Πρωτοπρ. Βασίλειος Α. Γεωργόπουλος, Χριστολογικαί κακοδοξίαι ελλήνων προτεσταντών

ΧΡΙΣΤΟΛΟΓΙΚΑΙ ΚΑΚΟΔΟΞΙΑΙ ΕΛΛΗΝΩΝ ΠΡΟΤΕΣΤΑΝΤΩΝ

Τοῦ Πρωτ. Βασιλείου Ἀ. Γεωργοπούλου, Λέκτορος Θεολογικῆς Σχολῆς Α.Π.Θ

Στό χῶρο τῶν Ἐλεύθερων Εὐαγγελικῶν Ἐκκλησιῶν τῆς πατρίδας μας, ὑπάρχουν ὁμάδες, πού ἔχουν υἱοθετήσει κακόδοξες ἀντιλήψεις διαφόρων παραλλαγῶν μιᾶς τάσεως προτεσταντῶν θεολόγων τοῦ δεκάτου ἐνάτου αἰώνα, μέχρι τίς ἀρχές τοῦ εἰκοστοῦ, γνωστῶν ὡς κενωτικῶν1 .

Ὅπως οἱ ξένοι προτεστάντες κενωτικοί θεολόγοι (π.χ οἱ F. Godet,Frank, W. F. Gess, G. Thomasius, H.R. Mackintosh, κ.ἄ), ἔτσι καί οἱ Ἕλληνες, μέ ἀφορμή τό Φιλιπ. 2,6-7 ὑποστηρίζουν τήν κακοδοξία ὅτι κατά τήν ἐνσάρκωσή Του ὁ Θεός Λόγος ἄφησε τά θεϊκά φυσικά Του ἰδιώματα καί ἔγινε ἄνθρωπος. Ἔτσι ὁ Χριστός ἦταν μέν θεῖο πρόσωπο, χωρίς δέ θεϊκές ἰδιότητες, τίς ὁποῖες ἀπέκτησε πάλι μετά τήν ἀνάληψή Του. Τό 1999 ἀπό τό “Ἑλληνικό Ἰνστιτοῦτο τῆς Βίβλου”, πού ἀνήκει στό χῶρο τῆς Κοινωνίας τῶν Ἐλευθέρων Εὐαγγελικῶν Ἐκκλησιῶν2, ἐκδόθηκε ἀνωνύμως ἕνα βιβλίο μέ τίτλο “Ἡ ἀνεκδιήγητη δωρεά τοῦ Θεοῦ ἤ ἡ μεγάλη θυσία”.

Θέμα τοῦ ἐν λόγῳ βιβλίου εἶναι τό πρόσωπο τοῦ Θεανθρώπου καί τό μυστήριο τῆς ἐνσάρκου Οἰκονομίας Του, μέ ἰδιαίτερο σκοπό νά παρουσιάσει τήν ἀλήθεια «τῆς φανέρωσης μέσα στήν ἀνθρώπινη ἱστορία, τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ, στό πρόσωπο Ἰησοῦ Χριστοῦ καί ὁ τρόπος πού αὐτή γίνηκε, ὅπως αὐτή ἐμφανίζεται στό λόγο τοῦ Θεοῦ»3.

Καί τοῦτο γιατί, σύμφωνα με τούς ἰσχυρισμούς του, ἡ ἀλήθεια αὐτή δεινοπάθησε ἀπό τόν Χριστό πού κατασκεύασε τό «ἀνθρώπινο πνεῦμα τῶν θεολογικῶν ἐργαστηρίων»4

-Ὡς ἀπόδειξη δέ τοῦ ἰσχυρισμοῦ του ἐπικαλεῖται τήν ἱστορία καί τoύς ἀγῶνες τῆς Ἐκκλησίας γιά τή διατύπωση τοῦ χριστολογικοῦ δόγματος, δείχνοντας ὅμως ἀπό τίς διατυπώσεις του νά ἔχει συγκεχυμένη καί νεφελώδη γνώση τῶν γεγονότων.

Ἀπορρίπτοντας ὁ ἀνώνυμος Ἕλληνας προτεστάντης, τήν Ὀρθόδοξη ἐκκλησιαστική Χριστολογία τῶν Οἰκουμενικῶν συνόδων ὡς διδαχή περί Χριστοῦ πού τήν κατασκεύασαν δῆθεν «θεολογικά ἐργαστήρια» καί παρουσιάζοντας αὐτός τή δική του ἐκδοχή γιά τό μυστήριο τῆς ἐνανθρωπήσεως τοῦ Θεοῦ Λόγου, θά ἐπαναλάβει ἀρχαῖες χριστολογικές κακοδοξίες, ἔχοντάς τις συνδυάσει μέ τίς κακόδοξες ἀντιλήψεις μιᾶς τάσεως προτεσταντῶν κενωτικῶν θεολόγων τοῦ δεκάτου ἐνάτου αἰώνα.

Ἐδῶ πρέπει νά ἐπισημάνουμε, ὅτι δέν εἶναι τυχαῖο τό γεγονός ὅτι τό 1983 πάλι ἀπό τό Ἑλληνικό Ἰνστιτοῦτο τῆς Βίβλου γιά τό πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ ἐκδόθηκε σέ βιβλίο ἕνα τμῆμα ἀπό τή δογματική τοῦ Ἑλβετοῦ προτεστάντη κενωτικοῦ θεολόγου A. Gretillat ὡς “μία γνήσια καί ἀντικειμενική ὀρθοτόμηση τῆς ἀλήθειας”5

-Στόν πρόλογο τοῦ ἐν λόγῳ βιβλίου ὁ Ἕλληνας προτεστάντης μεταφραστής χρησιμοποιεῖ τόν ἴδιο ἀπαξιωτικό λόγο γία τίς χριστολογικές διατυπώσεις τῶν Οἰκουμενικῶν συνόδων καί υἱοθετεῖ τίς κακόδοξες ἀντιλήψεις τῶν προτεσταντῶν κενωτικῶν.

Στήν ἴδια γραμμή θά κινηθεῖ καί ὁ ἀνώνυμος συγγραφέας τοῦ βιβλίου, πού ἀναφέραμε στήν ἀρχή, χωρίς νά τόν ἀπασχολεῖ τό γεγονός, ὅτι τά κακόδοξα ἰδεολογήματα τῶν προτεσταντῶν κενωτικῶν τά ἐγκατέλειψαν καί οἱ ἴδιοι οἱ εὐρωπαῖοι προτεστάντες. Ἀναφέρεται, λοιπόν, στό βιβλίο ὅτι ὁ Θεός Λόγος κατά τήν ἐνσάρκωσή Του καί τό διάστημα τῆς ἐπί γῆς παρουσίας του ἀπαρνήθηκε τήν αἰωνιότητά Του, τή θεία ταυτότητά του, τήν πανταχοῦ παρουσία Του, τήν παγγνωσία Του, καί τήν παντοδυναμία Του 6.

Φυσικά ἡ ἴδια θέση στό χῶρο τῆς Κοινωνίας τῶν Ἐλεύθερων Ἐκκλησιῶν ἐκφράζεται καί ἀπό ἄλλους θεωρητικούς τοῦ χώρου της. Θά ἀναφέρουμε δύο χαρακτηριστικά παραδείγματα, στά ὁποῖα ἀπό διαφορετικούς ἀνθρώπους ἐκφράζεται ἡ ἴδια πλάνη. Γράφει ἕνας ἐξ αὐτῶν: «Ὁ Χριστός, ὄχι στή θεότητά Του, ἀφοῦ τίς θεῖες ἰδιότητές Του εἶχε ἀφήσει στόν Πατέρα, ἀλλά στήν ἀνθρωπότητά του -ἄνθρωπος Χριστός Ἰησοῦς- ὡς ἀμνός τοῦ Θεοῦ ἄμωμος καί ἄσπιλος, γίνηκε τό ἀπό Θεοῦ λύτρο γιά τόν καθένα»7

Τά ἴδια ἐπαναλαμβάνει καί ἕνας ἄλλος: «Ἔτσι, “ἐκένωσε τον ἑαυτό του και πῆρε δούλου μορφή”, ἀφήνοντας προσωρινά τίς θεῖες του ἰδιότητες (Παντογνωσία, Παντοδυναμία και Πανταχοῦ παρουσία), γιά νά ὁμοιωθεῖ μέ τούς ἁμαρτωλούς ἀδελφούς Του (Φιλ. 2,7)»8.

Ἐπιπλέον πρέπει νά ἀναφέρουμε ὅτι οἱ κακόδοξες αὐτές κενωτικές ἀντιλήψεις, οἱ ὁποῖες κατά τούς ἰσχυρισμούς τοῦ προτεστάντη συγγραφέα ἐκφράζουν τό τί λέγει ἡ Ἁγ.Γραφή γιά τό Χριστό, βρίσκουν ἀντίθετους τούς ἐκπροσώπους ἄλλης ἑλληνικῆς προτεσταντικῆς ὁμολογίας, τῆς Ἑλληνικῆς Εὐαγγελικῆς Ἐκκλησίας. Ἐκ πρόσωποί της θεωροῦν τήν κενωτική ἀντίληψη “ξένη πρός τή βασική ἐπάνω στό ζήτημα αὐτό διδασκαλία τῆς Ἁγίας Γραφῆς”, “ριζικά ἐσφαλμένη” καί “ἀποτυχημένη”9

Ἐν προκειμένῳ ἔχουμε ἄλλη μιά περίπτωση τοῦ μόνιμου προτεσταντικοῦ δράματος. Μέ ὁδηγό μόνο τήν Ἁγ. Γραφή, ὁ καθένας ἐκφράζει διαφορετικές θέσεις, ἀλλά ταυτοχρόνως καί οἱ δύο πλευρές ἔχουν ἡ κάθε μιά ἀπό τήν πλευρά της δίκιο.

Οἱ κακοδοξίες τοῦ ἐν λόγῳ βιβλίου δέ σταματοῦν ἐδῶ. Ἐπαναλαμβάνει ἐπιπλέον, ὅπως ἤδη στήν ἀρχή ἀναφέραμε ἀρχαῖες χριστολογικές κακοδοξίες, κατεξοχήν τοῦ Νεστορίου. Ἔτσι, λοιπόν, ὅπως ἀκριβῶς καί ὁ Νεστόριος 10, ὁμιλεῖ γιά τήν κατά χάρη ἠθική αὔξηση, προκοπή καί τελείωση τοῦ Χριστοῦ στήν ἀρετή, στήν ἁγιότητα 11

- Ὅπως ἀκριβῶς ὁ Νεστόριος, ἔτσι κι αὐτός, ἀναφέρει ὅτι τελοῦσε τά θαύματα ὄχι ἀφ' ἑαυτοῦ αὐτεξουσίως, ἀλλά μέ τή δύναμη πού τοῦ ἔδινε ὁ Θεός Πατέρας, ὅπως οἱ προφῆτες καί οἱ μαθητές του 12.

Σέ ὅσα ἀναφέραμε, πρέπει νά προσθέσουμε καί ἄλλες κακόδοξες ἀντιλήψεις, τίς ὁποῖες διατυπώνει ὁ ἀνώνυμος ἕλληνας προτεστάντης, ὅπως ὅτι ἀποκτᾶ κατά τήν βάπτισή Του «τήν τέλεια συνείδηση ὅτι ἦταν ὁ Μονογενής Υἱός πού εἶχε -σέ μιά στιγμή, τήν ὥρα τῆς ἐνσάρκωσης- σβήσει»13

-Ἐπιπλέον σέ καταφανῆ ἀντίθεση πρός τήν Ἁγ. Γραφή (Ἠσαΐα 7,15) ἀναφέρει ὅτι ὁ Χριστός: «Δέν εἶχε συνεπῶς ἀπ᾽ ἀρχῆς τῆς γέννησής Του ἀπό τή Μαριάμ, τήν τελειότητα πού ἦταν ἀναγκαία γιά τήν ἐκπλήρωση τοῦ ἔργου Του. Τήν τελειότητα αὐτή τήν ἀπέκτησε ὀλίγον κατ᾽ ὀλίγον, διά μέσου τῶν παθημάτων καί τήν ὑπακοή»14.

Τό δικό μας τελικό σχόλιο θα εἶναι ὁ εὐαγγελικός λόγος: «εἰ οὖν τό φῶς τό ἐν σοί σκότος ἐστί, το σκότος πόσον;» (Ματθ. 6, 23).

Ὑποσημειώσεις:

1.Γιά τούς προτεστάντες κενωτικούς τοῦ 19ου αἰώνα ἐπιλεκτικά βλ. Graham James, The Enduring Appeal of a Kenotic Christology, Theology 86(1983), σσ. 7 -14 . Wilfried Joest, Dogmatik, Band 1, 1989 3 , σσ. 213 -214. Hermann Dembowski, Einführung in die Christologie, 19933, σσ. 166-167. 2. Βλ. Πρωτ. Ἀντωνίου Ἀλεβιζοπούλου, Ἐγχειρίδιο αἱρέσεων καί παραχριστιανικῶν ὁμάδων, Ἀθήνα 19943, σ. 116. 3. Βλ. Ἡ Ἀνεκδιήγητη δωρεά τοῦ Θεοῦ ἤ ἡ Μεγάλη Θυσία, ἔκδ.Ἑλληνικό Ἰνστιτοῦτο τῆς Βίβλου, Ἀθήνα 1999, σ. 15.

4. Βλ. Ἡ Ἀνεκδιήγητη δωρεά τοῦ Θεοῦ, ὅπ π., σ. 14. 5. Βλ. Aug. Gretillat, Ὁ Ἰησοῦς Χριστός. Υἱός Θεοῦ–Υἱός ἀνθρώπου, ἔκδ. Ἑλληνικό Ἰνστιτοῦτο τῆς Βίβλου, (Μετάφραση-πρόλογος, Θάνος Καρμπώνης), Ἀθήνα 1983, σ. 9. 6. Βλ. Ἡ Ἀνεκδιήγητη δωρεά τοῦ Θεοῦ, ὅπ π., σσ. 20, 35, 56-60. 7. Βλ. Θάνου Καρμπόνη, Τό Λύτρο, στό ΕΛΕΥΘΕΡΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΟ ΒΗΜΑ, Φ. 25, Ὀκτ. 2000, σ. 4,8. Βλ. Γερ. Ζερβόπουλου, Ἡ Τριαδική Θεότητα στά κείμενα τῆς Βίβλου, Πειραιᾶς χ.χ., σ. 25.

9. Βλ. Γεωργίου Α. Χατζηαντωνίου, Τό Εὐαγγέλιο ἀνοι χτό, ἐκδ. Β' Ἑλληνικῆς Εὐαγγελικῆς Ἐκκλησίας Ἀθηνῶν, Ἀθῆναι 1957, σ. 79. Ἀ. Πέτρου, Ζώντας τή ζωήτῆς Κένωσης, ΑΣΤΗΡ ΤΗΣ ΑΝΑΤΟΛΗΣ, τ. 6, Ἰούνιος 2000, σ. 168. 10. Βλ. F. Loofs, Nestoriana. Die Fragmente des Nestorius, Hale 1905, σσ. 179, 233, 235 -236. Πρβλ. A. Gilg, Weg und Bedeutung der altkirchlichen Christologie, München 1989, σ. 96. 11. Βλ. Ἡ Ἀνεκδιήγητη δωρεά τοῦ Θεοῦ, ὅπ.π., σσ.35 - 36, 63-64. Πρβλ. Γ.Ζερβοπούλου, Γύρω ἀπό τή γέννηση τοῦ Χριστοῦ, στό ΣΑΛΠΙΣΜΑ, Δεκέμβριος1977, σ. 239. 12. Βλ. Ἡ Ἀνεκδιήγητη δωρεά τοῦ Θεοῦ, ὅπ. π., σ. 58. Πρβλ, F.Loofs, Nestoriana, ὅπ.π, σ. 355. 13. Ὅπ.π., σσ. 43, 55. 14. Ὅπ.π., σ. 36.

«Ορθόδοξος Τύπος»2/06/2011