς αἱμάτων (Λουκᾶ α΄ 24-38).

Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος στήν Α΄ Πρός Τιμόθεον ἐπιστολήν του (γ΄16) τό ὀνομάζει : «Μέγα Μυστήριον τῆς εὐσεβείας, Θεός ἐφανερώθη ἐν σαρκί».

Δηλαδή παράδοξο γεγονός ὅτι στήν Παρθένο Μαρία ἐχώρησε ὁ Θεάνθρωπος Χριστός καί τοῦτο γιά νά φανερωθεῖ ὅτι ὁ Χριστός καί Θεός ἡμῶν μπορεῖ νά χωρέσει σέ κάθε ἄνθρωπο ἀρκεῖ νά τό θελήσει ὁ ἄνθρωπος, ἀλλά καί τό ἐξίσου σημαντικό ὅτι: Ἀφοῦ ἡ Παρθένος Μαρία ἔγινε ἡ χώρα τοῦ ἀχωρήτου καί ὁ Χριστός μπορεῖ νά χωρέσει ὅλους ἐμᾶς καί νά γίνει γιά ὅλους μας ἡ χώρα τῶν ζώντων.

Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος στόν λόγον του γιά τόν «Εὐαγγελισμό τῆς Θεοτόκου» γράφει μεταξύ ἄλλων : «Ἐκ πασῶν γάρ τῶν γενεῶν αὕτη μόνη Παρθένος, Ἁγία σώματι καί πνεύματι γέγονε καί μόνη φέρει τόν πάντα ρήματα φέροντα. Σοῦ γάρ τό χαίρειν ἀληθῶς. Ἐπειδή μετά σοῦ ἡ θεία χάρις, ὡς οἶδεν ἐσκήνωσε μετά τῆς Δούλης ὁ Βασιλεύς τῆς Δόξης. Χαῖρε κεχαριτωμένη, ἡ πηγή τοῦ φωτός, ὁ λιμήν τῆς εὐωδίας. Χαῖρε κεχαριτωμένη ἡ ἄμπελος ἡ ἀειθαλής ἡ εὐφραίνουσα τάς ψυχάς τῶν σέ δοξαζόντων».

Ὁ Μέγας Ἀθανάσιος εἶναι ὁ πρῶτος πού συνέδεσε τήν Θεοτόκον μέ τό ἀπολυτρωτικό ἔργο τοῦ Θεοῦ. Εἶναι μεσίτρια ἔμπροσθεν τοῦ Θρόνου τοῦ Θεοῦ, ἡ δέσποινα τοῦ κόσμου, ἡ παρηγορήτρια τῶν θλιβομένων. Ἡ μικρή πόλη τῆς Γαλλιλαίας Ναζαρέτ ἔγινε τό κέντρο τοῦ χριστιανικοῦ κόσμου. Ὅλα τά πιστά τέκνα τῆς Ἐκκλησίας ὑμνοῦν καί δοξολογοῦν τήν Κυρίαν Θεοτόκον. Εἶναι ἡ μητέρα πού μεταφέρει τούς πόθους καί τά αἰτήματα τῶν πιστῶν, στόν Υἱόν της καί Θεό. Τόν παρακαλεῖ καί μεσιτεύει γιά τόν μετριασμό τοῦ πόνου τῆς θλίψεως καί κάθε ἀνάγκης. Ἔγινε Μητέρα τοῦ Θεοῦ ἀλλά καί Μητέρα ὅλου τοῦ κόσμου. Γνώρισε τόν ἀνθρώπινο πόνο, ὅπως κάθε θνητή μητέρα μέ τήν σταύρωση τοῦ Υἱοῦ της. Ἔγινε γέφυρα τῆς ἐλπίδος καί τῆς σωτηρίας τοῦ ἀνθρώπου.

Γιά τό ὀρθόδοξο ἑλληνικό Ἔθνος εἶναι ἡ Ὑπερμάχος Στρατηγός του. Σ’ αὐτήν καταφεύγει σέ δύσκολους καιρούς πάντοτε μέσῳ Αὐτῆς ζητεῖ τήν βοήθεια τοῦ Θεοῦ καί συναντίληψη. Ὁ Εὐαγγελισμός τῆς Θεοτόκου εἶναι ὁ ἐκκεντρισμός τῆς σωτηρίας τοῦ ἀνθρώπου: «Ἰδού ἡ δούλη Κυρίου γένοιτό μοι κατά τό ρῆμα σου». Τά λόγια αὐτά λέγει ὁ Ἅγιος Νικόλαος ὁ Καβάσιλας : μετέτρεψαν τήν γῆ σέ οὐρανόν. Ἐξεδίωξαν τούς Δεσμώτας τοῦ Ἅδου καί ἔκαναν τούς ἀνθρώπους κατοίκους τοῦ οὐρανοῦ. Συνένωσαν τούς ἀνθρώπους μέ τούς ἀγγέλους. Τί ἄλλο μπορεῖ νά πεῖ ἤ νά ψάλλει τό ἀνθρώπινο γένος σήμερα ἀπό τό «… Χαῖρε κεχαριτωμένη Μαρία ὁ Κύριος μετά σοῦ, εὐλογημένη σύ ἐν γυναιξί καί εὐλογημένος ὁ καρπός τῆς κοιλίας σου…».

Αρχιμ. Καλλίνικος Νικολάου – Ι. Μητρόπολη Καισαριανής.