Προσφώνηση του Οικ. Πατριάρχη Βαρθλομαίου προς την παπική αντιπροσωπεία που επισκέφθηκε το Φανάρι κατά τη Θρονική Εορτή (30 Νοεμβρίου 2011)

Σεβασμιώτατε Καρδινάλιε κύριε Kurt Koch, μετά τῆς τιμίας ὑμῶν συνοδείας, οἱ ἐκπροσωποῦντες τήν Αὐτοῦ Ἁγιότητα τόν Ἐπίσκοπον τῆς πρεσβυτέρας Ρώμης καί ἀγαπητόν ἡμῖν ἐν Κυρίῳ ἀδελφόν Πάπαν κύριον Βενέδικτον καί τήν ἧς οὗτος προκάθηται Ἐκκλησίαν,

Ὡς εὖ παρέστητε ἐν τῷ μέσῳ ἡμῶν!

Ἀξιώνει καί πάλιν ἡμᾶς ὁ πανάγαθος Κύριος νά ἑορτάσωμεν τήν ἱεράν καί πανσέβαστον μνήμην τοῦ πρωτοκλήτου τῶν Ἀποστόλων Του Ἀνδρέου, ἱδρυτοῦ καί προστάτου τῆς καθ᾿ ἡμᾶς Ἁγιωτάτης Ἐκκλησίας τῆς τοῦ Κωνσταντίνου Πόλεως, καί ἡ χαρά ἡμῶν ἐπί τῇ πανηγύρει ταύτῃ καθίσταται ἔτι μεγαλυτέρα ὡς ἐκ τοῦ γεγονότος τῆς συμμετοχῆς εἰς αὐτήν, διά μίαν εἰσέτι φοράν, τῆς Ἁγιωτάτης καί προσφιλεστάτης ἡμῖν Ἐκκλησίας τῆς παλαιᾶς Ρώμης διά τῆς ὑμετέρας Ἀντιπροσωπείας. Θερμάς εὐχαριστίας ἐκφράζομεν πρός τόν ἀποστείλαντα ὑμᾶς Ἁγιώτατον Πάπαν κύριον Βενέδικτον διά τήν ἐκδήλωσιν ταύτην τιμῆς καί ἀγάπης πρός τήν ἡμετέραν Ἐκκλησίαν. Θεωροῦμεν εὐλογίαν μεγίστην τοῦ Θεοῦ τήν καθιερωθεῖσαν ἀπό πολλῶν ἤδη δεκαετιῶν καί τηρουμένην πιστῶς παράδοσιν τῆς ἀνταλλαγῆς ἐπισκέψεων ἐπισήμων ἀντιπροσωπειῶν τῶν δύο ἡμῶν Ἐκκλησιῶν κατά τάς Θρονικάς Ἑορτάς ἑκατέρας, καθ᾿ ὅτι δι᾿ αὐτῶν δηλοῦται συμβολικῶς καί ἐνισχύεται μεγάλως ὁ μεταξύ αὐτῶν ἀδελφικός δεσμός, ὡς καί ἡ ἐπιθυμία των ὅπως προωθηθῇ ἔτι μᾶλλον ἡ ἐν Χριστῷ ἑνότης αὐτῶν εἰς ἐκπλήρωσιν τῆς βουλῆς τοῦ Ἱδρυτοῦ τῆς Ἐκκλησίας καί μοναδικῆς Κεφαλῆς αὐτῆς Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ "ἵνα πάντες ἕν ὦσιν" (Ἰωάν. ιζ΄, 21).

Εἰς τό εὐαγγελικόν ἀνάγνωσμα τῆς Θείας Λειτουργίας, τήν ὁποίαν μόλις ἐτελέσαμεν, ὁ σήμερον ἑορταζόμενος Ἀπόστολος Ἀνδρέας ἔμπλεως χαρᾶς καί ἐνθουσιασμοῦ μετά τήν γνωριμίαν του μέ τόν Κύριον σπεύδει νά συναντήσῃ τόν αὐτάδελφον αὐτοῦ Σίμωνα καί νά τοῦ ἀναγγείλῃ τήν μεγάλην, τήν σπουδαιοτέραν εἰς ὅλην τήν ἱστορίαν τῆς ἀνθρωπότητος, εἴδησιν: "Εὑρήκαμεν τόν Μεσσίαν, ὅ ἐστι μεθερμηνευόμενον Χριστός" (Ἰωάν. α΄, 42). Τήν εἴδησιν αὐτήν ἀκολουθεῖ ἀμέσως καί χωρίς χρονοτριβήν ἡ συνάντησις τῶν δύο αὐταδέλφων μετά τοῦ Ἰησοῦ, κατά τήν ὁποίαν ὁ Κύριος ἐμβλέψας εἰς τόν Σίμωνα προσδίδει εἰς αὐτόν τήν προσωνυμίαν "Κηφᾶς, ὅ ἑρμηνεύεται Πέτρος" (Ἰωάν. 1, 43). Ἀπό τήν στιγμήν ἐκείνην ὁ Πέτρος καθίσταται ὁ Κορυφαῖος τῶν Ἀποστόλων καί ἐπί τήν πέτραν τῆς πίστεώς του οἰκοδομεῖται ἡ Ἐκκλησία. Οὕτως, ἡ συνάντησις Ἀνδρέου καί Πέτρου μετά τοῦ Ἰησοῦ γίνεται ἀπαρχή τῆς ἱστορικῆς πραγματώσεως τῆς Ἐκκλησίας. Τούς δύο ἀδελφούς δέν ἑνώνει πλέον μόνον ἡ ἐξ αἵματος συγγένεια, ἀλλά κάτι πολύ σπουδαιότερον: ἡ κοινή ὁμολογία "εὑρήκαμεν τόν Μεσσίαν", δηλαδή τόν Χριστόν.
Ἡ προσδοκία τοῦ Μεσσίου συνώψιζεν ὅλον τό νόημα τῆς ἱστορίας τοῦ Ἰσραήλ. Μέ τήν προσδοκίαν αὐτήν ἐτρέφοντο ἡ μία μετά τήν ἄλλην αἱ γενεαί τῶν Ἰουδαίων καί ἀπό αὐτήν ἤντλουν ἐλπίδα καί πίστιν εἰς τό μέλλον. Τήν προσδοκίαν αὐτήν ἦλθε νά ἱκανοποιήσῃ ὁ Κύριος ὄχι μόνον διά τούς Ἰουδαίους, ἀλλά καί δι᾿ ὅλην τήν ἀνθρωπότητα ἱδρύων τήν Ἐκκλησίαν, εἰς τήν ὁποίαν κατά τόν Ἀπόστολον Παῦλον "οὐκ ἔνι Ἰουδαῖος οὐδέ Ἕλλην, οὐκ ἔνι δοῦλος οὐδέ ἐλεύθερος, οὐκ ἔνι ἄρσεν καί θῆλυ" (Γαλ. γ΄, 28). Ἡ κοινή ὁμολογία τῶν αὐταδέλφων Ἀνδρέου καί Πέτρου "εὑρήκαμεν τόν Μεσσίαν" ἀποτελεῖ ἀπάντησιν εἰς τάς προσδοκίας ὅλης τῆς ἀνθρωπότητος, παντός ἀνθρώπου, ἀνεξαρτήτως φυλῆς, χρώματος, φύλου, ἐθνικότητος ἤ ἄλλης ἰδιότητος. Ἀποτελεῖ ὡσαύτως ἀπάντησιν καί εἰς τάς προσδοκίας τῶν σημερινῶν ἀνθρώπων, οἱ ὁποῖοι δέν παύουν νά ἀναζητοῦν τόν Μεσσίαν των.

Ἡ σύγχρονος ἱστορία τῆς ἀνθρωπότητος εἶναι πλήρης ψευδῶν "Μεσσίων", οἱ ὁποῖοι ἐπαγγέλλονται παραδείσους, χωρίς νά πραγματοποιοῦν τάς ὑποσχέσεις των. Εἶναι πλέον ἐμφανής ἡ ἀπογοήτευσις τῶν συγχρόνων ἀνθρώπων ἀπό ὅσους ὑποσχόμενοι πολλά ἀναλαμβάνουν τήν διαχείρισιν τῶν προβλημάτων των. Τοῦτο μαρτυρεῖ κατ᾿ ἐξοχήν καί κατά τρόπον δραματικόν ἡ ραγδαίως καί εὐρέως ἐξαπλουμένη οἰκονομική κρίσις, ἡ ὁποία ὀφείλεται κατά τό πλεῖστον εἰς τήν κακήν, ἄνισον καί ἄδικον διαχείρισιν τοῦ πλούτου, τόν ὁποῖον παράγει ὁ μόχθος τῶν ἀνθρώπων, εἰς τήν συγκέντρωσίν του εἰς χεῖρας τῶν ὀλίγων, εἰς ἐσφαλμένας καί ἰδιοτελεῖς μορφάς οἰκονομικῆς καί κοινωνικῆς πολιτικῆς. Εἰς μίαν ἐποχήν, κατά τήν ὁποίαν οἱ πάσης φύσεως σύγχρονοι Μεσσίαι ἐπαγγέλλονται τήν ἀνύψωσιν τοῦ βιοτικοῦ ἐπιπέδου τῶν λαῶν, ὁ ἀριθμός τῶν ἀστέγων καί τῶν πτωχῶν αὐξάνει, καί μάλιστα εἰς τάς οἰκονομικῶς ἀνεπτυγμένας κοινωνίας. Εἶναι πλέον περισσότερον ἀπό ἐμφανές ὅτι ἡ ἀνθρωπότης δέν εὑρῆκεν εἰσέτι τόν Μεσσίαν, καί ἀναζητεῖ αὐτόν. 

Τοῦτο καθιστᾷ τό χρέος τῆς Ἐκκλησίας ἄκρως ἐπιτακτικόν. Τό "εὑρήκαμεν τόν Μεσσίαν", τό ὁποῖον μετά τόσου ἐνθουσιασμοῦ ἀνήγγειλεν ὁ Ἀνδρέας πρός τόν Πέτρον, εἶναι ἀνάγκη νά ἀκουσθῇ καί πάλιν σήμερον. Τοῦτο ἀποτελεῖ ὑπέρτατον χρέος τῆς Ἐκκλησίας. Ἀλλά, διά νά ἐκπληρώσῃ τό χρέος τοῦτο ἡ Ἐκκλησία, εἶναι ἀνάγκη οἱ δύο Αὐτάδελφοι Ἀπόστολοι νά διακηρύξουν τήν ὁμολογίαν των καί πάλιν ἀπό κοινοῦ. Αἱ Ἐκκλησίαι Ρώμης καί Κωνσταντινουπόλεως ὀφείλουν νά ἐπανεύρουν τήν κοινήν φωνήν τῶν δύο Ἀποστόλων, τήν κοινήν ὁμολογίαν πίστεως καί τό ἐν τῷ σώματι καί τῷ αἵματι τοῦ Χριστοῦ "αὐτάδελφόν" των, ὥστε ὁ κόσμος νά δυνηθῇ νά πιστεύσῃ εἰς τόν Μεσσίαν, τόν Ὁποῖον "εὑρῆκαν" οἱ δύο θεμελιωταί τῶν Ἐκκλησιῶν αὐτῶν.

 Πρός τόν σκοπόν ἀκριβῶς αὐτόν αἱ δύο Ἐκκλησίαι, Ὀρθόδοξος καί Ρωμαιοκαθολική, διεξάγουν ἤδη ἀπό δεκαετιῶν τόν ἐπίσημον Θεολογικόν Διάλογον ἀγάπης καί ἀληθείας, τοῦ ὁποίου τήν εὐθύνην ἔχει ἐπωμισθῆ ἡ ὑπό τήν συμπροεδρίαν τῆς ὑμετέρας Σεβασμιότητος τελοῦσα Μικτή Διεθνής Ἐπιτροπή. Τό ἔργον τῆς Ἐπιτροπῆς ταύτης δέν εἶναι εὔκολον, διότι τά συσσωρευθέντα ἐπί πολλούς αἰῶνας προβλήματα ὡς ἐκ τῆς ἀπ᾿ ἀλλήλων ἀποξενώσεως, καί ἐνίοτε πολεμικῆς, τῶν δύο Ἐκκλησιῶν χρήζουν ἐπισταμένης μελέτης καί ἐξετάσεως. Ἀλλ᾿ ἡ ἀγαθή βούλησις ἑκατέρωθεν καί ἡ συναίσθησις τοῦ χρέους ἡμῶν ἔναντι τοῦ Κυρίου καί τῆς ἀνθρωπότητος, καθοδηγούμεναι ὑπό τοῦ Παρακλήτου, θά φέρουν τόν ἀναμενόμενον καρπόν, ὅταν ὁ Κύριος τοῦ ἀμπελῶνος κρίνῃ καί εὐδοκήσῃ.

Τό καθ᾿ ἡμᾶς, παρακολουθοῦντες ἀνυστάκτως καί ἐν προσευχῇ τήν πορείαν τοῦ Θεολογικοῦ Διαλόγου τούτου ἐκφράζομεν ἀπό τοῦ Οἰκουμενικοῦ ἡμῶν Θρόνου τήν εὐαρέσκειαν καί τάς εὐχαριστίας ἡμῶν πρός τούς κοπιῶντας καί μοχθοῦντας διά τήν διεξαγωγήν αὐτοῦ, εὐχόμενοι τήν εὐλογίαν τοῦ Κυρίου ἐπί τήν ὅλην αὐτοῦ πορείαν εἰς ἐκπλήρωσιν τοῦ ἁγίου Αὐτοῦ θελήματος.

Διά τῶν σκέψεων καί αἰσθημάτων τούτων ὑποδεχόμενοι ὑμᾶς, Σεβασμιώτατε Καρδινάλιε μετά τῆς τιμίας ὑμῶν συνοδείας, εὐχαριστοῦμεν καί αὖθις θερμῶς τόν ἀποστείλαντα ὑμᾶς Ἁγιώτατον ἀδελφόν Ἐπίσκοπον τῆς πρεσβυτέρας Ρώμης διά τήν συμμετοχήν τῆς Ἐκκλησίας ὑμῶν εἰς τήν χαράν καί πανήγυριν τῆς Θρονικῆς ἡμῶν Ἑορτῆς, εὐχόμενοι πᾶσαν χάριν καί εὐλογίαν τοῦ Παναγάθου Θεοῦ ἐπί τάς Ἐκκλησίας ἡμῶν καί τόν δοκιμαζόμενον κόσμον Αὐτοῦ, πρεσβείαις τοῦ ἑορταζομένου σήμερον Ἁγίου Ἀνδρέου τοῦ Πρωτοκλήτου, τοῦ αὐταδέλφου αὐτοῦ Ἀποστόλου Πέτρου, καί πάντων τῶν Ἁγίων. Ἀμήν.

(Οἰκουμενικό Πατριαρχείο 30 Νοεμβρίου 2011)