Βουλγαρία - Πρωτοβουλία και αγώνες της Ιεράς Συνόδου υπέρ της διδασκαλίας των Θρησκευτικών στα σχολεία

Μετά την Απελευθέρωση της Βουλγαρίας από την Τουρκοκρατία (1878) και μέχρι το 1944 (σε ορισμένα μέρη – μέχρι το 1947), τα Θρησκευτικά ήταν υποχρεωτικό μάθημα που στα χρόνια είχε διαφορετικό όνομα – Θρησκευτικά, Νόμος του Θεού, Χρηστοήθεια. Περίπου 14.000 παιδιά απ’ όλη τη χώρα μαθαίνουν τώρα ως μάθημα επιλογής (ελεύθερο ή υποχρεωτικό κατ’ επιλογήν μάθημα) "Θρησκειολογία- Χριστιανισμό" και στις περιοχές που ζουν ως επί το πλείστον μουσουλμάνοι, περίπου 3.000 παιδιά μαθαίνουν "Θρησκειολογία-Ισλάμ".
Ανάμεσα στα πιο σημαντικά επιχειρήματα της Εκκλησίας να γίνουν πάλι υποχρεωτικό μάθημα τα Θρησκευτικά είναι η κατάπτωση και εγκατάλειψη των παραδοσιακών αξιών και η πνευματική κρίση, στην οποία βρίσκεται η σημερινή κοινωνία μας. Και φυσικά εκείνοι που υποφέρουν πιο πολύ είναι τα παιδιά.
"Η Εκκλησία μας πονάει και πάσχει για το ότι μικρά παιδιά ξυλοκοπούνται μέχρι θανάτου, βρίζουν, κάνουν χρήση αλκοόλ και ναρκωτικών και αρχίζουν σεξουαλική ζωή, κάτι το οποίο δεν είναι φυσικό, επίσης το ότι δεν σέβονται τους δασκάλους τους", λέει η Δρ. Ντεσισλάβα Παναγιότοβα, μέλος της Ομάδας Εργασίας για τα θέματα της θρησκευτικής εκπαίδευσης στην Ιερά Σύνοδο. "Όλα αυτά φυσικά προκαλούν ανησυχία στην Εκκλησία, διότι όπως λέει ο απόστολος Παύλος "ὃ γὰρ ἐὰν σπείρῃ ἄνθρωπος, τοῦτο καὶ θερίσει". Εμείς σπείραμε απιστία, σκεπτικισμό, οι πρόγονοί μας έσπειραν αθεΐα. Εμείς επίσης δεν φροντίζουμε καθώς πρέπει για την πνευματική και ηθική ανάπτυξη των παιδιών. Γι’ αυτό θέλουμε αυτή η καθοδική τάση να διακοπεί και όλοι οι εμπλεκόμενοι – Εκκλησία, κράτος, γονείς, εκπαιδευτικοί – να ενώσουμε τις προσπάθειές μας για να πετύχουμε μαζί αυτό που θέλουμε – τα παιδιά μας να μεγαλώνουν ως προσωπικότητες, αρμονικά, εποικοδομητικά, να σέβονται τον άλλο, να τον βλέπουν ως πλησίον τους και να έχουν πνευματικά και ηθικά υπόβαθρα".
Η πομπή θα ξεκινήσει στις 12 μ.μ. από το Εθνικό Μέγαρο Πολιτισμού και θα ολοκληρωθεί με παράκληση και συναυλία εκκλησιαστικών ύμνων στην πλατεία μπροστά από το Ιερό Ναό του Αγίου Αλεξάνδρου Νέφσκι. Εξ ονόματος των συμμετεχόντων θα υποβληθεί αίτηση στο Κοινοβούλιο και το Υπουργικό Συμβούλιο, υπογραμμένη από πολίτες, για την θέσπιση του υποχρεωτικού μαθήματος «Θρησκευτικά- Ορθοδοξία». Ποιες είναι οι πρακτικές στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες σχετικά με τη διδασκαλία των Θρησκευτικών;
"Ακριβώς σ’ αυτές τις ευρωπαϊκές πρακτικές βασιζόμαστε κι εμείς στην αίτηση, γιατί στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης τα παιδιά μαθαίνουν τα Θρησκευτικά που έχουν και κατηχητικό χαρακτήρα, αναλόγως με την επικρατούσα θρησκεία – ακριβώς όπως επιμένει και η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας μας", εξηγεί η Δρ. Παναγιότοβα. "Ανάμεσα στα καλύτερα παραδείγματα θα μπορούσαμε να αναφέρουμε την Ελλάδα, Ρουμανία, Σουηδία, Πολωνία, Μάλτα και πολλές άλλες χώρες όπου αυτό το μάθημα είναι υποχρεωτικό για όλες τις βαθμίδες της Παιδείας. Μάλιστα στη Γερμανία έχουν φτάσει στο σημείο να εξασφαλίζουν τον σχετικό δάσκαλο και για τρία μόνο παιδιά που θέλουν να μαθαίνουν Ορθοδοξία, για παράδειγμα. Και εμείς στη Βουλγαρία όπου γύρω στο 85% των μαθητών είναι Ορθόδοξοι, δεν τους εξασφαλίσαμε την ανάλογη, με τις ρίζες μας και το μεγαλείο του Ορθόδοξου πολιτισμού μας, εκπαίδευση".
Στην πορεία εξέφρασαν την επιθυμία τους να συμμετάσχουν και εκπρόσωποι άλλων ομολογιών που σημαίνει ότι η πρωτοβουλία της Ιεράς Συνόδου είναι δημοκρατική και κοινωνικά αποδεκτή, λέει ακόμα η δρ. Παναγιότοβα. Πώς θα επιλυθεί το πρόβλημα με τα παιδιά που ομολογούν άλλες θρησκείες και δοξασίες;
"Στην πρόταση της Ιεράς Συνόδου προβλέπεται κι αυτό, καθώς αυτή δεν θέλει να επιβάλλει το μάθημα "Θρησκευτικά- Ορθοδοξία" σε παιδιά που δεν ταυτίζονται με την Ορθοδοξία", λέει η Ντεσισλάβα Παναγιότοβα. "Προβλέπεται τα παιδιά μουσουλμάνων να μαθαίνουν Ισλάμ όπως και τώρα το μαθαίνουν αλλά ως μάθημα επιλογής. Στις περιοχές όπου υπάρχουν μειονότητες Ρωμαιοκαθολικών, θα μαθαίνουν τη Ρωμαιοκαθολική θρησκεία. Μολονότι και τώρα υπάρχουν παιδιά μουσουλμάνων, Ρωμαιοκαθολικών και μάλιστα Προτεσταντών που με χαρά μαθαίνουν τις αρχές της Ορθοδοξίας. Συνεπώς τα παιδιά που θέλουν να αποκτήσουν μια βαθιά γνώση της θρησκείας στην οποία ανήκουν, θα έχουν αυτή τη δυνατότητα. Ενώ εκείνα που δεν ανήκουν σε καμιά θρησκεία, θα μαθαίνουν ένα μάθημα με ηθικό περιεχόμενο που θα ονομάζεται είτε Χρηστοήθεια είτε Χριστιανική Ηθική – το οποίο να βοηθήσει τα παιδιά να είναι πιο καλά, ειρηνικά και με πιο ήσυχο πνεύμα".
Χρειάζεται να γίνουν ορισμένες νομοθετικές τροποποιήσεις, προκειμένου να θεσπιστεί τέτοιο μάθημα. Σύμφωνα με την δρα. Παναγιότοβα τώρα είναι η πιο κατάλληλη στιγμή, καθώς ετοιμάζεται νέος νόμος για τη σχολική παιδεία.
"Θέλουμε το μάθημα των Θρησκευτικών να καλύπτει όλα τα παιδιά προσχολικής και σχολικής ηλικίας, έως την τελευταία τάξη του Λυκείου", εξηγεί η ίδια. "Τα μικρότερα παιδιά θα μαθαίνουν "Θρησκευτικά-Ορθοδοξία" μέσω παιχνιδιών, διηγημάτων, ζωγραφικής – ό, τι είναι το πιο κατάλληλο για την ηλικία τους. Αυτό ισχύει και για τα παιδιά α’ και β’ τάξης Δημοτικού. Από την γ’ Δημοτικού έως την β’ Γυμνασίου η διδασκαλία του μαθήματος θα γίνεται πλέον συστηματική. Για το σκοπό χρειάζεται να εκδοθούν ειδικά σχολικά βιβλία, βοηθήματα και βιβλία ασκήσεων. Αυτό, με τη σειρά του, επιβάλλει τη θέσπιση κρατικών εκπαιδευτικών προτύπων για τα Θρησκευτικά. Άλλωστε τα παιδιά δεν θα υποχρεούνται να προσεύχονται στα σχολεία. Υπάρχουν ορισμένοι διαφωνούντες που σπεκουλάρουν μ’ αυτό και μας κατηγορούν ότι θα κάνουμε τα σχολεία εκκλησίες. Εμείς δεν θέλουμε αυτό. Η Εκκλησία αποδέχεται ότι εκεί είναι ένας χώρος εκπαίδευσης, απόκτησης γνώσεων ενώ ο ναός είναι ο κατ’ εξοχήν χώρος πρακτικής".

bnr.bg/aspx