Ανοιχτή επιστολή καθηγητών Ιατρικής: ΟΧΙ στην εικαζόμενη συναίνεση για την αφαίρεση οργάνων σώματος

Ἀνοικτή ἐπιστολή καθηγητῶν τῆς Ἰατρικῆς πρός τούς Ἐθνοπατέρας

ΟΧΙ ΕΙΣ ΤΗΝ ΕΙΚΑΖΟΜΕΝΗΝ ΣΥΝΑΙΝΕΣΙΝ ΔΙΑ ΤΗΝ ΑΦΑΙΡΕΣΙΝ ΟΡΓΑΝΩΝ ΣΩΜΑΤΟΣ

Τήν ἔντονον ἀντίθεσίν των εἰς την προωθουμένην νομοθετικήν διάταξιν, διά τῆς ὁποίας μέ «εἰκαζομένη συναίνεσιν» θά πραγματοποιῆται ἡ ἀφαίρεσις ἑνός ἤ περισσοτέρων ὀργάνων ἀπό ἐνήλικον ἄνθρωπον ἐκφράζουν μέ ἀνοικτήν ἐπιστολήν των πρός τούς τριακοσίους βουλευτάς καθηγηταί τῆς Ἰατρικῆς. Το πλῆρες κείμενον τῆς ἐπιστολῆς ἔχει ὡς ἀκολούθως:

«Ἀξιότιμοι κ.κ. Βουλευτές, Στὸ προσχέδιο τοῦ νόμου “Δωρεὰ καὶ μεταμόσχευση ὀργάνων καὶ ἄλλες διατάξεις”, ἄρθρο 9, παρ. 3, νομοθετεῖται ἡ “εἰκαζόμενη συναίνεση” σύμφωνα μὲ τὴν ὁποία πραγματοποιεῖται ἡ ἀφαίρεση ἑνὸς ἢ περισσοτέρων ὀργάνων ἀπὸ ἐνήλικο, “θανὸν πρόσωπο” ἐφόσον, ὅσο ζοῦσε, δὲν εἶχε ἐκφράσει τὴν ἀντίθεσή του στὴν ἀφαίρεση αὐτή. Ἡ “εἰκαζόμενη συναίνεση”, μὲ σαφέστερη διατύπωση, ἐφόσον νομοθετηθεῖ θὰ πραγματοποιεῖται ἡ ἀφαίρεση τῶν ζωτικῶν ὀργάνων ὁποιουδήποτε ἐνήλικα στὴν περίπτωση ποὺ τεθεῖ γι΄αὐτὸν ἡ διάγνωση τοῦ “ἐγκεφαλικοῦ θανάτου”, ἐὰν αὐτὸς δὲν εἶχε δηλώσει γραπτῶς, στὴν προγενέστερη ζωή του, τὴν ἀντίθεσή του γιὰ τὴ λήψη τῶν ζωτικῶν του ὀργάνων.

Θὰ πρέπει νὰ καταστεῖ σαφὲς στὸν Ἑλληνικὸ λαὸ ὅτι ὁ “θανῶν δότης” (ἄρθρο 9) -ἀπὸ τὸν ὁποῖον ἀφαιροῦνται τὰ κατάλληλα πρὸς μεταμόσχευση ζωτικὰ ὄργανα- εἶναι μόνον ὁ “ἐγκεφαλικὰ νεκρὸς” ἀσθενής, ὁ ὁποῖος, ὅμως, ἀναπνέει ἀκόμη μὲ τὴ βοήθεια τοῦ ἀναπνευστήρα, ὑποστηρίζεται μὲ κατάλληλη φαρμακευτικὴ ὑποστήριξη στὴν Μονάδα Ἐντατικῆς Θεραπείας καὶ στὸν ὁποῖον ἐπιτελοῦνται οἱ περισσότερες βιολογικές του λειτουργίες.

Ἀνεξάρτητα ἀπὸ τὶς ἀντιρρήσεις, ποὺ ἐκφράζονται διεθνῶς γιὰ τὴν ταύτιση τοῦ... «ἐγκεφαλικοῦ θανάτου» μὲ τὸ βιολογικὸ θάνατο τοῦ ἀνθρώπου, μὲ βάση ποιὰ λογικὴ θὰ πρέπει νὰ ἀποκαλύπτει ὁ κάθε Ἕλληνας πολίτης τὶς πεποιθήσεις του γιὰ μείζονα φιλοσοφικὰ θέματα, τὰ ὁποῖα σχετίζονται μὲ τὴ ζωὴ καὶ τὸ θάνατο καὶ τὰ ὁποῖα συνιστοῦν αὐστηρὰ προσωπικὰ δεδομένα; Ποιὰ εἶναι ἐν προκειμένῳ ἡ θέση τῆς Ἀρχῆς Προστασίας Προσωπικῶν Δεδομένων;

Πολὺ περισσότερο τίθεται πρόβλημα, ὅταν ἡ γνωστοποίηση τῶν πεποιθήσεων αὐτῶν εἶναι δυνατὸν νὰ ἔχει συνέπειες στὴν ἐπιλογὴ τῶν ἀσθενῶν γιὰ εἰσαγωγὴ στὶς Μονάδες Ἐντατικῆς θεραπείας, οἱ ὁποῖες ἀνεπαρκοῦν γιὰ τὴν κάλυψη τῶν ἀναγκῶν. Σὲ ἀνάλογη περίπτωση, ποιὸς θὰ προτιμηθεῖ γιὰ εἰσαγωγή; Αὐτὸς γιὰ τὸν ὁποῖον εἰκάζουμε ὅτι συναινεῖ στὴν ἀφαίρεση τῶν ζωτικῶν του ὀργάνων ἢ αὐτός, ὁ ὁποῖος ἔχει δηλώσει ἀντίθεση στὴν ἀφαίρεση τῶν ὀργάνων του; Ἐννοεῖται ὅτι θὰ προτιμηθεῖ ὁ ὑποτιθέμενος συναινῶν, ὁπότε γίνεται πλέον ἀνεπίτρεπτη διάκριση τῶν ἀσθενῶν μὲ κριτήριο τὶς φιλοσοφικές τους πεποιθήσεις.

Ἡ τακτικὴ τῆς “εἰκαζόμενης συναίνεσης”» πάσχει ἐμφανῶς ἀπὸ ἔλλειμμα δημοκρατικοῦ φρονήματος καὶ θὰ προκαλέσει μείζονες ἀντιδράσεις. Ποιὸς γιατρὸς θὰ τολμήσει νὰ ἀφαιρέσει ζωτικὰ ὄργανα “ἐγκεφαλικὰ νεκροῦ” ἀσθενοῦς, ἐὰν ὑπάρχει σαφὴς ἀντίρρηση τῶν ἀμέσων συγγενῶν του; Συναίνεση ὑπάρχει μόνον ὅταν αὐτὴ ἔχει δηλωθεῖ ρητῶς καὶ ἐγγράφως καὶ ὄχι ὅταν τεκμαίρεται. Φαίνεται ὅτι ἀπὸ τὸ ἴδιο δημοκρατικὸ ἔλλειμμα ἔπασχαν καὶ αὐτοί, οἱ ὁποῖοι μερικὰ χρόνια πρὶν εἶχαν χαρακτηρίσει τὰ ζωτικὰ ὄργανα τῶν Ἑλλήνων “ἐθνικὸ πλοῦτο”!

Ἐὰν οἱ προηγούμενοι προβληματισμοὶ δὲν πείθουν γιὰ τὴ ματαίωση τῆς νομιμοποίησης τῆς “εἰκαζόμενης συναίνεσης”, ἄς λάβουν ὑπ΄ὄψη τους οἱ εἰσηγητὲς τοῦ νόμου αὐτοῦ τὴ γνώμη τῆς Ἐθνικῆς Ἐπιτροπῆς Βιοηθικῆς τῆς χώρας μας. Ἡ Ἐθνικὴ Ἐπιτροπὴ Βιοηθικῆς, στὴ συνεδρίασή της, στὶς 16 Δεκεμβρίου 2005, συζήτησε τὴν πρόταση νόμου, ἡ ὁποία εἶχε τότε κατατεθεῖ στὴ Βουλὴ γιὰ τὴν τροποποίηση καὶ συμπλήρωση τοῦ ν.2737/1999 “Μεταμοσχεύσεις ἀνθρωπίνων ἱστῶν καὶ ὀργάνων καὶ ἄλλες διατάξεις” ἀπέρριψε τὴν πρόταση γιὰ νομοθέτηση τῆς “εἰκαζόμενης συναίνεσης”. Σύμφωνα μὲ τὸ σκεπτικό τῆς Ἐπιτροπῆς αὐτῆς “…ἡ ἐνδεχόμενη καθιέρωση τοῦ συστήματος τῆς “εἰκαζόμενης συναίνεσης”, γιὰ τὴν ἐξασφάλιση μοσχευμάτων ἀπὸ νεκροὺς δότες, θὰ δυσκολέψει μᾶλλον, παρὰ θὰ διευκολύνει αὐτὸν τὸν σκοπό… Οἱ μεταμοσχεύσεις σήμερα βασίζονται στὸν θεσμὸ τῆς δωρεᾶς ὀργάνων καὶ ἀκριβῶς γι΄ αὐτὸ περιβάλλονται μὲ ἰδιαίτερη κοινωνικὴ αἴγλη. Ἄν, στὸ θεσμὸ τῆς δωρεᾶς, ὑποκατασταθεῖ μιὰ ἀπόλυτη κρατικὴ ἐπιταγὴ, ποὺ ἐπιβάλλει τὴν ἀφαίρεση τῶν ὀργάνων… οἱ μεταμοσχεύσεις μοιραία θὰ στερηθοῦν αὐτὴ τὴν αἴγλη… Ἀξίζει ἐδῶ νὰ σημειωθεῖ ὅτι… ἡ “εἰκαζόμενη συναίνεση” δὲν ἔχει ἐφαρμοσθεῖ ποτὲ σὲ χῶρες, ποὺ ἤδη τὴν ἔχουν καθιερώσει νομοθετικὰ (π.χ. Ἱσπανία)…”.

Μὲ ἐξαιρετικὴ τιμὴ

Οἱ ὑπογράφοντες

1. Κ. Γ. Καρακατσάνης, Καθηγητὴς Ἰατρικῆς Σχολῆς Α.Π.Θ.

2. Ι. Κουντουρᾶς, Καθηγητὴς Ἰατρικῆς Σχολῆς Α.Π.Θ.

3. Χρ. Γήτας, Καθηγητὴς Ἰατρικῆς Σχολῆς Α.Π.Θ.

4. Δημ. Τσαντήλας, Καθηγητὴς Ἰατρικῆς Σχολῆς Α.Π.Θ.

5. Νίκ. Κωνσταντινίδης, Διευθυντὴς Ἰατρὸς Ε.Σ.Υ.»

Ορθόδοξος Τύπος, 6/05/2011