1. Ο Ιεραποστολικός κανόνας του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού
Περίπου πριν από τρείς αιώνες ο μέγας ιεροκήρυκας, που έστειλε ο Χριστός στο καταπιεσμένο ελληνικό λαό, ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός, παρακινούσε τους σκλαβωμένους Έλληνες να κτίζουν σχολεία, να κτίζουν πρωτίστως κέντρα μορφώσεως και κατόπιν Εκκλησίες. Αυτό ακούγεται κάπως ριζοσπαστικό και μάλιστα επαναστατικό, αλλά υπάρχει σαφής λογική στην παρότρυνση αυτή. Αν κτίσεις πρώτα Εκκλησία, ποιος θα έλθει; Πόσοι θα έλθουν; Αυτό ήταν ιδιαίτερα αληθές στην εποχή του Αγίου Κοσμά, τότε που οι εξισλαμισμοί ήταν συνηθισμένοι στα Βαλκάνια και πολλοί από τους πιστούς τηρούσαν μια παθητική στάση ως συνέπεια των κοινωνικών και πολιτικών συνθηκών της εποχής εκείνης. Ήταν επομένως πιο λογικό να κτισθούν πρώτα σχολεία, για να ενισχυθεί η πνευματικότητα και η επάνοδος των εξισλαμισμένων στην Ορθόδοξη Χριστιανική Εκκλησία. Στα σχολεία τα παιδιά θα διδάσκονταν για την πίστη, για τις αλήθειες και τα δόγματά της. Είναι βεβαίως γνωστός ο παιδαγωγικός και ψυχολογικός κανόνας στη σύγχρονη Παιδαγωγική Επιστήμη ότι η προσωπικότητα ενός ενηλίκου διαμορφώνεται βασικά από τις παιδικές του εμπειρίες στα πρώτα του χρόνια. Επομένως παρακινώντας ο Άγιος τους σκλαβωμένους Έλληνες να κτίζουν πρώτα σχολεία στην τουρκοκρατούμενη Ελλάδα, καταλάβαινε ξεκάθαρα ότι αυτός ο τρόπος θα παράγει τους πιστούς, οι οποίοι θα αποτελούσαν τη βάση των διαφόρων Ορθόδοξων ποιμνίων.
2. Η κατάσταση στις Ιεραποστολές
Ο ίδιος κανόνας που εφάρμοσε ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός ισχύει και για την Ορθοδοξία στις Ιεραποστολές του εξωτερικού, δηλαδή όταν λειτουργεί σε ένα περιβάλλον μακριά από τις παραδοσιακές εστίες της Ορθοδοξίας όπως είναι η Ελλάδα, η Κύπρος, η Σερβία, η Βουλγαρία, η Ρωσία κλπ. Γιατί; Είναι γνωστό ότι η πρώτη γενιά των προσήλυτων που προσέρχονται στην Ορθοδοξία, όταν αυτή φθάνει σε αναπτυγμένες χώρες όπου προηγουμένως δεν υπήρχε κανένας Ορθόδοξος και όπου η εξουθενωτική φτώχεια κάνει ένα ποσοστό του πληθυσμού ζητιάνους κι όπου η νοοτροπία της επαιτείας είναι διαδεδομένη σε όλη την έκταση της κοινωνίας, σ’ αυτές τις χώρες τότε δεν είναι παράξενο αν ένας σημαντικός αριθμός των πρώτων Ορθοδόξων κινούνται σε μεγάλο ποσοστό από υλικά κίνητρα και οφέλη, τα οποία θα μπορούσαν να έχουν από την Εκκλησία και όχι τόσο από πνευματικούς λόγους. Χρειάζονται δύο ή και περισσότερες γενιές έως ότου ένα γνήσιο Ορθόδοξο ποίμνιο δημιουργηθεί, του οποίου το μόνο κίνητρο να ανήκει στην Εκκλησία, να προέρχεται από πνευματική διάθεση. Αυτή η μετάβαση από την πρώτη στη δεύτερη γενιά των Ορθοδόξων μπορεί να υποβοηθηθεί πάρα πολύ με τη δημιουργία κέντρων μορφώσεως, σχολείων και κολλεγίων.
3. Η Ορθοδοξία και τα Κέντρα Μορφώσεως στο χώρο της Ιεραποστολής
Ο επιτυχημένος ιεραπόστολος πρέπει να έχει ως σκοπό του τη διδασκαλία της Ορθοδοξίας στα παιδιά. Αυτός ο σκοπός μπορεί ίσως να επιτευχθεί με τη μέθοδο των Κατηχητικών σχολείων, αλλά ο πιο αποτελεσματικός και σταθερός τρόπος είναι η ίδρυση μόνιμων Ορθοδόξων ημερησίων σχολείων. Έτσι με τη χρήση κατηχητών, ιερέων, καθημερινών Ιερών Ακολουθιών, κύκλων μελέτης της Αγίας Γραφής, μέσα σε ένα Ορθόδοξο περιβάλλον το παιδί δέχεται την πίστη ως μέρος της αναπτύξεως της δικής του προσωπικότητας και όχι ως μέσον οικονομικής και κοινωνικής ωφέλειάς του. Αλλά όμως ένα νέο ερώτημα προκύπτει: Ποιοι θα είναι οι δάσκαλοι αυτών των παιδιών στην καθημερινή τους σχολική ζωή; Σαφώς θα ήταν προτιμότερο να χρησιμοποιούμε εκπαιδευμένους Ορθοδόξους Χριστιανούς. Αλλιώς οι αξίες που διδάσκει η Εκκλησία δεν θα υποστηρίζονταν και δεν θα ενισχύονταν η αποδοχή τους από το υπόλοιπο διδακτικό προσωπικό των σχολείων. Αυτός ακριβώς είναι ο λόγος που ένα Παιδαγωγικό Κολλέγιο γίνεται ένα απαραίτητο όργανο στο ιεραποστολικό έργο. Επομένως αυτές οι αρχές κι αυτές οι ιδέες μας οδήγησαν στις ιεραποστολικές δραστηριότητες στη Σιέρρα Λεόνε.
4. Ορθοδοξία, Σιέρρα Λεόνε και Εκπαίδευση
Με απόφαση και τις ευλογίες της Α.Μ. του Πάπα και Πατριάρχου Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής κ. Θεοδώρου Β΄, η Ορθόδοξη Ιεραποστολή άρχισε στη διψασμένη πνευματικά Σιέρρα Λεόνε το Φεβρουάριο του 2008. Ο πρώτος χώρος λατρείας ήταν η κουζίνα του ισογείου μιας ενοικιασμένης φτωχικής οικείας. Αλλά αμέσως κάναμε σχέδια για την εδώ ανάπτυξη της Ορθόδοξης Εκκλησίας μας. Βασικό σ’ αυτήν τη στρατηγική μας ήταν η απόκτηση ενός λειτουργούντος ήδη μεγάλου σχολικού συγκροτήματος με Δημοτικό σχολείο και Γυμνάσιο στην πρωτεύουσα Φριτάουν με συνολικό αριθμό μαθητών περί τους 1500. Από τότε έχουμε βελτιώσει τις συνθήκες του σχολικού περιβάλλοντος κι επιπλέον έχουμε εισαγάγει μαθήματα κατηχήσεως στο Δημοτικό και στο Γυμνάσιο. Έχουμε επίσης καθημερινές Ιερές Ακολουθίες στο χώρο των σχολείων. Έχουμε και ένα άλλο σχολείο περίπου
5. Το Ορθόδοξο Παιδαγωγικό Κολλέγιο της Δυτικής Αφρικής
Το Παιδαγωγικό Κολλέγιο
Από την αρχή της Ιεραποστολικής παρουσίας μας στη Σιέρρα Λεόνε αποφασίστηκε να ιδρύσουμε ένα Παιδαγωγικό Κολλέγιο μέσα στα πλαίσια της όλης ιεραποστολικής στρατηγικής μας. Η ίδια υποκινήθηκε σε μεγάλο βαθμό από τον Δρ. Κωνσταντίνο Χριστομάνο, πρώην καθηγητή της Παιδαγωγικής στο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης και ένα από τους συνιδρυτές του Ορθοδόξου Κολλεγίου στην Κένυα. Αλλά η ιδέα ποτέ δεν θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί χωρίς την οικονομική βοήθεια τεσσάρων αδελφών που είναι όλοι τους γιατροί. Τα αδέλφια αυτά συγχρόνως ανεγείρουν, στον προαύλιο χώρο του Κολλεγίου, και Ιερό Ναό προς τιμήν των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης. Με τη χάρη του Θεού αποκτήσαμε ένα θαυμάσιο οικόπεδο στην καρδιά της Φριτάουν. Είναι μέρος ενός λόφου που υψώνεται πάνω από την πόλη με υπέροχη θέα του Ατλαντικού Ωκεανού. Στην πραγματικότητα είναι η ανεμοδαρμένη ακρόπολη της Φριτάουν. Οι οικοδομικές εργασίες άρχισαν περίπου πριν από δύο χρόνια και το Κολλέγιο είναι τώρα σχεδόν έτοιμο.
Το εσωτερικό του Κολλεγίου
Το κτίριο είναι διώροφο με Νεοελληνική αρχιτεκτονική αισθητική. Ελληνικές κολώνες στολίζουν την όψη του και μεγάλα παράθυρα επιτρέπουν το εσωτερικό του κτιρίου να κατακλύζεται από το φως του ήλιου κατά τη διάρκεια της ημέρας. Στο ισόγειο υπάρχουν τα γραφεία της Διοικήσεως και των Καθηγητών. Υπάρχουν κουζίνα, ιατρείο και μια αίθουσα ως χώρος αναψυχής των φοιτητών. Στον επάνω όροφο υπάρχουν δύο μεγάλες αίθουσες διδασκαλίας και μια μεγάλη βιβλιοθήκη. Κάθε αίθουσα διδασκαλίας μπορεί άνετα να δεχθεί 80 με 100 φοιτητές. Η βιβλιοθήκη έχει γραφείο για το βιβλιοθηκάριο και τραπέζια αναγνωστηρίου. Έχουμε αποκτήσει περίπου 80.000 βιβλία, αλλά η υπάρχουσα βιβλιοθήκη μας μπορεί να χωρέσει μόνο 3.000 – 4.000 βιβλία. Ελπίζουμε ότι στο μέλλον θα μπορέσουμε να κάνουμε μια πιο μεγάλη βιβλιοθήκη στον τρίτο όροφο, όταν τον κτίσουμε.
Θα εισαγάγουμε καθίσματα και πίνακες για τις αίθουσες διδασκαλίας από το εξωτερικό σε πολύ χαμηλές τιμές, ενώ όλη η επίπλωση των γραφείων και τα ράφια της βιβλιοθήκης κατασκευάστηκαν από τοπικούς ξυλουργούς. Το κτίριο του Κολλεγίου έως τώρα έχει κοστίσει περίπου 160.000 € εκ των οποίων το μεγαλύτερο μέρος έχει καλυφθεί από τον Ιεραποστολικό Σύνδεσμο «Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός» και τους δωρητές του που διέθεσαν 135.000 €.
Ο Ιερός Ναός Αγίου Κωνσταντίνου και Ελένης
Ο Ιερός Ναός του Κολλεγίου μας προς τιμήν των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης είναι μέρος του χώρου του Κολλεγίου όπου μπορούν να χωρέσουν περίπου 230 άτομα. Προορισμός του είναι να συμβάλλει στην πνευματική καλλιέργεια των φοιτητών μας και να τους εισαγάγει στην Ορθόδοξη Χριστιανική λατρεία. Είμαστε πολύ ευγνώμονες στα τέσσερα αδέλφια που ανέλαβαν την ανέγερσή του. Μέχρι τώρα έχουμε δαπανήσει περίπου 95.000 €. Προς το παρόν είναι μισοτελειωμένος, γιατί μας έχουν τελειώσει τα χρήματα.
Έχουμε επιλέξει τους περισσότερους από τους Καθηγητές του Κολλεγίου μας για το χειμερινό εξάμηνο του 2011 κι έχουμε αρχίσει να δημοσιεύουμε αγγελίες για υποψηφίους φοιτητές να υποβάλουν αιτήσεις για την εγγραφή τους. Προβλέπεται ότι οι πρώτοι φοιτητές μας θα είναι περίπου 100. Βεβαίως, ως φιλανθρωπική Επισκοπή θα έχουμε τα χαμηλότερα κατά το δυνατόν δίδακτρα των φοιτητών ακριβώς και μόνον για να μπορούμε να πληρώνουμε το διδακτικό και διοικητικό προσωπικό. Το κολλέγιο αυτό θα στελεχώσει τα μελλοντικά νηπιαγωγεία και δημοτικά σχολεία μας με δασκάλους και νηπιαγωγούς όχι μόνο στη Σιέρρα Λεόνε αλλά και στις άλλες χώρες της Επισκοπής μας στη Δυτική Αφρική.
Ο Ιερός Ναός Αγίου Κωνσταντίνου και Ελένης
6. Ευχαριστίες
Θέλω να εκφράσω την ευγνωμοσύνη μου στους ευσεβείς δωρητές του Ιεραποστολικού Συνδέσμου για την γενναιοδωρία τους σε δύσκολους οικονομικά χρόνους. Έχετε δημιουργήσει ένα Παιδαγωγικό Κολλέγιο στη Δυτική Αφρική που θα δώσει σε νέους ανθρώπους ευκαιρία να αποκτήσουν επαγγελματικές ικανότητες στην τέχνη της διδασκαλίας, ενώ συγχρόνως θα βοηθήσετε στη διάδοση του Ορθοδόξου Χριστιανισμού σ’ αυτή την περιοχή του κόσμου. Σας ευχαριστώ πολύ.
Χριστός Ανέστη!
π. Θεμιστοκλής Αδαμόπουλος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου